Biologiya testlar to'plami 8- sinf mavzulashtirilgan testlar. 1-Mavzu «Inson uchun birinchi baxt uning soglig‘i, ikkinchisi go‘zallikdir»

Biologiya testlar to'plami 8- sinf mavzulashtirilgan testlar.



1-Mavzu 1.«Inson uchun birinchi baxt uning soglig‘i, ikkinchisi go‘zallikdir» bu jumla kimga tegishli? A)Galen B)Gippokrat C)Leonardo da Vinchi D)Aristotel

2.Barcha tibbiyot fanlarining asosini tashkil etadi? A) Anatomiya B) fiziologiya C) gigiyena D)barcha javoblar to’g’ri

3.Odam organizmi ichki tuzilishini murdani yorib ko'rish orqali o‘rganish dastlab…..boshlagan. A)Italiya B)Yunoniston C)Rim D)B va C

4.Odamning to‘rt xil mizoji va odam tanasi tuzilishi, organizmning bir butunligi to‘g‘risidagi jahonga mashhur g‘oyalarni ishlab chiqqan. A)Gipokrat B)Aristotel C)Galen D)Vezaliy

5.«Odam tanasi qismlari» asarida odam organizmim tasvirlab bergan. A)Aristotel B)Gipokrat C)Galen D)Vezaliy

6.U bemorga va uni davolashga xususiy yondashuv g‘oyasini taklif qilgan. A)Vezaliy B)Gipokrat C)Galen D)Aristotel

7.. Tibbiyotga hayvonlar ustida tajribalarni kiritgan olim. A)Aristotel B) Gipokrat C)Galen D)Vezaliy

8.Fanga aorta tushunchasini kiritgan olim. A)Gipokrat B)Aristotel C)Galen D)Vezaliy

9.Odam - ijtimoiy jonzot, o‘z aql va idroki bilan hayvonlardan farq qilishi to‘g‘risidagi fikrni ilgari surgan. A)Gipokrat B)Vezaliy C)Galen D)Aristotel

10.Uning asarlari klinik tibbiyotga asos soldi. A)Vezaliy B)Gipokrat C)Galen D)Aristotel

11.Anatomiya va fiziologiya diagnostikasi davolash va profilaktika- ning asosi ekanligini ko'rsatib bergan. A)Aristotel B) Gipokrat C)Galen D)Vezaliy

12.Odam tanasi tuzilishining butun dunyoga mashhur bilimdoni. A)Vezaliy B)Gipokrat C)Galen D) Leonardo da Vinchi

13. Tabiatning asosiy pog‘onalari - anorganik dunyo, o‘simlik, hayvon, odam to‘g‘risidagi g‘oyani ilgari surgan A)Aristotel B)Gipokrat C) Sechenov D) Leonardo da Vinchi

14.Uning asarlaridan 14 asr davomida foydalanib kelingan. A)Vezaliy B)Galen C) Gipokrat D)Aristotel

15.Uning anatomiyaga oid rasmlari hozirgi davrda ham o‘z ahamiyatini yo‘qotmagan. A)Vezaliy B)Gipokrat C)Leonardo da Vinchi D) Galen

16.Shartli reflekslarning tormozlanishi to‘g‘risidagi ta’limotni yaratgan olim A)Sechenov B)Mechnikov C)Pavlov D) Galen

17.U odam organizmi tuzilishini yorib ko‘rish orqali o‘rganishni birinchilardan bo‘lib boshlagan. A)Gipokrat B)Vezaliy C)Galen D)Sechenov

18.«Bosh miya reflekslari», «Nerv sistemasi fiziologiyasi» asarlarining muallifi. A)Sechenov B)Mechnikov C)Pavlov D) Galen 19.«Odam tanasining tuzilishi to‘g‘risida» asarida barcha organlarni rasmlar orqali tasvirlab, bu borada boshqalar yo‘l qo'ygan kamchiliklarni tahlil qilgan. A)Vezaliy B)Gipokrat C) Leonardo da Vinchi D) Galen

20.Biologjyaning bir qancha yo‘nalishlari, jumladan, mikrobiologiya va immunologiya sohalariga asos slogan olim A)Mechnikov B)Sechenov C)Pavlov D) Galen

21…….uni, «Rus fiziologiyasining otasi» deb atagan nuqtalar o’rnini to’ldiring. A)Sechenov B) Galen C)Pavlov D) Mechnikov 22.. Organizmning kasalliklarga chidamliligi xususiyatlarini ochib bergan. A)Sechenov B)Mechnikov C)Pavlov D) Galen

23.Mechnikov qaysi ishlari uchun Nobel mukofotiga sazovor bo'lgan. A) Anatomiy B)Gerentologiya C)Fiziologiya D)Gigiyena

24.U immunitetning fagotsitar nazariyasini yaratgan A)Mechnikov B)Sechenov C)Pavlov D) Galen

25.Issiq sharoitda odam va hayvonlar organizmida suv va tuz almashinuvining fiziologik mexanizmim o'rgangan A)Abu Rayhon Beruniy B) Yunusov Adham C) To‘raqulov Yolqin D)Abu Ali ibn Sino

26.Sog‘lom va kasal organizmda sodir bo'ladigan jarayonlar, ularning boshqarilishini o‘rgangan. A)Vohidov Vosid B) Yunusov Adham C) To‘raqulov Yolqin D)Zufarov Komiljon

27. Organlar va to'qimalarni ko‘chirib o‘tkazish orqali bemorlarni davolash sohasida maxsus laboratoriya tashkil etgan. A)Vohidov Vosid B) Aripov O‘ktam C) To‘raqulov Yolqin D) Zufarov Komiljon

28.Olim odam va hayvonlar organizmining yuqori haroratga moslanish xususiyatlarini ochib bergan. A)Zufarov Komiljon B) Yunusov Adham C) To‘raqulov Yolqin D)Vohidov Vosid

29.Oshqozonosti bezining bir qismini ko‘chirib o‘tkazish usulini ishlab chiqqan. A)Vohidov Vosid B) Aripov O‘ktam C) To‘raqulov Yolqin D) Zufarov Komiljon

30.Organizmda filtratsiya, sekretsiya va so‘rilish jarayonlarining hujayraviy mexanizmi va ular boshqarilishini ochib bergan. A)Vohidov VosidB) Yunusov Adham C) To‘raqulov Yolqin D) Zufarov Komiljon

31.O‘zbekistonda birinchi bo‘lib elektron mikroskopiya laboratoriyasini tashkil etgan. A) Zufarov Komiljon B) Aripov O‘ktam C) To‘raqulov Yolqin D) Vohidov Vosid

32.Surunkali buyrak xastaliklarida bemorga soglom buyrakni ko'chirib o'tkazish orqali davolashni amalga oshirgan. A)Vohidov Vosid B) Aripov O‘ktam C) To‘raqulov Yolqin D) Zufarov Komiljon

33.Olim izotoplardan biologiya va tibbiyotda foydalanish yo‘llarini ochib bergan. A)Zufarov Komiljon B) Aripov 0‘ktam C) To‘raqulov Yolqin D) Vohidov Vosid

34.O‘zbekistonda ixtisoslashgan jarrohlik yordami maktabining tashkilotchisi. A)Vohidov Vosid B) Yunusov Adham C) To‘raqulov Yolqin D) Zufarov Komiljon

35.Qalqonsimon bez gormonlari, hujayra metabolizmi va endokrin xastaliklarini o‘rgangan kasalliklarga tashxis qo‘yish va davolashning yangi usullarini ishlab chiqqan. A) Zufarov Komiljon B) Aripov 0‘ktam C) To‘raqulov Yolqin D) Vohidov Vosid

36.U o‘pka, o‘t yo‘llari, jigar, oshqozon, yurak, qon tomirlari, harakat organlari, qorin va kockrak qafasining keng tarqalgan kasalliklarini tadqiq qilgan. A) Vohidov Vosid B) Yunusov Adham C) To‘raqulov Yolqin D) Zufarov Komiljon

37.Yoppasiga o‘tkazilgan tibbiy emlashlar natijasida qaysi kasalliklar oldi olingan. A) vabo,sil,ensafalit,polimiyelit B) o’lat, poliomiyelit, qizamiq, chechak C) qizamiq, chechak,ensafalit,o’lat D) chechak,ensafalit,poliomiyelit,sil

2- mavzu

1. Organizmdagi hujayralar …… ko‘ra bir-biridan farq qiladi A)turi va bajaradigan vazifasiga B)shakli va funksiyasiga C)shakli va vazifasiga D) vazifasiga

2.Maxsus naychalarga ega hujayra orgonoidi. A)golji majmuasi B)lizosoma C)hujayra qobig’I D)ribosoma

3. Naychalar orqali hujayrada sintezlangan mahsulotlar hujayraning turli qismlariga yetkazib beriladi A) endoplazmatik to'r B)lizosoma C)hujayra qobig’i D)ribosoma

4.Golji majmuasining asosiy vazifasi A) hujayrada sintezlanadigan moddalarni to‘plash va tarqatish vazifasini bajaradi B) irsiy belgilarni nasldan naslga o‘tkazadi C) oziq moddalarni parchalab, sitoplazmaga o‘tkazadi D) hujayra qismlarini o‘zaro bog'lab turadi

5. Hujayrada sintezlanadigan moddalarni to‘plash va tarqatish vazifasini bajaradigan orgonoidning atrofida nima joylashgan. A)yadro B) lizosoma C)endoplazmatik to’r D)ribosoma

6…… sitoplazmadan o‘tadigan naychalar va kanalchalardan iborat. A)go’lji majmuasi B)lizosoma C)endoplazmatik to’r D)ribosoma

7. Biologik faol moddalar saqlovchi hujayra orgonoidi A)golji majmuasi B)lizosoma C)vakuola D)ribosoma

8. Anorganik moddalaming asosiy qismini … tashkil etadi. A) oqsil B) natriy C) suv D) kaliy

9. Endoplazmatik to'r membranalarida joylashgan orgonoidning vazifasi A) oziq moddalarni parchalab, sitoplazmaga o‘tkazadi B) irsiy belgilarni nasldan naslga o‘tkazadi C) oziq moddalarni parchalab, sitoplazmaga o‘tkazadi D) hujayra oqsillarini sintezlash

10.Vakuloga berilgan to’g’ri ta’rifni belgilang A) moddalarni qamrab olib, hujayra ichiga o‘tkazadi B) lizosomada parchalanadi C) moddalarni qamrab olib hujayradan tashqariga chiqaradi D) barcha javoblar to’g’ri

11. Tirik organizm massasining …..% i suvdan iborat. A)50-60% B)60-75% C)50-65% D)60-70%

12. Hujayra ichki muhitining doimiy saqlanishida katta ahamiyatga ega. A)suv B)vakuola C)tuzlar D)organik moddalar

13……. xromosomalar tarkibiga kirib, irsiy belgilar saqlanishi va nasldan naslga o‘tishini ta’minlaydi A) karbonsuvlar B) nuklein kislotalar C) oqsil D)uglevodlar

14. Hujayraning qurilish materiali hisoblanadigan modda tabiatiga ega moddani belgilang A)yog’ B)uglevod C)tuzlar D)ferment

15. Hujayraning hayot faoliyatida sarflanadigan energiya manbai hisoblanadigan birikmalar qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan A)yog’,oqsil B)uglevod,oqsil C)tuzlar,yog’lar D)karbonsuv,yog’lar

3- mavzu

1.Assimlatsiyaga berilgan to’g’ri tarifni belgilang. A) organizmlarning atrof-muhit o'zgarishlaridan ta’sirlanishi B) energiya almashinuvi reaksiyalari yig'indisi C) biosintez reaksiyalari majmui D) dissimilatsiya reaksiyalari majmui

2. Qon, limfa, hujayralar oralig‘idagi to‘qima suyuqliginimani hosil qiladi A)qo’zg’aluvchanlik B)ichki muhit C)moddalar almashinuvi D)o’zgaruvchanlik

3.Organizmning qandayxususiyatlari nisbiy doimiy bo'ladi A)tarkibi, fizik va kimyoviy B) fizik va kimyoviy

C) tarkibi va kimyoviy D) fizik va biokimyoviy

4.Nima organizmdagi barcha hujayralar, to‘qimalar va organlarning bir me’yorda ishlashini ta’minlaydi A)qo’zg’aluvchanlik B)ichki muhit C)assimlatsiya D)dissimlatsiya

5.Bolalar tanasi massa sining qancha % ni suv tashkil qiladi? A)60% B)50% C)70% D)80%

6.Keksalarda necha % ga yaqinini suv tashkil etadi A)60% B)50% C)70% D)80%

4- mavzu

1. Biriktiruvchi to‘qimaning asosiy vazifasi nima A) organlarni har xil ta’sirdan himoya qiladi B) organlami o‘zaro bog‘lab, ular funksiyasini boshqarib turadi. C) organlarni o‘zaro bog‘lash va himoya qilish D) organlar harakatlanib, ish bajaradi.

2.Epiteliy hujayralari nima sababli doimo yangilanib turadi. A)yadrosi bo’lganligi B)tez yemirilganligi C)yosh hujayra bo’lganligi D)hujayra oraliq moddasi bo’lganligi

3.Har xil hujayralardan iborat to’qimaga xos ma’lumot berilgan qatorni toping. A) ayirish organlari naylari devorining ichki yuzasini qoplab turadi B) tolalarining qisqarishi tufayli organlar harakatlanib, ish bajaradi. C) yulduzsimon ko‘p o‘simtali D)oziq moddalar va kislorodni tashish funksiyasini bajaradi

4.Hujayralar oralig’i moddasining holatiga ko‘ra tig’iz tolali biriktiruvchi to’qima hujayralarini belgilang A) teriosti yog’ kletchatkasi, qon tomirlari devori, limfa B) qon tomirlari devori, paylar ,chin teri C) teriosti yog’ kletchatkasi, yurak xaltasi D) yurak xaltasi, qon tomirlari devori, paylar

5.Nerv to'qimasining oraliq hujayrasiga xos ma’lumotlar berilgan qatorni belgilang. A)mayda hujayrali B) tolalarining qisqarishi tufayli organlar harakatlanib, ish bajaradi. C)yulduzsimon bir o‘simtali D)oziq moddalar va kislorodni tashish funksiyasini bajaradi

6.Diafragma muskullarining qisqarishi va bo‘shashishi tufayli organizmda qanaqa o’zgarish sodir bo’ladi A)ko’krak va qorin bo‘shliqlari hajmining o‘zgarishi B) gavdani dast ko’tarish C) tanani bukib,rostlash D) bel va ko’krak bo’limlarining qisqarishini taminlaydi

7.Hazm qilish, nafas olish, ayirish organlari naylari devorining ichki yuzasini qoplab turadigan to’qima A)epiteliy B)biriktiruvchi C)nerv D)muskul

8.Hujayralar oralig’i moddasining holatiga ko‘ra g’ovak tolali biriktiruvchi to’qima hujayralarini belgilang. A) teriosti yog’ kletchatkasi, qon tomirlari devori, limfa B)qon tomirlari devori, paylar ,chin teri

C) teriosti yog’ kletchatkasi, yurak xaltasi D)yurak xaltasi, qon tomirlari devori, paylar

9.Organlarni o‘zaro bog‘lash vazifasini bajaruvchi biriktiruvchi to‘qima hujayralari qaysilar A)qon, suyak, tog‘ay B)qon,limfa,tog’ay C) qon, limfa, tog‘ay D)qon,limfa,paylar

10.Shakli o'zgargan hujayralar to’plamidan iborat to’qima A)epiteliy B)biriktiruvchi C)nerv D)muskul

11.Nerv to'qimasi…………..dan iborat. A)oraliq hujayralar va neyrolgiya C)yulduzsimon o’simtali va neyrolgiya hujayralari B)nerv hujayrasi va neyron D)yulduzsimon o’simtali va nerv hujayralaridan

12.Muayyan tuzilishga va shaklga ega bo‘lgan tana qismi A) to’qima B)hujayra C)organ D)organizm

13.Organlar bir-biridan nimasiga qarab farq qiladi A)Shakli, tuzilishi, tanada joylashgan o‘rni va funksiyasiga B)Shakli, hajmi, tanada joylashgan o‘rni va funksiyasiga C) shakli vahajmiga ko’ra D)tanada joylashgan o‘rni va hajmiga

14.Tana bo‘shliqlarida joylashmagan organlarni belgilang A)jigar,yurak,buyrak B)jigar,opka,miya C)qo’l,oyoq D)ko’z,quloq,jigar

15.Ko‘krak qafasida joylashgan organlarni belgilang A) yurak,jigar,o’pka B)yurak,meda,ichak C) yurak, halqum, kekirdak C)yurak,meda,halqum

5- mavzu

1.Gormonlar deb nimaga aytiladi? A)faqat ichki sekretsiya bezi mahsuloti C)ichki va aralash bezi mahsuloti B)tashqi va ichki sekretsiya bezi mahsuloti D)aralash bezlar mahsuloti

2.Bir qancha organlar funksiyasiga ta’sir ko‘rsatadigan(a) malum bir organ funksiyasiga tasir ko’rsatadigan(b) gormonlarni belgilang. A) a-adrenalin b-tiroksin B) a-tiroksin b-adrenalin C) a-jinsiy b-adrenalin D) a-adrenalin -jinsiy

3……… boshqarilishi tufayli organizm ichki muhitining nisbiy doimiyligi va uning funksiyasining turg‘unligi ta’minlanadi A)gumoral B)nerv C)gormonal D)gumoral va nerv

4. Bu moddalarning ko‘pchiligi juda past konsentratsiyada ham organizm ishiga katta fiziologik ta’sir ko‘rsatadi. A)ferment B)organik moddalar C)gormon D)vitamin

5. Elektr signallari qayerda hosil bo’ladi A)neyrolgiya membranasida B)neyron membranasida C)miya po’stlog’i ostida D)nerv tugunlarida

6. Jigarda qachon glikogen sintezlanishi kuchayib ketadi A)gameoastaz holatda B)limfada qand miqdori o’zgarsa

C)tez harakat qilganda D)qonda qand miqdori o’zgarsa

7. O‘z-o‘zidan boshqarilish ……… darajasida amalga oshadi A)to’qima B)organ C)hujayra D)organism

8. Organizmning normal faoliyati nima bilan bog'liq A)ichki muhitning turg'unligi B)qondagi qand miqdori C)hujayralar faoliyati D)bosh va orqqa miya

9. Organizm funksiyasi gumoral boshqarilishi tartibini ketmaketligini aniqlang 1- moddalar ichki muhitga o‘tadi, 2 - gormonlar ta’sirida organlar ishi o'zgaradi, 3 - muhit o'zgarishi sekretsiya bezlariga ta’sir qiladi, 4- moddalar hujayralarga ta’sir qiladi, 5- bezlar biologik faol moddalar ishlab chiqara boshlaydi. A) 1,4,5,3,2 B)5,4,1,3,2 C)5,3,4,1,2 D)1,5,2,4,3

10. Nerv boshqarilishi amalga oshirilishi tartibini aniqlang: 1 - qo‘zg‘alish nerv signallariga aylanadi, 2 - nerv uchlarida qo‘zg‘alish liosil boladi, 3 - nerv signallaii orqa va bosh miyadan organlarga uzatiladi, 4 - muhit o'zgarishi organizmga ta’sir qiladi, 5 - nerv signallari orqa va bosh miyaga uzatiladi, 6 - organlardagi muskullar qisqarib ish bajaradi. A) 1,4,6,5,3,2 B)5,4,1,3,2,6 C)4,2,1,5,3,6 D)1,6,5,2,4,3 6- mavzu

1……….. ko‘ra sekretsiya bezlari tashqi, ichki va aralash bezlarga ajratiladi. A)hajmi va shakliga B)tuzulishi va funksiyasiga C)nima ish bajarishiga D)hajmi va tuzilishiga

2. Tashqi sekretsiya bezlarini belgilang. A) so‘lak,tiroksin B)ko’z yosh,adrenalin C)amilaza fermenti,so’lak D)tiroksin,adrenalin

3. Chiqarish yo‘li bolmaydigan bez mahsuloti nima deb ataladi. A) so’lak B)vitamin C)ferment D)garmon

4. Ular ajratgan gormonlar qonga chiqariladi. A)aralash B)ichki sekretsiya C) tashqi sekretsiya D)ichki va aralash bezlar

5. Bir vaqtning o‘zida ichki va tashqi sekretorlik funksiyasini bajaradigan bezlarni aniqlang A)aralash B)ichki sekretsiya C) tashqi sekretsiya D)ichki va aralash bezlar

6. Oshqozonosti bezi ichki sekretsiya bezi sifatida qonga…..ishlab chiqaradi. A)tiroksin B)adrenalin C)amilaza D)insulin

7. Jigar ichak bo‘shlig‘iga ………., qonga qon tarkibiga kiradigan ….. va boshqa oqsillar ishlab chiqaradi. A)tiroksin,gem B)adrenalin,o’t suyuqligi C)o’t suyuqligi,gem D)insulin,gem

8. Jinsiy bezlar esa qonga ………, jinsiy yo‘llarga ………. hujayralari ishlab chiqaradi. A) jinsiy gormon,gem B) adrenalin,o’t suyuqligi C) jinsiy gormon ,o’t suyuqligi D) jinsiy gormon,tuxum va urug’

9. Ichki sekretsiya bezlari ichida eng yirik bez. A) jigar B)ayrisimon C) qalqonoldi D)qalqonsimon

10. Bez chap va o‘ng bo‘laklardan iborat bo'lib, juda ko‘p qon va limfa tomirlari hamda nervlar bilan ta’minlangan. A) jigar B)ayrisimon C) qalqonoldi D)qalqonsimon

11.Qalqonsimon bez nimani o’rab turadi A)halqum B)qizilo’ngach C)hiqildoq D)kekirdak

12. Qalqonsimon bezning massasi 5-10 yoshli bolalarda necha grammni tashkil etadi A)20-25 B)10-15 C)10 D)15

13. Qalqonsimon bezning massasi katta yoshli odamlarda necha grammni tashkil etadi A)25-30 B)20-25 C)10 D)15

14. Tiroksin organizmda qanday xususiyatiga ega. A)moddalar almashinuvini tezlashtirish va nerv qo‘zg‘alishlarini pasaytirish xususiyatiga B) ovqat xazm bo’lishini tezlashtirish va nerv qo‘zg‘alishlarini kuchaytirish xususiyatiga C) moddalar almashinuvini tezlashtirish va nerv qo‘zg‘alishlarini kuchaytirish xususiyatiga D) tana muvozanatini saqlash va moddalar almashinuvini tezlashtirish

15. Tiroksin yetishmaganida yosh bolalarning qaysi holatlari juda sekinlashib qoladi A) aqliy va ruhiy rivojlanishi B) o‘sishi, ruhiy va jismoniy rivojlanishi C) o‘sishi, aqliy va jismoniy rivojlanishi D) ruhiy, aqliy va jismoniy rivojlanishi

16. Tiroksin yetishmaganida yosh bolalarda qaysi kasallik vujudga keladi A)miksedema B)kretinizm C)endemic buqoq D)tiretoksikoz

17. . Katta yoshdagi odamlarda bez faoliyati pasayib, tiroksin kam ishlab chiqarilishining kamayishi qaysi kasallikni paydo qiladi. A)miksedema B)kretinizm C)endemic buqoq D)tiretoksikoz 18. Bu kasallikda moddalar almashinuvi sekinlashib, nerv sistemasi qo‘zg‘alishi pasayadi, qovoqlar shishib ketadi. A) endemik buqoq B)kretinizm C) miksedema D)tiretoksikoz

19. Ayrim hududlarda nima yetishmasligi tufayli qalqonsimon bez yiriklashib, bo‘yinda shish paydo bo‘ladi A)suv B)tiroksin C)yod D)osh tuzi

20.Bu kasallikning oldini olish uchun osh tuziga yod qo‘shib, ishlov beriladi. A) endemik buqoq B) kretinizm C) miksedema D) tiretoksikoz

21. Bu xastalikda ko‘pincha kasal odammng ko‘zlari notabiiy chaqchaygan bo‘ladi A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

22.Bu hastalikda tez jahl chiqishi, uyqusizlik, ishtahaning pasayishi, terlash paydo bolishi mumkin.

A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

23.Bu kasallikni davolashda qalqonsimon bez funksiyasini pasaytiradigan preparatlardan foydalaniladi. A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

24. Qizlar balog‘atga yetishi davrida qalqonsimon bez funksiyasi birmuncha kuchayib bu xastalikni keltirib chiqaradi. A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

25. Qachon organizmda moddalar almashinuvi kuchayib, nerv sistemasi qo‘zg‘aluvchanligi ortadi va kishi ozib ketadi. A) qalqonsimon bez funksiyasi susayganda B) qalqonoldi bez funksiyasi kuchayganda C)tiroksin gormoni ortiqcha ishlab chiqarilganda D) tiretoksikoz kasalligida

26. Ba’zan bezning bir qismi olib tashlanadi. A) endemik buqoq B) kretinizm C) bazedov D) tiretoksikoz

7- mavzu

1.Qalqonoldi bezining oldi yuzasida qaysi bez joylashgan A)gipofiz B)epifiz C)ayrisimon D)qalqonsimon

2.Qalqonoldi bezidan qaysi garmon ishlab chiqariladi. A)tiroksin B)insulin C)paratgarmon D)neyrogormon

3. Paratgormon qonda nima yetarli bolganda sintezlanadi A)yod B)kalsiy C)fosfor D) D vitamin

4. ….. gormonlari ko‘pchilik endokrin bezlariga ta’sir ko‘rsatadi. A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

5.Ichki sekretsiya bezlari ichidagi eng yirik bez faoliyatini boshqaruvchi gormon. A) somatatrop B)tireotrop C)adrenokortikoid D)gonadotrop

6. . Bu gormon organizm o‘sishida muhim ahamiyatga ega. A)tiroksin B)insulin C)paratgarmon D)neyrogormon

7. Qonda kalsiy va fosfor miqdorini boshqaradigan bez qaysi. A)paratgarmon B)epifiz C)qalqonsimon D)qalqonoldi

8. Qachon qonda kalsiy miqdori o‘rtadi, suyaklar yumshab, deformatsiyaga uchraydi A)Qalqonoldi bezi funksiyasi pasayganida C)paratgarmon kamayib ketsa B) paratgormon ko‘p ishlab chiqarila boshlasa D)qalqonsim bezi funksyasi kuchaysa

9.Qachon nerv-muskul sistemasi qo‘zg‘aluvchanligi pasayib, tana muskullari bo‘shashadi. A)Qalqonoldi bezi funksiyasi pasayganida C)paratgarmon kamayib ketsa B) paratgormon ko‘p ishlab chiqarila boshlasa D)qalqonsim bezi funksyasi kuchaysa

10. Qachon qovoq va lablar pirpirab, qo'llar qaltiraydi, ya’ni tutqanoq sodir boladi. A)Qalqonoldi bezi funksiyasi pasayganida

C)paratgarmon kamayib ketsa B) paratgormon ko‘p ishlab chiqarila boshlasa D)qalqonsim bezi funksyasi kuchaysa

11.Qachon qonda kalsiy miqdori kamayib, nerv-muskul qo‘zg‘aluvchanligi ortadi, A)Qalqonoldi bezi funksiyasi pasayganida C)paratgarmon kamayib ketsa B) paratgormon ko‘p ishlab chiqarila boshlasa D)qalqonsim bezi funksyasi kuchaysa

12.Gipofiz bezi qayerda joylashgan. A)oraliq miyada B)bosh miya ustida C)bosh miya ostida D)o’rta miyada

13.Yosh bolalarda bu gormon ko‘p ishlab chiqarila boshlansa bo‘y o‘sib, gigantizm kelib chiqadi. A) somatatrop B)tireotrop C)adrenokortikoid D)gonadotrop

14. Gipofiz bezi qon tomirlari orqali nima bilan bog’langan A)orqa miya B)miyacha C) gipotalamus D)thalamus

15. Qalqonsimon bez orqa yuzasida joylashgan bo‘lib, uning to‘qimasiga botib kirgan A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

16.Jinsiy bezlarni boshqaruvchi gormon nomi nima. A) somatatrop B)tireotrop C)adrenokortikoid D)gonadotrop

17.Qalqonsimon bezni boshqaruvchi garmonga tasir etuvchi bezning garmoni to’g’ri berilgan qatorni toping A)tiroksin B)insulin C)paratgarmon D)melatonin 18. Epifiz funksiyasi qaysi yoshlarda susaygan bo’ladi. A) 2-5 B)5-6 C)1-3 D)9-8

19. Katta yoshdagi odamlarda bu gormonning ko‘p ishlab chiqarilishi panja suyaklarining yo‘g‘onlashuviga olib keladi. A) tiroksin B) somatotrop C) paratgarmon D) melatonin

20.Buyrakusti bezi faoliyatini boshqaruvchi garmon qaysi. A) somatatrop B)tireotrop C)adrenokortikoid D)gonadotrop

21. Bolani vaqtidan oldin balog‘atga yetishini sekinlashtiradigan bez qaysi. A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

22.Jinsiy bezlar faoliyatiga tasir etuvchi bezlarni belgilang A) gonadotrop,epifiz,qalqonoldi B)epifiz,ayrisimon,gipofiz C)tiroksin,ayrisimon,gipofiz D)epifiz,ayrisimon,tiroksin

23. Organizmda pigment almashinuviga ta’sir ko‘rsatadi. A)tiroksin B)melatonin C)timozin D)somatotrop

24. Epifiz funksiyasi bola …. yoshga yetgunicha kuchayib boradi. A) sakkiz B)olti C)besh D)yetti

25.Bu bez funksiyasi buzilganida barvaqt balog‘atga yetish kuzatiladi A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

26.Ayrisimon bezdan ishlab chiqarilgan gormon nima hosil bo’lishini kuchaytiradi. A)tiroksin B)trombasit C)leykosit D)limfosit

27. Suv, tuz, oqsil va uglevodlar almashinuviga ta’sir ko‘rsatadigan gormonlar qaysi. A)adrenalin va noadrenalin B)androgen va estrogen C)timozin va tiroksin D)insulin va adrenalin

28. Immun sistema shakllanishiga ijobiy ta’sir etuvchi bez qaysi. A)qalqonoldi B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

29. Birmuncha yassilashgan piramidalar shakliga ega bez qaysi. A)buyrakusti B)epifiz C)ayrisimon D) gipofiz

30. Yosh bolalarda erta balog'atga yetish belgilarini paydo qiladigan kasallik. A) tireotoksikoz B) bazedov C) shish kasalligi D)miksidema

8- mazvu 1.Oshqozonosti bezi qayerda joylashgan. A) oshqozon ostida va biroz orqada B) oshqozon ustida va biroz orqada C) oshqozon ostida va biroz oldinroqda D oshqozon ustida va biroz oldinroqda

2. Glikogenni glukozaga aylantirish bilan qonda shakar moddasi miqdorini oshiradigan gormon A)tiroksin B)gulukogen C)adrenalin D)androgen

3. Oshqozonning ferment ajratish funksiyasiga ta’sir ko‘rsatadigan gormonni aniqlang A)insulin B)gulukogen C)adrenalin D)gastrin

4…….. yetishmaganida qonda qand miqdori oshib, qandli diabet kasalligi kelib chiqadi A)insulin B)gulukogen C)adrenalin D)gastrin

5. Ikkilamchi jinsiy belgilar (mo'ylov, soqol, jinsga moyillik) rivojlanishiga ta’sir qiladi A) androgen B) testosteron C) adrenalin D) gastrin

6. Buning natijasida qonda glukoza miqdori kamayib, qon bosimi pasayadi A) insulin kamayganda B) insulin ko’payganda C) gastrin kamayganda D) gastrin ko’payganda

7. Gipotalamus - gipofizar sistema barcha organlar funksiyasiga ta’sir qiladi 1)qon tarkibini o‘zgartiradi 2)yurak-qon tomir sistemasi ishini tezlashtiradi 3)qon bosimini pasaytadi 4)nafas olish organlari ishini susaytiradi 5) moddalar almashinuvi va tayanch-harakat sistemasi ishini tezlashtiradi A)1,2,4,5 B)1,2,3,5 C)2,3,5 D)1,2,5

8. Bu holatda jinsga befarqlik va tez qarish kuzatiladi. A) androgen kamayganda B) testosteron ko’payganda C) testosteron kamayganda D) androgen ko’payganda

9.Bu kasalliklar tuxumdonlarning yallig’lanishi hamda bepushtlikka sabab bolishi mumkin. A) meningit va qizilcha B) shamollash va infeksiya kasalliklari C) ensafalit va shish D)shish kasalligi va shamollash

10. Stress nimalar ta’sirida paydo bo'ladi. A) hissiy omillar, B) sovuq, issiq, og‘riq, turli kasalliklar va hissiy omillar C)sovuq,issiq D)turli kasalliklar

11. Organizm ichki muhiti o'zgarib, stress holatini yuzaga keltirganda nerv impluslari nimaga tasir etadi. A)orqa miyaga B)miyyachaga C)gipotalamusga D)gipofizga

12. Bu gormonlar ikkilamchi ayollik belgilari rivojlanishiga va homiladorlikning me’yorda kechishiga ta’sir etadi. A) androgen B) testosteron C) estrogen D) gastrin

13. Sekretsiya bezlari funksiyasi qanday boshqariladi. A) gipofiz bezi orqali B) nerv sistemasi C) nerv va gumoral D) bosh miya

14. Ayollarning jinsiy bezlari - bir juft tuxumdonlar ……. orqasida, ………. bo‘shlig‘ida joylashgan. A) bachadon , qorin B) bachadon,kichik chanoq C) kichik chanoq,qorin D) kichik chanoq,bachadon

9-10-11-mavzu

1. Suyak sistemasining funksiyasi. A)tayanch va harakat B)tayanch, harakat, himoya C)tayanch, harakat, himoya funksiyasini bajarish bilan birga suyaklarning ko`mik qismida eritrosit, leykosit, trombotsitlar ishlab chiqariladi, mineral tuzlar deposi vazifasini bajaradi D)mineral tuzlar deposi

2. Odam tanasida qancha suyak bor ? A) 206 B) 250 C) 204 D) 240

3.Suyaklar necha xil shaklda bo`ladi ? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 xil

4.Naysimon suyaklar to`g`ri berilgan qatorni toping. 1) yelka, 2) bilak, 3) son, 4) boldir, 5) to`sh, 6) qo`l, 7) qovurg`a, 8) kaft, 9) barmoq A) 1,2,3,4,5,6,7,8,9 B) 3,4,7,1,2,5,9 C) 2,4,6,8,9,7 D) 1,2,3,4,8,9

5. Naysimon suyaklar bo‘shlig‘i qanday to‘qimalar bilan to‘lgan bo‘ladi ? A) biriktiruvchi – sariq ilik B) biriktiruvchi – qizil ilik C) biriktiruvchi – qon D) nerv to‘qimasi

6. Kalta naysimon (1), kalta g'ovak (2), yassi (3), g'alvirsimon (4) suyaklar turiga mos suyaklarni juftlang.a) barmoq; b) kaft; c) umurtqa; d) kaftusti; e) ensa;f) ponasimon suyak; j) kurak; h) peshona

A) 1 - a, b; 2 - c, d; 3 - e, j; 4 - f, h B) l-c,d; 2-a, b; 3 - e, j; 4 - d, h C) 1 - a, b; 2-c,d; 3- f, j; 4 - e, h D) 1-b, d; 2-a,c; 3- e, j; 4 - f, h

7. Kalta naysimon suyaklar turi ? A)bosh suyagidagi tepa, ensa, yuz, kurak, chanoq; B)qovurg‘a, to‘sh, o‘mrov, umurtqa, kaftusti; C)yuqorigi jag‘, peshona, bosh suyagining ponasimon va g‘alvirsimon; D) qo‘l va oyoqning kaft va barmoq suyaklari;

8. Yassi suyaklarga qaysi suyaklar kiradi ? A)to`sh, kaft usti, kaft B)bosh suyagidagi tepa, ensa, yuz, kurak, chanoq C)bosh, peshona, to`sh, kaft D)to`sh, kaft, peshona, kurak

9. G`alvirsimon suyaklarga qaysi suyaklar kiradi ? A)yuqorigi jag`, peshona, bosh suyagining pastki asos qismidagi ponasimon suyaklar B)bosh suyagi, o`mrov, bosh suyagi pastki qismi C)yuqorigi jag`, peshona, yuz, ensa D)ensa, chanoq, yuqorigi jag`, peshona, bosh suyagi pastki asos qismidagi pona

10. Quyidagi vazifalarning qaysi biri skelet funksiyasiga kirmaydi ? A)himoya, tayanch B)tayanch, mineral tuzlar deposi C)qonning shaklli elementlarini hosil qilish D)gumoral boshqaruvda ishtirok etish

11. Tuzilishiga ko'ra suyaklar ... bo'ladi. 1) naysimon; 2) kalta; 3) uzun; 4) yassi; 5) g'ovak; 6) harakatsiz; 7) g'alvirsimon; 8) harakatchan A) 1,2,3,4 B) 1,4,5,7 C) 1,2,3,6,8 D) 2,3,6,8

12. Uzun naysimon suyaklar qatoriga kirmaydigan suyaklarni aniqlang. a) bilak; b) yelka; c) o'mrov; d) kaft; e) qovurg'a A) a, b B) a, c, d C) b, d D) c, d, e

13. G'ovak suyaklar qatoriga kirmaydigan suyaklarni aniqlang. a) qovurg'a; b) kurak; c) umurtqa; d) peshona; e) ponasimon; f) yuqori jag'; j) kaft usti; k) ensa;1) chanoq A) a, c,j B) b, d, e, f, k, 1 C) a, b, c, d, f, j D) d, e, f, j, k, 1

14. G'ovak (1), yassi (2), g'alvirsimon (3) suyaklarga mansub bo'lgan suyaklarni aniqlang. a) qovurg'a; b) kurak; c) umurtqa; d) peshona; e) ponasimon; f) yuqori jag'; j) kaft usti; k) ensa; 1) chanoq A) 1-a, c, j; 2-b, k, 1; 3-d, e, f B) 1-b, k, 1; 2-a, c, j; 3-d, e, f C) 1-a, c, j; 2-d, e, f; 3-b, k, l D) 1-d, e, f; 2-b, c, j; 3-a, k, l 15.

