Бир қаватли саноат биносининг каркаси ҳисоби Ҳисоб учун берилганлар

Рамага таъсир этаётган юкларни аниқлаш
Кўндаланг рамага доимий, вақтинча узоқ ва қисқа муддатли юклар таъсир этади.
Доимий таъсир этаётган юкларни аниқлаймиз. Бу том конструкциясини ўз оғирлиги кўпинча фермага тенг тарқалган юк қилиб қабул қилиб олинади. Том конструкцияси (ферма) нинг 1 м² да ҳосил бўлаётган ҳисобий юкни аниқлаймиз.

№	Юклар		Меъёрий юк кН/м^2		Юк бўйича ишончлилик коэф.		Хисобий юк кН/м^2
1.	Пўлат ёпма		0,22		1.05		0,231
2.	Тугунлар (связь)		0,05		1.05		0,0525
3.	Тўсинлар (прагон)		0,15		1.05		0,1575
4.	Том конструкциясининг ўз оғирлиги (Ферма) q= k х l= 0.01 x 30= 0.3 кН/м^2		0,3		1.05		0,315
Жами:		0,72				0,756

Ферманинг 1 метрига таъсир этаётган юк

– устунлар қадами
Қор қатламидан ҳосил бўладиган юк кўндаланг рамани ҳисоблаётганда қор қатламидан ҳосил бўладиган юкни ферманинг узунлиги бўйича тенг тарқалган тақсимланган юк деб қабул қилиб оламиз.

№	Юклар		Меъёрий юк кН/м^2		Юк бўйича ишончлилик коэф.		Хисобий юк кН/м^2
1.	Қор юки		0.5		1,4		0.7
Жами:		0.5				0.7

Бу ерда:
– ернинг 1 м² га тушган қорнинг меъёрий оғирлиги
– ер ва томга тушган қорнинг оғирлигини боғловчи коэффициент
Кранлардан ҳосил бўладиган юк
Қурилиш меъёрлари ва қоидалари бўйича кўндаланг рамани ҳисоблаётганда иккита краннинг биргаликда таъсири эътиборга олинади. Ҳисобланаётган рама учун кранлардан ҳосил бўладиган энг катта вертикал босим кранлар тўсин устида ноқулай жойлашган ҳолда мавжуд бўлади. Кранлар тўсин устида энг ноқулай жойлашган ҳол 2 – расмда келтирилган. Крандардан ҳосил бўладиган юкларни йиғишда устунлар қадами, краннинг юк кўтариш қобилиятига қараб кран эни ва ғилдираклар орасидаги масофа аниқланади ва краннинг тўсин устида ҳаракатланиш чизмаси чизилади. Кран ғилдиракларидан тушадиган босимларга асосан кучлар таъсир чизиғи қоидаси бўйича таъсир чизиғи ординаталарини аниқлаймиз.

y₁ =1






Раманинг устунларига таъсир қилаётган вертикал ҳисобий кучни қуйидаги формула орқали аниқлаймиз.
Кран аравачаси _{устунга} яқин жойлашганда.

Раманинг бошқа устунида

Бу ерда:
– юк бўйича ишончлилик коэффициенти (кран юклари учун 1.1 га тенг. КМК 2.01.07-96 4.8 банд)
– бинога қўйилган талаблар (вазифаси) бўйича ишончлилик коэффициенти (маъсулияти бўйича II – синф бинолар учун 0,95 га тенг деб олинади 3 – илова)
– юклар биргаликда таъсир этишини эътиборга олувчи коэффициент (2 та кран юки ҳисобга олинган ҳолда енгил, ўрта иш режимидаги кранлар учун 0.85 га, оғир иш режимидаги кранлар учун 0.95 га тенг олинади. КМК 2.01.07-96 4.17 банд).
– динамик юкларни эътиборга олувчи коэффициент (КМК 2.01.07-96 4.9 банд)
– кран оёғидан рельсга таъсир этаётган босим (1-жадвалдан олинади)
– кран оёғидан рельсга таъсир этаётган энг кичик босим

– краннинг юк кўтариш қобилияти
– краннинг тўлиқ оғирлиги (1 – жадвалдан олинади)
– краннинг бир томондаги оёқларининг сони ( та)
– кран остидаги тўсин оғирлиги

Кран ости тўсини ўлчамларини бикрлик шартларига кўра аниқлаймиз.


; қабул қиламиз;
шартга кўра кран ости тўсини деворчаси қалинлигини аниқлаймиз. , қабул қилинган ўлчамларга асосан кран ости тўсини қисмларининг кесим юзаларини аниқлаймиз. ,


Кранлардан ҳосил бўладиган вертикал босим устуннинг марказ оғирлигидан узоқроқда таъсир қилиши сабабли, устунда эгувчи момент ҳосил бўлади.


– кран ости тўсинининг ўқидан устуннинг пастки қисми ўқигача бўлган масофа

Устунга таъсир этаётган ҳисобий горизонтал босим кучи (кранлар аравачаси тормоз бериши натижасида пайдо бўлади) қуйидаги формула орқали аниқланади.

Бу ерда:
– ишқаланиш коэффициенти
– аравачани оғирлиги (1-жадвалдан олинади)
Горизонтал куч кўндаланг рамани бир томондаги устунига таъсир этади деб қабул қилинган.