Biznes yuritishda iqtisodiy omillar

9 Milliy iqtisodiy siyosat

• Milliy hukumat iqtisodiy siyosat uchun javobgardir va mamlakatning iqtisodiy siyosatining maqsadlari odatda iqtisodiy o'sish va, ehtimol, to'liq bandlikdir. Iqtisodiy o'sishga odatda ustuvor ahamiyat beriladi, chunki ishsizlikning qisqarishi iqtisodiy o'sishdan kelib chiqishi kerak.Iqtisodiy o'sish "haqiqiy o'sish" bo'lishi kerak.

Foiz stavkalarini boshqarishning ta'siri

• AQSh, evrozona va Buyuk Britaniyada foiz stavkalarini boshqarish markaziy bank zimmasiga yuklangan.
• Markaziy bank qisqa muddatli foiz stavkalarini (mos ravishda dollar, evro yoki sterling bo'yicha) nazorat qila oladi va o'zi tegishli deb hisoblaganda foiz stavkalarini oshirishi yoki tushirishi mumkin.
• Agar markaziy bank inflyatsiyaning o'sishidan xavotirda bo'lsa, u qisqa muddatli foiz stavkalarini oshirishi mumkin. Markaziy bank o'z foiz stavkalarini oshirsa, boshqa tijorat banklari ham o'z foiz stavkalariga xuddi shunday qiladi.

Ijtimoiy yoki ekologik maqsadlarga erishish uchun iqtisodiy siyosat

• Shuni esda tutish kerakki, hukumatlar ba'zan siyosiy, ijtimoiy yoki iqtisodiy maqsadlarga erishish uchun iqtisodiy siyosatdan foydalanadilar.
• Misol uchun, Birlashgan Millatlar Tashkiloti mamlakatlari o'z siyosatini o'zgartirishga ko'ndirish uchun ma'lum bir davlat bilan savdo embargosiga rozi bo'lishi mumkin. Bunga misol qilib, 2006 yilda Eronni yadroviy energetikani rivojlantirish dasturidan voz kechishga ko'ndirish maqsadida BMTning Eronga qarshi savdo embargosini keltirish mumkin.
• Hukumatlar, shuningdek, soliqqa tortish yo'li bilan, masalan, tamaki (chekish) uchun yuqori darajadagi soliqlarni joriy qilish orqali nosog'lom xatti-harakatlarning oldini olishga harakat qilishi mumkin.

10 Xalqaro iqtisodiy siyosat

• Boy iqtisodiy davlatlar kambag'al mamlakatlarga o'z iqtisodlarini rivojlantirish uchun yordam berish zarurligini tan oladilar va yordam ko'rsatish uchun (turli darajadagi muvaffaqiyatlar bilan) harakatlar qilinadi. Ko'p yordam Jahon banki kabi millatlararo tashkilotlar orqali ko'rsatiladi (ammo xalqaro yordam turli yo'llar bilan taqdim etiladi).
• Millatlararo tashkilot rivojlanayotgan mamlakatlarga iqtisodiy yordam ko'rsatish siyosatini ishlab chiqqanda, siyosatning asosiy maqsadlari ko'pincha quyidagilardan iborat:
• Avtomobil va temir yoʻl kabi infratuzilmaga investitsiyalar hamda telekommunikatsiya tizimlarini rivojlantirish hamda energiya va suv taʼminoti uchun investitsiyalar (toʻgʻon qurish, irrigatsiya tizimlari va boshqalar).
• Ta'lim va sog'liqni saqlashga investitsiyalar, milliy ishchi kuchi standartlarini yaxshilash.
• Ayrim tarmoqlarga kapital qo'yilmalar. Bu yirik sanoat tarmoqlarini rivojlantirish yoki kichik fermerlar kabi kichik ishlab chiqaruvchilarni iqtisodiy qo'llab-quvvatlashga investitsiyalarni o'z ichiga olishi mumkin. Agar iqtisodiy infratuzilmaga sarmoya kiritilsa va mehnat malakasi yaxshilansa, transmilliy kompaniyalar tegishli mamlakatlarga o'z sarmoyasini ko'paytirishdan manfaatdor bo'lishi mumkin.

E`tiboringiz uchun rahmat!