15.G`ovak suyaklarga qaysi suyaklar kiradi ? 1) qovurg`a, 2) chanoq, 3) to`sh, 4) jag`, 5) o`mrov, 6) tovon, 7) bilak uzuk, 8) umurtqa, 9) kaft ust, 10) kaft A) 1,2,3,4,5,6,7,8 B) 1,3,4,6,8,9 C) 1,3,5,7,9,10 D) 3,5,8,9,6 16.

16. Qovurg'a (1), o'mrov (2) suyaklari qaysi suyaklar turiga mansub a) uzun naysimon; b) uzun g'ovak; c) yassi; d) g'alvirsimon A) 1-b, 2-a B) l-b,2-b C) l-c,2-d D) 1-c, 2-b

17. G‘ovak suyaklar? A)bosh suyagidagi tepa, ensa, yuz, kurak, chanoq; B)qovurg‘a, to‘sh, o‘mrov, umurtqa, kaftusti; C)yuqorigi jag‘, peshona, bosh suyagining ponasimon va g‘alvirsimon; D)yelka, bilak, son, boldir,

18. G'alvirsimon (a) va yassi (b) suyaklarni belgilang. 1) tepa; 2) yuqori jag'; 3) peshona; 4) ensa; 5) yuz A) a-1, 2; b-3, 4, 5 B) a-2, 3; b-1, 4, 5 C) a-2, 3, 4; b-1, 5 D) a-1, 4, 5; b-2, 3 19. Bosh suyagining qaysi qismlari bir – biri bilan bo‘g‘im hosil qilib birikadi ? A) pastki va yuqori jag‘ B) pastki jag‘, chakka suyaklari C) yuqori jag‘, chakka D) ensa, chakka

20. Bosh qutisining qaysi suyaklari bola o'sgan sari chok yordamida birikadi ? A) peshona, tepa, chakka, ensa B) peshona, tepa, ensa, ponasimon C) g'alvirsimon, ponasimon, chakka, tepa D) ensa, yanoq, chakka, tepa

21. Bosh suyaklarini suyak guruhlari bo‘yicha joylashtring ? a) g‘alvirsimon b) yassi 1) tepa 2) yuqori jag‘ 3) peshona 4) ponasimon 5) ensa 6) yuz A) a-2,3,5; b-1,4,6 B) a-1,5,6; b-2,3,4 C) a-2,3,4; b-1,5,6 D) a-2,4,5; b1,3,6

22. Orqa miya qayerda joylashgan bo`ladi ? A) miya qutisi ichida B) ensa suyagining ostida C) umurtqa pog`onasining ichida D) peshona suyagining ostida

23. Ponasimon suyak qayerda joylashgan ? A)tepa va ensa suyaklari orasida B)bosh suyagining pastki asos qismida C)jag' suyagining chakka suyagiga birikish joyida D)oyoqning tovon qismida

24 Gavda skeleti qismlarini aniqlang. A) umurtqa pog'onasi, ko'krak qafasi B) umurtqa pog'onasi, qovurg'alar C) qovurg'alar, to'sh suyagi D) umurtqa pog'onasi, to'sh, o'mrov suyaklari

25. Umurtqa pog‘onasi qismlarini umurqalar soni kamayishi tartibida joylashtiring? 1) bo‘yin 2) ko‘krak 3) bel 4) dumg‘aza 5) dum A) 1,2,3,4,5 B) 2,1,3,4,5 C) 2,1,5,3,4 D) 5,3,4,1,2

26. Umurtqa pog‘onasida egilishlar ketma-ketligi to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang? 1) lordoz 2) kifoz A) 1,2,2,1 B) 1,2,1,2 C) 2,1,2,1 D) 2,1,1,2

27. Umurtqa pog‘onaning qaysi qismlari biroz oldinga egilgan? A) bo‘yin va ko‘krak; B) bel va ko‘krak; C) bo‘yin va bel; D) ko‘krak va dumg‘aza.

28. Umurtqa pog‘onaning qaysi qismlari biroz orqaga egilgan? A) bo‘yin va ko‘krak; B) bel va ko‘krak; C) bo‘yin va bel; D) ko‘krak va dumg‘aza.

29. Umurtqa pog‘onasiga birikkan qovurg‘alar sonini ko‘rsating? A) 4 B) 10 C) 14 D) 24

30. Umurtqa pog‘onasiga birikmagan qovurg‘alar sonini ko‘rsating? A) 0 B) 4 C) 10 D) 24

31. Umurtqa suyaklari qaysi yoshda suyakka aylanib bo‘ladi? A) 18 B) 17-25 C) 14-16 D) 12-17

32. Umurtqa pog`onasi nechta umurtqalarning birikishidan hosil bo`ladi, uning uzunligi qancha bo`ladi ? A) 33-34. 70-90 sm B)30-33. 60-70 sm C) 23-27, 50-90 sm D) 18-23. 40-70 sm

33. Odam umurtqa pog‘onasi qismlarining nomlarini va bu qismlarning nechtadan iborat bo‘lishini aniqlang. 1) bo‘yin 2) ko‘krak 3) bel 4) dumg‘aza 5) dum a) 5 b) 5 v) 4,5 g) 12 d) 7 A) 1-v, 2-b, 3-v, 4-a, 5-g B) 1-a, 2-b, 3-g, 4-d, 5-g C) 1-d, 2-g, 3-a, 4-b, 5-v D) 1-d, 2-v, 3-a, 4-b, 5-d

34. Ko‘krak qafasi qaysi suyaklardan tashkil topgan? A)12ta ko‘krak umurtqalardan, 12ta qovurg‘alardan, to‘sh suyakdan; B)12ta ko‘krak umurtqalardan, to‘sh suyakdan;12 juft qovurg‘alardan, C)12juft ko‘krak umurtqalardan, 1ta to‘sh suyakdan; 12 juft qovurg‘alardan, D) 12ta ko‘krak umurtqalardan, 2ta to‘sh suyakdan;

35. Nechta qovurg'a "soxta" deyiladi ? A) 14 ta B) 4ta C) 6 ta D) 12 ta

36 "Soxta" qovurg'alar qayerga birikadi ? A)to'sh suyagiga B)o'zaro va yettinchi qovurg'aning tog'ayiga C)o'zaro va qorin muskullari orasida yotadi D)o'zaro va o'mrov suyagiga

37. Qorin muskullari orasida nechta qovurg'a yotadi? A) 2 B) 4 C) 6 D) 14

38. Chin qovurg'alar soni nechta? A) 2 B) 4 C) 6 D) 14

39. Odam tanasida nechta; a) soxta qovurga, b) yelka kamari, va c)yelka suyaklari? 1) 3ta, 2) 6ta, 3) 4ta, 4) 2ta, 5) 1ta; A) a-2, b-3, c-4; B) a-1,b-3, c-4; C) a-4, b-4, c-5; D) a-1, b-3, c-5;

40. To`sh suyagi qaysi suyaklar turkumiga kiradi va u qanday qismlarga bo`linadi A)yuqorigi- qilichsimon o`simta, o`rta-tana, pastki dasta B)yuqorigi -dasta, o`rta-tana, pastki qilichsimon o`simta C)yassi suyaklar turkumiga kiradi, yuqorigi qism dasta, o`rta qismtana, pastki qism qilichsimon o`simta deyiladi

D)g`ovak suyaklar turkumiga kiradi, yuqorigi qism dasta, o`rta qismi tana, pastki qismi qilichsimon o`simta deyiladi

41. Qaysi suyak dasta, tana va qilichsimon o'simtadan iborat? A) o'mrov B) chanoq C) to'sh D) qovurg'a

42. Yelka kamari suyaklarini aniqlang. A) yelka, kurak, o'mrov B) kurak, bilak, yelka C) yelka, bilak-tirsak, o'mrov D) kurak, o'mrov

43.Qo‘lning erkin suyaklariga kiradigan suyaklarni belgilang. a)yelka; b) bilak-tirsak; c) kaft usti; d) panja; e) o‘mrov; f) kurak A)c, d B) e, f C) a, e D ) a, b, c, d

44.Qo'lning erkin suyaklariga kirmaydigan suyaklarni belgilang. a) yelka; b) bilak-tirsak; c) kaft usti; d) panja; e) o'mrov; f) kurak A) c, d B) e, f C) a, e D) a, b, c, d

45. Kaftusti ... suyaklar bo'ladi. A) kalta naysimon B) kalta g'ovak C) kaita g'alvirsimon D) uzun naysimon

46. Qo`lning erkin suyaklariga qaysilar kiradi ? A)bilak, tirsak, panja B)yelka, bilak, tirsak, panja C)yelka, bilak, tirsak, kaft ust, kaft va panja, D)yelka kamari, yelka, bilak tirsak, panja

47. Panja suyaklarining nomi va soni to`g`ri berilgan qatorni toping A)bilak uzuk 8 ta, kaft suyagi 5, barmoq suyaklari 14 ta B)kaft ust 5, kaft osti 5, bilak uzuk 8 ta C)bilak uzuk 4, kaft 5, barmoq 5 ta D)bilak uzuk 6, kaft 8, barmoq 14 ta

48. O‘mrov suyagi qaysi suyaklar bilan birikkan bo‘ladi ? A) to‘sh, kurak B) to‘sh, umurtqa C) elka, kurak D) elka, qovurg‘a

49. Erkin qo‘l suyaklari soni nechta ? A) 32 B) 30 C) 34 D) 27

50. Qo‘l panja suyaklarining soni nechta bo‘ladi? A) 15 B) 14 C) 16 D) 27

51. Qaysi suyaklar kamar suyagiga kirmaydi ? A) kurak B) nomsiz suyaklar C) tizza qopqog'i D) dum umurtqaiari

52. Oyoq suyaklari necha qismga bo`linadi ? A) 2 ta B) 3 ta C) 4 ta D) 5 ta

53. Oyoqning erkin suyaklarini ko'rsating. 1) panja; 2) boldir; 3) son; 4) tizza qopqog'i;5) dumg'aza umurtqaiari A)1,2,3 B)1,2,3,4 C)1,2,3,5 D)1,2,3,4,5

54 .Chanoq suyaklar skeletning qaysi qismiga mansub ? A) bosh suyagiga B) yelka kamariga C) oyoqning erkin suyaklariga D) oyoq kamariga

55. Kichik boldir suyagining yuqori uchi qaysi suyakka birikadi ? A) son B) katta boldir C) chanoq D)

56. Quyida bеrilgan suyaklarning soni nеchtadan bo‘ladi? 1) bosh suyagi; 2) umurtqa pog‘onasi; 3) ko‘krak qafasi; 4) yеtim qovurg‘alar; 5) chin qovurg‘alar; a) 22; b) 23; v) 33-34; g) 34-35; d) 4; е) 14; z) 36; i) 37 A ) 1-a; 2-g; 3-z; 4-d; 5-е B) 1-b,2-v; 3-i; 4-d; 5-е C) 1-b; 2-g; 3-a; 4-е; 5-d D) 1-d; 2-g; 3-v; 4-b; 5-i

12-13- mavzu

1.Odam organizmida ikki boshli (a) va uch boshli (b) muskullar qayerda joylashgan ? 1) bilak sohasida; 2) tirsak sohasida; 3) yelkaning oldingi sohasida; 4) yelkaning orqa sohasida; 5) sonning oldingi sohasida; 6) sonning orqa sohasida; 7) boldirning orqa sohasida A) a -1, 3; b - 2, 4 B) a - 3, 6; b - 4, 7 C) a - 2, 5; b-4,7 D) a - 3, 5; b - 1,4

2.Bu muskul tolalari ingichka va uzun bo‘lib, mikroskop ostida tekshi- rilganida ko‘ndalang chiziqlari ko‘rinadi A) yurak B) ko’ndalang targ’il C) sklet D)silliq

3. Bo‘yin muskullini ajrating: A) trapetsiyasimon; B) deltasimon; C) o‘mrov-osti muskull; D) to‘sh-o‘mrov so‘rg‘ichsimon muskull.

4. To`sh o`mrov so`rg`ichsimon muskuli, norvonsimon muskullar odam tanasi muskullarining qaysi guruhiga kiradi? A) gavda muskuliga, B) ko`krak muskuliga, C) bo`yin muskuliga, D) orqa muskullariga 5. Ularning tolalari ayrim qismlari orqali o‘zaro yopishib, to‘rga o'xshash joylashgan. A) yurak B) ko’ndalang targ’il C) sklet D)silliq

6.. Ularning ishlashi odam ixtiyoriga bog‘liq bo‘ladi(a), Ularning qisqarishi kishi ixtiyoriga bog'liq bo‘lmaydi(b) A) a-yurak b-silliq B) a-silliq b-ko’ndalang targ’il C) a-sklet ,b- silliq D) a-silliq b-sklet

7. Ichki organlar (qon tomirlari, ichak, qovuq) devorini qoplab turadi A) yurak muskullari B) ko’ndalang targ’il C) sklet D)silliq

8.Skelet muskullari alohida boylamlar hosil qilib, biriktiruvchi to‘qimadan iborat yupqa parda bilan o‘ralgan bo'ladi va bu parda …..deb ataladi. A) periost B) fassiya C) miyelin D) plevra

9. Silliq muskul tolalariga xos hususiyatlar berilgan qatorni toping. A) deltasimon,tez qisqaradi B)duksimon,tez qisqaradi,kuchsiz C) duksimon,kuchli,sekin qisqaradi D) duksimon kalta, sekin va kuchsiz qisqaradi..

10. Odam tanasida ….. dan ortiq muskullar bor A)500 B)550 C)600 D)650

11.Bosh muskullariga qaysi muskullar misol bo’ladi. A) ko‘z va og‘iz airofida hamda yuzda joylashgan mimika va chaynash muskullari B) to‘sh-o‘mrov, so‘rg‘ichsimon, narvonsimon muskullari

C) yuzda joylashgan mimika va chaynash muskullari D) to‘sh-o‘mrov, yuzda joylashgan mimika va chaynash muskullari

12.Qayerda joylashgan muskullar gavdani rostlashda qatnashadi. A)Qorinning orqa tomonida B)Qorinning oldi tomonida C) ko’krakning orqa tomonida C)ko’krakning oldi tomonida

13.Oyoq muskullari sonning oldingi tomonida(a), orqa tomonida(b) boldirning orqa yuzasida (c) boshli muskullar bo'ladi. 1-to’rt boshli 2-ikki boshli 3-uch boshli 4-bir boshli A)a-2,b-3,c-4 B) a-3,b-2,c-4 C)a-1,b-2,c-3 D) a-4,b-3,c-2

14. Oyoqni tovondan bukish funksiyasini bajaradigan muskul A)uch boshli B) ikki boshli C) to’rt boshli D)deltasimon

15. Muskullarning charchashi nimalarga bog’liq. A)qisqarish vaqtiga B)qisqarish tezligiga va yukning og‘irligiga bog‘liq C)qisqarish vaqti va yukning og’irligiga D)yukning og’irligiga

16. Biron ta’sir tufayli retseptorlarda hosil bo‘lgan nerv impulslari sezuvchi nervlar orqali retseptorlardan …..miyaga uzatiladi. A)oraliq B)o’rta C)orqa D)uzunchoq

17. . Muskullar necha yoshgacha, ayniqsa, jadal o‘sadi A) 18 B) 19-20 C) 20 D) 17

18.Nech yoshli bola muskullari massasi katta yoshdagi odam muskullariga teng bo'ladi. A) 18 B) 19-20 C) 20 D) 17

19. . Normal holatda umurtqa pog‘onasining qaysi qismi biroz oldinga egilgan bo‘ladi. A) ko’krak va bo’yin B) bo‘yin va bel C)bel va ko’krak D) dumg’aza va ko’krak

20. Qaysi organ tana uchun ressorlik vazifasini bajaradi. A) bolder suyagi B)tovon kaft suyagi C) chanoq suyagi D)tizza qopqogi

21. Qad-qomat ayniqsa, nimaning to;g‘ri rivojlanishi bilan bog‘liq. A)oyoq suyagining B)qovurg’alarning C)umurtqa pog’onasining D) barmoq suyaklarining

22. Odamdagi qaysi holat murtqa pog‘onasini yozuvchi va bukuvchi muskullaming o‘zaro ta’siri va gavda og'irligining umurtqa pog‘onasini bukuvchi muskullarga ta’siri bilan bog‘liq. A) gavdani bukib turish B) gavdani yarim tik tutish C) gavdani tik tutish D)gavdani chala tik tutish

23. Ko'pincha bolalik va o‘smirlik davrida tor, ayniqsa, poshnasi baland poyabzal kiyib yurish bilan bog‘liq. A) raxit kasalligi B) skolioz C) spondiloz D) yassioyoqlilik

24. . Yassioyoqlikda organizmning qaysi qismida og‘riq seziladi ? A) son-bodir sohasida B) kaft muskullarida C) tovon-panja va boldir muskullarida D) tovon-boldir muskullarida

25.. Tabiiy egilishda umurtqa pog‘onasining qaysi qismi biroz orqaga egilgan bo‘ladi ? A) ko‘krak va dum B) ko‘krak va bel C) ko‘krak va dumg‘aza D) bel va dum

26. Umurtqa pog‘onasining normal rivojlanishida uning qismlari qanday holatda bo‘ladi ? A)bo‘yin qismi oldinga, ko‘krak qismi orqaga biroz egilgan bo‘ladi, ko‘krak va dumg‘aza to‘g‘ri joylashadi B)bo‘yin va bel umurtqa pog‘onasi biroz oldinga, ko‘krak va dumg‘aza qismi biroz orqaga egilgan bo‘ladi C)bo‘yin va ko‘krak umurtqa pog‘onasi orqaga, bel va dumg‘aza qismi oldinga biroz egilgan bo‘ladi D)bo‘yin, bel, dumg‘aza qismi orqaga, ko‘krak qismi biroz oldinga egilgan bo‘ladi

27. Muskullarning yaxshi rivojlanishi, tolalari va paylarining baquvvat, mustahkam bo‘lishi o‘z navbatida ... imkon beradi. A)suyaklarning yaxshi rivojlanishiga va ularning mustahkam bo‘lishiga B)qorin bo‘shlig‘ining rivojlanishiga C)diafragmaning yaxshi rivojlanishiga D)nerv tizimining rivojlanishiga

14-15 mavzu

1. Organizmning ichki muhitiga ... kiradi A) qon va limfa va to’qima suyuqligi B) ichki organlar sistеmasi C) hujayra ichidagi va hujayra tashqarisidagi suyuqlik D) hujayra ichidagi organoidlar va ichki organlar

2. Gomeostaz nima ? A) tana bosimining nisbiy doimiylik xususiyati, B) tana haroratining doimiyligi, C) tana suyuqliklarining nisbiy doimiyligi, D) organizm ichki muhiti suyuqliklarning miqdoriy tarkibi osmotik bosimi barcha fizik kimyoviy xususiyatlarining nisbiy doimiyligi,

3. Organizm ichki muhitining nisbiy doimiylik xususiyati qachon buziladi ? A)oshqozon ichak kasalliklarida, jigar buyrak kasalliklarida, B)issiq vaqtda biror jismoniy mehnat qilganda yoki biror bir kasallik bilan C)chalinganda tashqi muhit ta`sirida, D) barcha javoblar to`g`ri

4. Organizm ichki muhitining nisbiy doimiyligi qanday ataladi ? A) immunitet B) gemoliz C) osmotik bosim D) gomeostaz

5. Qonning asosiy vasifasi? A)tashuvchilik , to‘qima va organlar funktsiyasini gumoral yo‘l bilan boshqarish; B)himoya qilish(immunitet), C)tana haroratining nisbiy doimiyligini saqlash; D)barchasi.

6. Qondagi shaklli elementlarining (a), qon plazmasining (b), qonning (d) solishtirma massasini ko‘rsating? 1) 1,025-1,034 2) 1,050-1,060 3) 1,090 A) a-1, b-2, d-3 B) a-2, b-1, d-3 C) a-3, b-1, d-2 D) a-3, b-2, d-1

7. Odam va barcha issiqqonli hayvonlar uchun qaysi eritma fiziologik hisoblanadi? A)osh tuzining 0,9 % li B)organik moddalarning 0,9 % li C)osh tuzining 0,9 % dan yuqori bo‘lgan D) osh tuzining 0,9 % dan past bo‘lgan

8. Qonning solishtirma massasi qanchaga teng ? A) 1,1050-1,1060 B) 1,025-1,034 C) 1,1060-1,1070 D) 1,001-1,003

9. Qon plazmasining solishtirma massasi qanchaga tеng? A) 1,050-1,060 B) 1,025-1,034 C) 1,060-1070 D) 1,001-1,003

10. Qon qaysi to‘qima xiliga kirishini aniqlang. A) epiteliy to‘qima B) biriktiruvchi to‘qima C) ko‘ndalang to‘qima D) nerv to‘qima

11. Qon muskullardan qaysi moddalarni olib ketadi? A) kislorod, suv B) karbonat angidrid, suv C) oziq moddalar, kislorod D) oziq moddalar, karbonat angidrid

12. Qonning yopishqoqligi nimaga bog‘liq? 1) oqsillar miqdoriga; 2) yog‘lar turi va miqdoriga; 3) uglevodlar turi va miqdoriga; 4) eritrotsitlar miqdoriga A) 1, 2, 4 B) 1, 3, 4 C) 2, 3, 4 D) 1, 4

13. Qonning osmotik bosimi 7,6-8,1atm. ga teng. Uning necha foizini suv tashkil etadi? A) 40%, B) 35%; C) 80%; D) 90%;

14. Qonning osmotik bosimini nima taminlaydi ? A) ionlar B) eritrositlar C) tuzlar va ionlar D) eritrosit va leykosit

15. Qon plazmasida agglyutinin α va β bo‘lgan qonda . .. A) agglyutinogenlar bo‘lmaydi B) agglyutinogen A bo‘lmaydi C) agglyutinogen B bo‘lmaydi D) agglyutinogen A va B bo‘ladi

16. Qon tarkibidagi ... gumoral yo‘l bilan nafas markaziga ta'sir utib, nafas olishning boshqarilishida ishtirok etadi. A)adrеnalin miqdorining ko‘payishi yoki kamayishi B)somatotrop garmonining ko‘payishi yoki kamayishi C)eritrotsit miqdorining ko‘payishi yoki kamayishi D)CO2 miqdorining ko‘payishi yoki kamayishi

17. Odam uchun qaysi eritma gipertonik hisoblanadi? A) osh tuzining 0,9 % li B) organik moddalarning 0,9 % li C) osh tuzining 0,9 % dan yuqori bo‘lgan D) osh t uzining 0,9 % dan past bo‘lgan

18. Odam uchun qaysi eritma gipotonik hisoblanadi? A) osh tuzining 0,9 % li B) organikmoddalarning 0,9 % li C)osh tuzining 0.9 % dan yuqori bo‘lgan D)osh tuzining 0,9 % dan past bo‘lgan

19. Osh tuzining 0,9 % li eritmasi sichqonga quyilsa, eritrotsitlarda qanday o‘zgarish kuzatiladi? A) burushadi

90 309 79 40

B) shishib yoriladi C) fagotsitoz kuzatiladi D) hech qanday o‘zgarish kuzatilmaydi

20.Trombotsitlar kattaligi qancha? A) 1-2mkm B) 3-4 mkm C) 5-6 mkm D) 3-4 nm

21. Trombotsitlar yodrosi mavjudmi? A) mavjud B) mavjud ba’zilarida yo’q C) mavjud emas D) t.j.y

22. Katta yoshdagi odamlarda qizil ilik og’irligi qancha? A) 1000 gr B) 1500 gr C) 2500 gr D) 3000 gr

23. Temir moddasi qaysi qon tanachalari tarkibiga kiradi? A) eritrotsitlar B) leykotsitlar C) limfotsitlar D) trombotsitlar

24. Qon katta yoshdagi odam tanasi massasining necha% ini tashkil etadi. A)12 % B)10 % C)7 % D)8 %

25. Ichki muhit nisbiy doimiyliginmg o‘zgarishi qaysi omillar bilan ham bog'liq bo'lishi mumkin. 1.tashqi muhit omillari 2.ovqat miqdori va sifati3.jismoniy mehnat 4.his-tuyg‘u A) 1,2,4 B)2,3,4 C)3,2,1,4 D)2,4

26.Qon plazmasi bosimiga teng bo’lgan eritma nima deb ataladi. A) gipotonik B) gipertonik C)izotonik D)mezotonik

27.Qon tarkibidagi organik moddalarning asosiy qismini nima tashkil etadi

A)yog’ B)oqsil C) karbonsuvlar D) vitaminlar

28. Qon hujayralari suyaklarning g‘ovak moddasi …..da xosil bo’ladi A) sariq ilik B) qizil ilik C) sariq va qizil ilik D) limfada

29. Qonning shaklli elementlari ilikda xosil bo’lishdan tashqari yana qayerda xosil bo’ladi A) bodomcha bezida B) buyrakusti bezida C) gipofiz bezida D) limfa tomirida

30.Qonning ivimaslik kasalligi qanday ataladi ? A) akromegaliya B) gemofiliya C) skolioz D) miksidema

31.Dumaloq oval shaklda, diametri 3 4 mkm ga teng. A) eritrotsitlar B) leykotsitlar C) limfotsitlar D) trombotsitlar

32. . Qonning ivishi nima bilan bog'liq. A) qon tarkibidagi gem moddasiga B) trombotsitlar tarkibidagi tromboplastin oqsili C) leykositlar soniga va faolligiga D) kasliy va fosfor almashinuviga

33. Qon tomirlari shikastlanganda jarohatdan oqayotgan qon ivib, qon laxtasi xosil bo’ladi va u nima deb ataladi A) tembo B) eritro C) tromb D)globin

34.Qaysi ferment qon plazmasidagi protrombin fermentini trombinga aylantiradi. A)fibrinogen B) geparin C) tromboplastin D) girudin

35.Trombin ta’sirida erimaydigan oqsil nomi. A)fibrinogen B) geparin C) tromboplastin D) fibrin

36.Donor qonini saqlashda qaysi usuldan foydalaniladi. A) natriyqondan chiqarib tashlanadi B) trombqondan chiqarib tashlanadi C) kaliy qondan chiqarib tashlanadi D)kalsiy qondan chiqarib tashlanadi

37.Zuluklarning so‘lak bezi ishlab chiqaradigan modda. A) geparin B) girudin C) perin D) tromboplastin

38.Geparin moddasiga o’xshash tasir ko’rsatuvchi modda. A) leysin B) girudin C) perin D) tromboplastin

16-17 mavzu

1. O‘rtasi ikki tomondan yupqalashgan disk shaklidagi qizil rangli yadrosiz hujayralar. A) eritrosit B) trombosit C) leykosit D) limfosit

2.Avgust oyida paydo bo’lgan eritrosit qachon o’ladi. A) sentyabr B) yanvar C) fevral D) dekabr

3. Organizmda eritrotsitlar qayerda saqlanadi ? A) suyak komigi va jigarda B)o‘t, jigar va terida C) jigar va taloqda D)taloq va suyak komigida

4. . Faoliyati tugab bo‘lgan eritrotsitlar qayerda yemiriladi A) suyak komigi va jigarda B)o‘t, jigar va terida C) jigar va taloqda D)taloq va suyak komigida

5. Qonning qizil rangi nimaga bog’liq. A) leykositlar soniga B) gemoglobinga C)trombositlarga D) limfositlarga

6. Kislorodni to'qimalarga tashiydigan qonning shaklli elementi necha qismga bo’linadi A) 2 B) 3 C) 4 D)6

7. O‘pka kapillarlarida gemoglobin kislorod bilan birikib nimani hosil qiladi A) oksiprotein B) oksimibin C)girudin D)oksigemoglobin

8.Kislorod bilan to’yingan qon qanday rangda bo’ladi. A) qizil B) to’q qizil C) qip-qizil D) och qizil

9.Kamqonlik kasalligi nima sababdan kelib chiqadi A) eritrositlar kamaysa B) leykositlar va gemoglobin kamaysa C) eritrosit va leykosit kamaysa D)eritrosit va gemoglobin kamaysa

10.Qonning eritrositlari va plazmasi tarkibida qanday moddalar borligi to`g`ri ko`rsatilgan javobni belgilang A) eritrositlar tarkibida agglyutenin plazmada agglyutinogen bo`ladi, B) eritrositlar tarkibida agglyutinogen A,B plazma tarkibida agglyutinin a,b

C) qizil qon tanachalari oqsil, yog`, uglerod, mineral tuzlar, D) eritrosit tarkibida Aa plazmada Bb,

11.Landshteyner rezus-omil moddasini qayerda aniqladilar? A) eritrotsitda B) leykotsitda C) plazmada D) trombotsitda

12.Qon, limfa tomirlari devorida ? A) silliq muskullar B) ko‘ndalang muskullar C) ko‘ndalang muskul va biriktiruvchi to’qima D) ko‘ndalang muskul va epiteliy

13.Odam tanasidagi fagotsitozga layoqatli hujayralarni belgilang. A) teri B) trombotsitlar C) leykotsitlar D) oshqozon devori

14.Qon gruppalarining qaysi biri retsessiv holda irsiylanadi? A) faqat I B) II va III C) I va IV D) faqat IV

15. I qon guruhli rezus manfiy odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar bo‘ladi? 1)gemoglobin; 2) agglyutinogen A; 3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin α, β; 5) rezus omil A) 1 B) 2,3,4 C) 1, 2, 5 D) 1, 2

16. I qon guruhli rezus musbat odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar bo‘ladi? 1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A; 3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin α, β; 5) rezus omil A)1 B) 2, 3, 4 C) 1, 2, 5 D) 1, 5

17. I qon guruhli rezus musbat odamning qoni eritrositlari (1) hamda plazmasi(2) tarkibida qaysi moddalar uchraydi a. gemoglobin b. aglutinogen A c.aglutinin α d. glukoza e.suv f.gormon, antitelo g.aglutinogen B h. agglutinin β i. antigemofil omil j. antigen k. rezus omil A) 1-a,j,k 2-c,d,e,f,h,I B) 1-a,b,g,j,k 2-d,e,f,i C) 1-a,i,j,k 2-c,d,e,f,h,j D) 1-a,k b-c,d,e,h,f,i,j

18.II qon guruh qaysi guruhga qon berishi mumkin? A) 1, 2 B) 2,4 C) 1, 4 D) 3, 2

19. II qon guruhi tarkibini aniqlang. A) agglyutinogen B, agglyutinin α B) agglyutinogen B, agglyutinin β C) agglyutinogen A, B D) agglyutinogen A, agglyutinin β

20. II qon guruhli rezus manfiy odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar bo‘ladi? 1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A; 2) agglyutinogen B; 4) agglyutinin α, β;5) rezus omil A) 1 B) 2, 3, 4 C)1, 2, 5 D)1, 2

21. II qon guruhli rezus manfiy odamning qoni eritrositlari (1) hamda plazmasi(2) tarkibida qaysi moddalar uchraydi a. gemoglobin b. aglutinogen A c.aglutinin α d. glukoza e.suv f.gormon, antitelo g.aglutinogen B h. agglutinin β i. antigemofil omil j. antigen k. rezus omil A) 1-a,b,j,k 2-d,e,f,i,h B) 1-a,b,g,j,k 2-d,e,f,i C) 1-a,b,i,j,k 2-d,e,f,j,h D) 1-a,b,k 2-d,e,f,i,j,h

22. II qon guruhli rezus musbat odamlarda eritrotsit, tarkibida qanday oqsillar bo‘ladi? 1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A; 3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin α, β; 5) rezus omil A) 1 B) 2, 3, 4 C) 1, 2, 5 D) 1,2

23. III qon guruhli rezus musbat odamning qoni eritrositlari (1) hamda plazmasi(2) tarkibida qaysi moddalar uchraydi a. gemoglobin b. aglutinogen A c.aglutinin α d. glukoza e.suv f.gormon, antitelo g.aglutinogen B h. agglutinin β i. antigemofil omil j. antigen k. rezus omil A) 1-a,j,k,g 2-c,d,e,f,i B) 1-a,b,g,j,k 2-d,e,f,i C) 1-a,g,i,j,k 2-c,d,e,f,j D) 1-a,k,g 2-c,d,e,f,i,j

24. III qon guruhli rezus manfiy odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar bo‘ladi? 1)gemoglobin; 2) agglyutinogen A; 3) agglyutinogen B; 4) rezus omil; 5) agglyutinin α, β; A) 1, 3, 4 B)1, 3 C) 1, 2, 3, 4 D) 1, 2, 4, 5

25. III qon guruhli rezus musbat odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar bo‘ladi? 1) gemoglobin; 2) agglvutinogen A; 3) agglyutinogen B; 4) rezus omil; 5) agglyutinin α, β; A) 1, 3, 4 B) 1, 3 C) 1, 2, 3, 4 D) 1, 2, 4, 5

26. IV qon guruhli rezus manfiy odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar bo‘ladi? 1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A; 3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin α, β; 5) rezus omil A) 1, 3, 5 B) 1, 2 C) 1,4, 5 D)1, 2, 3

27. IV qon guruhli rezus musbat odamning qoni eritrositlari (1) hamda plazmasi(2) tarkibida qaysi moddalar uchraydi a. gemoglobin b. aglutinogen A c.aglutinin α d. glukoza e.suv f.gormon, antitelo g.aglutinogen B h. agglutinin β i. antigemofil omil j. antigen k. rezus omil A) 1-a,j,k 2-c,d,e,f,h,i B) 1-a,b,g,j,k 2-d,e,f,i C) 1-a,b,g,i,j,k 2-d,e,f,j D) 1-a,k,b,g 2-d,e,f,i,j

28. Trombotsitlar (I), eritrotsitlar (II), leykotsitlar (III) ga xos belgilarni aniqlang. 1) yadroli; 2) yadrosiz; 3) 120 kun yashaydi; 4) 120 soat yashaydi; 5) 2-5 kun yashaydi; 6) qon ivishini ta'minlaydi; 7) himoya vazifasini bajaradi; 8) gazlami tashiydi; 9) suyak ko'migida hosil bo'ladi; 10) taloqda hosil bo'ladi A) I- 2, 5, 6, 9, 10; II- 2, 3, 8, 9; III- 1, 5, 7, 9, 10 B) I-1, 5, 6, 9, 10; II-2, 4, 8, 9, 10; III- 1, 5, 7, 9 C) I-2, 3, 8, 9; II-2, 5, 6, 9, 10; III- 1, 5, 7, 10 D) I- 2, 4, 6, 10; II-2, 3, 8, 9; III- 1, 5, 7, 9

29 . I.I.Mechnikov leykositlarning qaysi hodisasini aniqlagan? A) leykopeniya B) leykositoz C) fagositoz D) oits

30. Qonning shaklli elementlari qaysi organlarda parchalanadi? A) buyrak, jigar B) jigar, oshqozon osti bezi C) taloq, jigar D) taloq, buyrak

31. Quyida bеrilgan qoninng shaklli elеmеntlari qaysi organlarda hosil bo‘ladi va nеcha kun yashaydi. 1) eritrotsitlar; 2) lеykotsitlar; 3) trombotsitlar. a) ko‘mikda; b) taloqda; c) limfa tugunlarida. I) 120 kun; II) 2-5 kun, III) 10 - 15 kun. A) 1-a-I; 2-a,b,c-II; 3-a,b-II B) l-a-II; 2-a,b-I; 3-b,c-III C) 1-c-III; 2-a,b-II; 3-a-I D) 1-b-II; 2-a,b,c-III; 3-a,b-I

32. Qon deposi vazifasini bajaradigan a‘zoni aniqlang. A) taloq B) jigar C) o‘pka D) yurak

33. Quyidagi qon gruppalariga ega qonlarni qaysi qon gruppalariga quyish mumkin? A) 1-gruppani 1,2,3,4 ga, B) 2- gruppani 2,4 ga, C) 3- gruppani 3,4 ga, D) barcha javoblar to`g`ri

