Bitiruv malakaviy ishning dolzarbligi: Vitaminlar organizmda juda kam miqdorda uchrasada hayot uchun muhimdir

 

2.2. Vitaminlarni tasniflanishi va nomlanishi. 

Vitaminlar  tavsifiga  ega  bo’lgan  barcha  faol  moddalarning  quyidagi  ikki 

guruhga: 

1.  Vitaminlar 

2.  Vitaminsimon moddalarga ajratish mumkin.      

   Vitaminlarni  o’zi  esa  erish  xususiyatlarini  e’tiborga  olgan  holda 

quyidagilarga:  

---

 

14 

1.  Yog’da eruvchi 

2.  Suvda eruvchi xillariga ajratilgan. 

  Sxematik  tarzda  bu  moddalarni  quyidagicha  tasniflash  mumkin.  Ya’ni 

berilgan  jadvalda  vitaminlarning  tasniflanishi  va  nomlanishi  haqida  to’liq 

ma’lumotlarga  ega  bo’lamiz.  Vitaminlarni  bunday  guruhlarga  bo’linishini  sababi 

chunki  ayrimlari  yog’da  erisa  ayrimlari  suvda  eriydi.  Shu  erish  xususiyatlariga 

qarab  ularni  yuqoridagi  guruhlarga  ajratiladi.  Ularning  tarkibi,  tuzilishi  va  ta’sir 

etishi  yog’da  eriydigan  vitaminlarnikiga  nisbatan  ancha  yaxshi  o’rganilgan.  Ular 

asosan kofermentlar sifatida metabolitik jarayonlarda ishtirok etadi. 

Ammo vitaminlar tushunchasi ta’rifida hozirgi kunda ham noaniqliklar bor: 

birinchidan-bir qator vitaminlar inson uchun zarur oziqa qismi hisoblanadi, ammo 

ba’zi hayvonlar uchun bunday emasligi ma’lum. [1,3,8,17,30]  

Ikkinchidan-ba’zi  aminokislotalar  bir  nechta  yuksak  to’yinmagan  o’simlik, 

yog’ kislotalari hisoblanadi, ammo organizmda yetarli miqdorda sintez qilmaydilar 

va  ular  organizmga  tashqaridan  keltirib  turishi  zarur.  Lekin  ularni  funksiyalariga 

ko’ra vitaminlar qatoriga kiritib bo’lmaydi. 

Vitaminlarni bunday moddalardan ajratib turuvchi ikkita xarakterli belgilari 

bor.