Болалар жарроҳлигининг ривожланиш тарихи. Замонавий

Сийишнинг бузилиши. 
Сийиш (mictio)- бу мураккаб рефлектор акт. 
Қовуқда маълум миқдорда сийдик йиғилгандан кейин, унинг ичидаги босим 
ошади ва бола сийғиси келганини сезади. 1 ёшгача бўлган болаларда 
сийишга чақириқ (қовуқнинг физиологик ҳажми) 30-35 мл; 3 ёшгача 100,0; 5 
ёшгача 150,0; 9-200,0; 12-250,0; 15-ЗОО,О мл, нормада детрузорлар (сийдик 
ҳайдовчи мушаклар) қисқарганганда сфинктер бўшашади ва сийдик чиқиб 
қовуқ бўшайди. 
Болаларда сийиш (микцион) босими детрузорнинг қисқаришидан пайдо 
бўлиб уларнинг ёшига ва қовуқнинг дастлабки ҳажмига боғлиқ эмас, ўғил 
болаларда микцион босим -68,7±2, 9(6,73±0,28 КПА) қизларда эса 56,6±2,6 
см сув.уст. (5,54±0,25 КПА) ташкил этади (В.М. Державин, 1992). Бу жинсий 
фарқи, қорин ичидаги босим билан боғлиқ мадомиким ўғил болалар туриб 
сийгани учун, уларда қизлардагидан кўра босим кўпроқ бўлади. 
Урологик касалликлар кўпинча дизурия билан давом этади. Оғриқ билан 
тез-тез ёки қийналиб сийишга дизурия дейилади. 
Поллакиурияга
қарама-қарши ўлароқ баъзи касалликларда сийиш 

---

37 
миқдори жуда кўп камайиб кетади. Бундай ҳол – олигоурия, орқа мия 
касаллиги 
ёки 
шикастланиши 
натижасида 
қовуқ 
иннервацияси 
бузилишининг оқибати бўлиши мумкин. Сийдикнинг отилиб чиқишида 
(струя) масофанинг камайиши ва босимини сусайиши, яъни ёй ҳосил қилиб 
тушмасдан бевосита оёқ остига тушуши қовуқ девори мушакларининг 
кучсизлигини кўрсатади. Отилиб чиқаётган сийдикнинг бирдан тўхтаб 
қолиши қовуқ тоши касаллигида ва қовуқ папилломотозида кузатилади. 
Беморлар тана ҳолатини ўзгартириб, масалан: ўтириб, ёнбошлаб ёки тизза 
тирсакларига тиралиб туриб қовуғини сийдикдан бўшатиши мумкин. Қовуқ 
дивертикули бўлган беморлар дивертикул соҳасини мушти билан босиб 
қовуқни бўшатадилар.