34. IV qon guruhli rezus musbat, odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar bo‘ladi? 1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A; 3) agglyutinogen B; 4) rezus omil; 5) agglyutinin α, β; A) 1, 3, 4 B)1, 3 C) 1, 2, 3, 4 D)1, 2, 4, 5

35. Qon plazmasida agglyutinin a va b bo'lgan qonda ... A) agglyutinogenlar bo'lmaydi B) agglutinogen A bo'lmaydi C) agglyutinogen B bo'lmaydi D) agglyutinogen A va B bo'ladi

36. Qaysi qon gruppasida eritrotsit yuzasida agglyutinogen bo'lmaydi? A) I B) II C) III D) IV

37. II qon guruhi tarkibini aniqlang. A) agglyutinogen B, agglyutinin a B) agglyutinogen B, agglyutinin a C) agglyutinogen A, B D) agglyutinogen A, agglyutinin b

38. Uchinchi qon guruhiga mansub odamlar qanday guruh qonli odamlarga qon berishi mumkin? A) birinchi va to‘rtinchi B) ikkinchi va uchinchi C) birinchi va ikkinchi D) uchinchi va to‘rtinchi

39.Oqsil tabiatiga ega immun tizimiga tasir etuvchi moddalar. A) antitelo B) antigemofil C) antitoksin D) A va C

40. Infeksiyali kasalliklardan so‘ng paydo bo‘lgan bunday immunitet. A) orttirilgan va passiv B) hosil qilingan C) faol va passiv D) orttirilgan va faol

41.Taabiy immunitet turlarini aniqlang. A) orttirilgan va passiv B) orttirilgan va tug’ma C) tug’ma va hosil qilingan D) orttirilgan va faol

42.OITS virusi birinchi martaqachon ro’yxatga olingan. A) 1988 B) 1987 C)1985 D) 1983

43.OITS virusi ko’proq nimani zararlaydi. A) leykositlarni B) limfositlarni C) trombositlarni D) eritrositlarni

44.OITS virusi ko’roq qaysi organlarda uchraydi A)bemor qoni, limfasi B) orqa miya suyuqligida C)bemor qoni,miya suyuqligida D) bemor qoni, limfasi,orqa miya suyuqligida

45.Virusli immun tanqisligi rivojlanishiga ko‘ra davrlari ketma ketligini toping. 1.inkubatsiya2.OITSdan oldingi3.terminal4.latentlik5.o‘tkir davr

A)1,3,4,5,2 B)1,5,4,2,3 C)3,2,4,5,1 D)1,2,3,5,4

46.Virus yuqishidan boshlab 14 kundan bir yilgacha davom etadi. A) terminal B) latentlik C) o‘tkir davr D) inkubatsiya

47.Virus yuqqanidan 7-14, ba’zan 30 kun o‘tgach namoyon bo‘ladi. A) terminal B) latentlik C) o‘tkir davr D) inkubatsiya

48.Kasallik alomatlarining pasayishi, limfa bezlarining og'riqsiz yiriklashuvi kuzatiladi A) terminal B) latentlik C) o‘tkir davr D) inkubatsiya

49. Turli xil davolash tadbirlari orqali bu davrni bir necha o‘n yilga cho‘zish mumkin. A)latentlik B) inkubatsiya C) o‘tkir davr D) terminal

50.Bu davrda hujayra immuniteti pasayishi tufayli stomatit, gerpes, kandidoz, til leykoplakiyasi kabi kasalliklarning takrorlanishi va uzoq davom etishi bilan bog‘liq. A) latentlik B) OITS dan oldingi davr C) o‘tkir davr D) terminal

51.Bu davr kasallik alomatlari: haroratning ko‘tarilishi, sovqotish, bedarmonlik, faringit, kabi o‘tkir belgilar orqali namoyon bo'ladi, A) latentlikB) OITS dan oldingi davr C) o‘tkir davr D) terminal

52.Eshakyemi toshishi, bosh og‘rig‘i, stomatit, ko‘ngil aynishi, ich ketishi kabi belgilar namoyon qiladi A) latentlikB) OITS dan oldingi davr C) o‘tkir davr D) terminal

53.Bu davr davolash choralari ko‘rilmaganida 3 yilgacha, ba’zan bir yil davom etadi. A) latentlikB) OITS dan oldingi davr C) o‘tkir davr D) terminal

18-19-20-21-22 mavzu

1. Qon aylanish sistemasiga … kiradi ? A) yurak, arteriya vena kapillyar jigar, limfa, B) taloq, yurak, arteriya, vena kapillyar, limfa, C) qizil ilik, yurak aorta, arteriya vena, D) yurak, aorta, arteriya ,vena, kapillyar, va limfa tomirlari kiradi

2. Yurakning massasi o`rtacha erkak va ayollarda qancha bo`ladi ( gramm hisobida) A) 220-300, 180-220, B) 400-450, 300-350, C) 450-500 , 300-320, D) 110-220, 110-180,

3. Yurak tananing qaysi qismida joylashgan va u pastki yon ustki tomondan qanday chegaralanadi? A) ko`krak qafasida ikkala o`pka o`rtasida, orqa tomondan qizilo`ngach, pastki tomondan diafragma, B) to`sh suyagining oldida, yuqori tomondan qizilo`ngach, pastdan oshqozon, ikkala yondan o`pkalar bilan chegaralangan, C) ko`krak qafasining chap tomonida, ustki tomondan bronxlar, pastdan oshqozon, ikkala yon tomondan o`pkalar bilan ajralib turadi, D) to`sh suyagining tugash qismida, pastdan diafragma, ikkala yondan o`pkalar,

4. Yurak devorlari va ularning nomlanishi to`g`ri berilgan javoblarni aniqlang

A) tashqi- epikard, ichki-endokard, oraliq miokard, muskulli qavat miozin, B) ichki-endokard, o`rta-miokard, tashqi-epikard, C) ichki-endokard, o`rta muskul-miokard, tashqi-perikard, D) perikard, epikard, endokard, miokard, yurak pardasi

5. Yurak muskuliga yopishib turadi? A) perikard B) epikard C) miokard D) perikard va epikard.

6. Yurak orqa tomonidan ... orqali umurtqa pog‘onasidan ajralib turadi? A) diafragma B) ko‘krak qafasi devorlari C) qizilo‘ngach va aorta qon tomirining pastga tushuvchi qismi D) traxеya hiqildoq va qizilo‘ngach

7. Yurak pastki tomonidan ... orqali qorin bo‘shlig‘idan ajralib turadi. A) diafragma B) qizilo‘ngach C) qorin muskullari D) qorinning tishsimon muskullari

8. Yurak klapanlari shunday tuzilganki, ular orqali qon faqat bir tomonga harakatlanadi. Quyida berilganlardan to‘g‘ri yo‘nalishni aniqlang? a) bo‘lmachalardan aortaga b) qorinchalardan o‘pka arteriyasiga va aortaga c) bo‘lmachalardan o‘pka arteriyasiga d) bo‘lmachalardan qorinchalarga e) qorinchalardan bo‘lmachalarga A) a, e B) c, d C) d, b D) a, b

9. Yurak muskullari qaysi tomirlardan kelgan qon bilan ta‘minlanadi? A) tojsimon arteriya B) uyqu arteriyasi C) kovak venasi D) o‘pka arteriyasi

10. Yurakda necha xil klapnlar ajratiladi? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

11.Yurakda nechta klapanlar bo‘ladi? A) 2ta B) 3ta C) 4ta D) 6ta

12.Yarimoysimon klapanlar qaerda joylashgan? A) chap qorincha bilan aorta qon tomiri o‘rtasida; B) o‘ng qorincha bilan o‘pka arteriyasi o‘rtasida; C) chap qorincha va chap bo‘lmachasi o‘rtasida; D) chap qorincha bilan aorta qon tomiri o‘rtasida hamda o‘ng qorincha bilan o‘pka arteriyasi o‘rtasida;

13. Yarimoysimon klapanlar... A) qonni chap bo‘lmachadan chap qorinchaga o‘tkazadi B) o‘pka venalari va yurakning o‘ng qorinchasi o‘rtasida joylashgan C) qonni aorta qon tomiridan chap yurak qorinchasiga qaytishiga to‘sqinlik qiladi D) o‘ng qorincha va chap qorinchalar orasida bo‘lib, arteriya va vena qon tomirlarining aralashib ketishining oldini oladi

14. Yurakning chap bo'lmachasiga quyiladigan qon tomirni aniqlang. A) o'pka arteriyasi B) kovak venalari C) o'pka venalari D) tojsimon arteriyalar

15.Yurakning bir ish sikliga necha sekund sarflanadi? A) 0,1 B) 0,3 C) 0,4 D) 0,8

16.Qon aylanish sistemasining qaysi qismida klapanlar uchraydi? 1) o'ng va chap bo'lmacha orasida; 2) o'ng bo'lmacha va o'ng qorincha orasida; 3) chap va o'ng qorincha orasida; 4) chap bo'lmacha va chap qorincha orasida; 5) vena qon tomirida A) 1, 3, 5 B) 2, 3, 5 C) 2,4,5 D) 2, 4

17. Yurakning qaysi qismida ikki tavaqali klapan joylashgan? A) bo‘lmachalar tutashgan joyda B) aorta qon tomirining boshlanish qismida C) o‘pka venasida va chap qorinchaning tutash qismida D) chap bo‘lmacha bilan chap qorincha tutashgan joyda

18. Yurakning qaysi qismida uch tavaqali klapan joylashgan bo‘ladi? A) chap bo‘lmacha bilan chap qorincha o‘rtasida B) chap bo‘lmacha bilan o‘ng qorincha o‘rtasida C) chap bo‘lmacha bilan o‘ng bo‘lmacha D) o‘ng bo‘lmacha bilan o‘ng qorincha o‘rtasida

19. Yurak muskullarining qon bilan ta’minlaydigan toj arteriyalari nechta? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

20. Tojsimon arteriya qon tomirlarining qaysi qismidan ajralib chiqadi? A) aortaning boshlang‘ich qismidan B) aortaning o‘rta qismidan C) aortaning orqa qismidan D) arteriyadan

21. Yurak bo‘lmachasi qorinchalarining bir marta qisqarib, bo‘shashishi nima deyiladi? A) sistola B) diastole C) yurak sikli D) puls

22. Yurak bir marta qisqarganda, o‘rtacha 65 ml qon chiqarsa, yurakning minutlik qon chiqarish hajmi necha litrga teng bo‘ladi? A) 6 l B) 5,2 l C) 5 l D) 4,9 l

23. Nima uchun chap qorinchaning devori qalin bo‘ladi? A) o‘pka arteriyasiga yuqori bosim bilan qon haydaydi. B) unda qon bosimi past bo‘lib, ko‘p ish bajarmaganligi uchun C) aortaga yuqori bosim bilan qon haydab, butun tanani arterial qon bilan ta’minlaydi D) o‘pka arteriyasiga past bosim bilan qon haydab, aorta qon aylanish doirasida qon harakatini ta’minlagani uchun

24. Yurakning qaysi qismi hisobiga qon faqat bir tomonga harakatlanadi? A) yurak bo‘lmachasi B) yurak qorinchasi C) yurak miokardi D) yurak klapanlari

25.Nechta kovak vena yurakka qon olib keladi? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

26.Uch tabaqali klapanlar qaerda joylashgan? A) chap qorincha bilan aorta qon tomiri o‘rtasida; B) o‘ng qorincha bilan o‘pka arteriyasi o‘rtasida; C) chap qorincha va chap bo‘lmachasi o‘rtasida; D) o‘ng bo‘lmachasi va o‘ng qorincha o‘rtasida;

27. Yurakning chap bo‘lmachasiga nechta qon tomir orqali qon keladi? A) 2 B) 1 C) 4 D) 3

28. Yurakning chap bo‘lmachasiga quyiladigan qon tomirni aniqlang. A) o‘pka arteriyasi B) kovak venalari C) o‘pka venalari D) tojsimon arteriyalar

29. Yurak bo‘lmacha va qorinchalar muskullarinning bo‘shashiga nima dеyiladi? A) yurak sikli B) sistola C) diastola D) puls

30. Yurak devoirning qaysi qismi 2 qavatli; A) miokard B) epikard C) perikard D) endokard;

31. O‘ng bo‘lmacha (a) va chap bo‘lmacha (b) ga quyiluvchi hamda o‘ng qorincha (c) va chap qorincha (d) dan chiquvchi qon tomirlarni juftlab ko‘rsating. 1) aorta; 2) yuqori kovak vena; 3) pastki kovak vena; 4) o‘pka arteriyasi; 5) o‘pka venasi A) a - 1; b - 2; c - 3; d - 4, 5 B) a - 2, 3; b - 5; c - 1; d - 4 C) a - 2, 3; b - 5; c - 4; d - 1 D) a - 2; b- 1, 5; c - 3; d - 4

32. Yurakning sistolik hajmi qancha? A) 40-50 ml, B) 80-100 ml, C) 65-70 ml, D) 100-120 ml,

33. Bir kecha-kunduzda yurak necha marta qisqarib kengayadi va qancha qonni arteriya tomirlariga haydaydi? A) 10.000/10 tonna, B) 100.000/10 tonna, C) 7000/7 tonna, D) 7000/4,9 tonna,

34. Odam tanasidagi qaysi organ tanadan ajratib olingach ma`lum vaqtgacha ishlab turishi mumkin? A) bosh miya, B) o`pka, C) yurak, D) muskul,

35. Qon aylanish doiralari qayerdan boshlanadi va qayerda tugaydi A) yurakning bo‘lmachasidan boshlanadi va yurakning qorinchasida tugaydi B) organ va to `qimalarda boshlanadi, vena qon tomirlariga quyiladi C) yurakning qorinchasidan boshlanadi va yurakning bo‘lmachasida tugaydi D) yurakdan boshlanadi, o‘pka va buyrakda tugaydi

36. Kichik qon aylanish doirasi yurakning qaysi qismidan, qaysi qon tomiridan boshlanadi? A) o`ng qorincha yuqori kovak vena, B) o`ng qorincha pastki kovak vena, C) chap qorincha o`pka arteriyalari, D) o`ng qorinchadan chiquvchi o`pka arteriyalari,

37. Katta qon aylanish doirasi qaysi qon tomirlaridan boshlanadi? A) aorta B) arteriya C) tojsimon arteriya D) o‘pka arteriyasi

38. Aterial qon deb nimaga aytiladi? A) SO2 ga to‘yingan qonga B) is gaziga to‘yingan qonga C) O2 ga to‘yingan qonga D) eritrotsitlari ko‘p bo‘lgan qonga

39.. Arteriya (1), kapillyar (2) va vena (3) lar devori necha qavat hujayralardan tashkil topgan? a) l b) 3 c) 2 d) 4 A) 1-a, 2-c, 3-b B) 1-c, 2-b, 3-a C) 1-c, 2-a, 3-d D) 1-b 2-a, 3-b

40. Arteriya bu - ... A) arterial qon oqadigan qon tomir B) venoz qon oqadigan qon tomir C) yurak qorinchalaridan chiqadigan qon tomir D) yurak bo‘lmalariga kiruvchi qon tomir

41.Vena qoni qaysi arteriya qon tomirlaridan oqadi? A) uyqu B) o‘pka C) ko‘krak D) qorin

42.Vena, bu-: A) arterial qon oqadigan tomir; B) venoz qon oqadigan qon; C) yurak qorinchasidan chiqadigan tomir; D) qonni yurak bo‘lmachalariga olib keladigan tomir;

43. Venoz qon qayerda arterial qonga aylanadi? A) kichik qon aylanish doirasida B) katta qon aylanish doirasida C) o‘pka venalarida D) o‘pkaga boradigan bronxial arteriya qon tomirlarida

44. Qon tomirlarining o‘rta qavati tarkibiga nimalar kiradi? A) silliq va ko‘ndalangmuskullar B) ko‘ndalang muskul va elastik tolalar C) silliq muskul, elastik tolalar, tig‘iz biriktiruvchi to‘qima D) silliq muskul va elastik tolalar

45 . Ichakdan oqib kelayotgan qon qaysi organga o‘tadi? A) buyrak B) jigar C) o‘mrov osti D) tashqi uyqu

46. Katta qon aylanish doirasini tugash joyini belgilang. A) o‘ng bo‘lmachada o‘pka venalari bilan B) yuqorigi va pastki kovak venalarini, o‘ng bo‘lmachada C) kovak venalarida, chap qorinchada D) chap bo‘lmachada, pastki kovak venasi bilan

47. Katta qon aylanish doirasi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A) o‘ng yurak qorinchasi- aorta - artеryanlar, organlar - vеna - chap yurak bo‘lmasi B) o‘ng yurak qorinchasi- aorta artеriyallar -organlar - vеna –o‘ng yurak bo‘lmasi C) chap yurak qorinchasi-opka artеriyasi –o‘pka, o‘pka vеnasi- chap yurak bo‘lmasi D) chap yurak qorinchasi- aorta - qon tomir artеriyalar - organlar vеna qon tomir – o‘ng yurak bo‘lmasi 48. Yurakning chap bo‘lmasiga qon olib keluvchi venalar o‘zaro qo‘shilib, nechta o‘pka venasini hosil qiladi? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

49. Har bir o‘pkadan nechta o‘pka venasi orqali qon yurakning chap bo‘lmachasiga quyiladi? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

50. Kichik qon aylanish doirasining ketma – ketlik sxemasini belgilang A) o‘ng yurak qorinchasi – o‘pka arteriyasi – o‘pka – o‘pka venasi – chap yurak bo‘lmasi. B) o‘ng yurak qorinchasi – o‘pka arteriyasi – o‘pka kapillyar – o‘pka venasi – o‘ng yurak bo‘lmasi C) o‘ng yurak qorinchasi – qorin aortasi – arteriya – kapillyar – vena – chap yurak bo‘lmasi.

D) o‘ng yurak qorinchasi – o‘ng yurak bo‘lmasi – o‘pka arteriyalari – o‘pka venasi – chap yurak bo‘lmasi

51. Qaysi a’zo funksiyasi jihatidan limfa sistemasiga yaqin turadi? A) jigar B) qon aylanish sistemasi C) taloq D) buyrak

52. Limfa sistemasiga nimalar kiradi? A) limfa tugunlari, limfa suyuqligi, B) limfa tomirlari, C) limfa kapillyarlari, D) limfa kapillyarlari mayda, o`rtacha, yirik limfa tomirlari limfa tugunlari,

53. Limfa aylanishining qon aylanishdan qanday farqi bor? A) limfa tomirlari organ to`qimalariga kelmaydi, balki ulardan boshlanadi, B) limfa tomirlari uchidan limfa suyuqligi oqadi u 1-2 litrni tashkil etadi, C) qon tomirlari ichida qon oqadfi, D) qon aylanish ikkita yopiq doira hosil qiladi,

54. Odam tanasida qancha limfa tugunlari bor? A) 460 ga yaqin, B) 300 ta, C) 100 ta, D) 150

55. Odam tanasidagi limfa tomirlarida hammasi bo‘lib qancha limfa suyuqligi bo‘lishini va bir sutkada qancha limfa suyuqligining vena qon tomirlariga quyilishini aniqlang. A) 1-2 va 200-500 ml B) 0,5-1 l va 0,5- 1 l C) 1-2 l va 1200-1500 ml D) 2-4 l a 1500-2000 ml

56. Taloq organizmda qanday funksiyalarni bajaradi? 1. immunitet hosil qilishda ishtirok etish 2. qon deposi 3. ayirish 4. qonning shaklli elementlarini parchalash 5.biologik filtr . A) 1,2,3 B) 1,4,5 C) 1,2,4 D) 2,3,5 57.

57.Odam tanasining qaysi qismlarida limfa tugunlari ko‘p bo‘lishini aniqlang. 1. kaftda 2. tizza ostida 3. ko‘zda 4. bo‘yinda 5. yuzda 6. bosh miyada 7tirsak bo‘g‘imida 8. qo‘l va oyoq muskullarida. A) 1,3,8 B) 6,5,1 C) 7,4,2 D) 8,5,3

58. Limfa aylanishining qon aylanishidan qanday farqi bor? A) limfa tomirlari yurakning chap bo'lmachasidan boshlanadi va vena tomirlariga quyiladi B) limfa tomirlari to'qima va organlardan boshlanadi C) Unda suyuqligi aorta orqali yurakka quyiladi D) farqi bo'lmaydi

59. Chap qovurg'alar ostida qaysi organ joylashgan? A) jigar B) taloq C) me'da osti bezi D) o(t pufagi

60. Jismoniy mehnat va sport bilan shug'ullanganda taloqda limfotsitlar ... A) hosil bo'lshi kamayadi B) yemiriladi C) soni o'zgarmaydi D) hosil bo'lishi ko'payadi

61. Taloqda hosil bo'luvchi va odam organizmining immunitet xusnsiyatini ta'minlashda ishtirok etuvchi moddani belgilang. A) monotsitlar B) eozinofillar

C) limfotsitlar D) neytrollar

62. Bir kecha-kunduzda necha millilitr limfa suyuqligi limfa tomirlaridan o'tadi va qayerga quyiladi? A) 1200-1500; vena qon tomirlariga B) 1000-2000; aorta qon tomirlariga C) 700-1200; arteriya qon tomirlariga D) 500-700; to'qima va organlarga

63. Qonning tomirlar bo`ylab harakati qaysi qonuniyatga asoslangan? A) Mexanika, B) Knetika, C) Gemodinamika, D) Dinamika,

64. Tomirlarda qonning oqish tezligi nimalarga bog`liq A) qon tomirlarining boshlanish qismidagi va oxiridagi bosimning har xil bo`lishi, tomirlaragi qarshilik kuchi B) tomirlaragi qarshilik kuchi C) yurakning qisqarish kuchiga, D) yurakning qisqarish kuchiga, qon tomirlariga,

65. Yurak muskullari bo’shashganda kapilyarlarda bosim necha (mm) ga teng. A) 10 B) 15 C) 20 D) 10-15

66. Tomir urishi ( puls) qanday hosil bo`ladi? A) qon tomirlari devorining retmik ravishda to`lqinlanib turishi, B)yurakning chap qorinchasi qisqarganda, undagi qonning aortaga va undan esa arteriya tomirlariga yuqoribosim ostida chiqarilishi, C) yurakning o`ng qorinchasining qisqarishi natijasida o`pka arteriyasiga qonning chiqishi natijasida, D) qorincha va bo`lmachalarning galma-galdan qisqarishi natijasida,

67. Sistolik bosim qachon vujudga keladi ? A) yurakning qorinchalari qisqarganda,. B) yurakning chap qorinchasi qisqarganda, C) yurakning chap qorinchasi kengayganda, D) bo`lmacha va qorinchalar qisqarganda,

68. O'pka venalari bo'ylab qanday qon o'tadi? A) arterial B) venoz C) aralash D) venoz va arterial

69. Yurak bo’lmalarining qisqarishi qancha vaqt davom etadi (sek) A) 0,01 sek B) 1 sek C) 0,1 sek D) 10 sek

70. Qon va limfa embrionning qaysi murtak qavatidan shakllanadi? A) ektoderma; B) endoderma; C) mezoderma; D) blastoderma;

71.Qon tomirlari dеvorining ritmik ravishda to‘lqinlanib turishi ... dеb ataladi. A) qon bosimi B) tomir urishi C) yurak sikli D) diastolik bosim

71. Katta,yoshli sog`lom odamda tinch holatda maksimal va minimal bosim qancha ? A) 70.80-110.120mm, B) 110.120m-m 70.80mm, C) 90.100-60.70mm, D) 80-120mm,

72. Qon bosimi qanday asbob bilan va qay usulda o`lchanadi ? A) spirometr, yelka arteriyasidan, B) tonometr bilan tirsak bo`g`imidan,

C) Riva.Rochi sfigmometri yoki tanometri bilan Korotkov usulida, D) sistolitik va diastolitik bosim yig`indisi qo`shiladi,

73. Quyidagi javoblarning qaysi birida gipertoniya kasalligi uchun xos ko`rsatkich keltirilgan? A) 110-70mm, B) 125-130-85mm dan yuqori, C) 90-120mm, D110-70mm dan yuqori

74. Gipotoniya uchun qaysi javoblardagi bosim ko`rsatgichi xos ? A) 125-130-85mm, B) 110-70mm dan past, C) 125-130-85mmdan past, D) 110-120 90mm dan yuqori,

75. Minimal bosim qanday vujudga keladi ? A) toliqqanda, B) organizm kuchsizlanganda, C) qorinchalar qisqarganda, D) yurakning chap qorinchasi kengayganda

76. Yurak qon tomir sistemasining ish faoliyatini qaysi nervlar boshqaradi ? A) simpatik va parasimpatik nervlar, B) vegetativ nerv sistemasi, C) uzunchoq va orqa miyada joylashgan gipotalamus, D) bosh miya yarim sharlari orasida joylashgan gipotalamus, oliy nerv markazlari,

77. Yurak qisqarishini qaysi nervlar sekinlashtiradi? A) simpatik, B) parasimpatik, C) aksonlar, D) peeferik,

78. Yurak faoliyatini qaysi nervlar kuchaytiradi? A) simpatik, B) parasimpatik, C) aksonlar, D) pereferik,

79. Yurak ishini qaysi bezlardan ishlab chiqariladigan qaysi garmon tezlashtiradi? A) gipofiz bezining vazopressin gormoni B) buyrak usti bezidan ishlab chiqiladigan vazopressin gormoni, C) buyrak usti bezidan ishlab chiqiladigan adrenalin gormoni, D), C,A javoblar to`g`ri

80. Artеrial qon bosimini qaysi gormonlar oshiradi? A) vazopresssin B) insulin C) glyukokartikoid D) paratgarmon

81. Qon tomirlarini toraytirib, qon bosimni oshiruvchi gormon A) oksitotsin B) adrenokortikotrop C) timozin D) vazopressin

82. Tonometr, bu …. A) yurak muskullarining biotoklarini B) qonning osmotik bosimini C) o'pkaning tiriklik sig'imini D) arterial bosimni

83. Jismoniy ish bajarayotgan vaqtda yurak bir minutda 80-85 marta qisqaribbo'shashayotgan bo'lsa, shu paytdagi yurakning minutlik hajmi qanchaga teng bo'ladi? A) 4,9-51 B) 5,6-61 C) 65-70 ml D) 8-8,51

84. Yurak-qon tomir faoliyatini kuchaytiruvchi (a) va susaytiruvchi (b) nerv va gormonlarni juftlab ko‘rsating. 1) parasimpatik nerv; 2) sirnpatik nerv; 3) adrenalin A) a - 2, 3; b - 1, B) a - 1, 3, ; b - 2 C) a - 2; b - 1, 3, D) a -2, 3, ; b - 1

85. Qon tomirlari devorining ichki qavatida yog‘ va tuz moddalarining to‘planishi natijasida tomirlar qattiqlashib, mo‘rtlashib va torayib qolishi yurak – qon tomir kasalliklarining qaysi turiga kiradi? A) ateroskleroz B) infarkt C) gipertoniya D) insult

86. Bosh miyaga qon quyilishi qanday ataladi? A) ateroskleroz B) infarkt C) gipertoniya D) insult

87. Yurak muskullarida qon aylanishning buzilishi tufayli sodir bo‘ladigan kasallik... A) ateroskleroz B) ishemik C) insult D) miozit

88.Tamaki tarkibidagi qanday moddalar yurak-qon tomir sistemasiga zaharli ta'sir ko'rsatadi?1) nikotin; 2) karbonat angidrid; 3) radioaktiv poloniy; 4) kadmiy; 5) kobalt; 6) qo'rg'oshin;7) margimush A) 1, 2, 4 B) 3, 5, 6 C) 4, 5, 7 D) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

89.Qon oqishining ortacha tezligi aortada(a), arteriyalarda(b), arteriolalarda(c), kapillarda(d), venalarda(e) gacha sekinlashadi. 1) 40 cm/sek 2) 40-10 cm/sek 3) 0,3-0,5 cm/sek 4) 0,1 cm/sek,5)10-0,1 cm/sek A) a - 1; b - 2; c - 5; d - 4, e- 3 B) a - 2, 3; b - 5; c - 1; d - 4 C) a - 2, 3; b - 5; c - 4; d - 1 D) a - 2; b- 1, 5; c - 3; d - 4

23-24-25 mavzu

1. Nafas olish organlari sistemasiga qaysi organlar kiradi? 1) burun bo`shlig`i, 2) qizilo`ngach, 3) hiqqildoq, 4) Yevistaxey nayi, 5) traxeya, 6) halqum, 7) bronxlar, 8) o`pkalar, 9) plevra A) 1,2,3,5,6,8, B) 2,4,6,8,9, C) 1,3,5,7,8,9, D) 2,3,6,5,7,9,

2. Nafas olishning tirik organizm hayotida tutgan o`rni nimalardan iborat? 1) nafas olish orqali tashqi muhitdan qabul qilingan kislorod ishtirokida hujayra va to`qimalarga oqsil, yog`, uglevodlar oksidlanib energiya hosil bo`ladi, 2) hujayrani tarangligi ortadi, 3) hujayra va to`qimalardagi barcha hayotiy jarayonlar qo`zg`alish, harakatlanish, ko`payish ana shu energiya hisobiga amalgam oshadi, 4) hujayrani hayotchanligi ortadi, 5) hayotiy jarayonlar natijasida hosil bo`lgan karbonat angidrid gazi hujayra va to`qimalardan qonga o`tib o`pkalar orqali tashqi muhitga chiqariladi A) 1,3,5, B) 1,2,5, C) 1,3,4, D) 1,3,2,

3. Nafas olish bu …? A) havo olish, B) kislorad olish, C) kislorodni chiqarib, karbonat angidrit gazini yutish, D) odam va boshqa tirik organism tashqi muhitdan kislorod qabul qilib, karbonat angidrit gazini chqarib turishi,

4. Nafas olish jarayoni qanday qismlardan iborat? 1) o`pka bilan tashqi muhit o`rtasida kislorod va karbonat angidrit almashinuvi, 2) o`pka alviololar va tashqi muhit o`rtasida kislorod va karbonat angidrit almashinuvi, 3) o`pka alviololari va o`pka kapillyarlari o`rtasida kislorod va karbonat angidrid almashinuvi, 4) qon va to`qimalar o`rtasida kislorod va karbonat angidrid almashinuvi,

A) 1,2 B)3,4 C)1,2,3,4 D)1,4

5. Nafas olishda burun bo`shlig`ining tutgan o`rni nimalardan iborat? A) havoni chang zarrachalardan tozalab beradi, havoni traxeyaga o`tkazadi, B) havoni traxeyaga ilitib o`tkazadi, C) havo namlanadi, chang zarrachalardan tozalanadi, D) havoni chang zarrachalardan tozalab halqum orqali hiqildoqqa o`tkazadi,

6. Nafas sistemaning qaysi bo‘limlarida havo tozalanadi, iliydi va namlanadi? A) kekirdakda, hiqildoqda, plevrada B) burun bo‘shlig‘ida, kekirdakda, bronxlarda, C) alveolalarda, plevrada, bronxlarda D) barchasida.

7. Tovush boylamlari qayerda joylashgan ? A) hiqildoqning ustki qavatida B) kekirdakning ichki yuzasida C) hiqildoq ichki qavatining o'rtasida D) hiqildoq bilan bronxlar orasida

8. Kekirdakka xos bo‘lgan javobni toping. A) uzunligi odam bo‘yiga qarab, 20-30 sm keladi B) halqumning pastki qismidan boshlanadi C) V-VII bo‘yin umurtqalari ro‘parasidan boshlanib, VIII ko‘krak umurtqasigacha davom etadi D) hiqildoqning davomi hisoblanadi

9. Hiqildoq va traxeyaning ichki qavati nimadan iborat ? A) biriktiruvchi to‘qima pardasidan; B) tuksimon shilimshiq pardadan; C) ko‘ndalang-targ‘il muskuldan; D) ovoz paylaridan;

10. Ovoz tembri qachon baland bo‘ladi. A) ovoz paylari uzun bo’lsa B) ovoz paylari ko’p bo’lsa C) ovoz paylari kalta bo’lsa D) ovoz paylari uzun va ko’p bo’lsa

11. Hiqildoqning ichki devorida joylashgan tog‘aylar o‘rtasida nima joylashgan. A) suyuqlik B) limfa suyuqligi C) ovoz boylamlari D) epiteliy toqimasi

12.Ovoz nutqga aylanishda nimalarga tegib o’zgaradi. A) burun,til,lab B) lab,tish,burun C) lablar, til va pastki jag‘ D) pastki jag’,lab,burun

13. Uning oldingi devori yarim halqa tog'aydan, orqa devori qizilo‘ngachga yopishib turadigan yumshoq to‘qimadan iborat. A) hiqildoq B) kekirdak C) Bronx D) burun bo’shlig’i

14. Ovoz teshigi odam gapirmasdan turganida(a), pichirlashib gaplashayotganida (b) , baland ovozda gaplashayotganida yoki ashula aytayotganida (c) bo‘ladi. 1) yopiq 2)yarim ochiq 3)keng ochilgan A)1-a,2-b,3-c B) 1-b,2-c,3-a C) 1-c,2-b,3-a D) 1-a,2-b,3-a

15. Nafas olish sistemasi gaz almashinuv organi qaysi.

A) hiqildoq B) kekirdak C) o’pka D) burun bo’shlig’i

16. Suyak va tog‘ay to'siq bilan chap va o‘ng qismga ajralgan. A) kekirdak B) hiqildoq C) burun bo’shlig’I D) o’pka

17. Bo‘shliq devoridagi ilonizi yo‘llar uning yuzasini kengaytiradi. A) burun bo’shlig’i B) hiqildoq C) kekirdak D) o’pka

18. Odamning ovoz paylari bir sekundda necha martagacha tebranishi mumkin A) 80 - 1000 B) 800-10000 C) 10-80000 D) 80 -10000

19. Nafas yo'llarinmg surunkali shamollashi, chekish va spirtli ichimliklarni tez-tez iste’mol qilish qaysi organni zo’riqishiga sabab bo’ladi. A) kekirdak B) burun bo’shlig’i C)hiqildoq D) bronxlar

20.Yumshoq to’qimali nafas olish organi qaysi ? A) hiqildoq B) kekirdak C) bronxlar D) o’pka

21. Yupqa devorli mayda xaltachalar nima deb ataladi. A) fassiya B) plevra C) alveola D) periost

22.Devori bir qavat epiteliy hujayralaridan iborat bo'lib, mayda kapillarlar to‘ri bilan qoplangan. A) alveola B) plevra C) fassiya D) periost

23.U ko‘p marta ketma-ket shoxlanib, ingichka naychalarni hosil qiladi. A) kekirdak B) burun bo’shlig’i C)hiqildoq D) bronxlar

24. Chap o’pkaning umumiy yuzasi qancha sm2 ni tashkil qiladi ? A) 100 B)50 C)10000 D) 5000

25.Nafas olish markazi qayerda joylashgan. A) oraliq B) o’rta C) uzunchoq D) orqa

26. Nafas olish qaysi muskullarning qisqarishi hisobiga amalga oshadi 1.tashqi qovurg’alararo 2.ichki qovurg’alararo 3.qorin 4.diafragma 5.bo’yin A) 1,2,4 B) 1,4 C) 2,4 D)1,3,5

27. Nafas chiqarish vaqtida qaysi muskullarning qisqarishi vujudga keladi 1.tashqi qovurg’alararo 2.ichki qovurg’alararo 3.qorin 4.diafragma 5.bo’yin A) 1,4 B) 1 C) 2 D)1,5

28. . Nafas chiqarish vaqtida qaysi muskullarning bo’shashishi vujudga keladi 1.tashqi qovurg’alararo 2.ichki qovurg’alararo 3.qorin 4.diafragma 5.bo’yin A) 1,4 B) 1 C) 2 D)1,5

29. O‘pkaning tiriklik sig‘imi nima yordamida o‘lchanadi. A) tanometr B) sfignanometr C) spirometr D) kardiometr

30.O’pkaning tiriklik sig’imi nechaga teng bo’ladi A) 3000 B) 3200 C) 3500 D) 9000

31. Odam chuqur nafas chiqarganidan so‘ng ham uning o‘pkasida yana qancha havo qoladi A) 300 B) 2200 C) 3200 D) 1200

32.O’pkaning minutlik ventilatsyasi nechaga teng.(ml) A)5000-6000 B) 3500 C) 8000-9000 D) 1200

33. Nafas olinganda o‘pkaga o‘tadigan havo tarkibida kislorod (a %) , azot (b%), karbonat angidrid (c) , juda oz suv bug‘lari va inert gazlar bo‘ladi. 1.0,03 % 2.79,3 % 3. 20,94 % 4.79,7 % 5.16,3 % 6. 4 % A) a-4,b-3,c-2 B) a-3,b-2,c-1 C) a-5,b-4,c-6 D) a-1,b-5,c-2

34.Nafas chiqarilayotganida o‘pkadan chiqqan havoda kislorod (a %) , azot (b%), karbonat angidrid (c) , ni tashkil etadi. A) a-4,b-3,c-2 B) a-3,b-2,c-1 C) a-5,b-4,c-6 D) a-1,b-5,c-2

