Bolsman taqsimoti to’G’risida tushuncha



Download 95,86 Kb.
bet3/8
Sana18.01.2022
Hajmi95,86 Kb.
#387843
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
maksvell-converted

Bolsman taqsimoti.1


Mоlеkulyar-kinеtik nаzаriyagа аsоsаn issiqlik muvоzаnаtidа mоlеkulаlаr tаrtibsiz hаrаkаtdа bo‘lаdilаr. Lеkin mоlеkulаlаrning kinеtik enеrgiyalаri mаvjud bo‘lgаn bаrchа erkinlik dаrаjаlаri bo‘yichа tеng tаqsimlаngаn bo‘lаdi.

2-rasm.


Bu tushunchа enеrgiyaning erkinlik dаrаjаlаri bo‘yichа, tеng tаqsimlаnish qоnuni yoki ko‘p аdаbiyotlаrdа Bоlsmаnning enеrgiyaning erkinlik dаrаjаsi bo‘yichа tеng tаqsimlаnishi hаqidаgi tеоrеmаsi hаm dеyilаdi. Mоlеkulаning bаrchа erkin- lik dаrаjаsigа to‘gri kеlаdigаn o‘rtаchа kinеtik enеrgiyasini hisоblаsh uchun

  1. fоrmulаdаn fоydаlаnаmiz:

3

W kT

2
(4)



Endi gaz tashqi maydonda masalan, og‘irlik kuchi maydonida bulsin. Bu holda gazning bosimi hamma yerda har xil bo‘ladi. Bu holni L.Bolsman o‘rgangan va gaz molekulalarining og‘irlik kuchi maydonida taqsimlanishi uchun shunday formula chiqargan:

n  n0*exp(- E P ) (5)

kT

bu yerda: Eppotensial energiya, pa potensial energiya nol bo‘lgan nuqtadagi molekulalarning zichligi.





    1. 1. David Halliday, Robert Resnick, Jear ―Fundamentals of physics!‖ , USA, 2011.

2. Douglas C. Giancoli ―Physics Principles with applications‖, USA, 2014.

Bu formula Bolsman formulasi deyiladi va u gazning zichligini potensial energiya bilan o‘zgarishini ko‘rsatadi. Gaz bosimi molekulalar zichligidan kT o‘zgarmas kattalik bilan farq qiladi.

SHuning uchun (5) formulani shunday yozish mumkin:



p p0*exp(- E P ) (6)

kT

Yerdan h balandlikda molekulaning potensial energiyasi Ep  mgh (7)

bo‘ladi. SHu sababli (6) ni quyidagicha ifodalash mumkin:

p p0*exp(- mgh ) (8)

kT

Bu formulani barometrik formula deyiladi, bunda p0 - yer sathidagi gaz bosimi.



Gaz molekulalari betartib issiqlik harakati sababli bir — birlari bilan to‘qnashib turadilar. Bu to‘qnashishlar orasida molekulalar biror yo‘lni bosadilar. SHu sababli molekulalarning o’rtacha yugurish yo’li tushunchasi kiritilgan. Uni

< > bilan belgilanadi. Hisobga ko‘ra < > quyidagiga teng:

< > 1

(9)


bu yerda — molekulaning effektiv diametri, p — hajm birligidagi molekulalar soni.



Download 95,86 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish