Nazorat savollari SWOT tahlili usuli qaysi holatlarda ishlatiladi?
SWOT tahlilini olib borish qadamlari?
SWOT tahlili natijasi asosida qanday xulosalarga kelish mumkin?
2- AMALIY ISH Loyihalarning boshqarish tizimi.( Gant Chart PERT/CPM)
Ishdan maqsad: Loyihalarni boshqarish tizimi.(Gant Chart PERT/CPM) usullari yordamida loyihalarni boshqarish hamda ularni amaliy qo‘llash ko‘nikmasini hosil qilish.
Nazariy ma’lumotlar Gant diagrammasi ma’lum bir loyiha jadval ko‘rinishida ishlarni bajarish ketma-ketliglarini hamda ularni bajarilishi uchun ajratilgan vaqtni ko‘rsatadi. U 1910 - yillarda Genri Gantt tomonidan ishlab chiqilgan va biznes tizimidagi ishlarni nazorat qilish diagrammasining bir turi hisoblanadi.
Gant diagrammasinig asosiy maqsadi loyihani boshqarishdan iborat. Ushbu interaktiv grafik ko‘plab loyihalarda ishlatiladi.
Diagrammada loyihaning bosqichlari qaysi vaqt oralig‘ida bajarilishi ko‘rsatilgan.
Gant diagrammasi vaqt o‘qi bo‘ylab yo‘naltirilgan chiziqlardan iborat. Har bir chiziq loyihadagi alohida vazifalardan tashkil topgan. Har bir vazifaning bajarilish vaqti bo‘lib diagrammada ko‘rsatilgan bo‘ladi.
Rasm 2.1. “Ghant chart” diagrammasi
Har bir vazifa bajarilib bo‘lingandan keyin, keying vazifaga o‘tiladi. Bundan tashqari har bir vazifaning bajarilish foizlari ko‘rsatiladi.
Gant diagrammasini tushunish uchun quyidagi misolni ko‘rib chiqamiz. Biz biron bir loyiha qilmoqchi bo‘lsak dastlab vazifalarni belgilab olamiz. Vazifalar quyidagicha bo‘lishi mumkin.
Vazifalar ruyxati:
Tahlil (5)
Loyiha (10)
Amaliy ish (12)
Testlash (6)
Ishga tushirish (3)
Rasm 2.2. “Gant chart” diagrammasi
Yuqoridagi rasmda vazifalarning bajarilish muddati ko‘rsatilgan. Tahlil uchun 5 kun, loyiha uchun 10 kun, amaliy ish uchun 12 kun, testlash uchun 6 kun, ishga tushurish uchun 3 kun vaqt sarflanadi. Bunda har bir oraliq vaqt bir haftaga bo‘linib chiqqan.
PERT (Program (Project) Evalution and Review Technique) loyihalarni boshqarishda proektlarni baholash texnikasi.
PERT murrakab loyihalarni grafigini tuzishni osonlashtirish uchun tuzib chiqilgan. PERT juda murakab, masshtabli loyihalar uchun mo‘ljallangan.
PERT texnologiyasi 1958 yilda ishlab chiqilgan. Polaris raketa sistemalari loyihasini tuzish uchun AQSh mudofaa vazirligi “Buz Alen va Gamilton” konsalting firmasi va “Lokxid” korparatsiyalariga buyurtma bergan.
Rasm 2.3. PERT diagrammasi
Odatda PERT usuli “Critical Path Metod” (CPM) bilan birgalikda ishlatiladi. Bu ikkala usul bir biridan farq qiladi. Critical Path metodi butun bir loyihaning tugash vaqtini hisoblash uchun ishlatiladi. PERT metodi bo‘lsa loyihaning alohida bir qismini tugash vaqtini hisoblab beradi. PERT formulasi quyidagicha
E = (O + 4M + P) / 6
Bu yerda O-bu loyiha qismining tugashini optimistik baholash, M-haqiqatga yaqin bo‘lgan baholash, P-loyiha qismining tugashini pessimistik baholash.
PERT usulini yaxshiroq tushunish uchun quyidagi misolni ko‘rib chiqamiz. Masalan loyiha menejeri avvalgi tajribalariga asoslangan holda vazifaning bajarilish mudatini 12 kun deb belgiladi. Bunda 12 kun M hisoblanadi. Optimistik ( O ) baholaganda 7 kun kelib chiqdi. Barcha kechikishlar, xatarlarni hisobga olgan holda pessimistic baholash 29 kunni tashkil etadi. Bunda formulaga asosan quyidagicha hisoblanadi.
(7 + 4 (12) + 29) / 6 = 14
PERT metodi bo‘yicha hisoblaganimizda yuqoridagi vazifaning bajarilish mudati 14 kun ekanligini hisoblab chiqdik
Ishni bajarish tartibi
1. Variant tanlanadi va ob’ekt tasniflanadi
2. Tanlangan o‘byekt uchun Ishning bajarish rejasi “Ghant chart” usulida ishlab chiqish.
3. Tanlangan o‘byekt uchun PERT va CPM graflari chizish va hisoblash.
4. Tegishli xulosalar olish
Nazorat savollari
Loyihalarni boshqarish deganda nima nazarda tutiladi?
GANT Diagrammasini qurishdan maqsad?
Loyihaning testlash fazasida nimalar aniqlanadi?
Loyihaning ishga tushurish fazasida nimalar bajariladi?
