Bkp-80%-javob pdf

28.Рахитнинг таснифи
Raxitning ishchi tasnifi 1988 yilda Ye.M.Lukyanova va xammualliflar tomonidan
taklif qilingan.
Kasallik davri
Og’irlik darajasi
Kechishi
Boshlang’ich
I daraja - yengil
o’tkir
Avj olish
II daraja – o´rta
RekonvalessensiyaIII
daraja 
og’ir
o’tkir osti
qoldiq belgilar
30.
 Рахитнинг бошланғич даври клиникаси 
Boshlanish davri
. Kasallikning birinchi belgilari bola hayotining 2-3 oylarida
paydo bo´ladi. Bolaning xatti-harakatlari ozgaradi: bezovtalik, 
chochish, yuqori qo’zg’aluvchanlik, tashqi qo’zgalishlarga qaltirash (qattiq shovqin,
to'satdan yorug'lik tushishi). Bolaning uyqusi yuzaki va qo’rquvli bo’lib qoladi. Ter
ajralishi kuchayadi, asosan boshning soch qismida va yuzda, turg’un qizil
dermografizm aniqlanadi. Ter nordon hidli bo’ladi va terini qichishtiradi. Bola
boshini yostiqga ishqalaydi, ensa sohasida soch to’kilishi paydo bo’ladi. Bu yosh
uchun xos bo’lgan mushaklar fiziologik gipertonusi, mushak gipotoniyasi bilan
almashinadi. Katta lihildoq chegaralari va kalla choklari mortlashadi, suyak-toqay
birikkan joyda qovurgalar yo’qonlashadi ("raxit tasmalari").
Kaft suyaklari rentgenogrammasida suyak toqimalarining siyraklashishi
kuzatiladi. Qon bioximik tekshiruvida kalsiy konsentrasiyasi normal yo’ki yuqori,
fosfat konsentrasiyasi pasayganligi aniqlanadi; ishqoriy fosfataza aktivligi yuqori
bo’lishiga mumkin. Peshob tahlilida fosfaturiya, ammiak va aminokislotalar
miqdori ortadi.
31.Рахитнинг гуллаш даври клиникаси 
Kasallikni avj olgan davri bola hayo’tining birinchi yarim yilligi oxiriga to’g’ri keladi
va asab tizimi, tayanch-harakat apparatining yanada kuchliroq o’zgarishlari bilan

---

xarakterlanadi. Raxitning o’tkir kechishida yaqqol namoyo’n bo’luvchi
osteomalyasiya jarayo’ni kalla yassi suyaklarining yumshoqlanishiga olib keladi
(kraniotabes), keyinchalik, ko’p qo’llarda ensaning yassilanishi kuzatiladi. Ko’krak
qafasining yumshashi va deformasiyalanishi korinadi: to’shning pastki qismi
siqiladi ("etikdoz kokragi") yoki bo’rtib chiqadi ("tovuq ko’kragi"). Uzun naysimon
suyaklarning O-simon (kam qo’llarda X-simon) qiyshiqligi kuzatiladi. Toraygan
yassi raxitik tos shakllanadi. qovurg'alarning yumshoqligi natijasida diafragmaning
birikkan chizigida chuqurcha hosil bo’ladi (xarrison egatchasi). Raxitning o’tkir osti
kechishida ustunlik hiluvchi osteoid toqimalar giperplaziyasi, ensa va peshona
domboqlari, kaft sohasida yogonlashish, qovurg'a-tog'ay birikkan joyida va qo’l
barmoqlari falangalararo boqimlarida "bilakuzuklar", "raxit tasmalari", "munchoq
iplari" bilan namoyon bo’ladi. 
Uzun naysimon suyaklar rentgenogrammasida metafizlarning jomsimon
kengayishi, dastlabki ohaklanish sohasining o'pirilishi va yaxshi korinmasligi 
kuzatiladi.Gipofosfatemiya, gipokalsiemiya, ishqoriy fosfataza faolligi yuqori bo
´ladi.