Biotexnologiya fanidan o’quv-uslubiy majmua

O'simliklarning agrobakterial transformatsiyasi: Ti -plazmidalar
 
A. Tumefaciens bakteriyasi hujayrasida hromosomadan tashqari Ti-plazmida ham 
bor. Plazmida tarkibida T-DNK mavjud. T-DNK 12-22 ming nukleotidlar juftidan 
iborat. U o'simlik hromosomasiga qo'shilish hususiyatiga ega. 
T-DNKda fitogormonlar va opinlar (bakteriya uchun uglerod, azot va 
energiya manbai bo'lgan aminokislotalar hosilalari) sinteziga javob beruvchi 
genlar bor. T-DNKdan tashqari plazmidada vir-zonasi ham bor. Vir-zona T-
DNKni o'simlik hujayrasiga kiritish vazifasini bajaradi. Yana vir -zonada 
opinlar utilizatsiyasi, bakteriya kon'yugatsiyasini nazorat qiluvchi genlar bor.
O'simlikdagi shishni bakteriya hromosomasidagi genlar emas, aynan 
Ti-plazmida genlari chaqirishi tajriba yo'li bilan isbotlangan. Bunda mutant 
Ti-plazmidalar saqlagan bakteriyalar o'rganilgan. Ti -plazmidasi yo'q 
bakteriyalar o'simlikda shish ham, opinlar sintezini ham chaqirmagan. Tajriba 
uchun 3 hil mutant Ti-plazmidalar olingan:
opinlar sintezlamaydi, lekin tojsimon gall hosil qiladi;
umuman hech qanday shish hosil qilmaydi;
normal hujayralarning anomaliyasiga sabab bo'ladi (masalan, o'simlik 
novdalari va ildizining haddan ortiq o'sib ketishi).
O'tkazilgan genetik tadqiqotlarga qaraganda, o'simlik tanasidagi turli 
shishlarni paydo bo'lishi, opinlar sintezi aynan Ti -plazmida genlariga bog'liq 
ekan. 2- va 3-hil mutant plazmidalarni o'simlikka kiritib, fitogormonlar 
yordamida shish hosil qilsa bo'ladi. 
Ti-plazmidalarning mutatsiyasi o'simlikning gormonal metabolizmiga 
ta'sir qiladi degan ilmiy tahminlar ham yo'q emas.
Agrobakterial transformatsiyaning molekulyar -genetik