Бола шахсида салбий ўзгаришларни келтириб чиқарувчи ташқи таъсирларнинг психологик-педагогик асослари

Бола шахсида салбий ўзгаришларни келтириб чиқарувчи ташқи таъсирларнинг психологик-педагогик асослари 
259 
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yhati 
1. M.G. Davletshin. Umumiy psixologiya. Т. ToshDPU. 2002. (o‘quv qo'llanma). 
2. А. Г. Исмагилова. Стиль педагогического общения воспитателя детского 
сада / / Вопросы психологии. 2000. N° 5. 65—72-с. 
3. Deyl Karnegi. Muomala sirlari. T.«Navro‘z» nashriyoti. 1992 
4. V. Karimova. Ijtimoiy psixologiya va ijtimoiy amaliyot. T. 1999. 
5. V. Karimova. F. Akramova. Psixologiya. (ma’ruzalar matni) T. 2000. 
6. V. Karimova. Psixologiya. (o‘quv qo‘llanma). T. 2002. 
7. D. Karnegi. Iztirob asoratlari. «Farg‘ona» nashr. 2005. 
8. Кан-Калик. Учителю о педагогическом общении. М. "Просвещение". 1987. 
SHAXSNING SHAKLLANISHIDAGI PSIXOLOGIK-PEDOGOGIK 
MASALALAR 
Norbayeva Dilnoza
Ellikqal’a tumani 28- maktab psixologi, 
Turimova Aygul
Ellikqal’a tumani 28- maktab psixologi

Annotatsiya : Shaxsning shakllanishiga ta’sir etuvchi muhum omillar , har bir yosh 
davrlardagi bolalar psixologiyasi va ular bilan to’g’ri munosabat bo’lish . 
Kalit so’zlar: Individ, shaxs, tarbiya, ekstroversiya, introversiya, muloqot. 
Shaxsning rivojlanib kamol topishi, hayotning hamma bosqichlarida bir xil bo’lmay, 
balki yosh xususiyatlari va hayot tajribalariga qarab har xil bo’ladi. Tarbiya jarayonida 
faoliyat turlari ham o’zgarib boradi. Shu sababli bola hayotida o’yin, o’quvchi 
hayotida o’qish, kattalar hayotida mehnat faoliyatlari katta ahamiyatga egadir.Aynan 
shuning ta’sirida shaxs shakllanadi mustaqil hayotga qadam qo’yadi.
O’quvchi va talabalarning rivojlanishida o’quv jarayonlarining ahamiyati va 
ta’siri beqiyos kattadir. Bilimlarni o’zlashtirish ularning tafakkurini o’stiradi, ijodiy 
qobiliyatlarini shakllantirishning asosiy vositasi bõlib qoladi. Bu jarayonda ularda 
ijtimoiy xulq normalari shakllanadi. Shaxs qaysi yoshda bo’lishidan qat’iy nazar, 
ularning rivojlanishida mehnat faoliyatining ahamiyati kattadir. Ayniqsa, mehnat 
insonning hamjismoniy, hamma’naviy kamol topishida muhim manba hisoblanadi. 
Mehnat jarayonida uning ishtirokchilari bir-birlari bilan aloqada bo’ladilar, o’zlarining 
nimaga qodir ekanliklarini ko’ratishga harakat qiladilar. Mehnat orqali shaxsning 
axloqiy sifatlari tarkib topadi, ularda vatanparvarlik, mas’uliyat , intizomlilik , faollik 
ortadi. Ular o’z-o’zini tarbiyalashga astoydil kirishadilar. O’z-o’zini tarbiyalashga ota-
ona, o’qituvchining tarbiyaviy ta’siri yanada samarali bo’ladi. Tarbiya bilan 
rivojlanishning o’zaro bir-biriga ta’siri va munosabatlari mavjud, chunki qaerda 
tarbiya jarayoni muammolari to’g’ri hal etilsa, u shaxs kamolotiga samarali ta’sir 
ko’rsatadi. Kamol topgan shaxs tarbiyaning roli va imkoniyatlariga ishonch bilan 
qaraydi. 
 

---