Biotechnology of highwater plants and their fishing in fishing funds in bukhara area

Buxoro viloyati baliqchilik hovuzlaridagi yuksak suv o’simliklarining tur tarkibi va ekologik 
guruhlanishi 
Oilalar 
Turlar 
Ekologik guruhlar 
Gigrofit Gidrofit Gidatafit 
Ricciaceae 
Ricciocarpus natans
(L.) Corda. 
+ 
Riccia fluitans
L. 
+ 
Salviniaceae 
Salvinia natans
(L.) All. 
+ 
Marsiliaceae 
Marsilia quadrifolia
L. 
+ 
Equisetaceae 
Equisetum ramosissimum
Des. 
+ 
Typhaceae 
Typha latifolia
L. 
+ 
T. laxmanii
Lepech 
+ 
T. angustifolia
L. 
+ 
T. minima
Funk 
+ 
T. grossheimii
Pobed. 
+ 
Sparganiaceae 
Sparganim polyedrum
(Asch.et) Juz. 
+ 
Potamogetonaceae 
Potamogeton filiformis
Pers. 
+ 
P. pectinatus
L. 
+ 
P. crispus
L. 
+ 
P. pusillus
L. 
+ 
P. heterophyllus
Schreb. 
+ 
P. jucens
L. 
+ 
P. perfoliatus
. 
+ 
Zannicgellia pedunculata
Rchb. 
+ 

---

* GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI AXBOROTNOMASI,
Tabiiy va qishloq xo‘jaligi fanlari seriyasi. 2019. № 4
 
7 
Najadaceae 
Najas graminea
Del 
+ 
Alimataceae 
Alism plantago-aquatica
L. 
+ 
Sagittaria trifolia
L. 
+ 
Butomaceae 
Butomus umbellatus
L. 
+ 
Gramineae 
Imperata cylindrica
(L.) P.B. 
+ 
Atraxon langsdorffil
(Trin.) Hochst. 
+ 
Echincchloa crus galli
(L.) Roem. Et 
Schult. 
+ 
Setaria viridis
(L.) P.B. 
+ 
Leersia orizoides
(L.) Schwarz. 
+ 
Digraphis arundinaceae
(L.) Trin. 
+ 
Crypsis Schoenoides
(L.) Lam. 
+ 
C. aculeate
(L.) Ait. 
+ 
Agrastis alba
L. 
+ 
A.
 
emiverticillata
(Forsk.) C. Christ. 
+ 
Clalamagrostis 
pseudophragmites
(Hallf.) Koel. 
+ 
Cynodan dactylon
(L.) Pers. 
+ 
Aeluropus litoralis
(Gouan) Parl. 
+ 
Calamagrostis dubia
Bunge. 
+ 
Phragmites australis
(Cav.) Trin. Ex 
Steud. 
+ 
Erianthus ravennae
(L) P. Beauv. 
+ 
Cynodon dactylon 
(L.) Pers
.
+ 
Dactylis glomerate
L. 
+ 
Clyceria plicata
Friea. 
+ 
Festuea pratensis
Huds. 
+ 
Cyperaceae 
Cyperus fuscus
L. 
+ 
C. rotundus
L.
+ 
Seirpus mucronatus
(L.) Palla. 
+ 
S. lacustris
(L.) Palla. 
+ 
S. tabernaemontanii
(zmel.) Palla. 
+ 
Bolboschoenus maritimus
(L.) Palla. 
+ 
B. compactus
(Hoffm.) Drob. 
+ 
Heleocharis 
Heleocharis meridionalis
Zinserl. 
+ 
H. argurolepis
Kjerulff ex Bge. 
+ 
H. 
equisetiformis
(Meinsh.) 
B. 
Fedtsch. 
+ 
H. euuniglumis
Zinserl. 
+ 
Carex piparia
Curt 
+ 
Lemnaseae 
Lemna minor
L. 
+ 
L. trisulca
L. 
+ 
L. gibba
L. 
+ 
Juncaceae 
Juncus articulates
L. 
+ 
Junsun gerardii
Loisel. 
+ 
Polygonaceae 
Rumex confertus
Willd. 
+ 
Polygonum aviculare
L. 
+ 
P. amphobium
L. 
+ 

---

* GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI AXBOROTNOMASI,
Tabiiy va qishloq xo‘jaligi fanlari seriyasi. 2019. № 4
 
