Bozor iqtisodiyoti bir qancha afzalliklarga ega bo’lsada bir qator muhim kamchiliklarga ega. Ularda biri nazoratsizlik bo’lib, bunda iqtisodiyot rivojini milliy maqsadlarga erishishga yo’naltirish qiyin. Shuning uchun davlat bozor iqtisodiyotiga aralashish kerak.
Bozor iqtisodiyoti bir qancha afzalliklarga ega bo’lsada bir qator muhim kamchiliklarga ega. Ularda biri nazoratsizlik bo’lib, bunda iqtisodiyot rivojini milliy maqsadlarga erishishga yo’naltirish qiyin. Shuning uchun davlat bozor iqtisodiyotiga aralashish kerak.
Davlat tomonidan tartibga solish tarixi o’rta asrlarning oxiriga borib taqaladi. Bu davrda asosiy iqtisodiy maktab merkantilistik maktab edi. U davlatning iqtisodiyotga faol aralashuvi e’lon qildi. Merkantilistiklar mamlakat boyligining asosiy ko’rsatkichi oltin miqdori ekanligini ta’kidladilar. Shu munosabat bilan ular eksportni rag’batlantirish va importni cheklashga chaqirdi.
Davlat tomonidan tartibga solish tarixi o’rta asrlarning oxiriga borib taqaladi. Bu davrda asosiy iqtisodiy maktab merkantilistik maktab edi. U davlatning iqtisodiyotga faol aralashuvi e’lon qildi. Merkantilistiklar mamlakat boyligining asosiy ko’rsatkichi oltin miqdori ekanligini ta’kidladilar. Shu munosabat bilan ular eksportni rag’batlantirish va importni cheklashga chaqirdi.
Nazariya va amaliyotda davlat tomonidan tartibga solish davlatning iqtisodiy hayotga aralashuvi darajasi sifatida talin etiladi. “Davlat tomonidan tartibga solish” tushunchasining bunday cheklanishi liberal pozitsiyalar tarafdorlari tomonidan bozor erkinligiga potensial tahdidni o’z ichiga olganligi sababli tanqid qilinadi.
Zamonaviy biznes – bu organik tizim. Uning kelib chiqishi, izchil evolyutsiyasi va hozirgi barqaror holati tabiiy zarurat tufayli mumkin bo’lgan. Tabiiy zarurat tufayli tadbirkorlik faoliyatining barcha sub’ektlari bir-biri bilan va o’zlarining tadbirkorlik bo’lmagan muhiti bilan doimiy ravishda o’zaro ishbilarmonlik munosabatlariga kirishib, harakat qiladilar.
Zamonaviy biznes – bu organik tizim. Uning kelib chiqishi, izchil evolyutsiyasi va hozirgi barqaror holati tabiiy zarurat tufayli mumkin bo’lgan. Tabiiy zarurat tufayli tadbirkorlik faoliyatining barcha sub’ektlari bir-biri bilan va o’zlarining tadbirkorlik bo’lmagan muhiti bilan doimiy ravishda o’zaro ishbilarmonlik munosabatlariga kirishib, harakat qiladilar.