35.O'pkaning tiriklik sig‘imi odam tug‘ilganidan so‘ng voyaga yetgunicha necha martagacha ortadi. A) 35 B) 45 C) 50 D) 40

36.O’pkadagi gaz almashinuv jarayonida bosim qanday holatda bo’ladi. A) o’pkada karbonat angidirid bosimi yuqori B) kapilyarlarda kislorod yuqori C) o’pkada kislorod bosimi past D) kapilyarlarda karbonat angidirid yuqori

37.Kislorod bilan to‘yingan o’pkadan chiqib qayerga quyiladi. A) chap bo’lmachaga B) chap qorinchaga C) o’ng bo’lmachaga D) o’ng qorinchaga

38.U gemoglobinga kislorodga nisbatan 300 marta tezroq birikadi. A) S B) СO C) N D) CO2

39.Bir kecha-kunduzda o‘pka orqali qancha litr qon o'tadi. A) 1600 B) 17000 C) 1800 D)1700

40.1g gemoglobin qancha O2 ni biriktirib oladi. A) 1,34 ml B) 0,34 ml C) 13,4 ml D) 1,3 ml

41.Yo'talish nafas yo'lining qaysi organlarida paydo boladigan qo‘zg‘alishlar bilan bogliq. A)hiqildoq, kekirdak, bronxlar B) kekirdak,bronxlar,o’pka C) kekirdak,o’pka D)kekirdak, bronxlar

42.Nafas olish va nafas chiqarish harakatlarining ixtiyoriy boshqarilishi nima bilan bog‘liq. A) CO2 B)bosh miya katta yarimsharlarining po‘stloq qismi C) uzunchoq miya D) orqa miya

43.Burun shilliq pardasining yallig’lanishi nima deb ataladi. A) laringit B) faringit C) rinit D) zotiljam

44.. Tamaki tutuni tarkibida organizm uchun juda zararli zaharli moddalar qaysilar. 1.nikotin, 2.is gazi, 3.sinil, 4.sionid kislota, 5.benzopiren, 6.qurum A) 1,2,3,5 B) 2,3,4,5, C) 1,2,3,4,5,6 D)1,2,4,5

26- mavzu

1. Oziq moddalarining tishlar yordamida maydalanishi, ichakda fermentlar ta’sirida parchalanishi va ichak devori orqali qonga so'rilishiga nima deyiladi. A) moddalar almashinuvi B) hazm qilish C) energiya almashinuvi D) assiimlatsiya

2. Ovqat hazm qilish sistemasi organlari……. 1- og‘iz bo‘shlig‘i, 2- halqum, 3- qizilo‘ngach, 4- oshqozon, 5-buyrak 6- ingichka ichak, 7- yo‘g‘on ichak 8- to‘g‘ri ichak A) 1.3.5 B) 1.2.3.4.6.7.8 C) 1.5.6.8. D) barchasi

3……… - ovqat hazm qilish kanalining boshlang‘ich qismi. A) meda B) ichaklar C) og‘iz bo‘shlig‘i D) tillar

4. Nima ovqatning ta’mini aniqlash, uni aralashtirish va tomoq tomonga surish vazifasini bajaradi A) tishlar B) halqum C) hiqildoq D) til

5. Og‘iz bo‘shlig‘iga qaysi so`lak bezlarining yo`llari ochiladi A) tilosti, B) jag'osti C) quloqoldi D) barchasi

6. Funksiyasiga binoan tishlar…… A)kurak, B) qoziq, C) katta va kichik oziq D) barchasi

7. Tishlar jag‘lardagi tish a……… joylashgan. A) milkda B) alveolada C) tanglayda D) tilde

8. Tishlar bir ildizli (a), ikki va uch ildizli (b) bo‘ladi. A) a- kurak, kichik qoziq tishlar b- katta oziq tishlar B) a- kichik qoziq tishlar b- katta oziq tishlar C) b- kurak, kichik qoziq tishlar a- katta oziq tishlar D) b- kichik qoziq tishlar a- katta oziq tishlar

9. Tish ildizi tish chuqurchasiga nima orqali mustahkam birikkan. A) periodont B) ildizi C) koronka D) emal

10. Tish dentindan iborat koronkasi …… , ildizi — …… bilan qoplangan. A) sement, emal B) emal, sement D) dentin, segment D) segment , dentin

11. Emal (a)% mineral (fosfor va kalsiy, biroz ftor) tuzlardan, dentin (b) % organik va (c) % mineral (fosfor, kalsiy, magniy, ftorli kaliy)dan iborat. A) a- 96-97 b-38 c-70 B) a- 95-96 b-28 c-72 C) a- 96-97 b-28 c-72 D) a- 96-97 b-72 c-28

12. Koronkasi shakliga binoan …… 1-kurak,2- qoziq, 3-kichik 4- katta oziq A) 1 B) 2 C) 3 D) barchasi

13. Bu tishlar koronkasi ponasimon, ildizi bitta, qoziq tishlar koronkasi ikki qirrali bo'ladi. A)-kurak, B) - qoziq, C)-kichik D)- katta oziq

14. ….. tishlar koronkasi chaynash yuzasida bo‘rtiqlar boiadi. A)-kurak, B) - qoziq, C)-kichik oziq D)- katta oziq

15. Bu tishlar koronkasi kubsimon, chaynash yuzasida bir necha bo‘rtig‘i, ikki yoki uchta ildizi bor.

A)-kurak, B) - qoziq, C)-kichik D)- katta oziq

16. Bu tishlar yuqori va pastki jag‘larning oldingi qismida 4 tadan joylashgan. Ular keskir uchli bo'lib, ovqatni tishlab, uzib olish va oziq moddalarini qirib olishga yordam beradi. A)-kurak, B) - qoziq, C)-kichik D)- katta oziq

17 Bu tishlar yordamida qattiq ovqat moddalari uzib olnadi va maydalanadi. A)-kurak, B) - qoziq, C)-kichik D)- katta oziq

18. Bu tishlar yordamida ovqat chaynalib, maydalanadi. A)-kurak, B) - qoziq, C)-kichik D)- katta oziq

19. So'lak ishqoriy reaksiyaga ega bo‘lib, uning tarkibida murakkab uglevodlarni parchalaydigan (a)fermenti hamda og‘iz bo‘shlig‘i shilliq pardasi zararlanganida uni tiklaydigan (b) moddasi bo‘ladi. A) a-lizotsim b- amilaza B) a- amilaza b-lizotsim C) a- lipaza b- amilaza D) a-amilaza b- lipaza

27- mavzu

1. Oshqozon qorin bo‘shlig‘ioing yuqori qismida, diafragma ostida joylashgan. A) taloq B) jigar C) oshqazon D) buyrak

2. Oshqozonning yuqori (a) .pastki (b) va chap tomonga kengaygan tanasi bor. A) a- kardial b- pilorik B) a- pilorik b- kardial C) a- karonka b- pulpid D) a- uchi b- tubi

3. Nima oshqozon devonni mexanik shikastlanishdan va fermentlar ta’siridan himoya qiladi. A) fermentlar B) shilimshiq modda C) pepsin D) lipaza

4. Nima mikroblami zararsizlantiradi va oshqozon shirasi fermentlari ishini faollashtiradi. A) fermentlar B) shilimshiq modda C) pepsin D) HCl

5. Uning shirasi tarkibida ichakdagi oqsillar, yog‘lar va karbonsuvlarni parchalovchi fermentlar bo‘ladi A) taloq B) jigar C) oshqazon D) oshqozon osti bezi

6. Jigar qayerda joylashgan? A) qorin bo‘shlig‘i yuqori qismida, B) o‘ng tomonda, C) qovurg‘a yoyi ostida D) barchasi

7. Bu modda maxsus naycha orqali o‘n ikki barmoq ichak bo‘shlig‘iga chiqariladi. A) pepsin C) lizotsim C) o`t suyuqligi D) glukoza

8. Nima yog‘larni emulsiyalab, hazm bo‘lishini tezlashtiradi. A) pepsin C) lizotsim C) o`t suyuqligi D) glukoza

9. ………. Qonni filtrlab, oziq moddalar bilan qonga so‘riladigan zaharli moddalardan tozalaydi. A) taloq B) jigar C) oshqazon D) oshqozon osti bezi

10. Ingichka ichak haqidagi to`g`rib o`lmaganini aniqlang A) Ingichka ichakning shilliq pardasida joylashgan juda ko‘p mayda bezlar ichak shirasi ishlab chiqaradi.

B) Ichak shirasi tarkibida oqsillar, yog‘lar va karbonsuvlarni parchalovchi fermentlar bo‘ladi. C) Ingichka ichakning ichki yuzasida mayda tukchalar vorsinkalar joylashgan D) Vorsinkalar devori b ko`p qavat epiteliy hujayralardan iborat.

11. Ingichka ichak shilliq pardasida va ayniqsa, ko‘richakning chuvalchangsimon o‘simtasida nima ko`p joylashgan. A) vorsinkalar B) qon tomirlari C) limfa tomirlar D) bezchalar

12. Nimadan organizm immun sistemasining tarkibiy qismi hisoblangan antitelolar ishlab chiqariladi. A) vorsinkalar B) qon tomirlari C) limfa tomirlar D) bezchalar

13. Yo‘g‘on ichakga xos bo`lganlarini toping A) Ovqatning hazm bo‘lgan qismi ingichka ichakdan yo‘g‘on ichakka o‘tadi. B) Yo‘g‘on ichak devorida shilimshiq modda ishlab chiqaradigan bezlar kam bo‘ladi. C) Ichakning bu qismida ko‘plab fermentlar bo`ladi. D) Yo‘g‘on ichakda ovqat qoldig‘idan suvning asosiy qismi qonga shimilib, axlat massasi hosil bo'ladi.

28- mavzu

1. XIX asr o'rtalarida rus olimi V.A. Basov itlar oshqozoniga nima qo'yish orqali oshqozon shirasi ajratib olish metodini yaratdi. A) naycha B) fistula C) kapsula D) firula

2. Qaysi usulda olingan oshqozon shirasi ovqat bilan aralash bo'lganligi uning tarkibini batafsil o‘rganishga imkon bermasdi. A) naycha B) fistula C) kapsula D) firula

3. Kim ovqat bilan aralashmagan toza oshqozon shirasi olish metodini ishlab chiqdi. A) Lunin B) Funk C) pavlov D) Basov

4. Kimning yaratgan metodi oshqozon shirasi tarkibi va miqdorini aniqlash hamda organizmda shira ajralishini boshqarishni organishga imkon yaratdi. A) Lunin B) Funk C) pavlov D) Basov

5. Oshqozon shirasi faqat ovqat yeganda emas, balki ovqatni ko‘rganda, hidini sezganda yoki ovqatlanish bilan bog‘liq boshqa sabablar, masalan, chiroq yoqilganda ham ajralishini tushuntirgan olim kim? A) Lunin B) Funk C) pavlov D) Basov

6. Shifoxonalarda oshqozon va ichak shirasini tekshirish, hazm qilish organlari faoliyatini o'rganishda qaysi metodlardan foydalanilmayadi. A) zondktsh, B) rentgenoskopiya, C) endoskopiya D) elektrokimyo

7. Qaysi metodidan foydalanilganida bemorga bo‘tqa ichiriladi. A) zondktsh, B) rentgenoskopiya, C) endoskopiya D) elektrokimyo

8. Qaysi usul orqali tekshiriladigan organga maxsus optik asbob kiritiladi. A) zondktsh, B) rentgenoskopiya, C) endoskopiya D) elektrokimyo

9. Qaysi metod orqali hazm qilish organlari va bezlarning sekret chiqarish yo‘lida paydo bo'lgan kasalliklarni aniqlab olish mumkin. A) zondktsh, B) rentgenoskopiya, C) endoskopiya D) elektrokimyo

10. So‘ngi yillarda ichki organlar va to‘qimalarda paydo bo‘ladigan kasalliklarga tashxis qo‘yishda qaysi usuldan keng miqyosda foydalanilmoqda. A) zondktsh, B) rentgenoskopiya, C) endoskopiya D) ultratovush, kompyuter tomografiyasi

11. Ishtaha nimalarga bog`liq? A) ovqatning xilma-xilligi, ko‘rinishi, hidi va ta’miga, B) ovqat tayyorlanadigan va tortiladigan idishlarning ko‘rinishiga C) odamning kayfiyatiga bog‘liq. D) barchasi

12. Nimalar ishtaxani bo`g`adi? A) Ovqatlanayotgan paytda qattiq shovqin, B) kitob o'qish, C) ko‘ngilga yoqmagan voqea va narsalarni eslash D) barchasi

13. Qayerda ovqatning ta’mini sezadigan retseptorlar joylashgan. A) Tilda B) og‘izning shilliq pardasida C) tishda D) A, B

14. P. Pavlov odam ovqatni ko'rganda va uning hidini sezganda ajraladigan shirani nima deb atagan. A) so`lak B) so'lak shirasi B) shira D) ovqat shirasi

15. Qaysi bezidan ajraladigan gormonlarning ba’zilari ovqat hazm qilish bezlari ishini kuchaytiradi, A) qalqonsimon B) epifiz C) gipofiz D) ayrisimon

16. Qaysi bezning gormoni hazm bezlari ishini susaytiradi. A) qalqonsimon B) epifiz C) gipofiz D) ayrisimon

29- mavzu

1.Gastritning sabablarini aniqlang? A) Ovqatlanish tartibining buzilishi, B) o‘ta achchiq, sifatsiz tayyorlangan taomlar, C) spirtli ichimliklarning muntazam iste’mol qilinishi D) barchasi

2. Oshqozon shilliq pardasining yallig`lanishi nima deyiladi A) entrit B) gastrit C) kolit D) rak

3. Ingichka ichak shilliq pardasining yallig'lanishi A) entrit B) gastrit C) kolit D) rak

4. Qaysi kasalliklarda qorin og'rib, ich ketish yoki qabziyat paydo bo'ladi, ba'zan odamning ko'ngli ay nib, qayt qiladi. A) entrit B) gastrit C) kolit D) A, B

5. Qaysi kasallik eskirib qolgan go‘shtli oziq-ovqat iste’mol qilinganida ovqatdan zaharlanish oqibatida paydo bo‘ladi. A) Ichburug` B) vabo C) botulizim D) yuqumli gepatit

6. Qaysi kasallikda kasallangan odamga bir necha piyola iliq suv ichiriladi. A) Ichburug` B) vabo C) botulizim D) yuqumli gepatit

7. Qaysi kasalliklar mikroblari asosan pashshalar orqali yuqadi, A) Ichburug va vabo, B) ichterlama, C) yuqumli gepati D) barchasi

8. Qaysi kasalliklar mikroblari ichimlik suvi va ba’zan bemor foydalangan narsalax orqali ham yuqishi mumkin. A) Ichburug va vabo, B) ichterlama, C) yuqumli gepati D) barchasi

9. Oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlash va pishirishda gigiyena qoidalariga rioya qilinmaganida kasallik qo‘zg‘atuvchi mikroorganizmlar oziq-ovqat bilan birga organizmga tushib qaysi kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin? A) qorin terlamasi, B) vabo, C) ichburug' D) barchasi

10. So‘lak tarkibidagi (a) , oshqozon shirasi tarkibidagi (b) va jigar ishlab chiqaradigan (c) ko‘pchilik mikroorganizmlami yo‘q qiladi. A) a- lizotsim c- xlorid kislota b- o‘t suyuqligi B) b- lizotsim a- xlorid kislota c- o‘t suyuqligi C) a- lizotsim b- xlorid kislota c- o‘t suyuqligi D) c- lizotsim b- xlorid kislota a- o‘t suyuqligi

11. Askarida, bolalar gijjasi, qoramol tasmasimoni, exinokokk bilar…… A) Kam uchrab turadigan parazit chuvalchanglar hisoblanadi. B) eng keng tarqalgan parazit chuvalchanglar hisoblanadi. C) Suv orqali yuqadigan parazit chuvalchanglar hisoblanadi. D) kiyim orqali yuqadigan parazit chuvalchanglar hisoblanadi.

12. Nima oshqozon devoridan qonga so‘rilib, oshqozon bezlari faoliyatini tezlashtiradi, shira ajralishini kuchaytiradi. A) tiroksin B) gipofizning garmonlari C) nikotin D) spirt

13. Spirtli ichimliklarni surunkali iste’mol qilish qaysi kasallikni paydo qiladi. A) entrit B) gastrit C) kolit D) A, B

14. Alkogol ta’sirida jigar hujayralari yallig‘lanib, surunkali jigar kasalligi ……. kelib chiqadi. A) Ichburug va vabo, B) ichterlama, C) gepatit D) barchasi

15. Gepatit alkogol ta’sirida nimaga ga olib keladi A) Ichburug va vabo, B) ichterlama, C) yuqumli gepati D) sirroz

16. Oshqozonosti bezining yallig‘lanishi A) pankreatiya B) ichterlama, C) yuqumli gepati D) sirroz

30- mavzu

1.Tirik materiyani notirik materiyadan farq qiladigan asosiy belgisi nima hisoblanadi. A) hujayralardan tuzilganligi B) moddalar almashinuvi C) yangi sifat belgisini hosil qilishi D) nafas olishi

2. Moddalarning qonga o‘tishidan boshlab oxirgi parchalanish mahsulotlari hosil bo‘lishigacha sodir bo‘ladigan kimyoviy jarayonlar, asosan qayerda kechadi A) hujayralar aro suyuqlikda B) hujayra ichida C) ichki organlarda D) yadroda

3. Moddalar va energiya almashinuvi asosini o‘zaro chambarchas bog‘langan, biri ikkinchisisiz sodir bo‘lmaydigan, lekin bir-biriga qarama-qarshi yo‘nalgan nimalar tashkil etadi. A) kimyoviy jarayonlar B) fiziologik jarayonlar C) fermentativ jarayonlar D) biofizik jarayonlar

4. Dissimilatsiya yirik organik molekulalarning nimalar ta'sirida parchalanib, ko‘p miqdorda kimyoviy energiyaning ajralib chiqishidan iborat. A) kislorod ta'sirida B) fermentlar ta'sirida C) kislorodsiz sharoitda D) fizik va mexanik parchalanish

5. Organizmda sodir bo‘ladigan barcha hayotiy jarayonlar: muskullarning qisqarishi, nerv impulslarining o'tkazilishi, tana haroratining doimiy saqlanishi, organik moddalarning sintezlanishi va so‘rilishi, sekret ishlab chiqarish, hujayra membranasida ionlar potensialini saqlab turish nima hisobiga amalga oshiriladi. A) assimilatsiyadan chiqadigan ATF B) glikolizdan tarqaladigan energiya C) glikolizdan qoladigan energiya D) dissimilatsiyadan chiqadigan energiya

6. Moddalar va energiya almashinuvi natijasida ovqat bilan organizmga tushadigan oziq moddalar organizmning o‘zi uchun zarur bo’lgan moddalarga aylanadi, so‘ngra bu moddalar qurilish materiali sifatida foydalaniladi yoki gapni davom ettiring. A) zaxira sifatida to'planadi B) energiya sifatida tarqaladi C) ferment vazifasini bajaradi. D) yangi modda hosil qiladi

7. Ovqat hazm bolishi, ya’ni fermentlar ishtirokida ichakda yuqori molekulali birikmalarni quyi molekulali moddalargacha parchalanganlangan keyin nima yuz beradi? A) moddalar parchalanib, almashinuv mahsulotlari hosil bo’lishi B) so‘rilgan mahsulotlardan organizm uchun zarur moddalarning sintezlanishi C) oziq mahsulotlari so‘rilib, to‘qima va hujayralarga yetkazib berilishi D) moddalar almashinuvi oxirgi mahsulotlarining organizmdan chiqarilishi.

8. So‘rilgan mahsulotlardan organizm uchun zarur moddalarning sintezlangandan keyin qaysi bosqich amalga oshadi. A)moddalar parchalanib, almashinuv mahsulotlari hosil bolishi B) ovqat hazm bolishi, ya’ni fermentlar ishtirokida ichakda yuqori molekulali birikmalarni quyi molekulali moddalargacha parchalanishi C)oziq mahsulotlari so‘rilib, to‘qima va hujayralarga yetkazib berilishi D) moddalar almashinuvi oxirgi mahsulotlarining organizmdan chiqarilishi.

9. Dissimilatsiya jarayonida ajralib chiqadigan energiya hisobidan ATF va boshqa katta energiyali birikmalar sintez bo'ladi. Bu energiya nima uchun sarf qilinadi A) mexanik, kimyoviy, issiqlik energiyasi shaklida barcha jarayonlarda sarf qilinadi. B) termik, issiqlik elektrik energiyasi shaklida barcha jarayonlarda sarf qilinadi C) mexanik, elektrik, issiqlik energiyasi shaklida barcha jarayonlarda sarf qilinadi

D) termik, kimyoviy, issiqlik energiyasi shaklida barcha jarayonlarda sarf qilinadi

10. Suv barcha to‘qimalar va hujayralar tarkibiga kiradi. 0‘rta yoshdagi odamlar tanasining necha % ga yaqinini suvdan iborat? A) 70-80% B) 60-70 % C) 80-90% D) 50-60%

11.Yosh organizmda esa suv ancha ko'proq, masalan, chaqaloqlarda necha % ga yaqin boladi. A) 80 % B) 90% C) 70% D) 85%

12. Moddalar almashinuvi mahsulotlari nima orqali tashiladi. A) qon orqali B) limfa orqali C) suv orqali D) ferment orqali

13. Tana haroratining boshqarilishida ham suv qanday ahamiyatga ega. A) issiq havoda suv ter bezlari orqali bug'lanib B) hujayradagi ortiqcha moddalarni suv orqali tashqariga chiqarib C) tanadagi ortiqcha yog'larni suv orqali parchalab D) organizmga kirgan ortiqcha modddalarni parchalab

14. Nima organizm ichki muhiti tarkibining turg'unligini saqlaydi. A) qondagi gormonlar konsentratsiyasi B) mineral tuzlar C) hujayralar aro suyuqlik D) suv

15. To‘qimalardagi suvni tutib turish uchun nima zarur. A) Osh tuzi B) hujayradagi ionlar C) OH va H ionlari D) mikronaychalar

16.Nima qonning ivishida ishtirok etadi va suyak to'qimasi tarkibiga kiradi. A) kaliy tuzlari B) kalsiy tuzlari C) fosfor tuzlari D) karbonat tuzlari

17. O‘sayotgan yosh organizm uchun nima zarur bo‘ladi? A) kaliy tuzlari B) kalsiy tuzlari C) fosfor tuzlari D) karbonat tuzlari

31- mavzu

1.Hujayra organoidlari nimadan iborat? A) oqsil va uglevoddan B) oqsil va lipiddan C) oqsildan D) uglevoddan

2. Nima orqali kislorod to‘qimalarga olib boriladi, karbonat angidrid to‘qimalardan olib ketiladi. A) oqsil va uglevod B) oqsil va lipid C) oqsil D) uglevod

3. Immunitet hosil bo‘lishi, muskullaming qisqarishi va fermentli jarayonlar nima bilan bog‘liq. A) oqsil va uglevod B) oqsil va lipid C) oqsil D) uglevod

4.Miya, muskul va boshqa hujayralar uchun nima energiya manbai hisoblanadi. A) oqsil B) uglevod C) lipid D) oqsil va lipid

5. Ular parchalanganida karbonat angidrid va suv hosil bo‘lib, ko‘p miqdorda energiya ajralib chiqadi? A) oqsil B) uglevod C) lipid D) oqsil va lipid

6. Murakkab uglevodlar nimalardan tashkil topgan?

A) glukoza va uglevod bo'lmagan moddadan B) glukoza va disaxariddan C) o‘nlab yoki yuzlab oddiy uglevodlardan D) uglevod va oqsildan

7. Qondagi ortiqcha glukozani hayvon kraxmalini nima glikogenga aylantiradi. A) glukokortikoid B) insulin C) amilaza D) esterogen

8. Glikogen qayerda zaxira holida to'planadi. A) suyak va muskulda B) muskul va ichakda C) jigar va muskulda D) jigar va ichakda

9. Qonda glukoza yetishmaganida glikogen nima ta’sirida glukozagacha parchalanadi. A) glikokortikoid B) insulin C) mineralakortikoid D) glukagon

10. Qandli diabedda qonda glukoza miqdori ko'payadi va……. A) organizmda glikogen miqdori pasayadi B) qonda glikogen miqdori ko'payadi C) glukoza siydik bn tashqariga chiqariladi D) glikogen siydik bn tashqariga chiqariladi

11. Nimaga qadar qandli diabet xavfli kasallik hisoblangan. A) Sun’iy insulin sintez qilish kashf qilinguncha B) Sun’iy glikogen sintez qilish kashf qilinguncha C) Sun’iy glikokortikoid sintez qilish kashf qilinguncha D) Sun’iy glukogon sintez qilish kashf qilinguncha

12. Hozir diabet bilan og‘rigan bemor ovqatida qamday mahsulotlarning kam bo‘lishi tavsiya etiladi. A) karbonsuvli mahsulotlarni B) yog'li mahsulotlarni C) oqilli mahsulotlarni D) vitaminli mahsulotlarni

13. Yog'lar organizm uchun energiya manbai bo‘lib, zaxira oziq holda qayeda to'planadi? A) teriosti biriktiruvchi to'qimasida va muskul to'qimasida B) teriosti biriktiruvchi to‘qimasi va ichki organlar atrofida to‘planadi. C) muskul to'qimasida va ichki organlar atrofida D) ichki organlar atrofida va suyak ko'migida

14. Yog‘lar parchalanganida karbonsuv va oqsillarga nisbatan qancha baravar ko'proq energiya ajralib chiqadi. A) ikki baravar B) o'n baravar C) yuz baravar D) yigirma baravar

15. Teri ostidagi yog‘ qatlami qanday ahamiyatga ega? A) issiqlikni yaxshi o'tkazish B) tana haroratini bir xil saqlash C) energiya hosil qilish D) suv hosil qilish

16. Biriktiruvchi to‘qimada to‘planadigan yog‘larning vazifasi nimadan iborat? A) organlarni mexanik ta’sirdan himoya qiladi. B) issiqlikni yaxshi o'tkazish C) tana haroratini bir xil saqlash D) energiya hosil qilish

17. Nima sababdan ovqatda hayvon yog'lari bilan bir qatorda, o‘simlik moylari ham bo'lishi lozim. A) hayvon yog'lari va o'simlik moylari bir birini vazifasini bajara olmaydi.

B) o'simlik moylari va hayvon yog'lari bir birini to'ldirib turadi C) o‘simlik moylarida hayvon yog‘larida uchramaydigan, ya’ni almashinib bo‘ladigan yog‘lar mavjud. D) o‘simlik moylarida hayvon yog‘larida uchramaydigan, ya’ni almashinib bo‘lmaydigan yog‘lar mavjud.

18. Organizmda biror modda yetishmaganida bu modda boshqa moddalar hisobidan hosil bo'lishi mumkin. Ammo organizmda oqsil yetishmasligini boshqa moddalar hisobidan to‘ldirib bo‘lmaydi. Nima uchun??? A) chunki oqsillar faqat aminokislotalardan hosil bo‘ladi. B) chunki oqsillar yuqori molekulali kolloid birikma C) chunki oqsillardan boshqa moddalar hosil bo'ladi D) chunki oqsilni faqat organizmni o'zi sintez qiladi.

32- mavzu

1. Nimalar tirik organizmda juda muhim biokimyoviy va fiziologik funksiyalarni bajaradigan yuqori molekulali birikmalar hisoblanadi A) uglevodlar B) oqsillar C) lipidlar D) vitaminlar

2. Vitaminlarni o‘rganishga asos slogan olim kim? A) rus olimi N.I. Lunin B) polyak olimi N.I. Lunin C) polyak olimi K. Funk D) rus olimi K. Funk

3. Vitamin terminni kim qachon taklif etgan. A)1912 rus olimi N.I. Lunin B) 1912 polyak olimi N.I. Lunin C) 1912 polyak olimi K. Funk D) 1912 rus olimi K. Funk

4. Organizmda vitamin yetishmasligi nima deyiladi. A) avitaminoz B) gipovitaminoz C) gipervitaminoz D) avtovitaminoz

5. …….. organizmda sodir bo‘ladigan kimyoviy reaksiyalarni kuchaytiradi va oziq moddalar o‘zlashtirilishiga ta’sir ko'rsatadi. A) uglevodlar B) oqsillar C) lipidlar D) vitaminlar

6. Organizmda vitamin yetishmaganida nimalar bo`ladi? 1- moddalar almashinuvi izdan chiqadi , 2-odamning mehnat qobiliyati pasayadi, 3-yuqumli kasalliklarga chidamliligi pasayadi. A) 1 B) 2 C) 3 D) barchasi

7. NIma organizmga juda kam miqdorda (sutkada bir necha mkg dan bir necha mg gacha) kerak. A) uglevodlar B) oqsillar C) lipidlar D) vitaminlar

8. Odam organizmi vitaminlarni, asosan, nimadan oladi? A) o`zi sintezlaydi B) imunitet orqali oladi C) o‘simlik va hayvon mahsulotlaridan D) barchasi

9. Organizmda ayrim vitaminlaming hosil bo`lishida ichakda yashovchi ……… katta ahamiyatga ega. A) parazitlar B) infuzoriyalar C) mikroorganizmlar D) gijjalar

10. provitaminlar nima? A) O'simliklarda vitamin hosil qiluvchi moddalar B) hayvonlarda vitamin hosil qiluvchi moddalar C) odamda vitamin hosil qiluvchi moddalar D) barchasi

11. karotinoidlar nima? A) O'simliklarda vitamin hosil qiluvchi moddalar

B) hayvonlarda vitamin hosil qiluvchi moddalar C) odamda vitamin hosil qiluvchi moddalar D) barchasi

12. Bu vitamini, asosan, baliq yog‘i: sariyog‘, sut, tuxum sarig‘i, baliq ikrasi va boshqa hayvon mahsulotlarida mavjud. A) A B) B C) C D) D

13. A vitaminni hosil qiladigan karotin moddasi bo'ladiganlari aniqlang? 1- O`‘simliklarda 2-sabzi, 3-ismaloq, 4-pomidor, 5-o‘rik 6-qizil garmdorida A) 2.3 B) 5.2 C) 6.4 D) 1.2.3.4.5.6

14. A vitamini organizmning …….. A) o‘sishi va rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatadi. B) oqsillar va karbonsuvlar almashinuviga ta’sir qiladi. C) singa kasalligi paydo bo'ladi D) uglevodlar almashinuviga ta’sir qiladi.

15. Bu vitamin yetishmaganida ko‘pincha shabko‘rlik paydo bo‘ladi. A) A B) B C) C D) D

16. Bolalar ovqatida A vitamini yetishmaganida …….. A) ularning bo'yi va sochlari yaxshi o'smaydi, B) tishlarining shakllanishi buziladi. C) o‘pka va ichakning jarohatlanishi kuzatiladi. D) barchasi

17. Qaysi vitamini oqsillar va karbonsuvlar almashinuviga ta’sir qiladi. A) A B) B C) C D) D

18. C vitamin ………….. da ko`p bo`ladi. 1- na’matak, 2- qora smorodina, 3- limon,4- apelsin. 5- piyoz, 6sarimsoq, 7-ko‘pchilik o‘simliklar mevasi 8- o‘simliklarning yashil qismi, 9-novdasida 10- ko‘katlarda mavjud. 11- qizil garmdorida A) 1.2.3.5.11 C) 11.10.9.8 C) 1.2.3.4.5.6. D) 1.3.5.7.8.9.11

19. Organizmda C vitamini yetishmaganida ……….. A) o‘sishi va rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatadi. B) oqsillar va karbonsuvlar almashinuviga ta’sir qiladi. C) singa kasalligi paydo bo'ladi D) uglevodlar almashinuviga ta’sir qiladi.

20. Singa kasalligida qanday holat bo`lmaydi A) odamning tish milklari qonaydi, og‘zining shilliq pardasiga mayda yaralar toshadi. B) tishlari tushib ketadi va bo‘g‘imlari og‘riydi. C) Kamqonlik paydo bo'ladi hamda immuniteti keskin pasayib ketadi. D) o‘sishi va rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatadi.

