XXI bob. Mahalliy davlat hokimiyati asoslari
99-modda.
Oldingi tahrirga qarang.
Viloyatlar, tumanlar va shaharlarda (tumanga bo‘ysunadigan shaharlardan tashqari) hokimlar boshchilik qiladigan xalq
deputatlari Kengashlari hokimiyatning vakillik organlari bo‘lib, ular davlat va fuqarolarning manfaatlarini ko‘zlab o‘z vakolatlariga
taalluqli masalalarni hal etadilar.
(99-modda O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 29-avgustdagi O‘RQ-439-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 35-son, 914-
modda)
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonunining 1-moddasi.
100-modda.
Mahalliy hokimiyat organlari ixtiyoriga quyidagilar kiradi:
qonuniylikni, huquqiy-tartibotni va fuqarolarning xavfsizligini ta’minlash;
hududlarni iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy rivojlantirish;
mahalliy budjetni shakllantirish va uni ijro etish, mahalliy soliqlar, yig‘imlarni belgilash, budjetdan tashqari jamg‘armalarni
hosil qilish;
mahalliy kommunal xo‘jalikka rahbarlik qilish;
atrof-muhitni muhofaza qilish;
fuqarolik holati aktlarini qayd etishni ta’minlash;
normativ hujjatlarni qabul qilish hamda O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga va O‘zbekiston Respublikasi qonunlariga
zid kelmaydigan boshqa vakolatlarni amalga oshirish.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonunining 24 va 25-moddalari.
Oldingi tahrirga qarang.
101-modda.
Mahalliy hokimiyat organlari O‘zbekiston Respublikasining qonunlarini, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlarini,
davlat hokimiyati yuqori organlarining qarorlarini amalga oshiradilar, respublika va mahalliy ahamiyatga molik masalalarni muhokama
qilishda qatnashadilar.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonuni 1-moddasining uchinchi qismi.
Yuqori organlarning o‘zlariga berilgan vakolat doirasida qabul qilgan qarorlari quyi organlar ijro etishi uchun majburiydir.
Xalq deputatlari Kengashlari va hokimlarning vakolat muddati — 5 yil.
Действующий К
Узбекистан, но продолж
решением Президента ст
Премьер-минис
1) организует
эффективность его работ
2) председатель
3) представляет
4) выполняет др
Кандидатура Пр
количество депутатских
политическими партиям
Президент Респ
министра в десятиднев
Узбекистан.
Кандидат на до
Республики Узбекистан
Кандидатура Пр
числа соответственно де
См. предыдущую
Члены Кабинет
представлению Премье
Узбекистан.
(часть одиннадца
база данных законодатель
В случае возн
Законодательной палат
Президента Республики
числа, вопрос о выраже
Мажлиса Республики Уз
Вотум недовери
числа соответственно д
случае Президент Респу
весь состав Кабинета М
Новая кандидат
Республики Узбекистан
фракциями политически
В случае двук
Республики Узбекистан
Узбекистан.
Порядок органи
(статья 98 в реда
См. предыдущую
Статья 99.
См. предыдущую
Представительн
Кенгаши народных деп
вопросы, отнесенные к и
(статья 99 в реда
Комментарий
См. статью 1 За
Статья 100.
К ведению мест
обеспечение зак
вопросы эконом
формирование
внебюджетных фондов;
руководство мес
охрана окружаю
обеспечение рег
принятие норма
Узбекистан.
Комментарий
См. статьи 24 и
См. предыдущую
Статья 101.
Местные органы
решения вышестоящих
значений.
Комментарий
См. часть треть
Решения вышес
нижестоящими органами
Срок полномочи
03.02.2020
08.12.1992. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi
https://www.lex.uz/ru/docs/-20596?otherlang=1
16/20
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonuni 2-moddasining o‘n birinchi qismi.
(101-modda O‘zbekiston Respublikasining 2003-yil 24-apreldagi 470-II-son Qonuni tahririda — Oliy Majlis Axborotnomasi, 2003-y., 3-4-
son, 27-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
102-modda.