8 
P. hydropiper
L. 
+ 
P. nodosum
Pers. 
+ 
Chenopodiaceae 
Chenopodium glaucum
L. 
+ 
Ch. rubrum
L. 
+ 
Ch. murale
L.
+ 
Atriplex tatarica
L. 
+ 
Chenopodiu malbum
L. 
+ 
Ceratophyllaceae 
Ceratophyllum demersum
L. 
+ 
C. submersum
L. 
+ 
Ranunculaceae 
Batrachium divaricatum
(Schrenk.) 
Schur. 
+ 
Ranunculus polynanthemus
L. 
+ 
R. laetus
Will. 
+ 
Cruciferae 
Roripa palustris
(Leyss.) Bess. 
+ 
Nasturtium fontanum
(Lam.) Aschers 
+ 
Rosaceae 
Potentila reptans
L. 
+ 
Leguminosae 
Trifolum repens
L. 
+ 
T. pretense
L. 
+ 
Lythraceae 
Lythrum salicaria
L. 
+ 
Onograceae 
Epilobium hirsutum
L. 
+ 
E. parviflorum
Schreb. 
+ 
Hallorrhagidaceae 
Myriophyllum verticillatum
L. 
+ 
M. spicarum
L. 
+ 
Hydrocharitaceae 
Hydrilla verticillate
Rich. 
+ 
Umbelliferae 
Sium sisaroideum
D.C. 
+ 
Consolvulaceae 
Calystegia sepium
(L.) B. Br. 
+ 
Labiatae 
Lycopus europaeus
L. 
+ 
Mentha asiatica
Boriss. 
+ 
Lentibulariaceae 
Utricularia vulgaris
L. 
+ 
Plantago lanceolate
L. 
+ 
P. major
L. 
+ 
Compositae 
Jnula capsica
Blume. 
+ 
Bidens tripartite
L. 
+ 
Taraxacum officinale
Wigg. 
+ 
Aster trifolium
L. 
+ 
Plumbaginaceae 
Limonium 
otolepis 
(Schrenk.) 
Kuntze. 
+ 
Limonium meyeri
(Boiss.) Kuntze. 
+ 
Brassicaceae 
Arabidopsis 
pumila
(Steph.) 
N.Busch.
 
+ 
Apocynaceae 
Cynanchum sibiricum 
Willd.
 
+ 
Plantaginaceae 
Plantiago major 
L.
 
+ 
Plantiago lanceolata 
L.
 
+ 
Tamaricaceae 
Tamarix ramosissima
Lab.
 
+ 
Tamarix hispida
Willd.
 
+ 
Fabaceae 
Alhagipseudo alhagi
(M.B. Desv.)
 
+ 
Asteraceae 
Lactuca tatarica
(L.) Com.
 
+ 
Karelinia caspia
(Pall.) Less.
 

---

* GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI AXBOROTNOMASI,
Tabiiy va qishloq xo‘jaligi fanlari seriyasi. 2019. № 4
 
9 
Paramicrorhynchus 
procumbens
(Roxb.) Kirp.
 
+ 
Acroptilon repens 
(L.) D.C.
 
+ 
Сichorium intybus 
L.
 