21. Bu vitamini uglevodlar almashinuviga ta’sir qiladi. A) A B) B C) C D) D

22. bu vitamin yetishmaganida karbonsuvlar jadal almashinadigan organ va to'qimalar (yurak, nerv sistemasi, muskullar) ishi buziladi. A) A B) B C) C D) D

23 Bu vitamini boshoqli va dukkakli ekinlar donida va tuxum sarig'ida, oz miqdorda ayrim sabzavot va mevalarda, ya’ni ismaloq, sabzi, karam, piyoz va olma mevasida bo'ladi. A) B6 B) B 12 C) B1 D) PP

24. Bu kasallikda tomir tortishib, ko‘krak qafasi, diafragma va qo‘loyoq muskullari shol bo‘lib qoladi. A) singa BI agar agar C) beri beri D) Gipovitaminnoz B1

25. Ilgari bu kasallik Tinch okean orollarida yashovchi, ko‘p guruch iste’mol qiladigan xalqlar orasida keng tarqalgan edi. A) singa BI agar agar C) beri beri D) Gipovitaminnoz B1

26.Bu vitamin biologik o‘ta faol modda. Metionin aminokislotasi, nuklein kislotalar sintezi, qon hosil bo‘lishida ishtirok etadi. A) B6 B) B 12 C) B1 D) PP

27. Bu vitamin tanqisligi, odatda, oshqozon-ichak kasalliklari ta’sirida umng ichak orqali so‘rilishining buzilishi natijasida kelib chiqadi. A) B6 B) B 12 C) B1 D) PP

28. Bu vitamini, asosan hayvon mahsulotlari bilan organizmga tushadi, bakteriyalar ishtirokida odam ichagida ham oz miqdorda sintezlanadi. A) B6 B) B 12 C) B1 D) PP

29. Bu vitamindan tibbiyot, chorvachilik va parrandachilikda keng foydalaniladi. A) B6 B) B 12 C) B1 D) PP

30. Bu vitamini yetishmasa kamqonlik paydo bo'ladi. A) B6 B) B 12 C) B1 D) PP

31. Bu vitamin organizmda kalsiy va fosfor almashinuvi, umuman suyaklanish jarayonida katta ahamiyatga ega. A) A B) B C) C D) D

32. Bu vitamin yetishmaganida, organizmda kalsiy va fosfor almashinuvi buzilishi oqibatida bolalarda raxit kasalligi paydo bo‘ladi. A) A B) B C) C D) D

33. Bu bilan og'rigan bolaning suyaklari to‘g‘ii sbakllanmaydi, oyoqlari qiyshiq o‘sadi, qorni kattalashadi. A) singa B) raxit C) beri beri D) Gipovitaminnoz B1

34. Baliq yog‘i, jigar, sariyog`, baliq ikrasi, tuxum bu vitaminiga boy bo‘ladi. A) A B) B C) C D) D

35. Bu vitamini ovqat pishirish, mahsulotlarni quritish davomida parchalanib ketadi. A) B6 B) B 12 C) B1 D) A

36. Bu vitamini pishirilgan sabzida xom sabziga nisbatan ikki marta kamayadi. A) A B) B C) C D) D

37. Pishirilgan go'shtda bu guruh vitaminlari 15-60 %, o‘simlik mahsulotlarida to‘rtdan bir qismi saqlanib qoladi. A) A B) B C) C D) D

38. Bu vitamini issiqlik ta’sirida va ochiq havoda oson yemiriladi. A) A B) B C) C D) D

39. Bu vitamini metall idishlarda ham tez parchalanadi. A) A B) B C) C D) D

40. Vitamin so'zi vita - ... degan so'zdan olingan. A)muhim B)aktiv C)qo'zg'atuvchi D)hayot

33- mavzu

1. Bir kecha-kunduzda tana massasi 70 kg bo‘lgan odam taxminan qancha kkal energiya sarflaydi. A) 2600 B) 2500 C) 2300 B) 3000

2. Organik birikmalar parchalanganida ulardagi kimyoviy energiya qanday energiyaga aylanadi? A) elektr, B) mexanik C) issiqlik D) barchasi

3. Bu energiyasi axborotni nerv tolalari bo‘ylab o'tkazilishini taminlaydi A) Mexanik B) elektr C) kimyoviy D) yorug`lik

4. Bu energiya skelet muskullari, yurak, diafragmaning qisqarishini ta’minlaydi. A) Mexanik B) elektr C) kimyoviy D) yorug`lik

5. Barcha turdagi energiyalar bu energiyasiga aylanadi. A) Mexanik B) elektr C) kimyoviy D) issiqlik

6. Organizmda 1 g karbonsuv yoki oqsil parchalanganida qancha kkal (kilokaloriya), 1 g yog‘ parchalanganida qancha kkal energiya hosil bo‘ladi. A) 4,1 9,3 B) 9,3 4,1 C) 5,1 9,2 C) 17,6 38,9

7. Ovqatlanish ratsionini belgilashda quyidagilardan qaysiga bo`lgan extiyoj hisobga olinadi? 1-karbonsuvlar, 2- oqsillar, 3- yog‘lar, 4- vitaminlar 5- mineral tuzlarga A) 2.4 B) 5.1 C) 2.3 D) 1.2.3.4.5

8. Katta yoshli odam bir sutkada (a) g oqsil, (b) g yog‘ (shundan (c) g o‘simlik yog‘i), (d) g karbonsuv iste’mol qilishi lozim. A) a- 100-120 b-80-110 c-30 d-550-500 B) a- 100-120 b-100-110 c-40 d-450-500 C) a- 100-120 b-80-110 c-30 d-450-500 D) a- 100-120 b-100-110 c-30 d-450-500

9. ………….. moddalar almashinuvi, yurak-qon tomirlari va harakat organlari ishining buzilishi bilan bog‘liq. A) ozish B) Semirish C) kamqonlik D) yurak o`ynashi

10. O‘lim semirish qanday kishilar orasida boshqalarga nisbatan ikki baravar ko‘p boladi. A) ozish B) Semirish C) kamqonlik D) yurak o`ynashi

11. Nima yog'li, tez hazm boladigan konditer mahsulotining ko‘p iste’mol qilinishi, ya’ni organizmga ovqat bilan kiradigan energiya qiymati sarf bo‘lgan energiyaga nisbatan ko‘p bolishi natijasida kelib chiqadi. A) ozish B) Semirish C) kamqonlik D) yurak o`ynashi

12. O‘rta yoshli aqliy va yengil jismoniy mehnat bilan shug‘ullanadigan kishilar sutkalik ovqat ratsionining (a) % ini ertalabki nonushtada, (b) % ini tushlikda, (c) % ini ikkinchi tushlikda va (d) % ini kechki ovqatlanishda yeydi. A) a- 25-30 b-35-40 c-15 d-20-25 B) a- 20-30 b-35-40 c-15 d-10-25 C) a- 25-30 b-25-40 c-15 d-20-25 D) a- 25-30 b-35-40 c-15 d-20-25

34-35 mavzu

1.Terining funksiyalarini aniqlang 1. qoplab turadi 2.himoya, 3.termoregulatsiya, 4.nafas olish, 5.ayirish, 6.tuyg‘u A) 2.3 B) 1.2 C) 6.5.4.2 D) Barchasi

2. Mo'tadil sharoitda ter bezlari orqali bir sutkada qancha suv va unda erigan almashinuv mahsulotlari - mineral tuzlar ajraladi. A) 400 ml B) 500 ml C) 600 ml D) 700 ml

3. Teri ………… nurlar ta’sirida D vitaminini sintezlaydi, A) ultrabinafsha B) ko`rinadigan C) infraqizil D) infrabinafsha

4. Organizm uchun zarur bo'lgan kislorodning necha % i teri orqali o‘tadi A) 1 B) 2 C)3 D)4

5. Moddalar almashinuvida hosil bo‘ladigan karbonat angidridning necha % i teri orqali chiqib ketadi. A) 1 B) 2 C)3 D)4

6. Katta yoshdagi odam terisining umumiy sathi ………. ga yetadi. A) 1,5—3 m1 B) 1,5—2,5 m2 C) 1,5—2 m3 D) 1—2 m4

7. Teri organizmda .... kabi funksiyalarni bajaradi. 1)himoya 2)sezish 3)ayirish 4)nafas olish 5)chiqarish tana haroratining doimiyligini ta'minlash A)1,2,3 B)3,4,5 C)1,3,5 D)barchasi

8.Teri odam tanasining ustki qismini qoplab turadi va uning ostida joylashgan barcha to'qimalarni ... himoya qiladi. A)kimyoviy ta'sirlardan B)fizik ta'sirlardan C)mexanik ta'sirlardan D)barchasi

9.Terida qanday retseptor xillari bor? 1)og'riqni sezuvchi 2)issiqni sezuvchi 3)sovuqni sezuvchi 4)taktil (bosimni sezuvchi) A)1,2,3 B)2,3,4 C)1,2,4 D)barchasi

10.Teri bezlari ... funksiyasini bajaradi. A)tana haroratini bir xil saqlash B)himoya C)ayirish D)zahira

11.Bir kecha-kunduzda katta odamda o'rtacha ... ml ter ajraladi. A)250 B)150 C)500 D)1000

12. Terida necha xil ta’sirni sezadigan retseptorlar joylashgan? A) 2 xil B)3 xil C)4 xil D)5 xil

13. Teri ... qavatlardan iborat. 1)epidermis 2)derma 3)mezoderma 4)gipoderma A)1,2,3 B)2,3,4 C)1,2,4 D)barchasi

14. Teri qavatlarini va ularga xos ma'lumotlarni juftlab ko'rsating. a)derma b)epidermis d)gipoderma 1)teriosti yog' qavati 2)asl teri qavati 3)terining eng ustki qavati A)a-2; b-1; d-3 B)a-2; b-3; d-1 C)a-3; b-2; d-1 D)a-1; b-3; d-2

15.Teri qavatlarini va ularga xos ma'lumotlarni juftlab ko'rsating. a)derma b)epidermis d)gipoderma 1)epiteliy to'qimasidan tashkil topgan 2)biriktiruvchi to'qima va yog' moddasidan tashkil topgan 3)biriktiruvchi to'qimadan tashkil topgan A)a-1; b-2; d-3 B)a-3; b-2; d-1 C)a-3; b-1; d-2 D)a-2; b-3; d-1

16.Terining epidermis qavatiga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)ko'p qavatli yassi hujayralardan tashkil topgan 2)ustki qavati har 7-11 kunda butunlay yangilanadi 3)juda ko'p mayda qon va limfa tomirlari, nerv tolalarining uchlari, retseptorlar, soch va yog' bezlari, mayda muskul tolalari bo'ladi 4)asl teri qavatining tagida joylashgan 5)epiteliy to'qimasidan tashkil topgan A)1,2,5 B)3,4,5 C)1,3,4 D)barchasi

17.Terining derma qavatiga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)biriktiruvchi to'qimadan tashkil topgan 2)ko'p qavatli yassi hujayralardan tashkil topgan 3)ustki qavati har 7-11 kunda butunlay yangilanadi 4)juda ko'p mayda qon va limfa tomirlari, nerv tolalarining uchlari, retseptorlar bo'ladi 5)soch va yog' bezlari, mayda muskul tolalari bo'ladi 6)asl teri qavatining tagida joylashgan 7)epiteliy to'qimasidan tashkil topgan 8)epidermisning tagida joylashgan A)2,3,6,7 B)1,4,5,8 C)1,4,5,7 D)2,3,5,8

18.Terining gipoderma qavatiga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)biriktiruvchi to'qimadan va yog' moddasidan tashkil topgan 2)ko'p qavatli yassi hujayralardan tashkil topgan 3)ustki qavati har 7-11 kunda butunlay yangilanadi 4)juda ko'p mayda qon va limfa tomirlari, nerv tolalarining uchlari, retseptorlar bo'ladi 5)soch va yog' bezlari, mayda muskul tolalari bo'ladi 6)asl teri qavatining tagida joylashgan 7)epiteliy to'qimasidan tashkil topgan 8)epidermisning tagida joylashgan A)3,7 B)2,8 C)1,6 D)4,5

19. Derma qavat uchun umumiy bo’lgan hususiyatlarni aniqlang? 1-epidermisning tagida joylashgan, 2-yumshoq biriktiruvchi to’qimadan iborat, 3-retseptorlar, soch va tuk ildizlari joylashgan, 4-ter va yog’ bezlari bo’ladi, 5-asl teri qavati, 6-mayda muskul tolalari bo’ladi, 7-biriktiruvchi to’qimadan iborat, 8-uning usti ko’p qavatli yassi hujayralardan iborat, 9-qon tomirlar va limfa tomirlari, nerv tolalarining uchlari joylashgan A)1,2,3,4,5,6,7,9 B)1,2,3,4,5,6 C)1,3,4,5,6,7,8,9 D)1,3,4,5,6,7,9

20 .Derma qavatining ostida terining qaysi qavati joylashgan? A)epidermis B)gipoderma C)teriosti yog’ qavati D)B va C

21.Yog’ moddasidan tashki ltopgan terining qavati qaysi? A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)A va C

22.Teri osti yog’ qavati qanday to’qimadan iborat ? A)biriktiruvchi to’qimadan B)yassi epiteliy to’qimasidan C)epiteliy to’qimasidan D)yumshoq biriktiruvchi to’qimadan

23.Teri organizmda qanday funksiyalarni bajaradi? 1-himoya, 2sezish, 3-ayirish, 4-nafas olish va chiqarish, 5-tana haroratini doimiyligini ta’minlash A)1,3,4 B)2,3,4,5 C)1,2,3,4 D)1,2,3,4,5

24. Bu teri qavatida qon va limfa tomirlari, nerv tolalari, yog‘ va ter bezlari, soch va tirnoqlarning ildizi joylashgan. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)A va C

25. ….. ustki so‘rg‘ichli va ostki to'rsimon qavatlardan iborat. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)A va C

26. …….. ostida joylashgan so‘rg‘ichli qavat g‘ovak tolali shakllanmagan biriktiruvchi to'qimaning epidermisga botib kirishidan hosil bo‘lgan. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)A va C

27. ……. qavatda joylashgan muskul hujayralari soch piyozchasiga tutashgan. Muskullar qisqarganida terida bo'rtiqlar paydo bo‘ladi. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)so`rg`ichli

28. ……. qavatdagi kollagen tolalar to‘r hosil qiladi. Bu qavatda soch ildizlari, ter vayog‘ bezlari joylashgan. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)to`rsimon

29. Qaysi qavatning kollagen tolalari yog` to'qimasidan iborat. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D) to`rsimon Bu qavat termoregulatsiyada katta ahamiyatga ega va u organizmning yog‘ deposi ham hisoblanadi. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)yog` qavat

30. …… g‘ovak tolali biriktiruvchi to‘qimadan iborat. Uning tolalari oralig‘i yog‘ bo‘lakchalari bilan to‘lgan. Qovoqda yog‘ bo'lakchalari bo‘lmaydi. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)to`rsimon

31. Bu qavat ayollarda nisbatan qalinroq rivojlangan. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)to`rsimon

32.Odatda, yosh o‘tgan sayin terining bu qavati qalinlashib boradi. A)gipo derma B)epidermis C)asl teri qavati D)yog`

33. Nima ayniqsa kaft, tovon, peshanada ko‘p bo‘ladi, A)gipo derma B)epidermis C)ter bezlari D)to`rsimon

34. Ular nayga o‘xshash bo‘lib, derma qavatida joylashgan qismi kalavasimon chigalni hosil qiladi, uchki qismi teri yuzasiga ochiladi. A)gipo derma B)epidermis C)ter bezlari D)to`rsimon

35. Terida ularning soni 2-2,5 mln. ga yaqin bo‘ladi.

A)gipo derma B)epidermis C)ter bezlari D)to`rsimon

36. Uning tarkibi 98-99 % suv, qolgan qismi moddalar almashinuvi mahsulotlari - mochevina. siydik kislota, natriy xlorid, kaliy va boshqalardan iborat. A)gipo derma B)epidermis C)ter bezlari D)to`rsimon

37. Nima tana harorati bir me’yorda saqlanishining boshqarilishi da katta ahamiyatga ega. A)gipo derma B)epidermis C)ter bezlari D)to`rsimon

38. ….. terining o‘rta qavatida joylashgan, ular faqat qo‘l va oyoq kaftida bo‘lmaydi. Bosh, peshana, chakka, ko‘krak va tana orqasida ko‘p bo‘ladi. A)yog` bezlari B)epidermis C)ter bezlari D)to`rsimon

39. Bu bezlar alveolalar va kalta chiqarish nayidan iborat. Nay soch xaltasiga yoki teri sirtiga ochiladi. Bezlar sekreti soch va terini yog'lab, elastik qiladi, terini shilinishdan saqlaydi. A)gipo derma B)epidermis C)ter bezlari D)yog` bezlari

40. Yog‘ bezlari sekreti tarkibini aniqlang 1.xolesterin efirlari, 2.yog' kislotalar, 3.oqsil, 4.gormonlar A) 1 B) 2 C)3 D)1.2.3.4

41. Teri hosilalari ………. A) tirniqlar B) o`simtalar C) soch va tirnoqlar D) sochlar

42………… qo‘l, oyoq kafti, lablarda bo‘lmaydi, bosh va yuzda qalin o'sadi. A) tirniqlar B) o`simtalar C) soch va tirnoqlar D) sochlar

43. Uning bo‘lishi hamda qalinligi jins va yoshga bog'liq ikkilamchi jinsiy belgi hisoblanadi. A) tirniqlar B) o`simtalar C) soch va tirnoqlar D) sochlar

36-37-38 mavzu

1. Moddalar almashinuvi natijasida organizmda hosil bo‘ladigan qoldiq moddalar va almashinuv mahsulotlari nimalar orqali chiqarib yuboriladi. 1-ichak, 2-o'pka, 3- ter bezlari 4- yog‘ bezlari 5-buyrak A) Barchasi B) 2.3 C) 4.5 C) 5.3.2 D) 5

2. ….. orqali hazm bo‘lmagan ovqat qoldiqlari, tuzlar, o‘t pigmentlari va xolesterin,chiqariladi A) ichak, B) o'pka, C) ter bezlari va yog‘ bezlari D) buyrak

3. ….. orqali suv va karbonat angidrid ciqariladi A) ichak, B) o'pka, C) ter bezlari va yog‘ bezlari D) buyrak

4. ….. orqali suv va karbonat angidrid, tuzlar va azotli moddalar almashinuvi mahsulotlari chiqariladi. A) ichak, B) o'pka, C) ter bezlari D) buyrak

5. Moddalar almashinuvi mahsulotlarini organizmdan chiqarishda …….. sistemasi asosiy ahamiyatga ega. A) ichak, B) o'pka, C) ter bezlari va yog‘ bezlari D) siydik ayirish sistemasi

6. Organizmda hosil bo'ladigan moddalar almashinuvi mahsulotlarining 75 necha % dan ko‘prog‘i siydik bilan chiqarib yuboriladi. A) 65 B) 45 C) 75 D) 80

7. ……… organlari organizmda osmotik bosim doimiyligi, suv va tuzlar balansini saqlash, ya’ni gomeostazni ta’minlash funksiyasini bajaradi. A) ichak, B) o'pka, C) ter bezlari va yog‘ bezlari D) siydik ayirish organlari

8. Siydik ajratish sistemasi organlariga……. 1- buyrak, 2-siydik yoli, 3-qovuq, 4-siydik chiqarish nayi A) 1.2 B) 3.4 C) 1.2.3.4 D) 3.4.2

9. ……. - bir juft loviyasimon organ. A) ichak, B) o'pka, C) ter bezlari va yog‘ bezlari D) buyrak

10. Uning sirti silliq, och qo‘ng‘ir tusda bo'ladi. A) ichak, B) o'pka, C) ter bezlari va yog‘ bezlari D) buyrak

11. Har bir buyrakning vazni o‘rtacha ….. g keladi. A) 500 B) 300 B) 150 D) 200

12. …… tananing bel sohasida, umurtqa pog‘onasining ikki yonida joylashgan. A) ichak, B) o'pka, C) ter bezlari va yog‘ bezlari D) buyrak

13. Buyrak darvozasi nima bilan tutashgan. A) buyrak ichi bo‘shlig‘ B) kalavasimon kanalchalar C) buyrak jomi D) nefronlar bilan

14…….. yupqa devorli ko‘p sonli kosachalar va buyrak jomi joylashgan. A) buyrak ichi bo‘shlig‘ida B) kalavasimon kanalchalarda C) buyrak jomida D) nefronlarda

15. Sirtdan buyrak biriktiruvchi silliq to'qimadan iborat …… bilan o‘ralgan. A) kapsula B) kalavasimon kanalchalar C) buyrak jomi D) nefronlar bilan

16. Buyrak jomi va kosachalarni nimao‘rab turadi. A) yog‘ kletchatka B) kapsula C) kalavasimon kanalchalar D) buyrak jomi

17. Buyrak kesmasida uning tashqi qoramtir (a) va oqish ichki (b) qavatlari ko‘zga tashlanadi. A) b- buyrakpo'stlog'I a- buyrak mag'zi B) a- buyrakpo'stlog'I b- buyrak mag'zi C) a- buyrakpo'stlog'I b- buyrak miyyasi D) a- buyrakmiyyasiI b- buyrak mag'zi

18. ….. buyrakning ichki mag‘iz qismida joylashgan. u asta- sekin torayib, siydik yo‘liga o‘tadi. A) yog‘ kletchatka B) kapsula C) kalavasimon kanalchalar D) buyrak jomi

19. …… diametri 6-8 mm va uzunligi 25-30 sm keladigan ikkita silindr shaklidagi naydan iborat, A) siydik yo`li B) kapsula C) kalavasimon kanalchalar D) buyrak jomi

20. Nima qorin bo‘shlig‘i orqa devori bo‘ylab joylashgan, chanoq sohasida qovuq bilan tutashgan. A) siydik nayi B) kapsula C) kalavasimon kanalchalar D) buyrak jomi

21. Har bir nefronning uzunligi(a) mm, barcha nefronlarning uzunligi (b) km ga yetadi. A) a-50-60 b-100 B) a-50-55 b-200 C) a-50-55 b-100 D) a-40-55 b-100

22. Har bir nefron (a) kapsulasi, uning ichida joylashgan mayda qon tomirlari (b), kapsuladan boshlanadigan birlamchi ilonizi naychalar, (c) halqasi va uchki ikkilamchi ilonizi naychalardan iborat A) a- Shumlyanskiy-Baumen b-Malpigi chigali c- Genie B) a- Shumlyanskiy-Baumen c-Malpigi chigali b- Genie C)c- Shumlyanskiy-Baumen b-Malpigi chigali a- Genie D) b- Shumlyanskiy-Baumen a-Malpigi chigali c- Genie

23. uning tashqi va ichki devori oralig‘i bo'shlig'i nefron naychalariga tutashgan. A) siydik nayi B) kapsula C) kalavasimon kanalchalar D) buyrak jomi

24. ……. buyrak darvozasidan o‘tgach, ketma-ket ko‘p marta shoxlanib, kapillarlar chigalini hosil qiladi. A) siydik nayi B) kapsula C) kalavasimon kanalchalar D) buyrak arteriyasi

25. Chigal kapillarlari qayta tutashib, (a) hosil qiladi. Arteriolalar kapsuladan chiqib, yana (b) ajralib, ikkilamchi ilonizi naychalarni o‘rab oladi. A) a- arteriolalarni b- kapillarlarga B) b- arteriolalarni a- kapillarlarga C) a- arteriolalarni b- kanalchalarni D) b- arteriolalarni a- kanalchalarga

26. Birlamchi kapillarlar chigali qayerda joylashgan, A) buyrak kapsulasi ichida B) buyrak jomi ichida C) buyrak darvozasi ichida D) buyrak arteriyasi ichida

27. Ikkilamchi chigal esa nimani o‘rab oladi. A) buyrakni B) buyrak nefron naychalarini C) buyrak darvozasini D) buyrak arteriyasini

28. Buyrak to'qimasi murakkab mikroskopik tuzilishga ega bo'lgan ... lardan tashkil topgan. A)gepototsit B)neyron C)nefron D)alveola

29. Byurak to'qimasi qavatlari va ularning rangini juftlab ko'rsating. a)tashqi po'st qavat b)ichki mag'iz qavat d)o'rta qavat 1)qo'ng'ir 2)oqimtir 3)qoramtir A)a-3; b-2; d-1 B)a-2; b-1; d-3 C)a-3; b-2 D)a-2; b-3

30. Buyrakka xos xususiyatlarni aniqlang. 1)juft organ 2)qorin bo'shlig'ining bel qismida, birinchi va ikkinchi bel umurtqasining ikki yonida joylashgan 3)loviya shakliga o'xshash 4)har birining og'irligi 150 g keladi A)1,2 B)3,4 C)1,4 D)barchasi

31. Siydik hosil bo'lishi ... davrlariga bo'linadi. 1)assimilatsiya 2)dissimilatsiya 3)fitratsiya 4)reabsorbtsiya

A)1,2 B)3,4 C)1,4 D)barchasi

32.Siydik hosil bo'lishining filtratsiya davrida arteriya kapillyarlari orqali qonning suyuq qismi fitrlanib ... o'tadi. A)vena tomirlariga B)nefron bo'shlig'iga (kapsulaga) C)buyrak jomi bo'shlig'iga D)buyrakning mag'z qismi bo'shlig'iga

33Katta odamda siydik pufagining hajmi ... . A)1 - 1,5 l B)300-400 ml C)500-700 ml D)150-200 ml

34.Kalavasimon kanalchalarning devori orqali birlamchi siydik tarkibidagi qand va aminokislotalar, suv va mineral tuzlarning ... % i vena tomirlariga qayta so'riladi. A)52-57 B)45-48 C)88,5-90 D)98,5-99

35.Bir sutkada ... litr birlamchi siydik hosil bo'ladi, uning ... litri kalavasimon kanalchalar devori orqali qonga qayta so'riladi, qolgan ... litri ikkilamchi siydik sifatida tashqariga chiqariladi. A)90; 73,5-74; 1,5-2 B)100; 98,5-99; 1-1,5 C)100; 98,5-99; 2-2,5 D)98; 86,5-87; 1-1,5

36. Sidik yo’li qayerdan boshlanadi? A)buyrak jomidan B)qovuqdan C)buyrak darvozasidan D)A va C

34.Siydik yo’lining uzunligi katta odamda qancha sm bo’ladi ? A)30 sm B)35 sm C)40 sm D)25 sm

35.Siydik yo’li qorinning orqa devori bo’ylab pastga tushib nima bilan tutashadi? A)siydik pufagiga B)buyrakka C)qovuqqa D)A va C

36.Siydik pufagi qayerda joylashgan? A)qorinning yuqori qismi chanoq sohasida B)qorinning orqa tomonida chanoq sohasida C)qorinning pastki qismida chanoq sohasida D)barchasi

37.Siydik pufagining katta odamdagi hajmi qancha? A)500-600 ml B)600-700 ml C)500-800 ml D)500-700 ml

38.Siydik hosil bo’lishining 2-davri nima deb ataladi? A)filtratsiya B)reabsorsiya C)qayta so’rilish D)B va C

39.Buyrak nefronlarida qonning suyuq qismi nima orqali filtrlanadi? A)kapillarlar orqali B)arteriya orqali C)vena kapillarlari orqali D)arteriya kapillarlari orqali

40.Buyrakda siydik hosil bo’lishi nechta fazaga bo’linadi? A)1 ta B)2ta C)3 ta D)4 ta

41.Buyrakning joylashishi tog’risidagi qaysi fikr to’g’ri? 1-qorin bo’shlig’ining bel qismida, 2-qorin bo’shlig’ining diafragma ostida, 3-ikkala o’pkaning ortasida joylashgan, 4- IV-VI bo’yin umurtqasi ro’parasida joylashgan, 5-birinchi va ikkinchi bel umurtqasining ikki yonida joylashgan, 6-u loviya shakliga o’xshash bitta organ, 7-loviya shakliga o’xshash bir juft organ

A)1.5.7 B)2.3.4.6 C)1,5 D)2,3,4

42. Juft organ larni aniqlang? 1-yurak, 2-buyrak, 3-o’pka, 4-jigar, 5-meda, 6-taloq A)1,2,3,4,5 B)2,3, C)1,4,5,6 D)1,3,4,5,6

43.Buyrak necha qavatdan tashkil topgan? A)2 qavat B)3qavat C)4qavat D)A va B

44.Tashqi qoramtir qanday qavat ? A)mag’iz qavat B)po’st qavat C)epiderma qavati D)nefron qavati

45. Buyraklar tog’risidagi qaysi fikr noto’g’ri? 1-qorin bo’shlig’ining bel qismida, 2-qorin bo’shlig’ining diafragma ostida, 3-ikkala o’pkaning ortasida joylashgan, 4- IV-VI bo’yin umurtqasi ro’parasida joylashgan, 5-birinchi va ikkinchi bel umurtqasining ikki yonida joylashgan, 6-u loviya shakliga o’xshash bitta organ, 7-loviya shakliga o’xshash bir juft organ A)1.5.7 B)2.3.4.6 C)1,5,6 D)2,3,4,7

46.Buyrakda siydik hosil bo'lishini boshqaruvchi nerv tolalari va ularning funksiyasini juftlab ko'rsating. a)simpatik nerv tolalari b)parasimpatik nerv tolalari 1)buyrak qon tomirlarini kengaytiradi 2)siydik ajralishini kamaytiradi 3)buyrak qon tomirlarini toraytiradi 4)siydik ajralishini ko'paytiradi A)a-2,3; b-1,4 B)a-1,4; b-2,3 C)a-1,3; b-2,4 D)a-2,4; b-1,3

47.Gipofiz bezining orqa bo'lagida sintezlanadigan antidiuretik gormoni ... 1)filtratsiya jarayonini kuchytirib, siydik ajralishini ko'paytiradi 2)reabsorbsiya jarayonini kuchaytirib, siydik ajralishini kamaytiradi 3)filtratsiya jarayonini susaytirib, siydik ajralishini kamaytiradi 4)reabsorbsiya jarayonini pasaytirib, siydik ajralishini ko'paytiradi A)1 B)2 C)3 D)4

48.Qalqonsimon bezda sintezlanadigan tiroksin gormoni ... 1)filtratsiya jarayonini kuchytirib, siydik ajralishini ko'paytiradi 2)reabsorbsiya jarayonini kuchaytirib, siydik ajralishini kamaytiradi 3)filtratsiya jarayonini susaytirib, siydik ajralishini kamaytiradi 4)reabsorbsiya jarayonini pasaytirib, siydik ajralishini ko'paytiradi A)1 B)2 C)3 D)4

49.Buyrak funksiyasini boshqaruvchi nerv markazi ... joylashgan. A)orqa miyada B)bosh miyada C)uzunchoq miyada D)orqa va bosh miyada

50.Buyrakda tosh paydo bo'lishi kasalligining sababi ... 1)tomoqdagi bodomsimon bezning yallig'lanishi (angina) 2)tish kasalliklarini o'z vaqtida davolatmaslik 3)ovqat tarkibida tuzni ko'p iste'mol qilish 4)kam harakatlanish A)1,2 B)3,4 C)1,3 D)2,4

51.Buyrak kasalliklari orasida buyrak yallig‘lanishi (a), qovuq yallig‘lanishi (b), siydik chiqarish yo‘lining yallig'lanishi (c), buyrakda tosh hosil bolish kasalligi va prostata bezining yallig‘lanishi (d) ko‘p uchraydi. A) a- nefrit c- sistit b- uretrit d- prostatit B) a- nefrit b- sistit d- uretrit c- prostatit C) a- nefrit b- sistit c- uretrit d- prostatit D) b- nefrit a- sistit c- uretrit d- prostatit

52.Siydik hosil bo'lishining ikkinchi davrida (reabsorbtsiya) ... 1)kalavasimon kanalchalarning devori orqali birlamchi siydik tarkibidagi qand va aminokislotalar, suv va mineral tuzlarning ko'p qismi vena tomirlariga qayta so'riladi 2)nefrondagi arteriya kapillyarlari orqali qonning suyuq qismi filtrlanib, nefron bo'shlig'iga o'tadi 3)birlamchi siydik nefronlar orqali qayta filtrlanadi A)1 B)2 C)3 D)barchasi

53.Siydik yo’lining uzunligi katta odamda qancha sm bo’ladi ? A)30 sm B)35 sm C)40 sm D)25 sm

54.Siydik yo’li qorinning orqa devori bo’ylab pastga tushib nima bilan tutashadi? A)siydik pufagiga B)buyrakka C)qovuqqa D)A va C

55.Siydik pufagi qayerda joylashgan? A)qorinning yuqori qismi chanoq sohasida B)qorinning orqa tomonida chanoq sohasida C)qorinning pastki qismida chanoq sohasida D)barchasi

39- mavzu

1. Nerv sistemasining ahamiyatini aniqlang? A) Nerv sistemasi organizmni boshqaradi va barcha hujayralar, to‘qimalar va organlar ishini o‘zaro muvofiqlashib ishlashini ta’minlaydi. B) Nerv sistemasining bu xususiyati tufayli organizm bir butun. yaxlit sistema sifatida faoliyat ko‘rsatadi. C) Nerv sistemasi tashqi va ichki muhit ta’sirlarini qabul qiladi va ularga javob beradi. D) Barcha javob to`g`ri

2. Odamni kasb-hunar o`ganishi, ilm olishi, fikrlashi, eslab qolishi, quvonchi, qayg‘usi va boshqa ruhiy hissiyotlari, tuyg‘ulari nima bilan bog'liq? A) Orqa miyya B) Bosh miya C) uzunchoq miya D) Nerv sistemasi

3. Nerv to‘qimasi qanday hujayralardan iborat. A) neyronlar va ularni o‘rab turadigan mayda yo‘ldosh neyrogliya B) neyrogliya va ularni o‘rab turadigan mayda yo‘ldosh neyronlar C) aksonlar va dendriddan D) nefronlardan

4. … tashqi va ichki muhit ta’sirini nerv impulslariga aylantirish, uzatish va tahlil qilish xususiyatiga ega. A) neyronlar va ularni o‘rab turadigan mayda yo‘ldosh neyrogliya B) neyrogliya va ularni o‘rab turadigan mayda yo‘ldosh neyronlar C) aksonlar va dendriddan D) nefronlardan

5. Quyidagilardan qaysi biri neyronlarga nisbatan 10 baravar ko‘p bo‘lib, oziqlanish, tayanch va himoya funksiyasini bajaradi A) akson B) neyrogliya hujayralar C) dendrid D) neyrogliya va ularni o‘rab turadigan mayda yo‘ldosh neyronlar

6. Nima neyronlarning o‘sishi va rivojlanishini ta’minlaydi. A) akson B) neyrogliya hujayralar C) dendrid D) neyrogliya va ularni o‘rab turadigan mayda yo‘ldosh neyronlar

7. Neyronning tanasi, bitta uzun o‘simtasi (a), shoxlangan kalta o‘simtalari (b) deyiladi. A) a-aksorti (yun. aksos - o'simta) b- dendritlari boladi (yun. dendron - daraxt). B) a-dendritlari boladi (yun. dendron - daraxt) b- aksorti (yun. aksos - o'simta). C) a-aksorti (yun. aksos -daraxt) b- dendritlari boladi (yun. dendron - o'simta). D) a-aksorti (yun. dendron - o'simta) b- dendritlari boladi (yun. aksos - daraxt).

8. Nima orqali nerv impulslari nerv hujayrasi tanasiga uzatiladi. A) aksonlar B) dendridlar C) neyrogliya D) neyron

9. Har bir nerv hujayrasida bitta (a) va bir nechta (b) boladi. A) a- dendrid b- akson B) a- akson b- neyron C) a- akson b- dendrid D) a- dendrid b-nefron

10…. bir necha o‘nlab santimetrga yetishi mumkin. A) akson B) dendrid C) neyron D) miyelin

11. nima orqali nerv impulslari organlarga uzatiladi. A) akson B) dendrid C) neyron D) miyelin

12. Markaziy nerv sistemasida nima o'zaro tutashuv hosil qiladi. A) akson B) dendrid C) neyron D) miyelin

13. sinaps nima? A) aksonning uchi B) dendridning uchi C) tutashuv joyi D) nerv hujayraning tolasi

14. Bitta neyron tanasida qancha sinaps boladi. A) 1200-1800 ta B) 1300-1800 ta B) 1200-1700 ta D) 1400-1600 ta

15…. ikki qavat membranadan va ular orasidagi tirqishdan iborat. A) akson B) sinaps C) neyron D) miyelin

16. Nimaning tasirida sinaps teshigiga ozroq suyuqlik - mediator ajralib chiqadi. A) tashqi muhit tasiri natijasida B) nerv impulslari tasirida C) kuchli qo`zg`alish tasirida D) akson tasirida

17. Nimaning ta’sirida ikkinchi hujayra tanasida qo‘zg‘alish paydo bo‘ladi. A) mediatr B) neyron C) dendrid D) miyelin

18. Neyronning tuzilishini aniqlang 1 - neyron tanasi, 2 - dendritlar, 3 - miyelin qobiq, 4 - akson, 5 - akson uchi. A) 1.4.3 B) 2.5.1 C) 5.4.3.2 D) 3.4

19. oqish yog‘simon moddani aniqlang A) mediatr B) interneyron C) miyelm qobiq D) oraliq neyronlar

20. Nima bosh miya va orqa miyaning oqish moddasini hosil qiladi. A) Miyelinli o‘simtalar to'plami B) Aksonli o‘simtalar to'plami C) Dendridli o‘simtalar to'plami D) Mediatrli o‘simtalar to'plami

21. Neyronlarning kalta o‘simtalarida (a) qobiq bo‘lmasdan, ularning to`plami (b) tusga ega bo‘ladi.

A) a- kulrang b- oqish B) b- kulrang a- oqish C) a- kulrang b- qoramtir D) b- kulrang a- qoramtir

22. Neyronlar tuzilishi va funksiyasiga ko‘ra turlarini aniqlang. A) sezuvchi, harakatlantiruvchi va oraliq neyronlarga ajratiladi. B) sezuvchi, harakatlantiruvchi va o`tkazuvchi neyronlarga ajratiladi. C) o`tkazuvchi, harakatlantiruvchi va oraliq neyronlarga ajratiladi. D) sezuvchi, o`tkazuvchi va oraliq neyronlarga ajratiladi.

23. …. nerv signallarini sezgi organlaridan bosh va orqa miyaga uzatadi. A) o`tkazuvchi neyron B) sezuvchi neyronlar C) harakatlantiruvchi neyronlar D) oraliq neyronlar

24. … neyronlar nerv impulslarini markaziy nerv sistemasidan organlarga va muskullarga o‘tkazadi. A) o`tkazuvchi neyron B) sezuvchi neyronlar C) harakatlantiruvchi neyronlar D) oraliq neyronlar

25. … markaziy nerv sistemasida sezuvchi va harakatlantiruvchi neyronlar oralig‘ida joylashgan. A) o`tkazuvchi neyron B) sezuvchi neyronlar C) harakatlantiruvchi neyronlar D) oraliq neyronlar

26. Nima yordamida qozg'alish oraliq neyron orqali sezuvchi neyrondan harakatlantiruvchi neyronga o'tkaziladi. A) mediatr B) interneyron C) sinaps D) oraliq neyronlar

27. Quyidagilardan qaysining tanasi va o'simtalari markaziy nerv sistemasidan chetga chiqmaydi. A) o`tkazuvchi neyron B) sezuvchi neyronlar C) harakatlantiruvchi neyronlar D) oraliq neyronlar

28. Markaziy nerv sistemasi nima orqali barcha organlar bilan bog‘langan A) mediatr B) nervlar C) sinaps D) oraliq neyronlar

29. Nervlar qanday turlarga bo`linadi. A) sezuvchi, harakatlantiruvchi va aralashga ajratiladi. B) sezuvchi, harakatlantiruvchi va o`tkazuvchiga ajratiladi. C) o`tkazuvchi, harakatlantiruvchi va oraliqga ajratiladi. D) sezuvchi, o`tkazuvchi va oraliqga ajratiladi.

