Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

7.10.2. Rombsimon glossit 
Bolalarda xastalikning bu turi juda kam hollarda, onda-sonda uchraydi. 
Bolaning umumiy ahvolida xech qanday o`zgarish sezilmaydi, og`iz bo`shlig`i, 
tilning shilliq pardasi ko`zdan kechirilganda uning o`rtasidan o`tuvchi chiziq 
bo`ylab orqa qismida ipsimon so`rg`ichlar atrofiyasi natijasida atrof to`qimalardan 
ajrali6 turuvchi romb shaklidagi silliq maydonchani ko`ramiz. Bu nisbatan silliq 
rombsimon maydoncha to`q qizil rangi bilan ajralib turadi. 
Maxsus davo choralari o`tkazilmaydi. Bunday bemorlarda ichki a’zolar 
faoliyati tekshirilib, xastalikning asl sababini aniqlash maqsadga muvofiq 
hisoblanadi. 
7.10.3. Burmali til 
Juda kam uchraydigan tilning bu xil anomal rivojlanishi asosan Daun 
xastaligi bilan tug`ilgan yosh bolalarda aniqlanadi. Pubertat oldi va pubertat 
davrlarda til asosan mushak qavatining o`sishi hisobiga kattalashadi. Natijada 
shilliq parda yuzasida buylamasiga va ko`ndalangiga joylashgan chuqur yo`llar 
hosil bo`ladi.(52-rasm) Bolalar biror-bir og`riqdan shikoyat qilishmaydi. Bunday 
holatlarda maxsus davo choralari qo`llanmaydi, faqat og`iz bo`shlig`i gigiyenasiga 
muntazam rioya qilish bilan kifoyalaniladi. 
7.10.4. Qora tukli til 
Til shilliq pardasining bu xildagi o`zgarishi ipsimon so`rg`ichlar 
giperplaziyasi (ko`payishi), ularni qoplovchi ko`p qavatli epiteliyning kuchli 
shoxlanishi natijasida so`rg`ichlar qalinlashuvi va uzayishi hisobiga kuzatiladi. Bu 

---

239 
xastalikda ipsimon so`rg`ichlar o`lchamlari 1 mm va undan oshiq bo`lishi mumkin. 
So`rg`ichlarning to`q sariq, qo`ng`ir-jigarrangdan tortib, qoramtir tusgacha 
o`zgarishi xususiy xol hisoblanadi. 
Tilning bunday noxush o`zgarishi bolalar yoshida onda-sonda, odatda biron-
bir kasallik natijasida antibiotiklar qabulidan keyin qayd etilishi extimoldan xoli 
emas. Til shilliq pardasidan surtib olib tayyorlangan preparatlarda har xil 
mikroorganizmlar, jumladan achituvchi zamburug`lar borligini ko`ramiz. Bu 
xastalikda bolalarning ishtaxasi pasayib, o`sgan so`rg`ichlar og`izda noxush 
sezgini paydo qilishi mumkin. 
Xastalik davosi
. So`rg`ichlarni shox moddasidan bartaraf etish maqsadida 
til shilliq pardasi 1-2% li rezorsin eritmasi shimdirilgan doka tamponlar bilan artib 
tozalanadi. Kattaroq (5 va undan katta) bolalarda bu maqsad uchun salitsil 
kislotasining 70° spirtdagi 1-2% li eritmasidan foydalanish mumkin. Til yuzasi 
kuniga 2 marotaba tish cho`tkasi bilan tozalanib, shilimshiq karashlardan 
tozalanadi. Shuningdek til shilliq pardasiga 10% li tetraborat kislotasining 
glitserinli eritmasini surtish achituvchi zamburug`lar asoratidan xalos etadi. 
Laboratoriya usulida tekshirilgadda kandida sinfiga mansub zamburug`lar topilgan 
hollarda shilliq parda yuzasiga (karashlardan tozalanib) nistatinli surgi - malxamlar 
surtish tavsiya etiladi.