Bolalar jismoniy tarbiyasi

Qo'llarni prujinasimon harakatlantirish - barcha bo'g'inlarni bir vaqtda bukib prujinasimon yaxlit harakat qilish, turli yo‘nalish-larda bajariladi.

To'lqinsimon - do'ngsimon yarimcho‘qqayishdan boslilana-digan bo‘g‘inlaming ketma-ket biri yozilib, biri bukilishidan iborat murakkab yaxlit harakat. To'lqinsimon harakatning quyidagi turlari bor: oldinga qarab to‘lqinsimon, o‘ng tomonga, chap tomonga (yonlama) to‘lqinsimon harakatlar.

Qo'lni to'iqinlatish - qo‘lni (qo‘llarni) bukish (o‘zi tomonga) va panjani osiltirishdan boshlab, keyin yozish (o‘zidan nariga) bilan bir vaqtda panjani ko'tarishdan iborat to‘lqinsimon hara-katlantirish. Panjaning holatini bunday nomlash qabul qilingan: odatdagicha (ko‘rsatilmaydi), panja bemalol tutilgan, panja bo‘-shashtirilgan, panja ko‘tarilgan.

Yurish va yugurishYurish faqat oyoq, mushaklarini ishga solib qolmasdan u butun tana mushaklariga ta’sir ko‘rsatadi va yurak-qon tomiri hamda nafas olish organlari faotiyatini yaxshilaydi.

Kuch berish bilan bo'shashish almashinib turadigan mushak-larning bir tekis ishi xotirjam yurganda organizmning asosiy holatga o‘tishi uchun qulay sharoit yaratadi, shu bilan birga, tez yurganda jismoniy yuklama sezilarli darajada oshadi.

Наг xU saflanishlarda yurish gigiyenik samarasidan tashqari jamoa bo‘lib harakatlanish malakalarini egallashga ham yordamiashadi.

Gimnastika mashg‘ulotlarida yurishning quyidagi mashqlari qo'llaniladi: sayr qadami yoki oddiy qadam, oyoqlar uchida, tovonlarda, oyoq kaftlarining ichki va tashqi qirrasida yurish, qo‘llar bilan tizzalarga tayanib yurish, kerishib yurish, «sezilarsiz» yurish, tizzalarni baland ko'tarib (oyoqlarni oldinga bukib) yurish, yarim-cho‘qqayib va cho‘qqayib yurish, bir oyoqni bukkancha katta-katta qadam bilan yurish, qadamlarni juftlab va almashlab yurish, oldinga va yon tomonga oyoqlarni chalishtirib yurish, yurishni sak-rashlar bilan almalashtirib yurish.

Yugurish - yurishga nisbatan ancha harakatli mashqdir. Shu sababli u harakat tayanch apparatiga, yurak-qon tomiri va nafas olish organlariga yurishga nisbatan katta ta’sir o‘tkazadi. Yugurish, tezlik va chidamlilikni takomillashtirishning asosiy omillaridan biri hisoblanadi.

Yugurishning ifodasi va jadalligi turlicha bo‘lishi mumkin, shuning uchun u gimnastika darsining barcha qismlarida qo'llaniladi.

Gimnastika mashg‘ulotlarida qo‘llaniladigan yugurish mashqlari: oddiy yugurish, tizzalarni baland ko‘tarib yugurish, oyoqlarni oldinga, orqaga bukib, oldinga, orqaga va yon tomonga siltab yugu­rish, chalkash qadamlar bilan oldinga, yon tomonga yugurish, qo'shimcha harakatlarni bajarib, burilishlar, to‘xtashlar bilan, buyumlarni uloqtirish va uni i!ib olish uchun yugurish, qavta safla-nib, turli to‘siqlarni oshib o‘tib, to‘siqlar ustida yugurish, yugurish va yurishni navbatma-navbat bajarish va h.k.

Tirmashib chiqish mashqlari

Tirmashib chiqish mashqlari chaqqonlik va epchillikni, o‘z kuchiga ishonchni oshirib, muvofiqlashtirish qobiliyatini takomil-lashtiradi. Tirmashib chiqish, aralash osilishda va faqat qo'llarda osilish holatlarida bajariladi, qo'llarda osilib chiqayotganda ehtiyot bo‘lish zarur, chunki unda asosiy og‘irlik qo‘l va yelka bo‘g‘imi mushaklariga tushadi. Shuni hisobga olgan holda mashg‘ulotlarda faqat qo‘llarda osilib chiqish mashqlarini aralash osilishda tirmashib chiqish mashqlari bilan galma-gal bajarish kerak. Aralash osilish yordamida tirmashib chiqqanda qo‘l va yelka bo‘g‘imi mushaklariga tushadigan og‘irlik ancha kamayadi, biroq mashq bajarganda oyoq va gavda mushaklari qatnashgani uchun nafas olishga yaxshi sharoit yaratiladi.