+ 
Ilmiy tadqiqot ishlarimiz yuksak suv o’simliklari yordamida, yuqoridagi muammolarni yechimi 
va ularni oldini olish hamda bu o’simliklar orqali baliq mahsuldorligini oshirish biotexnologiyasini 
qamrab oladi. 
Yuksak suv o’simliklarning ekologik guruhlaridan gidatafit guruhiga mansub suv yuzasida 
o’sadigan o’simliklarni maxsus laboratoriyada va dala sharoitlarida o’stirib ularni baliqlar oziqasi 
sifatida qo’lladik. Bu yuksak suv o’simliklari Poyabargdoshlar 
(Lemnaceae)
oilasiga mansub 
Lemna 
minor
L., 
L. trisulca
L., 
L. gibba
L. va 
Azollaceae
oilasiga mansub 
(Azolla caroliniana 
Willd
.)
. Suv yuzasida qalqib o’sadigan bu yuksak suv o’simliklari baliqchilik hovuzlaridan chiqadigan 
ifloslangan suvlarda juda tezlik bilan o’sib, suvdagi organo-mineral muhitni yaxshilab, suvni tozalash 
hamda juda katta biomassa hosil qilish xususiyatiga ega. Bu o’simliklarning poya va barglari boshqa 
suv o’simliklariga nisbatan yumshoq bo’lganligi va tarkibida oqsillar, uglevodlar hamda o’ndan ortiq 
vitaminlar borligi uchun baliqlar yaxshi iste’mol qiladi. Biz ilmiy tadqiqot ishimizda shu o’simliklarni 
baliqchilik hovuzlarida ko’paytirib, baliqlarga oziqa sifatida qo’llash biotexnologiyasini amalda joriy 
qildik. Bu ish bilan oziq-ovqat mahsuloti hisoblangan baliq mahsuldorligini yaxshilashga hamda baliq 
oziqasi sifatida qo’llaniladigan oziq-ovqat mahsulotlari hisoblangan dukkakli va boshoqli 
o’simliklarning tejalishiga erishdik. Viloyatdagi baliqchilar esa yuksak suv o’simliklari yordamida, 
kam xarajat evaziga, yuqori mahsuldorlik va sifatli baliq yetishtirish biotexnologiyasini o’zlashtirdilar. 
Xulosa 
Buxoro viloyati baliqchilik hovuzlaridagi yuksak suv o’simliklari, boshqa tabiiy suv 
havzalaridagi baliqchilik xo’jaliklaridagi yuksak suv o’simliklaridan tubdan farq qiladi. Bu 
o’simliklarning xima-xilligi baliqchilik hovuzlarining faoliyatini kengaytirish mumkinligidan dalolat 
beradi. Yuksak suv o’simliklarining tur tarkibini o’rganish, hududdagi baliqchilik hovuzlarida aynan 
qaysi baliq turini yetishtirish va mahsuldorlikni oshirish imkoniyatlarini yaratadi.
Yuksak suv o’simliklari bo’lmagan yoki o’smagan ko’p mavsumli to’liq bo’lmagan baliqchilik 
suv havzalarida, yuksak suv o’simliklarini ko’paytirib ona-ota baliqlarini tabiiy erkin urchitish 
imkoniyatlarini yaratadi. Bu esa baliqchilik hovuzlarini qayta baliqlashtirish sarf xarajatlarini keskin 
kamaytiradi. 
Baliqchilik hovuzlarida nisbatan kam uchraydigan yuksak suv o’simliklardan gidatafitlar 
guruhiga mansub suv yuzasida qalqib o’sadigan 
Lemna minor
L., 
L. trisulca
L., 
L. gibba
L. 
o’simliklarni ko’p mavsumli to’liq sistemali bo’lgan baliqchilik xo’jaliklaridagi bir yozli baliqlarga 
oziqa sifatida berilsa ular juda yaxshi o’sib to’la qonli semizlik koyfisentiga ega bo’lib, qish 
mavsumidan bahor mavsumiga betalofat o’tadi. 
Yuksak suv o’simliklarni baliqchilikda oziqa sifatida qo’llash biotexnologiyasi, boshqa usullarga 
nisbatan qulayligi, kam xarajat ekanligi va mahsuldorligi, mahsulot sifatining yaxshiligi bilan tubdan 
farq qiladi. 
Rahmatnoma:
Buxoro davlat universiteti Biologiya kafedrasi biologiya fanlari bo’yicha 
falsafa doktori H.Q. Esanovga, Xitoy Xalq Respublikasi janubiy-g’arbiy universiteti doktaranti 
Baxtiyor Sheraliyevga o’z minnaddorchiligimizni bildiramiz.
Аdabiyotlar ro’yxati: 
1.
M. Yuldashov, Kelajak mutaxasislarga bog’liq // O’zbekiston baliqchiligi, 2018.№1. - B. 18-
45.

