Bolam baxtli bo’lsin desngiz (Ota-onaga yordam) Muxammadjon Quronov Китобнинг икки мақсади бор

Кўр кўрона тақлид

• Кўр кўрона тақлид
• Эркинлик - ўзбошимчалик, худбинлик эмас. Ўз йўлини ўзи белгилаб яшашдир. Яна Навоийга мурожаат қиламиз: ―Ҳар кишиким бир қавмнинг сулук ва оҳангин тузар, тадрижи била ҳамул қавмнинг рангин тутар. ҳар кимгаким пайравлиқ этар, ул мутабаат хосиятидин ул етган ерга етар. Яъни: тақлидчилик, кўр кўрона эргашиш одамни аста-секин ўзлигини унутиш ва бошқа қавм (миллат) одатларию мафкурасига тобе қилиб қўяди, дейди Навоий. Бу нафқат XV аср кишиларини, балки бизни ҳам огоҳлантирмоқда. ўз имоннинг, ўз маънавиятингдан воз кечма, воз кечсанг, хароб бўласан дейди бобокалонимиз.

Космополитизм, ватансизлик

• Космополитизм, ватансизлик
• ―Яшаш қаерда яхши бўлса, шу ер мен учун Ватан‖ деб юрганлар топилади. Бундай қарашда, ҳақиқий ватанпарварлик туйғусининг мужассам эмаслигини кўрамиз. Чунки, биринчидан, ―яшашдан маъно ва мақсад фақат яхши ебичиш, роҳат ва фароғатни ўйлаш, ўзи учун ―барча қулайликларга эга бўлган ―ҳузур-халоватдангина иборат эмас. Фақат шу билан ҳаѐтнинг маъномазмуни, яшашдан мақсад белгиланмайди; Иккинчидан, бундай тоифа одамлар, ҳақиқий Ватан туйғусини англамайдилар ѐки уни англашдан йироқ. ўзитнинг шахсий манффатларини ҳамма ҳам ўйлайди, лекин уни фақат ўз қобиғида ―ялонғоч‖ ҳолда тасаввур этиб, ―Ватантуйғусини идрок этмаслик, охир оқибатда бу одамни туғилган жой, улғайтириб ҳаѐтга йўлланма берган ота-она, жамоа, эл-юрт, халқ, миллатининг мақсад ва муддаоларидан, орзуистакларидан, тарихи, қадриятларидан ўзини бегона тутишга олиб келади. Бундай одамда Ватанни англамаслик ва ундан ―бегоналик‖ туйғуси мужассам. Бундай одамда Ватанда яшаб, Ватандан ташқарида ўзини кўриш билан боғлиқ руҳий ҳолат мужассам. Одам ўзлигини қандай англаса, Ватанини ҳам шундай англайди. ўзлигини англамаган одам Ватанини ҳам англамайди. Уни Ватани, тарихи қизиқтирмайди. У ўзи учун яшашнинг маъносини қаерда бўлмасин яхши яшашда деб билади. У ўзининг халқи, отаонаси, миллати, мамлакати олдида ҳам фарзандлик, фуқаролик бурчиним сезмайди. Унинг мақсади нима қилиб бўлса ҳам ―пул топиш, яхши яшаш. Шу қоида унинг учун ―ота-онадан‖, эл-халқдан ҳам юқори, Ватанидан ташқари ―Ватан бўлиб кўринади.