O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI FARG`ONA DAVLAT UNIVERSITETI “ IQTISODIYOT ” FAKULTETI “IQTISODIYOT” kafedrasi
BITIRUV OLDI AMALIYOTI HISOBOTI
“Farg’ona viloyati Quva tumani hokmligi’’
Talaba R. Tursunov Universitet tomonidan tayinlangan rahbar: _____________ Korxona tomonidan tayinlangan rahbar: D. Ubaydullaev Hisobotga qo’yilgan baho : _____________
Farg’ona -2022 MUNDARIJA
1
Bankning tashkil yetilishi va faoliyatining o’ziga xos xususiyatlarini o’rganish
2
Bank boshqaruvi tuzilmasini o'rganish
3
Bankning bo’limlari faoliyatini tahlil qilish
4
Bankning boshqa operatsiyalari (lizing, faktoring, trast, anderrayting va forfeiting) ning mavjudligi va imkoniyatlarini o’rganish).
5
Tijorat bankining likvidligi va to’lov qobiliyatini aniqlash
6
Bankning asosiy iqtisodiy ko'rsatkchlarini tahlil qilish
KIRISH Insoniyat turmush tarzini banklar xizmatisiz tasavvur etib bolmaydi. Chunki banklar xojalik subektlarini kredit mablag‘lari bilan taminlab, ijtimoiy sarmoyani qayta taqsimlash jarayonida vositachi sifatida qatnashadi va jamiyat miqyosida umumiy samaradorlikni oshirishga xizmat qiladi. Bizga malumki, banklar, asosan, jamiyatdagi bosh pul mablaglarini jamlaydilar va bu pullarni iqtisodiyotning eng samarali sohalariga joylashtiradilar. Shunday ekan, hozirgi sharoitda banklar mamlakatimiz iqtisodiyotining qon tomirlari- Prezidentimiz tabiri bilan aytganda “lokomotivi” hisoblanadi.
Bank tizimidagi islohotlar iqtisodiyotimizning barqaror o‘sish sur’atlarini ta’minlashda eng muhim omil bo‘ldi. 2020 yil 12 mayda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining PF–5992-sonli “2020-2025 yillarga mo‘ljallangan O‘zbekiston Respublikasining bank tizimini isloh qilish strategiyasi to‘g‘risida”gi Farmoni qabul qilindi.
Farmon bilan 2020-2025 yillarga mo‘ljallangan O‘zbekiston Respublikasining bank tizimini isloh qilish strategiyasi, O‘zbekiston Respublikasi bank tizimini isloh qilish bo‘yicha “Yo‘l xaritasi” hamda strategiyani amalga oshirishning maqsadli ko‘rsatkichlari tasdiqlandi.
Mazkur Strategiya Markaziy bank va Moliya vazirligi tomonidan Jahon banki bilan hamkorlikda mamlakat bank tizimining joriy holatini o‘rganish natijalari bo‘yicha asosiy xulosalar va tavsiyalar, shuningdek xorijiy davlatlarning moliya sektorini transformatsiya qilish tajribasi hamda moliya sohasidagi xalqaro tendensiyalarni inobatga olgan holda ishlab chiqildi.
Strategiyada bank tizimida hozirgi kunda saqlanib qolayotgan muammo va dolzarb masalalarga alohida e’tibor qaratilgan. Xususan:
bank tizimida davlatning yuqori darajadagi ishtiroki natijasida moliyaviy va inson resurslaridan samarasiz foydalanilayotganligi, ularda korporativ boshqaruv va tavakkalchiliklarni boshqarish tizimlari to‘g‘ri yo‘lga qo‘yilmaganligi;
davlat ishtirokidagi banklarning ustuvor dasturlar, sohalar va davlat ulushiga ega korxonalarga bozor stavkalaridan kam bo‘lgan stavkalarda kreditlar ajratuvchi an’anaviy “taraqqiyot banklari” vazifasini bajarishi;
kreditlashning yuqori sur’atlarda o‘sib borayotganligi va buning natijasida banklarning barqarorlik darajasini ifodalovchi likvidlilik va kapital yetarlilik ko‘rsatkichlariga salbiy ta’sir etayotganligi;
imtiyozli kreditlar ulushining yuqori darajada saqlanib qolayotganligi natijasida moliya bozorida narx signallarining noto‘g‘ri shakllanishi, shuningdek pul-kredit siyosatining transmission mexanizmlarining ishlashiga salbiy ta’sir ko‘rsatayotganligi;
yuqori darajadagi dollarlashuv, shuningdek kredit va depozitlarning yirik korxonalar va iqtisodiyotning alohida sohalarida jamlanganligi (konsentratsiyasi) natijasida bank tizimining valyuta, kredit va likvidlilik xatarlariga bardoshliligining zaifligi;
davlat ishtirokidagi banklar biznes-modellarining asosan korporativ mijozlarga xizmat ko‘rsatishga yo‘naltirilganligi, nobank moliya tashkilotlarining roli sustligi, shuningdek innovatsiyalar va axborot tizimlarining yaxshi rivojlanmaganligi sababli moliyaviy ommaboplik darajasining pastligi tizimda tub islohotlarni amalga oshirish zaruratini yuzaga keltirdi.
Hozirgi kunda bank tizimi rivojlanib borar ekan, banklar o‘rtasidagi o‘zaro aloqalar, hisob-kitoblarni o‘tkazish mexanizmini takomillashtirish talab etiladi. Bu o‘z navbatida yosh kadrlarni bank faoliyatini mukammal o‘rganishni talab qiladi.