Болалар боғчасида миқдор ва сон тасаввурларини таркиб топтириш

4.2. Bolaga yo„naltirilgan yondashuv 
Bu shunday o‗qitishki, u bolaning yosh xususiyatlarini, uning 
qobiliyatlarini, qiziqishlarini, ehtiyojlarini, tajribasini, maktabgacha 
ta‘lim tashkilotiga kelgunigacha oiladagi madaniyatni hisobga oladi, bu 
bolani o‗qitishdagi maqsadlarga erishishida yordam beradi. 
1.
O‗qitish 
bolalar 
eng 
optimal 
ravishda 
qanday 
rivojlanayotganliklari va o‗qiyotganliklarini bilishga asoslanishi kerak; 
2.
O‗qitishdagi muvaffaqiyat pedagogning bolalarni qanday qilib 
o‗qitish va rivojlantirish metodlari hamda usullarini bilishiga bog‗liq 
bo‗ladi; 
3.
Pedagogning asosiy vazifasi bu bolaning potensialni aniqlashi 
va uning rivojlantirilishiga yordam ko‗rsatish; 
4.
Maktabgacha ta‘limning o‗ziga xosligi bolalikning qadr-
qimmatini tushunish va uni muddatidan oldin katta bo‗lib qolishga turtki 
bermaslik. Pedagog quyidagilarni bilishi va yodda tutishi lozim: 
1.
Bolalarni ular qanday bo‗lsalar, shunday qabul qilish. 
2.
Bolalarga o‗qitish maqsadlariga erishishda ko‗maklashish. 
3.
Bolalar nimalarga qodir ekanliklarini va ular o‗z yosh guruhlarida 
qanday o‗qiyotganliklarini bilish tarbiyachiga o‗qitishni rejalashtirish va 
tashkil etish uchun boshlang‗ich ma‘lumotni berish. 
4.
Agar pedagog barcha bolalarga bir xilda yondashadigan bo‗lsa, 
bola muvaffaqiyat qozona olmaydi. 
5.
Pedagog bolaning turli xil predmetlar bilan faoliyatini, uning turli 
xil mashg‗ulotlarga kirishib ketganligini doimiy kuzatishi kerak, 
bolalarning qobiliyat, qiziqish va ehtiyojlarini bilib olishga intilishi 
lozim. 
6.
Bu axborotlar asosida pedagog rejalashtirishni amalga oshiradi va 
bolaning rivojlanishida olg‗a siljishga erishi uchun o‗qitish metodlarini 
moslashtiradi. 
7.
O‗qitish bolalar endilikda nimalarni bilishlari va uddalay 
olishlarigagina emas, balki ulardan yangi ko‗nikmalarni va yangicha 
tushunishni hosil qilish yo‗nalishida ma‘lum bir urinishlarni ham talab 
qilishiga asoslanadigan bo‗lsa, eng samarali bo‗ladi
7
. 
7
Л.С.Виготский. ―Яқин ривожланиш ҳудуди‖ –катта ѐшли киши билан ҳамкорликдаги 
фаолияти давомида ривожланувчи шахс томонидан юзага чиқариладиган, лекин 
индивидуал фаолият доирасида намоѐн бўлмайдиган катта ѐшли киши билан боланинг 
ўзаро таъсирлашувлари жараѐнида бола томонидан эришиладиган ривожланиш даражаси. 
Яқин ривожланиш ҳудудига йўналтириш билан ўқитиш ривожланишни олға суриши 
мумкин, чунки яқин ривожланиш ҳудудида ѐтган нарса бирон-бир ѐшд қайта 
ўзгартирилади, такомиллаштирилади ва кейиги ѐшда, янги ѐш босқичида долзарб 

---

203 
8.
O‗qitish maqsadlari berilgan yosh guruhidagi ko‗pchilik bolalar 
uchun realistik va erishiladigan bo‗lishi kerak. Bolalarga yangi hosil 
qilingan ko‗nikmalarni amalda qo‗llashning ko‗plab imkoniyatlari 
taqdim etilishi lozim.