---

* GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI AXBOROTNOMASI,
Tabiiy va qishloq xo‘jaligi fanlari seriyasi. 2019. № 4
 
10 
2.
Уманская М.В. Высшая водная растительность оз. Кандрыкуль (Республика 
Башкортостан)// Самарская лука: проблемы регионалной и глобальной экологии. – Самара, 
2014.-Т. 23, № 2. – С.141-145. 
3.
Мержвинский Л.М., Мартыненко В.П., Высоцкий Ю.И., Становая Ю.Л. Высшая 
водная растительность озера Островцы. – Витебск, 2011. №2 (62) – С. 75-81. 
4.
Qobilov A.M. Orol dengizi mintaqasida yuzaga kelgan ofatlarning antrotabiiy muhitga ta’siri // 
Res.konf., 2015. – B.169-171. 
5.
Esanov H.Q., Aslanova K.A., va boshq. Mikroskopik suvo’tlari va yuksak suv o’simliklarini 
ko’paytirish, ularni xalq xo’jaligida qo’llash // Res.konf., 2018. – B. 83-84. 
6.
Эсанов Х.К. Новые виды во флоре Бухарского оазиса // Turczaninowia 19 (2): 77-81 (2016) 
http://turczaninowia.asu.ru 
7.
Esanov H. K., Usmonov M.X. Two alien species of Asteraceae new to Uzbekistan (Bukhara oasis) 
// Turczaninowia 21 (4): 175-180 (2018) http://turczaninowia.asu.ru 
8.
Esanov H.Q. Buxoro vohasi florasi tahlili. - Biol. fan. fals. dokt. Dis.-Toshkent, 2017.-179 b
9.
Определитель растений Средней Азии. В 11-х т. -Тошкент: Наука, 1968. 
10.
Щербаков А. В., Майоров С.Р. Инвентаризация флоры и основы гербарного дела 
(Методические рекомендации). – Москва: Товарищество научных изданий КМК, 2006.-
С.48. 
11.
Jalolov E.B. Zarafshon baliqchilik xo’jaligi hovuzlaridagi yuksak suv o’simliklarining turlarini 
o’rganish. - Mag. dis.-Buxoro, 2016.-20-27 b 
References: 
1.
M. Yuldashov, Kelajak mutaxasislarga bog’liq // O’zbekiston baliqchiligi, 2018. №1. - B. 
18-45.
2.
Umanskaya M.V. Vishaya vodnaya rastitelnosti oz. Kandrikul (Respublika Boshkortoston). 
samarkanskaya luka: problemi regionalni i globalniy ekologii. – Samara, 2014.-Т.23, № 2. – S.141-
145. (in Russian). 
3.
Merjvinskiy L.M., Martinenko V.P., Visotskiy Yu.I., Stanovaya Yu.L. Vishaya vodnaya 
rastitelnosti ozera Ostrovsti. – Vitebsk, 2011. №2 (62) – S. 75-81. (in Russian). 
4.
Qobilov A.M. Orol dengizi mintaqasida yuzaga kelgan ofatlarning antrotabiiy muhitga ta’siri // 
Res.konf. 2015. - 169-171 b. 
5.
Esanov H.Q., Aslanova K.A., va boshq. Mikroskopik suvo’tlari va yuksak suv o’simliklarini 
ko’paytirish, ularni xalq xo’jaligida qo’llash // Res.konf.2018-y.- 83-84 . 
6.
Esanov H.Q. Noviye vidi vo flore buxarskogo oazisa // Turczaninowia 19 (2): 77-81 (2016) 
http://turczaninowia.asu.ru 
7.
Esanov H. K., Usmonov M.X. Two alien species of Asteraceae new to Uzbekistan (Bukhara oasis) 
// Turczaninowia 21 (4): 175-180 (2018) http://turczaninowia.asu.ru 
8.
Esanov H.Q. Buxoro vohasi florasi tahlili. Biol. fan. fals. dokt. Dis.-Toshkent, 2017.-179 b.
9.
Opriditeli rasteniyi Sredni aziyi. V 11-х т. -Toshkent: Nauka, 1968. (in Russian). 
10.
Sherbaqoyev A.V., Mayorov S.R. Inventarizatsiya flori i osnovi gerbarnogo dela (Metodichiskiy 
rekomedatsiyii). – Moskva: Tovarishestvo nauchnix izdanni КМК, 2006.-S.48. (in Russian). 
11.
Jalolov E.B. Zarafshon baliqchilik xo’jaligi hovuzlaridagi yuksak suv o’simliklarining turlarini 
o’rganish. Mag. dis.-Buxoro, 2016.-20-27 b 

---

Document Outline

• BIOTECHNOLOGY OF HIGHWATER PLANTS AND THEIR FISHING IN FISHING FUNDS IN BUKHARA AREA
  • Recommended Citation
• tmp.1602438123.pdf.CRcH7