30. Sezuvchi nervlar sezuvchi neyronlarning (a)laridan , tashkil topgan. Harakatlantiruvchi nervlar harakatlantiruvchi neyronlar (b) dan iborat. Aralash nervlar neyronlarning (c)laridan tashkil topgan. A) a- akson b- dendrid c- akson, dendrid B) a- dendrid b- akson c- akson, dendrid C) a-aksob b- miyelin c- c- akson, dendrid D) a- dendrid b- miyelin c- akson, dendrid

31. Markaziy bo‘lim (a), periferik bo‘lim (b) dan iborat. A) a-bosh va orqa miyadan, b- nervlar va nerv tugunlaridan iborat. B) a- nervlar va nerv tugunlaridan iborat b-bosh va orqa miyadan C) a-orqa miyadan b- bosh miyadan D) a- nervlardan b- nerv tugunlaridan

32. Nerv sistemasi funksiyasiga binoan somatik (a), vegetative (b) bo‘limlarga ajratiladi

A) a- tana b- o'zini boshqarish B) a- o'zini boshqarish b- tana C) a- markaziy b- pereferik D) a- pereferik b- markaziy

33…. skelet, muskullari, sezgi organlari ishini boshqaradi. A) vegetative B) somatic C) markaziy D) pereferik

34. … nerv sistemasi orqali odam o‘z organlari faoliyatini boshqarishi, ya’ni ularni harakatlantirishi yoki harakatini to'xtatishi mumkin. A) vegetative B) somatic C) markaziy D) pereferik

35. … ichki organlar faoliyatini boshqaradi. A) vegetative B) somatic C) markaziy D) pereferik

36. … nerv sistemasi mustaqil bo‘lib, bizning ixtiyorimizga bo‘ysunmaydi. A) vegetative B) somatic C) markaziy D) pereferik

37. Qaysi nerv sistemasi simpatik va parasimpatik qismlarga bo‘linadi. A) vegetative B) somatic C) markaziy D) pereferik

38. (a)- orqa miyaning ko‘krak va bel qismidan, (b) bosh miyaning quyi qismidan va orqa miyaning dumg‘aza qismidan chiqadi. A) a- simpatik b- parasimpatik B) a-parasimpatik b- simpatik C) a- simpatik b- adashgan D) a-adashgan b- parasimpatik

40-mavzu

1.Organizmda nimalar o‘zaro tutashib, zanjir hosil qiladi. A) aksonlar B) dendridlar C) neyronlar D) miyelinlar

2.Tashqi yoki ichki muhit ta’sirida … da qo‘zg‘alish sodir bo‘ladi. A) aksonlar B) dendridlar C) neyronlar D) miyelinlar

3. Qo‘zg‘alish nerv signallari holatida … ga , undan esa organlarga uzatiladi. A) to`qimlarga B) hujayralarga C) yurakka D) miyaga

4. Nerv sistemasining qo‘zg‘alishni o‘tkazish xususiyati nima deyiladi. A) sezuvchanlik B) qo'zg'aluvchanlik C) totmozlanish D) tasirlanish

5. ……. sekundiga 4,4 m dan 100 m gacha tezlikda o‘tkazilishi mumkin. A) sezuvchanlik B) qo'zg'aluvchanlik C) totmozlanish D) tasirlanish

6. Qo‘zg£alish ta’sirida organizmda javob reaksiya ……. hosil bo‘ladi. A) sezuvchanlik B) qo'zg'aluvchanlik C) refleks D) tasirlanish

7. Nima tashqi va ichki ta’sirlarga organizmning markaziy nerv sistemasi ishtirokidagi javob reaksiyasidan iborat. A) sezuvchanlik B) qo'zg'aluvchanlik C) refleks D) tasirlanish

8. Organizmning oddiy harakatlardan tortib, eng murakkab jarayonlargacha faoliyati (masalan, fikrlash, nutq, kasb-hunar o‘rganish) nimalarlar tufayli amalga oshadi. A) sezuvchanlik B) qo'zg'aluvchanlik C) refleks D) tasirlanish

9. Refleks hosil bo'lishida nerv qo‘zg‘alishlari o‘tadigan yo'li nima deyiladi.

A) tasir izi B) qo`zg`aluvchanlik C) refleks yoyi D) refleks

10. Refleks yoyi 5 qismdan, ya’ni …….. A) retseptor, sezuvchi neyron, markaziy nerv sistemasining bir qismi, harakatlantiruvchi neyron va ishchi organdan iborat. B) sezuvchi neyron, retseptor, markaziy nerv sistemasining bir qismi, harakatlantiruvchi neyron va ishchi organdan iborat. C) retseptor, markaziy nerv sistemasining bir qismi, sezuvchi neyron, harakatlantiruvchi neyron va ishchi organdan iborat. D) retseptor, sezuvchi neyron, harakatlantiruvchi neyron, markaziy nerv sistemasining bir qismi, va ishchi organdan iborat.

11. Ko‘pchilik refleks yoylari tarkibiga markaziy nerv sistemasi (orqa va bosh miya)da joylashgan qo‘shimcha ….. lar ham kiradi. A) aksonlar B) dendridlar C) neyronlar D) miyelinlar

12. Nerv impulslari ….. tabiatga ega bo‘lib, sezuvchi neyronlar orqali markaziy nerv sistemasiga yoki oraliq neyronlarga uzatiladi. A) kimyoviy B) yorug`lik C) elektr D) issiqlik

13. Nerv sistemasining funksiyasi uning qaysi bilan bog'liq. A) o`tkazuvchanlik B) reflektorlik faoliyati C) Harakat D) qo`zg`luvchanlik

14. Turli organlar va organlar sistemasining reflektorlik xususiyati markaziy nerv sistemasida qanday jarayonlari bilan bog‘liq. A) qo'zg'alish va tormozlanish B) qo'zg'alish va tasirlanish C) harakat va tormozlanish D) sezish va tormozlanish

15. Neyronlardagi (a) reflektorlik reaksiylarining paydo bo‘lishi va kuchayishidan, (b) esa bu reaksiyalarning pasayishi yoki butunlay yo'qolishidan iborat. A) a- tormozlanish b- qo`zg`alish B) a- qo`zg`lish b- tormozlanish C) a- sezish b- harakat D) a- tasirlanish b- qo`zg`alish

16. Tormozlanishning kuchsizlanishi nimaning kuchayishiga sabab boladi. A) o`tkazuvchanlik B) reflektorlik faoliyati C) Harakat D) qo`zg`luvchanlik

17. Nimaning butunlay yo‘qolishi esa kuchli qo‘zg‘alishga, nerv sistemasining toliqishi va kasallanishiga, ba’zan o‘limga olib keladi. A) o`tkazuvchanlik B) tozrmozlanish C) Harakat D) qo`zg`luvchanlik

18. ……. bukuvchi va yozuvchi muskullarning navbatlashib qisqarishi hamda muskullarning bukish va yozilish markazlarida navbat bilan paydo bo'lib turadigan nerv impulslari tufayli amalga oshadi. A) o`tkazuvchanlik B) tozrmozlanish C) Harakat D) qo`zg`luvchanlik

19.Nerv sistemasining vazifasi ... iborat. 1)organizmning barcha hujayra, to'qima va organlarining ishini boshqarishdan 2)organizmning barcha hujayra, to'qima va organlarining ishini tartibga solishdan 3)organizmning barcha hujayra, to'qima va organlarini bir-biri bilan o'zaro bog'lanishini ta'minlashdan A)1 B)2 C)3 D)barchasi

20.Nerv sistemasi ikki qismdan iborat: ... 1)somatik nerv sistemasi 2)vegetativ nerv sistemasi 3)markaziy nerv sistemasi 4)periferik nerv sistemasi

A)1,2 B)3,4 C)1,4 D)barchasi

21.Bajaradigan funksiyasiga ko'ra nerv sistemasi ikki qismga bo'linadi: ... 1)somatik nerv sistemasi 2)vegetativ nerv sistemasi 3)markaziy nerv sistemasi 4)periferik nerv sistemasi A)1,2 B)3,4 C)1,4 D)barchasi

22.Markaziy nerv sistemasiga ... kiradi. 1)orqa miyadan chiqadigan 31 juft sezuvchi, harakatlantiruvchi nerv tolalari 2)orqa miya 3)bosh miyadan chiqadigan 12 juft nervlar 4)bosh miya 5)umurtqa pog'onasi atrofida va ichki organlarida joylashgan nerv tugunlari A)1,3,5 B)1,3 C)2,4 D)1,3,4

23.Periferik nerv sistemasiga ... kiradi. 1)orqa miyadan chiqadigan 31 juft sezuvchi, harakatlantiruvchi nerv tolalari 2)orqa miya 3)bosh miyadan chiqadigan 12 juft nervlar 4)bosh miya 5)umurtqa pog'onasi atrofida va ichki organlarida joylashgan nerv tugunlari A)2,3,4 B)1,2,5 C)2,4 D)1,3,5

24.Somatik nerv sistemasi ... ishini boshqaradi. 1)nafas olish sistemasi 2)sezgi organlari 3)qon aylanish sistemasi 4)ovqat hazm qilish sistemasi 5)skelet muskullari 6)ayirish sistemasi 7)ichki sekretsiya bezlari A)1,3,4,6,7 B)2,5 C)5,6 D)1,2,4,7

25.Vegetativ nerv sistemasi ... ishini boshqaradi. 1)nafas olish sistemasi 2)sezgi organlari 3)qon aylanish sistemasi 4)ovqat hazm qilish sistemasi 5)skelet muskullari 6)ayirish sistemasi 7)ichki sekretsiya bezlari A)2,5 B)1,2,3,4,6 C)3,4,5 D)1,3,4,6,7

41-mavzu

1. Orqa miya uzunligi katta odamda (a) massasi (b) bo‘lib, diametri (c) ga yaqin oqish ip shaklida bo‘ladi. A) a- 40-45 sm b- 30-40 gr c-1 sm B) a- 40-50 sm b- 30-40 gr c-2 sm C) a- 35-45 sm b- 20-40 gr c-1 sm D) a- 40-45 sm b- 25-40 gr c-3 sm

2. Umurtqa pog‘onasi nayi ichida joylashgan qanday moddadan iborat. A) kulrang va ko`k B) kulrang va oq C) oq va ko`k D) kulrang va oqish

3. Orqa miyaning oldingi va orqa yuzasi bo'ylab o'tgan chuqur egatchalar uni qanday qismlarga bo‘ladi. A) oldingi va orqa B) uchki va yon C) kulrang va oq D) o`ng va chap

4. Orqa miyaning nayini o‘rab turgan markaziy qismi ….. moddadan iborat. A) kulrang va ko`k B) kulrang va oq C) oq D) kulrang

5. Ko‘ndalang kesmasida miyaning kulrang modda joylashgan qismining shaklini aniqlang. A) yulduzsimon B) kapalak qanotiga o‘xshash C) ovalsimon D) yumaloq

6. (a) modda atrofini (b) modda o‘rab turadi. A) a- kulrang b- oq B) a- oq b- kulrang

C) a- kulrang b- ko`k D) a- ko`k b- oq

7. Kulrang modda nechtadanoldingi va orqa ildizlarni hosil qiladi. A) bir juftdan B) 1 tadan C) ikki juftdan D) uchtadan

8. (a) modda oraliq va harakatlantiruvchi neyronlar tanasi hamda kalta o‘simtalaridan, (b) neyronlarning uzun o'simtalaridan iborat. A) a- kulrang b- oq B) a- oq b- kulrang C) a- kulrang b- ko`k D) a- ko`k b- oq

9. ….. moddadagi nervlar orqa miya bo'ylab yuqoriga va pastga yo‘nalgan nerv yo'llarini hosil qiladi. A) kulrang va ko`k B) kulrang va oq C) oq D) kulrang

10. ……oldingi va orqa tomoni bo‘ylab oldingi va orqa egatchalari, uning markazidan orqa miya nayi o‘tadi. A) bosh miya C) uzunchoq miya C) oraliq miya D) orqa miyaning

11.Nima orqa miyani chap va o‘ng qismga bo‘lib turadi. A) liqildoqlar C) uzunchoq miya C) oraliq miya D) egatchalar

12. Orqa miya nayi nima bilan to'lgan. A) havo B) sitoplazma C) miya suyuqligi D) periost

13. Orqa miyadan qancha orqa miya aralash nervlari chiqadi. A) 31 ta B)62 ta C) 32 juft D) 62 juft

14. Qaysi ildizchalar sezuvchi nervlarning teri, muskullar va ichki organlardagi retseptorlaridan keladigan nervlardan iborat. A) o`ng B) oldingi C) orqa D) chap

15. …. neyronlar tanasi to‘planib, orqa miya yonida orqa miya tugunlarini hosil qiladi. A) harakat B) tasir C) asotssasiv D) sezuvchi

16. Orqa miyaning qaysi ildizchalari harakatlantiruvchi neyronlarning aksonlaridan iborat. A) o`ng B) oldingi C) orqa D) chap

17. Nerv impulslari orqa ildizchalar qaysi retseptorlardan oraliq neyronlarga, ulardan oldingi ildizchalar orqali ishchi organlarga uzatiladi. A) o`ng B) oldingi C) orqa D) chap

18. Qaysi ildizchalarning sezuvchi va harakatlantiruvchi nervlari orqa miyadan chiqqach, umurtqa pog‘onasi ikki yonida qo‘shilib, aralash orqa miya nervlarini hosil qiladi. A) o`ng B) oldingi C) orqa D) B,C

19. Orqa miya reflektor va o‘tkazish funksiyalarini bajaradi. Uning reflektorlik funksiyasi qanday modda bilan bog‘liq. A) kulrang va ko`k B) kulrang va oq C) oq D) kulrang

20. Kulrang moddada skelet muskullarining qisqarishini, yurak, oshqozon, qovuq, qon tomirlari, jinsiy bezlar va boshqa ichki organlar ishini boshqaradigan nerv markazlari bo'ladi.

A) kulrang va ko`k B) kulrang va oq C) oq D) kulrang

21. Orqa miya (a) qismida tizza refleksi, (b) bo‘limining yuqorisida ko‘z qorachig‘ini kengaytiruvchi, (c) qismida siydik ajratuvchi reflekslar markazlari joylashgan. A) a- dumg`za b- bel c- ko`krak B) a- bel b- ko`krak c- dumg`za C) a- ko`krak b- bel c- dumg`za D) a- bel b- dumg`za c- ko`krak

22. Orqa miyaning o'tkazish funksiyasi uning…… moddasi bilan bog'liq. A) kulrang va ko`k B) kulrang va oq C) oq D) kulrang

23. moddadagi nervlar orqa miyani bosh miya bilan boglaydi. A) kulrang va ko`k B) kulrang va oq C) oq D) kulrang

24. Orqa miyaga keladigan nerv impulslari o‘tkazuvchi yo‘li orqali retseptorlardan orqa miya yuqori qismiga va …… o'tkaziladi. A) miya ko`prigiga B) uzunchoq miyaga C) bosh miyaga D) bo`yin segmentiga

25. Nimadan keladigan nerv impulslari pastga tushadigan o‘tkazish yo‘li orqali orqa miya quyi bo‘limlari va organlarga o‘tkaziladi. A) miya ko`prigi B) uzunchoq miya C) bosh miya D) bo`yin segmenti

26. Orqa miya reflekslarini qaysi qism nazorat qilib turadi. A) miya ko`prigi B) uzunchoq miya C) bosh miya D) bo`yin segmenti

27. Yurak, oshqozon, siydik pufagi, jinsiy bezlar va boshqa organlar ishini orqa miya ….. bilan birgalikda boshqaradi. A) miya ko`prigi B) uzunchoq miya C) bosh miya D) bo`yin segmenti

28 .Orqa miyaga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)umurtqa pog'onasi kanalida joylashgan 2)bosh suyagining ichida joylashgan 3)uzunligi katta odamda 40-45 sm 4)og'irligi katta odamda 1020-1970 g 5)massasi 30-40 g 6)13 mln. dan ko'proq nerv hujayralari bor 7)uch qavat parda bilan tashqi qavati qattiq, o'rta qavati o'rgimchak to'rsimon, ichki qavati yumshoq parda bilan o'ralgan 8)ikki qismdan stvol (ustun) va katta yarimsharlaridan iborat A)2,4,8 B)1,3,5,6,7 C)1,3,5,6,8 D)1,3,4,6,7

29. .Orqa miyaning pastki qismi 1-2-bel umurtqalari sohasida ... shaklida tugaydi. A)konus B)slindr C)shar D)elleps

30 .Orqa miyaning yuqori qismi ... 1)ikkinchi bo'yin umurtqasida uzunchoq miya bilan tutashadi 2)birinchii bo'yin umurtqasida uzunchoq miya bilan tutashadi 3)birinchi bo'yin umurtqasida miya ko'prigi bilan tutashadi 4)ikkinchi bo'yin umurtqasida miya ko'prigi bilan tutashadi A)1 B)2 C)3 D)4

31.Orqa miyaning pastki qismi ... umurtqalari sohasida tugaydi. A)1-2-bel B)3-4-ko'krak C)4-5-dumg'aza D)2-3-dum

32.Orqa miya 1-2-bel umurtqalari sohasidan pastda ...

A)bo'lmaydi B)yo'g'onlashadi C)ip shaklida davom etadi D)ham o'zgarmay davom etadi

33.Orqa miya ip shaklida ... davom etadi. 1)1-2-bel umurtqalaridan 1-3 dum umurtqalarigacha 2)1-bo'yin umurtqasidan 2-3-dum umurtqalarigacha 3)1-2-bel umurtqalaridan 4-5-dumg'aza umurtqalarigacha 4)1-bo'yin umurtqasidan 1-2-bel umurtqalarigacha A)1 B)2 C)3 D)4

34.Orqa miya ... ta segmentdan iborat. A)21-22 B)25-26 C)31-33 D)35-37

35.Orqa miya segmentlari va ularning sonini juftlab ko'rsating. a)bo'yin b)ko'krak d)bel e)dumg'aza f)dum 1)5 2)1-3 3)8 4)12 A)a-3; b-1; d-4; e-1; f-2 B)a-3; b-4; d-1; e-2; f-1 C)a-4; b-3; d-1; e-1; f-2 D)a-3; b-4; d-1; e-1; f-2

36.Orqa miyaning qismlari va ularga xos xususiyatlarni juftlab ko'rsating. a)tashqi qismi b) ichki qismi 1)kulrang moddadan tuzilgan 2)oq moddadan tuzilgan 3)nerv hujayralaridan tashkil topga 4)nerv tolalaridan tashkil topgan A)a-1,3; b-2,4 B)a-2,4; b-1,3 C)a-2,3; b-1,4 D)a-1,4; b-2,3

37.Orqa miyaning oq moddasi ... 1)orqa miyaning turli segmentidagi nerv hujayralarini bir-biriga va ularni bosh miyaning nerv hujayralari bilan tutashtiradi 2)orqa miyaning nerv hujayralarini oziqlantiradi 3)orqa miyaning va bosh miyaning barcha nerv hujayralarini oziqlantiradi 4)orqa miyaning turli segmentidagi nerv hujayralarini va bosh miyaning nerv hujayralarini himoya qiladi A)1 B)2 C)3 D)4

38.Orqa miya ... funksiyasini bajaradi. 1)reflektor 2)himoya 3)o'tkazuvchanlik 4)transport A)3,4 B)1,2 C)1,3 D)barchasi

39.Refleks - ... 1)nerv sistemasi orqali yuzaga keladigan tashqi va ichki muhit ta'siriga organizmning tug'ma javob reaksiyasi 2)nerv sistemasi orqali yuzaga keladigan tashqi va ichki muhit ta'siriga organizmning javob reaksiyasi 3)nerv sistemasi orqali yuzaga keladigan tashqi va ichki muhit ta'siriga organizmning ortirilgan javob reaksiyasi 4)nerv sistemasi orqali yuzaga keladigan tashqi va ichki muhit ta'siridan himoyalanish A)1 B)2 C)3 D)4

40.Odam organizmida reflekslar orqali amalga oshadigan faoliyatlarni aniqlang. 1)og'riqni sezish 2)qo'l va oyoqlarning harakati 3)nafas olish va chiqarish 4)ko'zni yumish va ochish A)1,3 B)2,4 C)2,3,4 D)barchasi

41.Refleks yoyi qismlari va ularga xos xususiyatlarni aniqlang. a)retseptor b)sezuvchi nerv tolasi d)nerv markazi e)harakatlantiruvchi nerv tolasi f)ishchi organ 1)retsoptorning qo'zg'alishidan hosil bo'lgan impulsni nerv markaziga yetkazadi 2)nerv markazidagi qo'zg'alishni ishchi organga yetkazadi 3)to'qima va organlarda joylashgan bo'lib, tashqi va ichki muhit ta'sirini qabul qilib qo'zg'aladi 4)muskul, bez, qon tomirlari va hokozo 5)miyada joylashgan sezuvchi, oraliq va harakatlantiruvchi nerv hujayralaridan iborat A)a-3; b-2; d-5; e-1; f-4 B)a-3; b-1; d-5; e-2; f-4

C)a-4; b-1; d-5; e-2; f-3 D)a-3; b-1; d-4; e-2; f-5

42.Refleks yoyi qanday qismlardan iborat? 1)retseptor 2)sezuvchi nerv tolasi 3)nerv markazi 4)harakatlantiruvchi nerv tolasi 5)ishchi organ A)2,3,4 B)1,3,4 C)1,2,5 D)barchasi

43.Odamda orqa miyaning harakatlantiruvchi refleksini qanday tajribada kuzatish mumkin? 1)svetoforning qizil chiqog'i yonganda ta'sirlanishi 2)oyoqlarni chalishtirib o'tirib tizza payiga rezina bolg'acha bilan urilganda oyoq silikinib ko'tariladi. 3)ovqatning hidi kelganda ishtahaning oshilishi 4)har kuni bir vaqtda uyqudan turilsa, vaqt bo'lishi bilan o'z-o'zidan uyqudan uyg'onishni kuzatish mumkin A)1 B)2 C)3 D)4

44.Tizza refleksi quyidagi refleks yoyi bo'yicha hosil bo'ladi: ... 1)retseptor 2)sezuvchi nerv tolasi 3)sezuvchi nerv hujayrasi 4)oraliq nerv hujayrasi 5)harakatlantiruvchi nerv hujayrasi 6)harakatlantiruvchi nerv tolasi 7)muskul A)1,2,6,7 B)1,3,4,5 C)1,2,4,5,6 D)barchasi

45.Yuqoriga ko'tariluvchi va pastga tushuvchi, o'tkazuvchi nerv yo'llari ... kesishadi. A)orqa miyaning bo'yin segmentida B)bosh miyaningyuqorgi qisimlarida C)bosh miyaning pastki qismlarida D)orqa miyaning ko'krak segmentida

46.Chap qo'l funksiyasini ... boshqaradi. A)chap yarimsharlar B)o'ng yarimsharlar C)ikkala yarimsharlar D)yarimsharlar navbatlashib

47.Orqa miya segmentlarida joylashgan nerv markazlari va ularning xususiyatlarini juftlab ko'rsating. a)bo'yin segmenti b)ko'krak segmenti d)bel segmenti 1)ko'krak qafasining 5-qovurg'a sohasidan boshlab, to qovuqqa qadar va qo'lning ichki yuzasi teri va muskullarni hamda shu sohada joylashgan ichki organlarning sezish va harakatlanish funksiyasini ta'minlaydi 2)bosh sohasidan to ko'krakning 5-qovurg'asigacha, qo'lning tashqi yuzasi, kaft va barmoqlarning terisi hamda muskullarning sezish va harakatlanish funksiyasini ta'minlaydi 3)tananing qovuq sohasidan boshlab, to oyoqlarning oldingi yuzasi va oyoq barmoqlarigacha bo'lgan to'qima va organlarning sezish va harakatlanish funksiyasini boshqaradi A)a-2; b-3; d-1 B)a-2; b-1; d-3 C)a-1; b-2; d-3 D)a-3; b-1; d-2

42-mavzu

1. Bosh miyaning vazni katta yoshda (a) , yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda (b) keladi. 20 yoshgacha odam miyasi hajmi (c) marta, tana vazni esa (d) marta ortadi. A) a- 1020- 1970 g, b- 450 g c- 3,5-4 d- 20 B) a- 1020- 1970 g, b- 450 g c- 3- 5,4 d- 10 C) a- 1020- 1960 g, b- 450 g c- 3,5-4 d- 20 D) a- 1020- 1970 g, b- 540 g c- 3,5-4 d- 20

2. Miyaning og‘irligi nervlarning (a) qobiq bilan qoplanishi, qobiqning qalinlashuvi va nerv hujayralarining (b) hisobidan ortadi. A) a- miyelin b- yiriklashuvi B) a- akson b- yiriklashuvi

C) a- miyelin b- qalinlashuvi D) a- miyelin b- yupqalashuvi

3. Bosh miya ….. dan ortiq neyronlardan iborat. A) 10 mlrd B) 100 mlrd C) 1 mlrd D) 200 mlrd.

4. Bosh miya ikki qismdan borat, bular A) a- uzunchoq b- miyacha B) a- atvol b- ko`prik C) a- stvol b- yarimshar D) a- yarimshar b- stvol

5. Bosh miyaning stvol qismi qanday qismlardan iborat A) uzunchoq miya, miya ko'prigi, miyacha, o‘rta miya, oraliq miya B) uzunchoq miya, miya ko'prigi, miyacha, o‘rta miya, oqimtir yadro C) uzunchoq miya, miya ko'prigi, miyacha, o‘rta miya, oraliq miya D) uzunchoq miya, miya ko'prigi, oqimtir yadro, targ`il tana o‘rta miya, oraliq miya

6. Bosh miyaning uzunchoq miya, o‘rta miya, oraliq miya bo‘limlanda (a) modda ayrim donachalar shaklida (b) modda ichida joylashgan. A) a- oq b- kulrang B) a- kulrang b- oq C) a- targ`il b- oq D) a- oq b- targ`il

7. Miyacha, miya ko‘prigi va miya katta yarimsharlarida (a) modda (b) moddani o‘rab turadigan po‘stloq hosil qiladi. A) a- oq b- kulrang B) a- kulrang b- oq C) a- targ`il b- oq D) a- oq b- targ`il

8. ….. modda bosh miyani orqa miya bilan va miya bo‘limlarini o‘zaro tutashtiruvchi nerv yollarini hosil qiladi. A) kulrang B) targ`il C) oq D) ko`k

9. Nima tufayli nerv sistemasining hamma qismi bir butun sistema sifatida muvofiqlashgan holda ishlaydi. A) Nerv impuls B) asotsassiv zona C) Nerv yo`llari D) Sezish zonasi

10. Bosh miya (a) moddasi (b) moddasi ichida to‘p-to‘p bo‘lib, alohida donachalar (yadrolar) shaklida joylashgan. A) a- oq b- kulrang B) a- kulrang b- oq C) a- targ`il b- oq D) a- oq b- targ`il

11. Qaysi modda bosh miya katta yarimsharlari va miyachani sirtdan qoplab turadigan po‘stlog‘ini hosil qiladi. A) kulrang B) targ`il C) oq D) ko`k

12. Bosh miyaning qaysi moddasi reflektorlik funksiyasini bajaradi. A) kulrang B) targ`il C) oq D) ko`k

13. Ularning kulrang moddasida nafas olish, yurak ishini boshqarish, hazm qilish, himoya (ko'zni ochib- yumish, aksa urish, yo‘talish) markazlari joylashgan. A) o`rta va oraliq B) uzunchoq va varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha va oraliq

14. …… uzunchoq miya bilan o'rta miya oralig‘ida joylashgan. A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha

15. Unda ko‘z soqqasi va yuz muskullar ini harakatlantiruvchi markazlar bo‘ladi. A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha

16. U orqali uzunchoq miyadan bosh miyaning boshqa bo‘limlariga nerv impulslari o'tkaziladi. A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha

17. Qaysi qism miya oyoqchalari, to‘rt tepalik va tepaliklar orasida joylashgan suv yo‘lidan iborat. A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha

18. ….. skelet muskullari tonusi (tarangligi) qo‘l barmoqlarining nozik harakatlari, ko‘rish, eshitish va chamalash reflekslarini boshqaradi. A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha

19. Qaysi reflekslari tufayli odam boshi va tanasini tovush kelayotgan yoki yorug‘lik tushayotgan tomonga buradi. A) Oxang B) Eshitish C) Chamalash D) Hidlash

20. ….. , ko‘prikcha va o‘rta miya miya sopini hosil qiladi. A) o`rta B) varolev C) uzunchoq D) miyacha

21. Bosh miya - ... 1)odamning aql idroki, fikrlash qobilyati, ongi kabi muhim ruhiy xususiyatlarni fiziologik asosi 2)tashqi va ichki muhit ta'sirini analiz-sintez qilib, ularga javob qaytaradi 3)tananing barcha to'qima va organlari ish faoliyatini bir-biriga bog'lab boshqaradi 4)organizm bilan tashqi muhitning aloqasini ta'minlab, uni muhit sharoitiga moslashtiradi A)1 B)2 C)3,4 D)barchasi

22.Odamning aqliy faoliyati bosh miya katta yarimsharlarining ... bog'liq. 1)massasiga 2)po'stloq qismida joylashgan nerv hujayralarining murakkab fiziologik, biokimyoviy va biofizik xususiyatlariga 3)katta-kichikligiga 4)po'stloq qismida joylashgan hujayralarning rangiga, katta-kichikligiga va yoshiga A)1 B)2 C)3 D)4

23.Bosh miyaning stvol qismiga ... kiradi 1)uzunchoq miya 2)Varoliyev ko'prigi 3)o'rta miya 4)oraliq miya 5)miyacha 6)katta yarimsharlar A)1,2,3 B)4,5,6 C)6 D)1,2,3,4,5

24.Quyi qismi orqa miyaga, yuqori qismi esa miya ko'prigiga tutashgan, uzunligi 3-3,5 sm, massasi o'rtacha 7 g bo'ladi. Yuqoridagi ma'lumotlar bosh miyaning qaysi qismiga tegishli? A)o'rta miya B)oraliq miya C)uzunchoq miya D)miyacha

25.Uzunchoq miya shikastlansa ... 1)tana muskullari bo'shashadi, turli harakatlarni bajarish qiyinlashadi, mast odamga o'xshab gandiraklab harakat qiladi 2)tana muskullarining tarangligi pasayib, ixtiyorsiz harakatlar paydo bo'ladi 3)yuz muskullarining tarangligi ortib, go'yo yuziga niqob kiygandek bo'ladi, har xil emotsional holatlarini aniqlab bo'lmaydi 4)nafas olishning va yurak ishining to'xtab qolishiga sabab bo'ladi A)1 B)2 C)3 D)4

26.Miyacha shikastlansa ... 1)tana muskullari bo'shashadi, turli harakatlarni bajarish qiyinlashadi, mast odamga o'xshab gandiraklab harakat qiladi 2)tana muskullarining tarangligi pasayib,

ixtiyorsiz harakatlar paydo bo'ladi 3)yuz muskullarining tarangligi ortib, go'yo yuziga niqob kiygandek bo'ladi, har xil emotsional holatlarini aniqlab bo'lmaydi 4)nafas olishning va yurak ishining to'xtab qolishiga sabab bo'ladi A)1 B)2 C)3 D)4

27.Bosh miya qismlari va ularga xos xususiyatlarni juftlab ko'rsating. a)uzunchoq miya b)miya ko'prigi d)o'rta miya e)oraliq miya f)miyacha 1)tarkibiy qismlariga ko'rish do'mboqlari (talamus), do'mboqosti sohasi (gipotalamus) kiradi 2)tanadagi barcha muskullarning harakatlarini muvozanatda bo'lishini ta'minlaydi 3)nafas olish va yurak ishini boshqaruvchi nervlarning markazlar joylashgan 4)uchlik, ko'z soqqasini va yuz muskullarini harakatlantiruvchi nervlarning markazlari joylashgan 5)to'rt tepalik bo'lib, oldingi 2 tasida po'stloqosti ko'rish markazlari, orqadagi 2 ta tepalikda esa po'stloqosti eshitish markazlari joylashgan A)a-3; b-4; d-5; e-1; f-2 B)a-3; b-4; d-5; e-2; f-1 C)a-3; b-5; d-4; e-1; f-2 D)a-5; b-2; d-1; e-3; f-4

43-mavzu

1. Bosh miya o‘ng va chap yarimshardan iborat bo‘lib, ular nima yordamida bir-biri bilan tutashib turadi. A) Choklar B) boylamlar C) qadoqsimon tana D) ipchalar

2. Bosh miya yarimsharlari ikki qavatdan iborat: (1) moddadan tashkil topgan tashqi po‘stloq qavat; (2) moddadan tashkil topgan ichki qavat. A) 1- oq 2- kulrang B) 1- kulrang 2- oq C) 1- oqimtir 2- targ`il D) 1- oq 2- targ`il

3. Bosh miya katta yarimsharlari po‘stloq qavatining qalinligi qancha bo‘ladi. A) 2,5- 3,0 mm B) 2,5- 4,0 mm C) 2,0- 3,0 mm D) 5,5- 3,0 mm

4. Po‘stloq tekis bo‘lmasdan, …… iborat. A) pushta va egatlardan B) qadoqlardan C) pushtalardan D) egatlardan

5. Nima miyya po`stlog`ida nihoyatda ko‘p miqdorda nerv hujayralari joylashuviga imkon beradi. A) pushta va egatlar B) qadoqlar C) pushtalar D) egatlar

6. Miya po‘stlog‘ida qancha hujayralar joylashgan. A) 14-15 mlrd B) 15-16 mlrd C) 14-17 mlrd D) 14-16 mlrd

7. Agar miya po‘stlog‘ining pushta va egatlari yozib tekislansa, uning umumiy sathi qanchani tashkil qiladi. A) 1458-1670 sm2 B) 1460-1670 sm2 C) 1468-1670 sm2 D) 1460-1678 sm2

8. Miya katta yarimsharlari qanday qismlariga bo‘linadi. A) peshana, chakka, tepa, yuz B) peshana, orqa, tepa, ensa C) peshana, chakka, tepa, ensa D) tana, chakka, tepa, ensa

9. Bosh miya katta yarim sharlari po‘stlog‘i mikroskopda tekshirilganda, undagi nerv hujayralari necha qavat bo‘lib joylashganligi aniqlangan.

A) 5 B) 4 C) 6 D) 7

10. Bosh miya kattayarimsharlari po‘stlog‘i bo‘limlarini aniqlang 1 - peshana bo‘limi, 2 - tepa bo'limi, 3 - ensa bo‘limi, 4 - chakka bo‘limi, 5 maikazoldi egati, 6 - markaziy egat, 7 - markazorti egati, 8 - yon egat, 9 - miyacha, 10 - miya dastasi. A) barchasi B) 2.6.3.4 C) 5.7 D) 3.5.9.10

11. mBosh miya katta yarimsharlari po‘stlog‘ining turli qismlarida joylashgan nerv hujayralarining po‘stloq sathi funksiyasiga ko‘ra uchta zonaga bo‘linadi bular ….. A) sezish, harakat va assotsiativ zonalar. B) sezish, harakat va qo`zg`alish zonalar. C) qisqarish, harakat va assotsiativ zonalar. D) sezish, tasirlanish va assotsiativ zonalar.

12. Qaysi zonalarida joylashgan nerv hujayralari to‘plami odam tanasining barcha sezgi organlarining oliy markazi hisoblanadi. A) harakat B) qo`zg`alish C) sezish D) assotsiativ

13. Qaysi markazlar teri, ko‘rish, eshitish, hid va ta’m bilish kabi sezgi organlari retseptorlaridan impuls qabul qiladi. A) harakat B) qo`zg`alish C) sezish D) assotsiativ

14. Bosh miya katta yarim sharlari po‘stlog‘ining qaysi zonasidagi nerv hujayralari to‘plami muskullar, paylar, bo‘g‘imlar, suyaklaming retseptorlaridan impuls qabul qilib, odam tanasining barcha qismlari harakatini boshqaruvchi oliy nerv markazi vazifasini bajaradi. A) harakat B) qo`zg`alish C) sezish D) assotsiativ

15. Qaysi zonalarning nerv hujayralari odam tanasining to‘qima va organlari bilan nerv yo‘llari orqali bog‘lanmagan, ular miya po‘stlog‘ining turli qismlaridagi nerv hujayralarini bir-biri bilan bog‘laydi. A) harakat B) qo`zg`alish C) sezish D) assotsiativ

16. Qaysi zonalar sezgi va harakatlanish organlaridan kelgan ta’sirni analiz va sintez qiladi. A) harakat B) qo`zg`alish C) sezish D) assotsiativ

17. miya o'ng va chap yarim sharlardan iborat bo'lib, ular ... tana yordamida bir-biri bilan tutashib turadi. A)konussimon B)slindrsimon C)ovalsimon D)qadoqsimon

18 .Bosh miya yarim sharlari ikki qavatdan iborat: ... 1)kulrang moddadan tashkil topgan tashqi po'stloq qavati 2)oq moddadan tashkil topgan ichki qavat 3)sezish zonasi joylashgan ichki qavat 4)harakat zonalari joylashgan tashqi qavat A)1,2 B)3,4 C)1,4 D)barchasi

19.Bosh miya katta yarimsharlari po'stloq qavatiga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)qalinligi 2,5-3,0 mm 2)pushta va egatlardan iborat 3)14-16 mlrd atrofida nerv hujayralari joylashgan 4)24-26 mlrd atrofida nerv hujayralari joylashgan 5)miya po'stlog'i pushtalarining soni barcha odamlarda bir xil 6)miya po'stlog'i pushtalarining tuzilishi xilma-xil 7)miya po'stlog'i pushtalarining soni barcha odamlarda xilma-xil 8)miya po'stlog'i pushtalarining tuzilishi barcha odamlarda bir xil

A)1,2,4,7,8 B)1,2,4,5,8 C)1,2,3,5,6 D)2,4,7,8

20.Agar miya po'stlog'ining pushta va egatlari yozib tekislansa, uning sathi ... sm2 ni tashkil qiladi. A)1750-1820 B)1200-1450 C)1020-1970 D)1468-1670

21.Miya katta yarim sharlari ... qismlarga bo'linadi. 1)peshana 2)chakka 3)tepa 4)ensa A)1,3,4 B)1,2,3 C)2,3,4 D)barchasi

22.Bosh miya katta yarimsharlari po'stlog'ining turli qismlarida joylashgan nerv hujayralarining po'stloq sathi funksiyasiga ko'ra ... zonalarga bo'linadi. 1)ko'rish 2)eshitish 3)sezish 4)harakat 5)hid bilish 6)assotsiativ A)1,2,5 B)3,4,6 C)1,3,6 D)barchasi

23.Sezish zonalariga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)muskullar, paylar, bo'g'imlar. suyaklarning retseptorlaridan impuls qabul qilib, odam tanasining barcha qismlari harakatini boshqaruvchi oliy nerv markazi vazifasini bajaradi 2)teri, ko'rish, eshitish, hid va ta'm bilish organlari retseptorlaridan impuls qabul qiladi 3)odam tanasining to'qima va organlari bilan nerv yo'llari orqali bog'lanmagan, ular miya po'stlog'ining turli qismlaridagi nerv hujayralarini bir-biri bilan bog'laydi. A)1 B)2 C)3 D)barchasi

24.Harakat zonalariga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)muskullar, paylar, bo'g'imlar. suyaklarning retseptorlaridan impuls qabul qilib, odam tanasining barcha qismlari harakatini boshqaruvchi oliy nerv markazi vazifasini bajaradi 2)teri, ko'rish, eshitish, hid va ta'm bilish organlari retseptorlaridan impuls qabul qiladi 3)odam tanasining to'qima va organlari bilan nerv yo'llari orqali bog'lanmagan, ular miya po'stlog'ining turli qismlaridagi nerv hujayralarini bir-biri bilan bog'laydi. A)1 B)2 C)3 D)barchasi

25.Assotsativ zonalariga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)muskullar, paylar, bo'g'imlar. suyaklarning retseptorlaridan impuls qabul qilib, odam tanasining barcha qismlari harakatini boshqaruvchi oliy nerv markazi vazifasini bajaradi 2)teri, ko'rish, eshitish, hid va ta'm bilish organlari retseptorlaridan impuls qabul qiladi 3)odam tanasining to'qima va organlari bilan nerv yo'llari orqali bog'lanmagan, ular miya po'stlog'ining turli qismlaridagi nerv hujayralarini bir-biri bilan bog'laydi. A)1 B)2 C)3 D)barchasi

26.Odam miya po'stlog'ining faoliyatlarini aniqlang. 1)fikrlash 2)ongi 3)o'zlashtirishi 4)eslab qolishi 5)boshqalar bilan muomila qilishi 6)madaniyati 7)bilim olishi 8)hunar o'rganishi 9)murakkab harakatlarni bajarishi A)1,3,5,7 B)2,4,8,9 C)1,4,6,7 D)barchasi

27.Qaysi zonalarda sezgi va harakatlanish organlaridan kelgan ta'sirni analiz va sintez qilinadi. A)sezish zonalarida B)harakat zonalarida C)assotsativ zonalarda D)barchasi

44-mavzu

1. Sezuvchi nerv tolalarining zararlanishi qanday kasallik deyiladi. A) nevrit B) nefrit C) nevralgiya D) gangliya

2. qaysi kasallikda kasallangan nerv sohasida kuchli og‘riq seziladi. A) nevrit B) nefrit C) nevralgiya D) gangliya

3.Harakatlantiruvchi nervlarning shamollashi qaysi kasallikga olib keladi. A) nevrit B) nefrit C) nevralgiya D) gangliya

4. Qaysi kasallikda yuz muskullari harakatsiz, shol boiib qolishi oqibatida yuzning bir tomoni va og'izning chakkasi tortilib qoladi. A) nevrit B) nefrit C) nevralgiya D) gangliya

5. Ba’zan umurtqa pog'onasi bel va dumg‘aza qismidan chiqadigan nervlarning siqilib qolishi sababli ….. deb ataladigan kasallik shamollash yoki og‘ir yuk ko‘tansh oqibatida kelib chiqadi. A) nevrit B) nefrit C) nevralgiya D) radikulit

6. Orqa miya harakatlantiruvchi neyronlarini viruslar zararlashidan qanday kasallik kelib chiqadi. A) nevrit B) polemiyelit C) nevralgiya D) radikulit

7. Qaysi kasallikda muskullar qisqarish xususiyatini qisman yoki tamoman yo‘qotishi mumkun. A) nevrit B) polemiyelit C) nevralgiya D) radikulit

8. Qaysi kasallik natijasida kasallangan nerv boshqaradigan organ kamharakat yoki harakatlanmaydigan (shol) bo‘lib, osilib qoladi. A) nevrit B) polemiyelit C) nevralgiya D) radikulit

9. Qaysi kasalliklarida miyada qon aylanishining buzilishi yoki kapillar qon tomirlari yorilib, miyaga qon quyilishi mumkin A) Gipertoniya (qon bosimining ko‘tarilishi) va ateroskleroz (qon tomiri nayining torayib qolishi) B) ateroskleroz (qon bosimining ko‘tarilishi) va Gipertoniya (qon tomiri nayining torayib qolishi) C) Gipotoniya (qon bosimining ko‘tarilishi) va ateroskleroz (qon tomiri nayining torayib qolishi) D) radikulit (qon bosimining ko‘tarilishi) va nevrit (qon tomiri nayining torayib qolishi)

10. Qaysi kasallik oqibatda miyaga keladigan kislorod va oziq moddalar kamayib, miyaning ishi buziladi. A) Gipertoniya (qon bosimining ko‘tarilishi) va ateroskleroz (qon tomiri nayining torayib qolishi) B) ateroskleroz (qon bosimining ko‘tarilishi) va Gipertoniya (qon tomiri nayining torayib qolishi) C) Gipotoniya (qon bosimining ko‘tarilishi) va ateroskleroz (qon tomiri nayining torayib qolishi) D) radikulit (qon bosimining ko‘tarilishi) va nevrit (qon tomiri nayining torayib qolishi)

11. Qaysi kasallikda qo‘l va oyoqni harakatlantiradigan markazlar shikastlanganida organlar harakatlanmasdan, tarashadek qotib qoladi. A) Gipertoniya (qon bosimining ko‘tarilishi) va ateroskleroz (qon tomiri nayining torayib qolishi) B) ateroskleroz (qon bosimining ko‘tarilishi) va Gipertoniya (qon tomiri nayining torayib qolishi) C) Gipotoniya (qon bosimining ko‘tarilishi) va ateroskleroz (qon tomiri nayining torayib qolishi)

D) radikulit (qon bosimining ko‘tarilishi) va nevrit (qon tomiri nayining torayib qolishi)

12. Qaysi holatda dastlab odamning boshi aylanadi, ko‘z oldi qorong‘ilashadi, rangi oqarib, sovuq ter bosadi, yurak urishi va nafas olishi sekinlashadi. A) Miya chayqalishi, qattiq qo'rqish, qon ketishi yoki kuchli og'riq ta’sirida B) ateroskleroz (qon bosimining ko‘tarilishi) va Gipertoniya (qon tomiri nayining torayib qolishi) C) Gipotoniya (qon bosimining ko‘tarilishi) va ateroskleroz (qon tomiri nayining torayib qolishi) D) radikulit (qon bosimining ko‘tarilishi) va nevrit (qon tomiri nayining torayib qolishi)

13. Kalla suyagi va bosh miya yarimsharlarining rivojlanmasdan qolishi qanday kasallik. A) nevrit B) polemiyelit C) mikosefaliya D) radikulit

45-mavzu

1. Odam va yuksak hayvonlarning barcha xatti-harakatlari muayyan maqsadga qaratilgan bolib, markaziy nerv sistemasining faoliyati uning …… xususiyati bilan bog‘liq. A) o`tkazuvchanlik B) sezish C) reflektorlik D) qo`zg`luvchanlik

2. Nerv sistemasining qanday xususiyatini LM. Sechenov tushuntirib bergan. A) o`tkazuvchanlik B) sezish C) reflektorlik D) qo`zg`luvchanlik

3. U odamning xatti-harakati va ruhiy holati nerv sistemasining ….. xususiyati bilan bog‘liqligini isbotlab berdi. A) o`tkazuvchanlik B) sezish C) reflektorlik D) qo`zg`luvchanlik

4. Sechenovning 1863-yilda chiqqan «Bosh miya reflekslari» asarida ta’kidlanishicha, bosh miya reflekslari o'zaro chambarchas bog‘langan nechta qismdan iborat. A) 4 B) 5 C) 3 D) 6

5. P. Pavlov I.M. Sechenovning ishlarini davom ettirib, nimani kashf etdi va oliy nerv faoliyati to‘g‘risidagi zamonaviy ta’limotm yaratdi. A) shartli refleksni B) shartsiz refleksni C) qo`zg`lish va tormozlanishni D) A,B

6. Nasldan naslga o‘tadigan tug‘ma reflekslar A) shartli refleksni B) shartsiz refleksni C) qo`zg`lish va tormozlanishni D) A,B

7. Qanday reflekslar odam yoki hayvonlar hayoti davomida deyarli o‘zgarmasdan qoladi, ya’ni muayyan ta’sirga organizm doimo bir xilda javob beradi. A) shartli refleksni B) shartsiz refleksni C) qo`zg`lish va tormozlanishni D) A,B

8. Tug‘ilgan chaqaloqning ilk bor nafas olishini qaysi refleksga misol qilib keltirish mumkin. A) shartli refleksni B) shartsiz refleksni C) qo`zg`lish va tormozlanishni D) A,B

9. Refleksning qaysi turi yashash muhitining muayyan sharoitiga organizmning moslanishini ta’minlaydi. A) shartli refleksni B) shartsiz refleksni C) qo`zg`lish va tormozlanishni D) A,B

10. Hamma odamlar uchun umumiy bo'lganini aniqlang A) shartli refleksni B) shartsiz refleksni C) qo`zg`lish va tormozlanishni D) A,B

11. Organizmning tug'ma xatti-harakatlarining asosini qaysi reflekslar tashkil etadi. A) shartli refleksni B) shartsiz refleksni C) qo`zg`lish va tormozlanishni D) A,B

12. Murakkab xatti- harakatlar nima deyiladi. A) instinct B) refleks C) tasir D) qo`zg`lish

13.Quyudagilardan qaysilari doimiy bo'lib, hayot davomida deyarli o‘zgarmaydi. A) shartli refleks B) shartsiz refleks C) qo`zg`lish va tormozlanish D) A,B

14. Nimaning soni va xili barcha odamlar uchun deyarli bir xil bo'ladi. A) shartli refleks B) shartsiz refleks C) qo`zg`lish va tormozlanish D) A,B

15. Ovqatlanish, himoyalanish, chamalash, jinsiy reflekslar qanday reflekslar hisoblanadi. A) shartli refleks B) shartsiz reflex C) qo`zg`lish va tormozlanish D) A,B

16. Qaysi refleks tufayli endi tug'ilgan chaqaloqning labiga ona ko'kragining tegishi emish refleksini paydo qiladi. A) Tug‘ma shartli ovqatlanish reflekslari B) Tug‘ma shartsiz ovqatlanish reflekslari C) Orttirilgan shartsiz ovqatlanish reflekslari D) Orttirilgan shartli ovqatlanish reflekslari

17. Qaysi refleks bolaning og‘ziga so‘rg‘ich solinganda ham vujudga keladi. A) Tug‘ma shartli ovqatlanish reflekslari B) Tug‘ma shartsiz ovqatlanish reflekslari C) Orttirilgan shartsiz ovqatlanish reflekslari D) Orttirilgan shartli ovqatlanish reflekslari

18. Himoyalanish reflekslarni aniqlang? A) Yo‘talish, aksirish, B) ko‘zni yumish, C) issiq ta’sir etganda qo‘lni tortib olish D) barchasi

19. Quyidagilardan qaysi refleks yangi, notanish ta’sirlovchi ta’sirida yuzaga chiqadi. A) Himoyalanish B) Ovqatlanish C) Chamalash D) Jinsiy

20. Qaysi reflekslarda odamning notanish tovushdan sergaklanishi, quloq solib turishi, boshini burib qarashi, qiyo boqishi, o'ylamb qolishi tariqasida yuz beradi. A) Himoyalanish B) Ovqatlanish

C) Chamalash D) Jinsiy

21. Bu reflekslar notanish ta’sirlovchini anglab olishga yordam beradi. A) Himoyalanish B) Ovqatlanish C) Chamalash D) Jinsiy

46-mavzu

1. Itga ovqat berilganda unda reflektor tarzda solak ajrala boshlagan, ya’ni unda refleksning qaysi turi refleks paydo bo'lgan. A) Shartli B) Shartsiz C) Ovqatlanish D) Tam bilish

2.Markaziy nerv sistemasining yuqori qaismi qayer hisoblanadi? A) bosh miya katta yarim sharlari po’stlog’I B)orqa miyaning sezuvchi nerv hujayralari C)bosh miya katta yarim sharlari D)A va C

3.Odamning oily nerv faoliyati nimalar orqali namoyon bo’ladi? A)vegitativ nerv sistemasi tomonidan B)murakkab refleslar C)fikrlashi D)ruhiy holati

4.”Bosh miya reflekslari” qaysi olimga tegishli hisoblanadi? A)Pavlov B)Sechenov C)Ugolov D)Shmalgauzen

5.Uchlik nervi yallig’langanda qaysi sohalarda og’riq seziladi? 1-nerv tolalarida; 2-tishlarda; 3-qo’l va oyoqlarda; 4-og’iz chekkasi tortilib qoladi; 5-yuzda; 6-ko’z sohasida A)1,2,4 B)2,5,6 C)2,4,6 D)1,5,6,

6.Shartli reflekslar haqidagi ta’limotni kim yaratgan? A)Sechenov B)Pavlov C)Seversov D)Bazedov

7.Refleklar nima tufayli ikki turga bo’linadi? A)tashqi va ichki muhit tas’iriga odam organizmining nerv sistemasi orqali yuzaga chiqadigan javob reaksiyasiga qarab B)Shartli va Shartsiz bo’lishiga qarab C)markaziy nerv sistemasining qaysi qismi ishtirok etishiga qarab D)barchasi

8.Qaysi reflex tug’ma hisoblanadi? A)Shartli refleks B)Shartsiz refleks C)orttirilgan refleks D)gumanitar refleks

9.Shartsiz refleksga hos bo’lgan hususiyatlarni aniqlang? 1-ularning soni barcha turli kishilarda deyarli bir xil; 2-ular doimiy; 3-odamning hayoti davomida o’zgarmaydi; 4-markazi bosh miya katta yarim sharlari po’stlog’ida joylashgan; 5-nasldan naslga o’tadi; 6-u tug’ma hosiblanadi; A)2,3,4,5,6 B)1,2,3,4,6 C)1,2,3,4,5,6 D)1,2,3,5,6

10.Shartsiz refleksning markazi qayerda joylashgan? 1-uzunchoq miya; 2-miyacha; 3-o’rta miya; 4-orqa miya; 5-oraliq miya; 6-bosh miya katta yarim sharlari po’stlog’i A)1,2,3 B)1,3,5 C)6 D)2.3.5,

11.Qaysi reflex odam organizmidagi muhim hayotiy jarayonlarni ta’minlashga qaratilgan? A)shartli reflex B)shartsiz reflex C)A va B D)orttirilgan reflex

12.Shartli reflekslarning markazi qayerda joylashgan?

1-uzunchoq miya; 2-miyacha; 3-o’rta miya; 4-orqa miya; 5-oraliq miya; 6-bosh miya katta yarim sharlari po’stlog’i A)1,2,3 B)1,3,5 C)6 D)2.3.5,

13.Shartli reflex hosil bo’lishi uchun qanday tas’irlovchilar ta’sir ettirish kerak? A)oldin shartli ta’sirlovchi uning ketidan shartsiz ta’sirlovchi B) oldin shartsiz ta’sirlovchi uning ketidan shartli ta’sirlovchi C) faqat shartli ta’sirlovchi D) faqat shartsiz ta’sirlovchi

14. Shartli reflekslarga hos bo’lgan hususiyatlarni aniqlang? 1-ularning soni barcha turli kishilarda deyarli bir xil; 2-ular doimiy; 3-hayotiy tajribalar asosida hosil qilinadi; 4-odamning hayoti davomida o’zgarmaydi; 5-markazi bosh miya katta yarim sharlari po’stlog’ida joylashgan; 6-shartsiz reflekslar orqali hosil qilinadi; 7nasldan naslga o’tadi; 8--u tug’ma hisoblanadi; A)2,3,4,5,6, B)1,3,5,6 C)3,5,6 D)5

15. Hayot davomida har qanday odamga xos bo‘lgan xattiharakatlar va ko‘nikma- lar, chunonchi, bilim olish, kasb o'rganish, o‘qish, yozish kabi faoliyatlar qaysi reflekslarga misol boladi. A)shartli reflex B)shartsiz reflex C)A va B D)orttirilgan

16. Shartli reflekslarning tormozlanishi necha xil bo'ladi. A) tashqi va ichki B) so`nish kechikish C) sharttli sonish D) tug`ma va orttirilgan

17. Tashqi tormozlanish turlarini ajrating. A) induksion va himoyalanuvchi tormozlanish B) so`nish kechikish C) sharttli sonish D) tug`ma va orttirilgan

18. Qaysi tormozlanish shartli refleks hosil qilgan ta’sirlovchiga nisbatan kuchliroq yoki notanish ta’sirlovchining nerv markaziga ta’sirida paydo bo'ladi. A) Induksion B) himoyalavchi C) sharttli sonish D) tug`ma va orttirilgan

19. Qaysi tormozlanish nerv markazlari hujayralaridagi energiya sarfi bilan bog‘liq. A) Induksion B) himoyalavchi C) sharttli sonish D) tug`ma va orttirilgan

20. Bunday tormozlanish organizmni zo‘riqib kasallanishdan, hujayra va to'qimalarni yemirilishdan saqlab qoladi. A) Induksion B) himoyalavchi C) sharttli sonish D) tug`ma va orttirilgan

47-48 mavzu

1. Odam og‘zaki nutqining shakllanishi chap miya yarimsharlarining (a), yozma nutqi esa chap yarimsharlar (b) qismi bilan bog‘liq. A) a-peshana qismi b- peshana va ensa qismi B) a-peshana qismi b- peshana C) a-peshana va ensa qismi b- peshana D) a-teppa qismi b- peshana va ensa qismi

2. Nima har ikkala yarimsharniing o‘zaro muvofiqlashib ishlashini ta’minlaydi. A) Tepa va ensa qismning simmetrik qismlarini bog‘lab turuvchi nerv tolalari B) O‘ng va chap yarimsharlar simmetrik qismlarini bog‘lab turuvchi nerv tolalari C) O‘ng va chap yarimsharlar qadaqsimon qismlarini bog‘lab turuvchi nerv tolalari D) Peshana va ensa qismi yarimsharlar simmetrik qismlarini bog‘lab turuvchi nerv tolalari

3. Odamning ichki kechinmalari uning yurish-turishi, tovush balandligi, so‘zlash ohangining o‘zgarishi, imo-ishora, nima orqali ifodalanadi. A) mimika B) etibor C) emotsiya D) harakat

4. Quyidagilardan ijobiy (a) va salbiy (b) hissiyotlarni aniqlang. boladi. 1) qoniqish, 2) hayajonlanish, 3) xursandchilik, 4) xush ko'rish 5) g'azablanish, 6) qo‘rquv, 7) qayg'u, jirkanish A) a-5.6.7 b-1.2.3.4 B) b-5.6.7 a-1.2.3.4 C) a-2.5.6 b-1.2. D) 1.2.3. b-4.6.7

5…… qon aylanish, nafas olish va boshqa organlar ishining faollashuvi bilan birga namoyon bo‘ladi A) sezish B) harakat C) hissiyot D) emotsiya

6. NIma bilan bog‘liq jarayonlar organlar faoliyatini va organizm kuchini o‘zgartiradi, uni yangi o‘zgargan sharoitga tayyorlaydi. A) sezish B) harakat C) hissiyot D) emotsiya

7. NIma orqali boshqalarning his-tuyg‘usiga ta’sir qilish va ularning his-tuyg‘usini boshqarish mumkin. A) Ifodali xatti-harakatlar B) harakat C) hissiyot D) emotsiya

8. Odamdagi bu xususiyatlar uning yaxshi tarbiya ko‘rganligini va yuksak madaniyatli ekanligini bildiradi. A) A) Ifodali xatti-harakatlar B) harakat C) hissiyotni jilovlash D) emotsiya

9. Nima odamning o‘z ota-onasi va yaqinlariga munosabatini hamda odamda oila, el-yurt, Yatan tuyg'usini tarbiyalashda katta ahamiyatga ega. A) Ifodali xatti-harakatlar B) xis tuyg`u C) hissiyot D) emotsiya

10. Nima odamning dunyoqarashini shakllantirishning asosiy vositasi hisoblanadi. A) Ifodali xatti-harakatlar B) harakat C) hissiyot D) xis tuyg`u

11. Nimaning paydo bolishi bosh miya katta yarimsharlari va oraliq miya bilan bog‘liq. A) Ifodali xatti-harakatlar B) harakat C) hissiyot D) xis tuyg`u

12. Nerv markazlari va biologik faol moddalar nimani kuchaytirishi yoki tormozlashi mumkin, A) Ifodali xatti-harakatlar B) harakat C) hissiyot D) xis tuyg`u

13. Yarimsharlar po‘stlog‘ining peshana va chakka bo‘limlari hissiyotning qanday boshqarilishini ta’minlaydi. A)doimiy B)tartibli C)majburiy D) ixtiyoriy

14. Po‘stloqning qaysi qismi hissiyotni tormozlaydi yoki faollashtiradi, ya’ni uni boshqaradi, A) teppa B) peshana C) ensa D) chakka

15. Hissiyot turlari va ularga misollarni juftlab ko'rsating. a)ijobiy hissiyot b)salbiy hissiyot 1)qayg'urish 2)xursandchilik 3)qo'rqish 4)kulgi 5)qoniqish 6)taajublanish 7)yaxshi kayfiyat 8)yig'lash A)a-2,4,5,7; b-1,3,6,8 B)a-1,3,6,8; b-2,4,5,7 C)a-2,3,6,7; b-1,4,5,8 D)a-2,4,6,7; b-1,3,5,8

49-mavzu

1. ….. shaxsiy tajribaning to‘plcmib borishi, esda saqlab qolinishi va qayta hosil qilirushidart iborai. A) impuls B) tasir izi C) xotira D) miyya

2. Odamning nimani eslab qolishiga ko‘ra xotira 4 xilga bo‘linadi bular….. A) Harakat xotirasi, Obrazli xotira, Emotsional (hissiyotli) xotira, Og'zaki xotira B) Hissiyotli xotirasi, Obrazli xotira, Emotsional xotira, Og'zaki xotira C) Harakat xotirasi, Obrazli xotira, yozma xotira, Og'zaki xotira D) Harakat xotirasi, Ovozli xotira, Emotsional (hissiyotli) xotira, Og'zaki xotira

3. Qaysi xotira turli harakatlar orqali yozish, sport mashqlarini bajarish, raqsga tushish, transport vositalarini boshqarish kabi amallarni o‘rganib olishdan iborat. A) Harakat xotirasi, B) Obrazli xotira, C) Emotsional (hissiyotli) xotira, D) Og'zaki xotira

4. Qaysi xotirasi bosh miya yarimsharlari po‘stlog‘ining tepa qismi bilan bog‘liq. A) Harakat xotirasi, B) Obrazli xotira, C) Emotsional (hissiyotli) xotira, D) Og'zaki xotira

5. Qaysi xotira odamlar qiyofasi, tabiat ko'rinishlari, musiqa ohangi va nar- salar hidini eslab qolishga yordam beradi. A) Harakat xotirasi, B) Obrazli xotira, C) Emotsional (hissiyotli) xotira, D) Og'zaki xotira

6. Qaysi xotira artistlar, musajirlar, yozuvchilar, bastakorlarda ayniqsa yaxshi rivojlangan. A) Harakat xotirasi, B) Obrazli xotira, C) Emotsional (hissiyotli) xotira, D) Og'zaki xotira

7. Qaysi xotira bosh miya yarimsharlari chakka va ensa qismlaridagi eshitish va ko'rish markazlarida qoladigan izlar bilan bog‘liq. A) Harakat xotirasi, B) Obrazli xotira, C) Emotsional (hissiyotli) xotira, D) Og'zaki xotira

8. Qaysi xotira odamning o‘z boshidan o'tkazgan his-tuyg‘ularini esda saqlab qolishdan iborat. A) Harakat xotirasi, B) Obrazli xotira, C) Emotsional (hissiyotli) xotira, D) Og'zaki xotira

9. Qaysi xotira hamma odamda rivojlangan bo‘ladi. Bunday xotira hissiy qo‘zg‘alishda ajralib chiqadigan gormonlar bilan bog'liq. A) Harakat xotirasi, B) Obrazli xotira, C) Emotsional (hissiyotli) xotira, D) Og'zaki xotira

10. Qaysi xotira tufayli boshqa odamning boshidan o'tganlarini his etib, unga hamdard bo‘lamiz. A) Harakat xotirasi, B) Obrazli xotira, C) Emotsional (hissiyotli) xotira, D) Og'zaki xotira

11. Qaysi xotira o‘qilgan va eshitilgan so'zlarni esda saqlab qolishdan iborat. A) Harakat xotirasi, B) Obrazli xotira, C) Emotsional (hissiyotli) xotira, D) Og'zaki xotira

12. Xotirada saqlab qolish sezgi organlaridagi qo‘zg‘alish bilan bogliq bo'lganidan, nimaning markazi xotira markazi ham bo'ladi. A) sezgi organlari B) analizatorlar C) miyya po`stlog`I C) yarim sharlar

13. Obrazli xotira izdan chiqishiga sabab? A) peshana qismi zararlanganida B) teppa qismi zararlanganida C) chakka qismi zararlanganida D) ensa qismi zararlanganida

14. Ta’sir izining saqlanish muddatiga binoan xotira Qanday turlarda bo‘ladi. A) ixtiyoriy va ixtiyorsiz B) qisqa muddatli ixtiyoriy C) uzoq muddatli ixtiyorsiz D) qisqa va uzoq muddatli

15. Xotira - ... 1)bosh miya katta yarimsharlari po'stlog'ining nerv hujayralarida, oliy nerv markazlarida paydo bo'lgan qo'zg'olishlar 2)bosh miya katta yarimsharlari po'stlog'ining nerv hujayralarida, oliy nerv markazlarida paydo bo'lgan qo'zg'olishlar so'nib, ulardan qolgan ta'sir izi 3)atrofdagi voqealiklarga organizmning oliy nerv faoliyati orqali ko'rsatgan munosabati 4)bosh miya katta yarimsharlari po'stloq qismidagi nerv markazlarining tormozlanish natijasida hosil bo'ladigan fiziologik holat A)1 B)2 C)3 D)4

16. Xotira davomiyligiga ko'ra ... bo'ladi. 1)ixtiyoriy 2)ixtiyorsiz 3)qisqa muddatli 4)uzoq muddatli 5)obrazli xotira 6)emotsional xotira 7)harakat xotirasi A)1,2 B)3,4 C)5,6 D)5,7 59.Sodir bo'lgan voqealarning eslab qolinishi ... bo'ladi. 1)ixtiyoriy 2)ixtiyorsiz 3)qisqa muddatli 4)uzoq muddatli 5)obrazli xotira 6)emotsional xotira 7)harakat xotirasi A)1,2 B)3,4 C)5,6 D)5,7 17.Ta'sir qaysi sezgi organlari orqali qabul qilinishiga ko'ra xotiraning ... turlari bo'ladi. 1)ixtiyoriy 2)ixtiyorsiz 3)qisqa muddatli 4)uzoq muddatli 5)obrazli xotira 6)emotsional xotira 7)harakat xotirasi A)1,2 B)3,4 C)5,6,7 D)barchasi

50-mavzu

1. Tajribada it ovqatsiz (a) kun, uyqusiz(b) kun yashagan. A) a- 15-20 b-10-12 B) a-20-25 b-10-12 C) a-20-30 b-10-15 D) a-10-20 b-10-15

2. Odatdagi necha soatli uyqu 4-5 sikldan iborat. A) 6-7 B) 7-8 C) 8.9 D) 5.6

3. Uyquning har bir sikli esa qanday bosqichlaridan iborat.

A) uzoq va qisqa B) aktiv va passiv C) ixtiyoriy va ixtiyorsiz D) sekin va tez uyqu

4. Odam uyqusi qaysi uyqu fazasidan boshlanadi. A) ixtiyoriy B) sekin C) tez D) kech

5. Qaysi fazada nafas olish, tomir urishi, ko‘z harakati sekinlashadi, moddalar almashinuvi va tana harorati pasayadi, muskullar bo‘shashadi. A) ixtiyoriy B) sekin C) tez D) kech

6. Qaysi uyqu uxlaganda n 1—1,5 soat keyin boshlanib, 10-15 minut davom etadi A) ixtiyoriy B) sekin C) tez D) kech

7. ……. uyqu fazasida odam tez-tez va chuqur nafas ola boshlaydi, ichki organlar faoliyati kuchayadi, ayrim muskullar qisqarishi tufayli ko‘z, qo‘l va oyoqlar harakatga keladi. A) ixtiyoriy B) sekin C) tez D) kech

8. Uyquning qaysi fazasida uyquda odam fantaziyaga boy tush ko‘radi. A) ixtiyoriy B) sekin C) tez D) kech

9. I.M. Sechenov fikricha, «Tush ko'rish – (a) taassurotlarning (b) kombinatsiyasidan iborat». A) a- mantiqli b- mantiqsiz B) a-mantiqsiz b mantiqli C) a- ixtiyorsiz b- ixtiyoriy D) a- uzoq b- qisqa

10. Qanday uyquning tushi kam hissiyotli, mantiqli va fikrlash shaklida bo'ladi. A) ixtiyoriy B) sekin C) tez D) kech

11. Uyqu vaqtida analizatorning faoliyatiga bog'liq qaysi xususiyatlar deyarli yo'qoladi? 1)ko'rish 2)eshitish 3)hid va ta'm bilish 4)harakatlanish 5)terining issiq-sovuqni, siypalashni, kuchsiz og'riqni sezish 6)fikrlash 7)ong 8)tashqi muhitdagi voqealarni sezish 9)tashqi muhit o'zgarishlari to'g'risida xulosa qilish A)1,3,5,7,9 B)2,4,6,8 C)6,7,8,9 D)1,2,3,4,5

12.Uxlagan odamda oliy nerv faoliyatiga xos bo'lgan qaysi xususiyatlar deyarli yo'qoladi? 1)ko'rish 2)eshitish 3)hid va ta'm bilish 4)harakatlanish 5)terining issiq-sovuqni, siypalashni, kuchsiz og'riqni sezish 6)fikrlash 7)ong 8)tashqi muhitdagi voqealarni sezish 9)tashqi muhit o'zgarishlari to'g'risida xulosa qilish A)1,3,5,7,9 B)2,4,6,8 C)6,7,8,9 D)1,2,3,4,5

13.Uxlagan odamda .... 1)shartsiz reflekslar hosil bo'lmaydi 2)shartli reflekslar hosil bo'lmaydi 3)faqat shartli reflekslar hosil bo'ladi 4)shartli va shartsiz reflekslar hosil bo'laveradi A)1 B)2 C)3 D)4

14.Uyqu vaqtida ... markazlarning ish faoliyati butunlay yo'qolmaydi. 1)orqa miyadagi 2)uzunchoq miyadagi 3)o'rta miyadagi 4)oraliq miyadagi A)1,2 B)3,4 C)2,3,4 D)barchasi

15.Uyqu vaqtida ... kabi organlarning ishi ma'lum darajada pasayadi. 1)yurak-qon tomir 2)nafas olish tizimi 3)buyrak 4)endokrin sistemasi A)1,2 B)3,4 C)2,3,4 D)barchasi

16. Uyquning buzilishi qanday turlardan iborat. A) kam yoki ko`p B) uyquchanlik va uyqusizlikdan C) tez va sekin D) uzoq va qisqa

17. ……. ko‘pincha og‘ir yuqumli kasalliklardan keyin, kamqonlik va bosh miya kasalliklarida kuzatiladi. A) uyquchanlik B) uyqusizlik C) uyqusirash D) tush ko`rish

18. Nima kam harakatlanish, organizmning jismoniy toliqmaganligi bilan bog‘liq. A) uyquchanlik B) uyqusizlik C) uyqusirash D) tush ko`rish

19. Sutka davomida chaqaloq(a), bola bir yoshda(b), 6-7 yoshda(c) , 14 yoshda(d) , katta yoshdagi odam(e) uxlashi kerak. A) a- 20-22 soat b-16-17 soat c-12-13 soat d-9,5-10 soat e-7-8 soat B) a- 21-22 soat b-15-17 soat c-12-13 soat d-9,5-10 soat e-7-8 soat C) a- 21-22 soat b-16-17 soat c-11-13 soat d-9,5-10 soat e-7-8 soat D) a- 21-22 soat b-16-17 soat c-12-13 soat d-9,5-10 soat e-7-8 soat

20. Nimaning ta’sirida yarimsharlar po‘stlog‘idagi nerv markazlarining hammasi emas, balki ma’lum qismi tormozlanadi. A) ixtiyoriy uyquda B) sekin uyquda C) gipnitik uyquda D) kech uyquda

21. Har xil kimyoviy moddalar ta’sirida bosh miya nerv markazlarida tormozlanishning paydo bo'lishi qanday uyqu hisoblanadi A) ixtiyoriy uyquda B) sekin uyquda C) gipnitik uyquda D) narkotik uyquda

22. qaysi kasallikda odam tunda uyqudan turib yuradi, har xil ishlarni bajaradi, ba’zan devor ustida yuradi yoki ko'chaga chiqib, qaytib kelib yotadi. Ertasiga hech narsani eslay olmaydi, A) letargiya B) uyqusizlik C) oyparastlik D) chuqur uyquda

23. Qaysi uyqu to‘satdan chuqur uyquga ketishdan iborat. Bu holat nerv sistemasining o‘ta qo‘zg‘aluvchanligi va tormozlanish, o‘ta charchash, bosh miyaning shikastlanishi, kuchli hayajonlanish, qattiq qo'rqish va chuqur qayg‘u bilan bog‘liq bo'lishi mumkin. A) letargiya B) uyqusizlik C) oyparastlik D) chuqur uyquda

24. …… uyquda nafas olish va yurak urishi sekinlashib qoladi. Odam hech narsani, hatto og`riqni ham sezmaydi A) letargiya B) uyqusizlik C) oyparastlik D) chuqur uyquda

25. qaysi uyqu bir necha soat, kun, hafta, oy va hatto yillar davom etishi mumkin. Uyg‘onish ham xuddi uyquga ketish singari to‘satdan sodir bo'ladi. A) letargiya B) uyqusizlik C) oyparastlik D) chuqur uyquda

26. Odamda uyquning quyidagi turlari bo'lishi mumkin: ... 1)tabiiy fiziologik uyqu 2)gipnotik 3)narkotik 4)uyqu kasalliklari A)1,2 B)3,4 C)1,2,3 D)barchasi

27.Tabiiy fiziologik uyquga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)har xil so'zlar va harakatlar ta'sirida yuzaga keladi 2)har kungi tundagi normal uyqu 3)miya yarimsharlarining po'stloq qismidagi nerv markazlarining ma'lum qismi tormozlanadi 4)kimyoviy dori moddalari ta'sirida bosh miya nerv hujayralarida tormozlanish holati yuzaga keladi 5)bu uyquga ehtiyoji yoshga qarab turlicha bo'ladi A)1,3 B)2,5 C)4 D)barchasi

28.Gipnotik uyquga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)har xil so'zlar va harakatlar ta'sirida yuzaga keladi 2)har kungi tundagi normal uyqu 3)miya yarimsharlarining po'stloq qismidagi nerv markazlarining ma'lum qismi tormozlanadi 4)kimyoviy dori moddalari ta'sirida bosh miya nerv hujayralarida tormozlanish holati yuzaga keladi 5)bu uyquga ehtiyoji yoshga qarab turlicha bo'ladi 6)ba'zi ruhiy kasalliklarni davolashda qo'llaniladi A)2,5 B)1,4,6 C)1,3,6 D)barchasi

29.Narkotik uyquga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)har xil so'zlar va harakatlar ta'sirida yuzaga keladi 2)har kungi tundagi normal uyqu 3)miya yarimsharlarining po'stloq qismidagi nerv markazlarining ma'lum qismi tormozlanadi 4)kimyoviy dori moddalari ta'sirida bosh miya nerv hujayralarida tormozlanish holati yuzaga keladi 5)bu uyquga ehtiyoji yoshga qarab turlicha bo'ladi 6)ba'zi ruhiy kasalliklarni davolashda qo'llaniladi A)1,3,6 B)2,5 C)4 D)6

30.Uyqu kasalliklariga ... kiradi. 1)oyparast (lunatik) 2)fiziologik 3)letargiya 4)gipnotik 5)uyqusizlik (insomniya, agripniya) A)2,3,5 B)1,2,4 C)1,3,5 D)barchasi

31.Uyqu kasalliklari va ularga xos xususiyatlarni juftlab ko'rsating. a)oyparast (lunatik) b)letargiya d)uyqusizlik (insomniya, agripniya) 1)to'satdan chuqur uyquga ketish 2)tungi uyquning buzilishi 3)tungi uyqu vaqtida o'rnidan turib har xil harakatlarni bajaradi, ertasi kuni hech narsani eslay olmaydi A)a-2; b-3; d-1 B)a-1; b-2; d-3 C)a-3; b-2; d-1 D)a-3; b-1; d-2

32.Qaysi uyqu kasalligida nafas olish va yurak urishi sekinlashib, sezilmaydigan darajada bo'ladi? A)lunatik B)insomniya C)letargiya D)narkotik

51-mavzu

1. Odamning faolligi, harakatchanligi, barcha his-tuyg‘ularining majmuyi uning …… tashkil etadi. A) hissiyotini B) temperementini C) tasirlanishini C) qo`zg`lishini D) tormozlanishini

2. Bundan 2500 yil oldin Gippokrat taklif etgan klassifikatsiyasiga asosan odamlar (a) (muvozanatlashmagan, oson qo‘zg‘aluvchan), (b) (muvozanatlashgan, optimist), oson qo‘zg‘aluvchan, ya’ni (c) (muvozanatlashgan) va (d) (muvozanatlashmagan) tiplarga ajratiladi. A) b- sangvinik d- melcmxolik c- flegmcttiklar a- xolerik B) a- xolerik c- sangvinik b- flegmcttiklar d- melcmxolik C) d- xolerik b- sangvinik c- flegmcttiklar a- melcmxolik D) a- xolerik b- sangvinik d- flegmcttiklar c- melcmxolik

3. I.P. Pavlov qaysi tipni muvozanatlashmagan va muvozanatlashgan tiplarga,

A) kuchsiz B)melanholik C) kuchli D) sangvinik

4. Qaysi tipni harakatchan va harakatsiz tiplarga ajratgan. A) muvozanatlashmagan B)melanholik C) kuchli D) muvozanatlashgan

5. Bu tipdagi odamlar kuchli ta’sirchan, xulq-atvori murakkab boladi. Ular serharakat, urushqoq, tez o'rtoqlashadigan va urushib qoladigan, arzimas narsaga xafa boladigan, vaqti xush bolganida o‘z- o‘zidan kuladigan, o‘zicha ashula xirgoyi qilib yuradigan bo‘lishadi, A) Kuchli, muvozanatlashmagan xolerik B) Kuchli, muvozanatlashgan xolerik C) Kuchsiz, muvozanatlashmagan xolerik D) Kuchli, muvozanatlashmagan sangvinik

6. I P. Pavlov bunday odamlarni «hayot zahmatkashlari» deb atagan bular kimlar. A) Kuchli muvozanatlashgan, harakatchan (sangvinik) B) Kuchli, muvozanatlashgan xolerik C) Kuchsiz, muvozanatlashmagan xolerik D) Kuchli, muvozanallashgan, kamharakat (flegmatik)

7. Qaysi tipdagi odam kamharakat, uning xatti-harakati ishonchsiz, his-tuyg‘usi chuqur va turg‘un, lekin tashqi tomondan ko'zga tashlanmaydi. Ular nozik ishlarni qoyil qilib bajarishadi, A) Kuchli muvozanatlashgan, harakatchan (sangvinik) B) Kuchli, muvozanatlashgan xolerik C) Kuchsiz, muvozanatlashmagan xolerik D) Kuchsiz, muvozanatlashmagan, melanxolik

8. Nevroz - ... 1)nerv sistemasi oliy nerv faoliyatining buzilishi bilan bog'liq og'ir ruhiy xastalik 2)sezuvchi nerv tolalarining yallig'lanishi bilan bog'liq nerv kasalligi 3)harakatlantiruvchi nerv tolalarining yallig'lanishi bilan bog'liq nerv kasalligi 4)nerv tugunlarining yallig'lanishi bilan bog'liq nerv kasalligi A)1 B)2 C)3 D)4

9.Bolalarni nevrozga olib kelishi mumkin bo'lgan sabablarni ko'rsating. 1)noto'g'ri, qattiqqo'llik bilan tarbiyalash 2)qiziqish va erkini mensimaslik 3)tahqirlash 4)ortiqcha mehribonlik 5)har qanday istaklarini bajo keltirish 6)o'rinsiz maqtash 7)arzanda qilib o'stirish A)1,2,3 B)4,5,6,7 C)1,3,5,7 D)barchasi

10.Alkogol .... 1)markaziy nerv sistemasida qo'zg'alish va tormozlanish holatlarining bir me'yorda kechishiga xalaqit beradi 2)shartli reflekslar hosil bo'lishini sekinlashtiradi 3)bosh miyaning ayrim qismlarini qo'zg'atib, xursandchilik kayfiyatini paydo qiladi 4)miya po'stlog'i quyi markazlarning ishini nazorat qilmay qo'yadi 5)qo'l, oyoq, til va ko'zning harakatlanish aniqligini buzadi A)1,2 B)3,4 C)1,4,5 D)barchasi

11.Giyohvandlik - ... 1)turli o'simliklarni muntazam iste'mol qilish 2)dorivor o'simliklarni ko'p iste'mol qilib qo'yish 3)kayf keltiradigan moddalarni ko'proq iste'mol qilinishi oqibatida kelib chiqadigan og'ir ruhiy kasallik 4)alkogolga ruju qo'yish A)1 B)2 C)3 D)4

12.Giyohvandlikda ... 1)yurak urishi o'zgaradi 2)og'iz quriydi 3)ko'p terlaydi 4)qo'l-oyoq titraydi 5)ko'z qorachig'i kengayadi 6)tajanglik kuzatiladi 7)xotira buziladi A)1,2,3,4 B)4,5,6,7 C)1,3,5,7 D)barchasi

13.Alkogolizm va giyohvandlikni jamiyatga qanday zarari bor? 1)bunday odamlar o'z vazifasiga e'tiborsiz bo'ladi 2)bunday odamlar oilasi va qarindoshlariga e'tiborsiz bo'ladi 3)mast holda og'ir jinoyatlar sodir qiladi 4)ulardan turli irsiy kasallklarga uchragan bolalar tug'iladi 5)ularning bolalari orasida aqliy zaiflik va asab kasalliklari ko'p uchraydi A)1,2 B)3,4 C)3,4,5 D)barchasi

14. Qaysi tipdagilar hozirjavob, vaziyatni tez baholaydigan, xushchaqchaq va xushmuomala boladi. A) Kuchli muvozanatlashgan, harakatchan (sangvinik) B) Kuchli, muvozanatlashgan xolerik C) Kuchsiz, muvozanatlashmagan xolerik D) Kuchli, muvozanatlashmagan sangvinik

15. Qaysi tipdagilar yuvosh va vazmin bolishadi. Ular har bir ishni o'ylab, oxirigacha bajarishadi. A) Kuchli muvozanatlashgan, harakatchan (sangvinik) B) Kuchli, muvozanatlashgan xolerik C) Kuchsiz, muvozanatlashmagan xolerik D) Kuchli, muvozanallashgan, kamharakat (flegmatik)

52-mavzu

1. Sezgi organlarida joylashgan retseptorlar tashqi va ichki muhitdan keladigan ta’sirni nimaga aylantiradi. A) nerv impulslariga B) signallarga C) tasurotga D) harakatga

2. Nerv impulslari ta’sirida yarimsharlar po‘stlog‘idagi nimaning qo‘zg‘alishi sezgi tuyg‘usini hosil qiladi. A) nefronlarning B) tolalarning C) neyronlarning D) dendridning

3. Retseptorlar, qo‘zg‘alishni nerv markaziga o'tkazadigan nerv yo‘li va yarimsharlar po‘stlog‘ining maxsus zonasi ……. hosil qiladi. Bunday sistemani A) asotsassiv zonani B) sensor sistemani C) harakat zonasini D) ko`rish zonasini

4. Nima atrof-muhitda va organizmda sodir bo‘ladigan hodisalarni qabul qilib, tahlil qilishga ixtisoslashgan nerv tuzilmalaridan iborat. A) aksonlar B) kason uchlari C) analizatorlar D) retseptorlar

5. Nima organizm ichki muhiti, muvozanat saqlash, tayanchharakat apparati, qon bosimini nazorat qiladi. A) aksonlar B) kason uchlari C) ichki analizatorlar D) retseptorlar

6. Nima orqali organizmda va undan tashqarida yuz berayotgan jarayonlar haqida aniq axborot oladi. Ana shu asosda organlar va to'qimalarga buyruq beradi. A) aksonlar B) kason uchlari C) ichki analizatorlar D) markaziy nerv sistemasining analizatorlari

7. (a) zonasida ko‘rish, (b) - teri orqali sezish, (c) - eshitish markazlari bor. A) a-ensa b-teppa c- chakka

B) b-ensa a-teppa c- chakka C) a-ensa c-teppa b- chakka D) c-ensa b-teppa a- chakka

8. Bosh miya katta yarimsharlari po‘stlog‘idagi qaysi zonalar barcha analizatorlarni o‘zaro bog‘lab turadi. A) sezuvchi B) harakatlantiruvchi C) assotsiativ D) barchasi

9. Sezgi organlaridan chiqadigan nerv yo'llari orqa miya, bosh miya stvoli va oraliq miyada kesishib, nimani hosil qiladi. A) tugunni B) tutashuvni C) kontaktni D) B,C

10. Barcha …… funksional jihatdan o‘zaro chambarchas bog‘langan. A) aksonlar B) kason uchlari C) analizatorlar D) retseptorlar

11. Osmonda bulut paydo bo'lishi (a), havoning sovishi (b), momaqaldiroq gumburlashidan (c) tezda yomg‘ir yog‘ishi to‘g‘risida xulosa chiqaramiz, yomg‘ir yog‘ishini kutib o‘tirmasdan, o‘zimizni panaga olamiz. A) a- ko‘rish analizatori c- teri analizatori b-eshitish analizatori B) b- ko‘rish analizatori a- teri analizatori c-eshitish analizatori C) a- ko‘rish analizatori b- teri analizatori c-eshitish analizatori D) c- ko‘rish analizatori b- teri analizatori a-eshitish analizatori

12. Sezgi organlari ... 1)organizmning tashqi muhitga ta'sir etishini ta'minlaydi 2)odam organizmining bir butunligini ta'minlaydi 3)organizmni tashqi muhit ta'sirlaridan himoya qiladi 4)tashqi muhit bilan organizmni bog'lab turadi A)1 B)2 C)3 D)4

13.Bosh miya po'stlog'ining turli qismlarida maxsus nerv hujayralari to'plami bo'lib ularni I.P.Pavlov ... deb atadi. A)retseptorlar B)analizatorlar C)neyronlar D)refleks yoyi

14.Har bir analizator uch qismdan iborat: .... 1)aksonlar 2)dendritlar 3)retseptor 4)sezuvchi nerv tolasi 5)sezuvchi nerv markazi 6)neyrogliya A)1,2,5 B)1,2,6 C)3,4,5 D)barchasi

15.Analizator qismlari va ularning vazifasini juftlab ko'rsating. a)retseptor b)sezuvchi nerv tolasi d)sezuvchi nerv markazi 1)o'tkazuvchi qismi 2)analiz-sintez qiluvchi qismi 3)ta'surotlarni qabul qiluvchi qismi A)a-3; b-1; d-2 B)a-3; b-2; d-1 C)a-2; b-3; d-1 D)a-1; b-2; d-3

16.Analizatorning ... qismi shikastlansa muayyan sezgi organlarining ish faoliyati buziladi. 1)retseptor 2)sezuvchi nerv tolasi 3)sezuvchi nerv markazi A)1 B)2 C)3 D)barchasi

53-54- mavzu

1. Odam tashqi dunyodan oladigan axborotning necha % ini ko‘z orqali qabul qiladi. A) 70 B) 80 C) 90 D) 100

2. Qo‘shimcha organlarni aniqlang 1-qovoqlar, 2-kipriklar, 3- ko‘z muskullari 4-yosh bezlaridan A) 1 B) 2.3 C) 4.1 D) 3.1.4.2

3. Ko‘z soqqasi (a) shaklda bo‘lib,(b) ichida joylashgan.

A) a- ovalsimon b- yuz suyagi B) a- yumaloq b-burun chaqnog`I ichida C) a- sharsimon b-ko‘z kosasi D) a- sharsimon b- yuz suyagi

4. Ko‘z kosasi ichki yuzasidan ko‘z soqqasi sirtiga ………. chiqadi. A) ko‘zni harakatlantiruvchi muskullar B) gavharni harakatlantiruvchi muskullar C) qorachiqni harakatlantiruvchi muskullar D) ko‘zni harakatlantiruvchi nervlar

5. Nima ko‘zni mexanik va kimyoviy ta’sirdan, mikroorganizmlar va begona moddalardan himoya qiladi. A) qorachiq B) oqsil parda C) gavhar D) shishasimon tana

6. Oqsil pardaning ko‘z oldida joylashgan qismi shaffof bo‘lib.(a), qolgan qismi esa (b)deyiladi. A) a- sclera b- shoxsimon parda B) a- gavhar b- tana C) a- qorachiq b- gavhar D) a- shoxsimon parda b- sklera

7. (a) parda yorug‘likni yaxshi o‘tkazadi. Xira oqish rangli (b) yoruglikni o‘tkazmaydi. A) a- sclera b- shoxsimon parda B) a- gavhar b- tana C) a- qorachiq b- gavhar D) a- shoxsimon parda b- sclera

8. Qaysi qavatda juda ko`p retseptorlar joylashgan. Ular qo‘zg‘alganida qovoq yumilishi yoki pirpirashi, ko'zdan yosh oqishi kabi himoya reflekslari paydo bo‘ladi. A) shoxsimon B) sclera C) kipriksimon d) kolbasimon

9. NIma kiprikli tana va ko‘z kosasining ichki yuzasini qoplab turadi. A)shox parda B) oq parda C) tomirli parda D) to`r parda

10. Tomirli pardaning ichki yuzasi …… pigment bilan qoplangan. A) oq B) ko`k C) qora D) turli

11. Nima ko‘zga tushgan yorug‘likni yutib, tasvirni aniqlashtirib beradi. A) oq parda B) ko`k parda C) qora pigment D) to`r parda

12. Tomirli pardoning oldingi qismi qaysi pardani hosil qiladi. A) kamalak B) oq parda B) ko`k parda D) to`r parda

13. …….. parda havorangdan to‘q jigarranggacha bo‘lishi mumkin. A) kamalak B) oq parda B) ko`k parda D) to`r parda

14. ……. pardaning shox pardadan keyingi qismi kiprikli tanani hosil qiladi. A) kamalak B) oq parda B) ko`k parda D) tomirli parda

15. Nimaning tanasidagi muskullar yordamida ko‘z gavhari ko‘z kosasi va kamalak pardaga yopishib turadi. A) shishasimon tana B) to`rsimon tana C) kiprikli tana D) oq parda

16. Qaysi parda o'rtasidagi teshik qora-chiq deyiladi. A) kamalak B) oq parda B) ko`k parda D) tomirli parda

17. Kuchli yorug'likda qorachiq……. , yorug`lik o'tishini kamaytiradi. A) o`zgarmaydi B) torayadi C) kengayadi D) tortiladi

18. Ko‘zning (a) pardasi ostida joylashgan eng ostki(b) parda bir necha qator bo‘lib joylashgan (c) mln tayoqchasimon va (d)mln kolbasimon hujayralardan iborat A)a- tomirli b- to'rparda c- 110-125 d- 6-7 B) a- tomirli b- to'rparda c- 110-125 d- 5-7 C) b- tomirli a- to'rparda c- 110-125 d- 6-7 D) a- tomirli b- to'rparda c- 100-125 d- 6-7

19. ……… hujayralar kuchsiz yorug‘likka sezgir bolganidan tungi ko'rish retseptorlari deyiladi. A) kolbasimon B) ovallsimon C) tayoqchasimon D) ipsimon

20. ……….. hujayralar rang sezadigan kunduzgi yorug'lik retseptorlari hisoblanadi. A) kolbasimon B) ovallsimon C) tayoqchasimon D) ipsimon

21. Tug'ma rangni ajratolmaslik (a)% erkaklar va (b) % ayollar o'rtasida uchraydi. A) a- 5 b- 10 B) 10 b-1 C) a- b-10 D) a-5 b-1

22. Qorachiq orqasida ikki tomonlama qavariq shaffof linza ……. turadi. A) qorachiq B) oqsil parda C) gavhar D) shishasimon tana

23. Gavhar va to‘r parda oralig'i shaffof ……. bilan to'lgan. A) qorachiq B) oqsil parda C) gavhar D) shishasimon tana

24. Ko'r dog' yaqinida retseptorlar juda ko‘p to'plangan sariq dog' nima deyiladi. A) qorachiq B) ko`rish markazi C) gavhar D) shishasimon tana

25. Ko'rish markazining faqat …….. hujayralardan iborat o'rta qismi aniq ko'rish markazi bo'ladi. A) kolbasimon B) ovallsimon C) tayoqchasimon D) ipsimon

26. Qaysi pardada joylashgan nerv hujayralarining o'simtalari ko'rish nervlarini hosil qiladi. A) kamalak B) oq parda B) ko`k parda D) to`r parda

27. Buyumdan qaytgan yorug'lik nuri muguz parda, ko'zning oldingi kamerasi, qorachiq, ko'z gavhari va shishasimon tana orqali o'tib, qayerda buyumning kichraygan va teskari ag'darilgan tasvirini hosil qiladi. A) ko`r dog`da B) oq pardada C) sariqdog`da D) to`r pardada

28. Kamalak parda orqasida joylashgan ……… muskullar ko‘z gavhari qavariqligini o‘zgartirib, yorug‘lik nurlarini ko‘proq yoki kamroq sinishini ta’minlaydi. A) aylana B) to`g`ri yo`nalgan C) kipriksimon D) qavariq

29. Ko‘z gavhari o‘z egikligini o‘zgartirib, predmetdan tushadigan nurlarning to‘r pardada fokuslash jarayoni nima deyiladi. A) adabtatsiya B) akseleratsiya C) akkomodatsiya D) alteratsiya

30. Nima tufayli buyumlar uzoq yoki yaqin turishiga qaramasdan, aniq ko‘rinadi. A) adabtatsiya B) akseleratsiya C) akkomodatsiya D) alteratsiya

31. stereoskopik ko'rish nima A) Narsaning tasviri ikkala ko‘zning bir xil joyiga, ya’ni oq dog‘ga tushganida bitta bo‘lib ko‘rinishi B) Narsaning tasviri ikkala ko‘zning xar xil joyiga, ya’ni sariq dog‘ga tushganida bitta bo‘lib ko‘rinishi C) Narsaning tasviri ikkala ko‘zning bir xil joyiga, ya’ni qora dog‘ga tushganida bitta bo‘lib ko‘rinishi D) Narsaning tasviri ikkala ko‘zning bir xil joyiga, ya’ni sariq dog‘ga tushganida bitta bo‘lib ko‘rinishi

32. Pigmentning bo‘lmasligi natijasida ko‘zning ko‘rish qobiliyati ancha pasayadi va qaysi kasallik rivojlanadi. A) daltonizm B) gemodiliya C) albinizm D) shizofreniya

33. Ko‘zning qorong'ida ko‘rish qobiliyatining buzilishi nima deyiladi. A) daltonizm B) gemodiliya C) albinizm D) shapko`rlik

34 qanday odam kunduzi yaxshi ko'radi, lekin qorong‘ilikda ko‘rmaydi. A) daltonizm B) gemodiliya C) albinizm D) shapko`rlik

35. Qaysi kasallik ko‘z to‘r pardasi tayoqchasimon hujayralaridagi o'zgarishlar yoki hujayralar tarkibidagi rodopsin yoki ovqat tarkibida A vitaminining yetishmasligi yoki glaukoma, ko‘rish nervi atrofiyasi va boshqa ko‘z kasalliklari bilan bog‘liq bolishi mumkin. A) daltonizm B) gemodiliya C) albinizm D) shapko`rlik

36. . Shamolda, iflos qo'l, kir sochiq yoki boshqa sabablar tufayli ko'zga mikroblar tushib qolganida yallig'lanish………. nia paydo bo'ladi. A) daltonizm B) gemodiliya C) konyunktivit D) shapko`rlik

37. Ko'z ... dan iborat. 1)ko'z soqqasi 2)ko'rish nervi 3)yordamchi qismlar A)1,2 B)2,3 C)1,3 D)barchasi

38.Ko'zning yordamchi qismlariga ... kiradi. 1)ko'z soqqasini harakatlantiruvchi muskullar va ularning nervlari 2)qovoqlar va kipriklar 3)yosh bezlari 4)qon tomirlari A)1,2 B)3,4 C)1,2,3 D)barchasi

39.Ko'z soqqasi ... qismlardan iborat. 1)tashqi 2)o'rta 3)ichki A)1,2,3 B)1,3 C)1,2 D)3,4

40. Tayoqchasimon va kolbachasimon nerv hujayralari ... da joylashgan. A)shoh parda B)oq parda C)to'rsimon parda D)shishasimon tana

55- mavzu

1. Eshitish analizatori qanday qismlardan iborat. A) sezuvchi harakatlantiruvchi B) analiz qiluvchi tasirlanuvchi C) sezuvchi va eshituvchi D) periferik, o'tkazuvchi va markaziy

2. Quloq qaysi qismga kiradi A) periferik B) o`tkazuvchi D) analiz qiluvchi D) markaziy

3. Eshitish nervlari qaysi qismga kiradi

A) periferik B) o`tkazuvchi D) analiz qiluvchi D) markaziy

4. Bosh miya yarimsharlari eshitish zonasi qaysi qismga tegishli A) periferik B) o`tkazuvchi D) analiz qiluvchi D) markaziy

5. Odam va boshqa sutemizuvchilar qulog'i ……… bo'limga ajratiladi A) old, o'rta va ichki B) tashqi, old va ichki C) tashqi, o'rta va oraliq D) tashqi, o'rta va ichki

6. …… quloq quloq suprasi va tashqi eshitish yo‘lidan iborat A) tashqi, B) o'rta C) ichki D) oraliq

7. Nima tovush to‘l qinlarini kuchaytiradi va eshitish yo‘liga yo‘naltiradi. A) nog`ora parda B) quloq suprasi C) eshitish yo`li D) chig`anoq

8. …….. quloq nog`ora parda bilan tugaydi A) tashqi, B) o'rta C) ichki D) oraliq

9. …….. bo‘shlig‘ida o‘zaro ketma-ket birikkan uchta eshitish suyakchalari: bolg‘acha, sandoncha va uzangicha joylashgan. A) tashqi, B) o'rta C) ichki D) oraliq

10. Suyakchalarning birinchisi - bolg‘acha (a) yopishgan. Ikkinchi suyakcha - sandonchaning bir tomoni (b) dastasiga, ikkinchi tomoni (c) yuqori qismiga tutashgan. Uchinchi suyakcha - uzangichaning yuqori qismi (d), kengaygan ikkinchi uchi ichki quloqning oval teshikchasini yopib turadigan elastik pardaga yopishgan. A) a- nog`ora parda b- bolg‘acha c- uzangichaning d- sandonchaga B) a- bolg‘acha b- nog`ora parda c- uzangichaning d- sandonchaga C) a- nog`ora parda b- bolg‘acha c- sandonchaga d- uzangichaning D) a- nog`ora parda c- bolg‘achabc- uzangichaning d- sandonchaga

11. Qaysi qism eshitish naychasi orqali halqum bilan tutashgan. A) tashqi, B) o'rta C) ichki D) oraliq

12. Qaysi qism bo'shliq, yarimdoira kanalchalar va chig‘anoqdan iborat. A) tashqi, B) o'rta C) ichki D) oraliq

13. Qaysi qismda tashqi tomondan suyak labirint, uning ichida parda labirint bo`ladi. A) tashqi, B) o'rta C) ichki D) oraliq

14. Suyak va parda labirint orasida (a) suyuqligi, parda labirint ichida esa (b) suyuqligi bo'ladi. A) b- perilimfa a- perilimfa B) a,b - perilimfa C) a- endolimfa b- perilimfa D) a- perilimfa b- endolimfa

15….. suyuqligida eshitish retseptorlari joylashgan. A) perilimfa B) endolimfa C) hammasi D) perilimfa va endolimfa

16. Tovush to'lqinlari tashqi quloqning eshitish yo‘li orqali o‘tib, (1), so‘ngra o‘rta quloq (2) tebratadi. (3) tovushni ichki quloqning oval teshikchasiga o‘tkazadi. Tovush to‘lqinlari (4)quloq suyuqligiga ham o'tadi Tovush tebranishlarini (5) quloq retseptorlari nerv impulslariga aylantiradi. Impulslar eshitish nervlari orqali miya yarimsharlarining (6) qismidagi eshitish markaziga o‘tadi. Bu yerda tovushning xususiyati, kuchi va balandligi tahlil qilinadi.

A) 1- nog‘ora pardani 2- suyakchalarini 3- Suyakchalar 4- ichki 5- o`rta 6- chakka B) 1- nog‘ora pardani 2- suyakchalarini 3- Suyakchalar 4- ichki 5- ichki 6- chakka C) 1- nog‘ora pardani 2- suyakchalarini 3- Suyakchalar 4- o`rta 5- ichki 6- chakka D) 1- nog‘ora pardani 2- suyakchalarini 3- Suyakchalar 4- o`rta 5- o`rta 6- chakka

17. Tashqi quloqa xos xususiyatlarni aniqlang. 1)quloq suprasi va tashqi eshitish yo'lidan iborat 2)yevstaxiy naychasi yordamida burun-halqumga tutashgan 3)bo'shliq va yarim doira kanalchalar sistemasidan, ya'ni suyak labirintdan iborat 4)oxirida biriktiruvchi to'qimadan tashkil topgan 0,1 mm qalinlikdagi nog'ora parda bor 5)bir -biri bilan ketma-ket birikkan uchta eshitish suyakchalari bor 6)suyak labirintda chig'anoq bo'lib, uning ichida tovushni sezuvchi hujayralar, ya'ni eshitish retseptorlari joylashgan A)3,6 B)2,5 C)1,4 D)barchasi

18.O'rta quloqa xos xususiyatlarni aniqlang. 1)quloq suprasi va tashqi eshitish yo'lidan iborat 2)yevstaxiy naychasi yordamida burun-halqumga tutashgan 3)bo'shliq va yarim doira kanalchalar sistemasidan, ya'ni suyak labirintdan iborat 4)oxirida biriktiruvchi to'qimadan tashkil topgan 0,1 mm qalinlikdagi nog'ora parda bor 5)bir -biri bilan ketma-ket birikkan uchta eshitish suyakchalari bor 6)suyak labirintda chig'anoq bo'lib, uning ichida tovushni sezuvchi hujayralar, ya'ni eshitish retseptorlari joylashgan A)1,4 B)2,5 C)3,6 D)barchasi

19.Ichki quloqa xos xususiyatlarni aniqlang. 1)quloq suprasi va tashqi eshitish yo'lidan iborat 2)yevstaxiy naychasi yordamida burun-halqumga tutashgan 3)bo'shliq va yarim doira kanalchalar sistemasidan, ya'ni suyak labirintdan iborat 4)oxirida biriktiruvchi to'qimadan tashkil topgan 0,1 mm qalinlikdagi nog'ora parda bor 5)bir -biri bilan ketma-ket birikkan uchta eshitish suyakchalari bor 6)suyak labirintda chig'anoq bo'lib, uning ichida tovushni sezuvchi hujayralar, ya'ni eshitish retseptorlari joylashgan 7)vestibular analizator retseptorlari joylashgan A)1,4 B)2,5,6 C)3,6,7 D)barchasi

20.Quloqning qisimlari va ularning vazifalarini juftlab ko'rsating. a)tashqi quloq b)o'rta quloq d)ichki quloq 1)nog'ora parda tovush ta'sirida tebranib, uning tebranishi eshitish suyakchalari orqali perilimfa va endolimfa suyuqliklarini to'lqinlantiradi 2)tovush to'lqinlarini to'plab, quloqning tashqi yo'liga yo'naltiradi 3)perilimfa va endolimfa suyuqliklarini to'lqinlanishi chig'anoq ichidagi eshitish retseptorlarni qo'zg'atadi. A)a-2; b-1; d-3 B)a-2; b-3; d-1 C)a-1; b-3; d-2 D)a-3; b-2; d-1

56-mavzu

1…….. tananing fazodagi holatini sezish va tana muvozanatini saqlash funksiyasini bajaradi. A) miya ko`prigi B) Muvozanat organi, ya’ni vestibular apparat C) Miyacha D) uzunchoq miya

2. Vestibular apparat ichki quloqda joylashgan nechta ovalsimon xaltacha va nechta halqasimon naychalardan iborat A) 2.5 B) 3.2 C) 2.3 D)5.2

3. …….. - muvozanat toshchalari bo'ladi.

A) Otolitlar B) Orbitallar C) chig`anoq D) kanalcha

4. Odam harakatlanganida yoki boshini burganida xaltacha va naychalar ichidagi suyuqlik hamda ……. holati o‘zgarib, retseptorlarda qo‘zg‘alish paydo bo‘ladi. A) Otolitlar B) Orbitallar C) chig`anoq D) kanalcha

5. Vaznsizlik holatida nima retseptorlarga ta’sir qilmay qo‘yishi tufayli odam o‘zini tubsiz jarga qulayotgandek his etib, ko‘ngli ayniydi. A) Otolitlar B) Orbitallar C) chig`anoq D) kanalcha

6. Vestibulyar analizator - ... A)ko'rish organi B)eshitish organi C)hid bilish organi D)muvozanat organi

7.Vestibular analizator ... tananing muvozanatini ta'minlaydi. 1)tik turganda 2)yugurganda 3)sakraganda 4)raqsga tushganda 5)narvondan yuqoriga ko'tarilganda va pastga tushganda 6)arg'imchoq uchganda 7)suvda suzganda 8)daraxtga chiqqanda 9)turnikda gimnastika mashqlari bajarganda 10)har xil transportda yurganda A)1,3,5,7,9 B)2,4,6,8,10 C)1,3,5,6,8,9 D)barchasi

8. Vestibular analizator ... joylashgan. A)dahliz va yarimaylana kanalchalar ichida B)nogora parda oldida C)yevstaxiy naychasi ichida D)parda labirintda

9. Muvozanat organining funksiyasi ... tufayli buziladi. 1)har xil kasalliklar 2)shikastlanish 3)yoshlikdan chiniqtirilmaganligi A)1,2 B)3 C)2,3 D)barchasi

10. Sechenov ... sezuvchanlikni qorong'i yoki yashirin sezgi deb atagan. A)ichki organlardagi B)eshitish organidagi C)teri orqali D)muskul va paylardagi

11. Terida uch xil: ... retseptorlar bor. 1)og'riqni 2)haroratni 3)siypalash va bosimni 4)taktil A)1,3,4 B)2,3,4 C)1,2,3 D)1,2

12. Quyidagilardan qaysi biri burun bo‘shlig‘ining yuqori bo‘limida joylashgan A) tam B) hid C) muvozanat D) vestibular

13. Odamda bunday hujayralar soni 30-40 mln. gayetadi. A) tam bilish retseptorlari B) hid bilish retseptorlari C) teri analizatorlari D)hid bilish analizatorlari

14. Hid bilish hujayralar yuzasi nima hisobiga juda kengaygan bo'ladi. A) mayin tuklar B) hid bilish retseptorlari C) teri analizatorlari D)hid bilish analizatorlari

15. Hidning ta’siri (a) da, ayniqsa, (b) havoda kuchayadi. A) a- yozda b- issiqda B) a- bahor va yozda b- namda C) a- issiq b- nam D) a- bahor va yozda b- issiq va nam

16. Ta’m bilish organi og‘iz bo‘shlig‘ida joylashgan ta’m bilish ……… iborat

A) retseptorlaridan B) tolalaridan C) so‘rg‘ichlaridan D) analizatorlardan

17. Nima bir-biriga taqalib turadigan ellipssimon ta’m bilish retseptor hujayralari va tayanch hujayralardan iborat. A) retseptorlaridan B) tolalaridan C) so‘rg‘ichlaridan D) analizatorlardan

18. …… tilning uchi, ikki yoni va keyingi qismida, halqum devori va yumshoq tanglayda ko‘p bo‘ladi. A) retseptorlaridan B) tolalaridan C) so‘rg‘ichlaridan D) analizatorlardan

19. Tilning oldingi qismi asosida joylashgan so'rg'ichlar (a) , orqa qismi – (b), ikki yoni – (c), oldingi uchi – (d) ta’mdan qo‘zg‘aladi A) a- shirin b- achchiq c- nordon d- sho‘r B) b- shirin a- achchiq c- nordon d- sho‘r C) a- shirin b- achchiq d- nordon c- sho‘r D) a- shirin c- achchiq b- nordon d- sho‘r

20. Ovqatning harorati …… C bo‘lganida ta’mi yaxshi bilinadi. A) 25-30° B) 10-30° C) 15-20° D) 15-30°

21. Odam ... kabi ta'mlarni bilish qobilyatiga ega. 1)sho'r 2)nordon 3)shirin 4)achchiq A)1,2 B)3,4 C)1,3,4 D)barchasi

22. Odamning ta'm bilish qobilyati va ularning retseptorlari joylashgan o'rnini juftlab ko'rsating. a)shirin b)sho'r d)nordon e)achchiq 1)tilning yon tomoni 2)tilning orqa qismi 3)til uchi A)a-3; b-2; d-2; e-1 B)a-1; b-3; d-1; e-2 C)a-3; b-1; d-2; e-2 D)a-3; b-1; d-1; e-2

57-58-59-60-61 mavzu

1. ……. tufayli organizm o‘z tuzilish belgilari va hayotiy xususiyatlarini saqlab qolib, naslga o'tkazadi. A) Ko‘payish B) o`sish C) rivojlanish D) retseptorlar

2. Urug‘lanish natijasida ikkita jinsiy hujayradan bitta uruglangan hujayra …… hosil bo‘ladi. A) spermatozoid B) zigota C) tuxum hujayra D) sistola

3. …… da ota va ona organizm belgilari mujassamlashgan bo‘ladi. A) spermatozoid B) zigota C) tuxum hujayra D) sistola

4. …… ning ketma-ket bo'linishi natijasida ko‘p hujayrali organizm shakllanadi. A) spermatozoid B) zigota C) tuxum hujayra D) sistola

5. ……. - bu organizmning miqdoriy jihatdan, ya’ni bo‘yi va og‘irligining ortishi A) rivojlanish B) o`sish C) xigota D) embrion

6. …….. organizmning zigota davridan boshlab hayoti davomida yangi belgi va xususiyatlarni hosil qilishidan iborat. A) rivojlanish B) o`sish C) xigota D) embrion

7. Erkaklik jinsiy organlari…….

1. bir juft urug‘donlar, 2. urug'donlar yo‘li, 3. qo‘shimcha bezlar 4. urug‘ pufaklari, 5. prostata bezi 6.jinsiy olatdan A) barchasi B) 5.6.1 C) 1.5.3.2 D) 3.5

8. …… teri xaltacha - moyak ichida joylashgan. A) bachadon C) tuxumdon C) urug`don D) qin

9. Ayollarning jinsiy organlari…… 1. Tuxumdonlar, 2.bachadon nayi (tuxum yo‘li), 3. bachadon 4. jinsiy qin 5. urug'donlar yo‘li A) barchasi B) 2.3.4.5 C) 1.2.3.4.5 D) 1.2.3.4

10. Bir juft …….. kichik chanoqning yon devori va bachadon devoriga yopishgan. A) Tuxumdonlar, B) bachadon nayi (tuxum yo‘li), C) bachadon D) jinsiy qin

11. …… juda ko‘p follikulalar - pufakchalardan iborat. A) Tuxumdonlar, B) bachadon nayi (tuxum yo‘li), C) bachadon D) jinsiy qin

12. Follikula ichida bittadan …… yetiladi. A)urug` B) tuxum C) sperma D) chang

13. Yangi tug'ilgan qiz bolada (a) ga yaqin yetilmagan tuxum hujayralar bo‘ladi, ulardan faqat (b) tasi qiz bola hayoti davomida yetilishga ulguradi. A) a- 400000 b- 350-500 B) a- 40000 b- 350-500 C) a-350-500 b-40000 D) a-4000 b-4000000

14. Nima bachadon naylariga, ya’ni tuxum yo'llariga, ikkala bachadon naylari esa yagona keng bachadonga ochiladi. A) Folekula B) Naycha C) voronka D) fistula

15. ….. devori shilimshiq parda bilan qoplangan ichi bo‘sh muskulli xaltadan iborat. A) Tuxumdonlar, B) bachadon nayi (tuxum yo‘li), C) bachadon D) jinsiy qin

16. Urug‘ hujayralar jinsiy qinga tushgandan so‘ng nima tomonga harakat qiladi. A) Tuxumdonlar, B) bachadon nayi (tuxum yo‘li), C) bachadon D) jinsiy qin

17. Urug‘langan tuxum bachadon nayi bo‘ylab nima tomonga siljiy boshlaydi. A) Tuxumdonlar, B) bachadon nayi (tuxum yo‘li), C) bachadon D) jinsiy qin

18. Murtak (a) kun o'tgach bachadonga tushadi, (b) kun davomida bachadonda erkin turadi, so'ngra bachadonning shilliq qavatiga botib kirib, unga yopishib oladi. A) a- 5-6 b- 2 B) a-5 b-3 C) a-3-4 b-4 D) a-6.7 b-3

19. