Болалар жарроҳлигининг ривожланиш тарихи. Замонавий

 Анус нормал ривожлангандаги туғма оқмалар 
Бу нуқсонлар жуда кам учрайдиган нуқсонлар бўлиб адабиётларда кам 
ёритилган. Хорижий адабиётларда аноректал нуқсонлар Н шакли деб 
аталади. 
Ректовестибуляр ва ректовагинал оқмала. Бу касаллик ташки кўринишдан 
тўғри ичакни иккиланганлигига ўхшаб кетади. Лекин гистологик 
текширишлар шуни кўрсатадики, оқма ва ичак гистоструктураси бир-
биридан бутунлай фарқ қилади. 
Клиник кўриниш.
Бунда беморларни икки жойидан ҳам анусдан, ҳам қин 
соҳасидан ахлат чиқишидан шикоят қилади. 25 % чақолоқларда тўғилгандан, 
қолганларида 2-3 ойликда оқма борлигини сезишади. Кўрик пайти қизлик 
парда устида, қин даҳлизида катта уятли лабда оқмани учратиш мумкин. 
Оқма атрофи кўпчилик ҳолатда яллиғланган бўлади. Оқма диаметри 0,5-1,5 
см
гача
бўлиши мумкин. Оқмадан ўтказилган зонд тўғри ичак билан 
тутшганлигини кўрсатади.
 Анал тешиги эктопияси.
Анал тешиги эктопияси – анал тешиги 
ўзини барча қисмлари билан ўзга жойда очилади. Буни оралиқ ва қин 
даҳлизи шакли тафовут этилади. 
Клиник кўриниши. Бемор анал тешиги ўз жойида эмаслигидан шикоят 
қилади. (Оралиқ шаклида анал тешиги ёрғоққа ёки қинга яқин жойлашади). 
Вестибуляр шаклида анал тешик қин даҳлизида очилиб, қиннинг шиллиқ 
қавати ануснинг шиллиқ қавати билан туташиб кетади. 
Бу касалликни тўғри ичак атрезиясини оралиқ ва қин даҳлизи 
оқмаларидан ажрата билиш керак. Атрезияда сфинктер оқмадан бошқа 
жойда жойлашади, вақти-вақти билан ич қотишлар кузатилади. 
Г и р ш п р у н г к а с а л л и г и
 
Гиршпрунг касаллиги Даниялик педиатр Гарольд Гиршпрунг номи 
билан аталиб, у касалликни «чамбар ичак туғма дилатацияси» деб номлаган. 
Г. Гиршпрунг бу касалликни тўлиқ клиникасини очиб беролмаган бўлсада, у 
фақат болада касаллик пайтида чамбар ичакни кенгайиши ва деворларининг 

---

56 
гипертрофияга учрашини аниқлаган. 
Диагностика. 
Касалликни ташхисини 
қўйишда анамнезга эътибор бериш керак. Агар 
эркин ахлат ажралиши биринчи кунларда ёки 
биринчи хафтада бўлса, бу тўғма аганглионар 
белгисидир. Ташхис қўйишда тўғри ичакни 
бармоқ билан кўриш керак, бунда тўғри ичак 
ампуласи бўш, сфинктерлар тонуси сақланган 
бўлади. 
Рентгенодиагностика; 
қорин 
бўшлиғининг умуий (обзор) рентгенографияси вертикал 
ҳолатда қилишдан бошланади. Бунда пастки ичак 
тутилишидагидек кўп клойбер косачалари кўринади. 
Ирригограммада касалликнинг маҳсус белгиси; йўғон ичак 
дистал 
қисмини 
торайиши 
ва 
воронкага 
ўхшаб 
супрастенотик кенгайган кўринади.