Vakillik va ijroiya hokimiyatini tegishliligiga qarab viloyat, tuman va shahar hokimlari boshqaradi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonuni 1-moddasining ikkinchi qismi.
Oldingi tahrirga qarang.
Viloyat va Toshkent shahar hokimi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan qonunga muvofiq tayinlanadi hamda
lavozimidan ozod etiladi.
(102-moddaning ikkinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2007-yil 11-apreldagi O‘RQ-89-son Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2007-y.,
15-son, 152-modda)
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonuni 2-moddasining birinchi qismi.
Oldingi tahrirga qarang.
Tuman va shaharlarning hokimlari viloyat, Toshkent shahar hokimi tomonidan tayinlanadi va lavozimidan ozod qilinadi hamda
tegishli xalq deputatlari Kengashi tomonidan tasdiqlanadi.
(102-moddaning uchinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 29-avgustdagi O‘RQ-439-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT,
2017-y., 35-son, 914-modda)
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonuni 2-moddasining yettinchi qismi.
Oldingi tahrirga qarang.
(102-moddaning to‘rtinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 29-avgustdagi O‘RQ-439-sonli Qonuniga asosan chiqarilgan —
O‘R QHT, 2017-y., 35-son, 914-modda)
Tumanlarga bo‘ysunadigan shaharlarning hokimlari tuman hokimi tomonidan tayinlanadi va lavozimidan ozod qilinadi hamda
xalq deputatlari tuman Kengashi tomonidan tasdiqlanadi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonuni 2-moddasining to‘qqizinchi qismi.
(102-modda O‘zbekiston Respublikasining 2003-yil 24-apreldagi 470-II-son Qonuni tahririda — Oliy Majlis Axborotnomasi, 2003-y., 3-4-
son, 27-modda)
103-modda.
Viloyat, tuman va shahar hokimlari o‘z vakolatlarini yakkaboshchilik asoslarida amalga oshiradilar va o‘zlari rahbarlik
qilayotgan organlarning qarorlari va faoliyati uchun shaxsan javobgardirlar.
Oldingi tahrirga qarang.
Viloyat, tuman va shahar hokimi tegishli xalq deputatlari Kengashiga viloyat, tuman, shahar ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining
eng muhim va dolzarb masalalari yuzasidan hisobotlar taqdim etadi, ular bo‘yicha xalq deputatlari Kengashi tomonidan tegishli qarorlar
qabul qilinadi.
(103-modda O‘zbekiston Respublikasining 2014-yil 16-apreldagi O‘RQ-366-sonli Qonuniga asosan ikkinchi qism bilan to‘ldirilgan — O‘R
QHT, 2014-y., 16-son, 176-modda)
Hokimlarning va xalq deputatlari mahalliy Kengashlarining faoliyatini tashkil qilish, ularning vakolat doirasini va xalq
deputatlari mahalliy Kengashlarini saylash tartibi qonun bilan belgilanadi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi qonuni.
104-modda.
Hokim o‘ziga berilgan vakolatlar doirasida tegishli hududdagi barcha korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, birlashmalar,
shuningdek mansabdor shaxslar va fuqarolar tomonidan bajarilishi majburiy bo‘lgan qarorlar qabul qiladi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Mahalliy davlat hokimiyati to‘g‘risida”gi Qonuni 6-moddasining ikkinchi — to‘rtinchi qismlari.
105-modda.
Oldingi tahrirga qarang.
Shaharcha, qishloq va ovullarda, shuningdek ular tarkibidagi mahallalarda hamda shaharlardagi mahallalarda fuqarolarning
yig‘inlari o‘zini o‘zi boshqarish organlari bo‘lib, ular raisni (oqsoqolni) saylaydi.
(105-moddaning birinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2018-yil 15-oktabrdagi O‘RQ-498-sonli Qonuni tahririda — Qonun hujjatlari
ma’lumotlari milliy bazasi, 16.10.2018-y., 03/18/498/2051-son)
O‘zini o‘zi boshqarish organlarini saylash tartibi, faoliyatini tashkil etish hamda vakolat doirasi qonun bilan belgilanadi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari to‘g‘risida”gi, “Fuqarolar yig‘ini raisi (oqsoqoli)
saylovi to‘g‘risida”gi qonunlari.
XXII bob. O‘zbekiston Respublikasining sud hokimiyati
106-modda.
O‘zbekiston Respublikasida sud hokimiyati qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi hokimiyatlardan, siyosiy partiyalardan, boshqa
jamoat birlashmalaridan mustaqil holda ish yuritadi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi “Sudlar to‘g‘risida”gi Qonunining (yangi tahriri) 4-moddasi.
Oldingi tahrirga qarang.
107-modda.
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasida sud tizimi O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi, O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi,
harbiy sudlar, Qoraqalpog‘iston Respublikasi fuqarolik va jinoyat ishlari bo‘yicha sudlari, fuqarolik va jinoyat ishlari bo‘yicha viloyatlar
va Toshkent shahar sudlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar iqtisodiy va ma’muriy sudlari, fuqarolik ishlari
(статья 101 в ред
Комментарий
См. часть одинна
См. предыдущую
Статья 102.
Представительн
города.
Комментарий
См. часть вторую
См. предыдущую
Хоким области
соответствии с законом.
(часть вторую
законодательства Республ
Комментарий
См. часть первую
См. предыдущую
Хокимы районо
утверждаются соответст
(часть третья ст
35, ст. 914)
Комментарий
См. часть седьму
См. предыдущую
(часть четверта
№ 35, ст. 914)
Хокимы городов
районным Кенгашем нар
(статья 102 в ред
Комментарий
См. часть девяту
См. предыдущую
Статья 103.
Хоким области,
ответственность за реше
См. предыдущую
Хоким области,
и актуальным вопросам
депутатов принимаются
(статья 103 допо
16, ст. 176)
Организация де
местных Кенгашей наро
Комментарий
См. законы Респу
(статья 103 в ред
Статья 104.
Хоким в предел
предприятиями, учреж
соответствующей террит
Комментарий
См. части вторую
Статья 105.
См. предыдущую
Органами самоу
являются сходы граждан
(часть первая ст
данных законодательства
Порядок выборо
Комментарий
См. законы Респ
граждан».
Статья 106.
Судебная власт
политических партий, ин
Комментарий
См. статью 4 За
См. предыдущую
Статья 107.
См. предыдущую
Судебная систем
суда Республики Узбек
03.02.2020
08.12.1992. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi
https://www.lex.uz/ru/docs/-20596?otherlang=1
17/20
bo‘yicha tumanlararo, tuman, shahar sudlari, jinoyat ishlari bo‘yicha tuman, shahar sudlari, tumanlararo, tuman, shahar iqtisodiy sudlari
va tuman, shahar ma’muriy sudlaridan iborat.
(107-moddaning birinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 6-apreldagi O‘RQ-426-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2017-y.,
14-son, 213-modda)
Sudlarni tashkil etish va ularning faoliyat ko‘rsatish tartibi qonun bilan belgilanadi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Sudlar to‘g‘risida”gi, “O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyaviy sudi to‘g‘risida”gi
qonunlariga qarang.
Favqulodda sudlar tuzishga yo‘l qo‘yilmaydi.
(107-modda O‘zbekiston Respublikasining 2003-yil 24-apreldagi 470-II-son Qonuni tahririda — Oliy Majlis Axborotnomasi, 2003-y., 3-4-
son, 27-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
108-modda.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi hokimiyat hujjatlarining Konstitutsiyaga
muvofiqligi to‘g‘risidagi ishlarni ko‘radi.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining taqdimiga binoan O‘zbekiston
Respublikasi Oliy Majlisining Senati tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy kengashi tavsiya etgan siyosat va huquq
sohasidagi mutaxassislar orasidan, Qoraqalpog‘iston Respublikasining vakilini qo‘shgan holda saylanadi.
O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyaviy sudi o‘z tarkibidan O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudining raisini
va uning o‘rinbosarini saylaydi.
LexUZ sharhi
Qarang: “O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyaviy sudi to‘g‘risida”gi Konstitutsiyaviy Qonunning 5-moddasi.
(108-modda O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 31-maydagi O‘RQ-430-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 22-son, 406-
modda)
Oldingi tahrirga qarang.
109-modda.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi:
1) O‘zbekiston Respublikasi qonunlarining va O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalari qarorlarining, O‘zbekiston
Respublikasi Prezidenti farmonlari, qarorlari va farmoyishlarining, hukumat, mahalliy davlat hokimiyati organlari qarorlarining,
O‘zbekiston Respublikasi davlatlararo shartnomaviy va boshqa majburiyatlarining O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga
muvofiqligini aniqlaydi;
2) O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti tomonidan imzolanguniga qadar O‘zbekiston Respublikasi konstitutsiyaviy
qonunlarining, O‘zbekiston Respublikasi xalqaro shartnomalarini ratifikatsiya qilish to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi
qonunlarining O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga muvofiqligini aniqlaydi;
3) Qoraqalpog‘iston Respublikasi Konstitutsiyasining O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga, Qoraqalpog‘iston
Respublikasi qonunlarining O‘zbekiston Respublikasining qonunlariga muvofiqligi to‘g‘risida xulosa beradi;
4) O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlari normalariga sharh beradi;
5) O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudining muayyan ishda qo‘llanilishi lozim bo‘lgan normativ-huquqiy hujjatlarning
O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga muvofiqligi to‘g‘risida sudlar tashabbusi bilan kiritilgan murojaatini ko‘rib chiqadi;
6) konstitutsiyaviy sudlov ishlarini yuritish amaliyotini umumlashtirish natijalari yuzasidan har yili O‘zbekiston Respublikasi
Oliy Majlisi palatalariga va O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga mamlakatdagi konstitutsiyaviy qonuniylikning holati to‘g‘risida
axborot taqdim etadi;
7) O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlari bilan berilgan vakolati doirasida boshqa ishlarni ko‘rib chiqadi.
Konstitutsiyaviy sudning hujjati rasmiy e’lon qilingan kundan e’tiboran kuchga kiradi.
Konstitutsiyaviy sudning hujjati qat’iy va uning ustidan shikoyat qilinishi mumkin emas.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyaviy sudi to‘g‘risida”gi Konstitutsiyaviy Qonunining 4,
32 va 33-moddalari.
Konstitutsiyaviy sudni tashkil etish va uning faoliyati tartibi qonun bilan belgilanadi.
(109-modda O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 31-maydagi O‘RQ-430-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 22-son, 406-
modda)
Oldingi tahrirga qarang.
110-modda.
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi fuqarolik, jinoiy, iqtisodiy va ma’muriy sud ishlarini yuritish sohasida sud hokimiyatining
oliy organi hisoblanadi.
(110-moddaning birinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 6-apreldagi O‘RQ-426-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2017-y.,
14-son, 213-modda)
U tomonidan qabul qilingan hujjatlar qat’iy va O‘zbekiston Respublikasining barcha hududida bajarilishi majburiydir.
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi quyi sudlarning sudlov faoliyati ustidan nazorat olib borish huquqiga ega.
(110-moddaning uchinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 6-apreldagi O‘RQ-426-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2017-
y., 14-son, 213-modda)
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “Sudlar to‘g‘risida”gi Qonunining (yangi tahriri) 13 — 27-moddalari.
(110-modda O‘zbekiston Respublikasining 2003-yil 24-apreldagi 470-II-son Qonuni tahririda — Oliy Majlis Axborotnomasi, 2003-y., 3-4-
son, 27-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
111-modda.
O‘zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy kengashi sudyalar hamjamiyatining organi bo‘lib, u O‘zbekiston Respublikasida sud
hokimiyatining mustaqilligi konstitutsiyaviy prinsipiga rioya etilishini ta’minlashga ko‘maklashadi.
O‘zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy kengashini tashkil etish va uning faoliyati tartibi qonun bilan belgilanadi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy kengashi to‘g‘risida”gi Qonuni.
областных и Ташкентск
Республики Каракалпак
районных, городских су
городских администрати
(часть первая ст
ст. 213)
Организация и п
Комментарий
См. законы Респу
Создание чрезвы
(статья 107 в ред
См. предыдущую
Статья 108.
Конституционны
исполнительной власти.
Конституционны
Республики Узбекистан
Республики Узбекистан,
Конституционны
Республики Узбекистан
(статья 108 в ред
Комментарий
См. статью 5 За
См. предыдущую
Статья 109.
Конституционны
1) определяет с
палат Олий Мажлиса Р
постановлений правител
обязательств Республики
2) определяет с
законов Республики Уз
Президентом Республик
3) дает заключе
законов Республики Кар
4) дает толкован
5) рассматрива
Конституции Республик
6) по результат
Мажлиса Республики
законности в стране;
7) рассматривае
Решение Консти
Решение Консти
Комментарий
См. статьи 4, 32
Организация и п
(статья 109 в ред
См. предыдущую
Статья 110.
См. предыдущую
Верховный суд
экономического и админ
(часть первая ст
ст. 213)
Принимаемые и
Узбекистан.
См. предыдущую
Верховный суд Р
(часть третая ст
ст. 213)
(статья 110 в ред
Комментарий
См. статьи 13, 2
См. предыдущую
Статья 111.
Высший судейс
обеспечении соблюдени
Организация и п
(статья 111 в ред
Комментарий
См. Закон Республ
См. предыдущую
Статья 112.
03.02.2020
08.12.1992. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi
https://www.lex.uz/ru/docs/-20596?otherlang=1
18/20
(111-modda O‘zbekiston Respublikasining 2017-yil 6-apreldagi O‘RQ-426-sonli Qonuni tahririda — O‘R QHT, 2017-y., 14-son, 213-
modda)
Oldingi tahrirga qarang.
112-modda.
Sudyalar mustaqildirlar, faqat qonunga bo‘ysunadilar. Sudyalarning odil sudlovni amalga oshirish borasidagi faoliyatiga biron-
bir tarzda aralashishga yo‘l qo‘yilmaydi va bunday aralashish qonunga muvofiq javobgarlikka sabab bo‘ladi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 236-moddasi.
Sudyalarning daxlsizligi qonun bilan kafolatlanadi.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi “Sudlar to‘g‘risida”gi Qonunining (yangi tahriri) 67 — 70-moddalari.
Sudyalar senator, davlat hokimiyati vakillik organlarining deputati bo‘lishi mumkin emas.
Sudyalar siyosiy partiyalarning a’zosi bo‘lishi, siyosiy harakatlarda ishtirok etishi, shuningdek ilmiy va pedagogik faoliyatdan
tashqari haq to‘lanadigan boshqa biron-bir faoliyat turlari bilan shug‘ullanishi mumkin emas.
Sudya vakolat muddati tugagunga qadar sudyalik vazifasidan qonunda ko‘rsatilgan asoslar bo‘lgandagina ozod etilishi mumkin.
LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi “Sudlar to‘g‘risida”gi Qonunining (yangi tahriri) 71 va 72-moddalari.
(112-modda O‘zbekiston Respublikasining 2003-yil 24-apreldagi 470-II-son Qonuni tahririda — Oliy Majlis Axborotnomasi, 2003-y., 3-4-
son, 27-modda)
Do'stlaringiz bilan baham: |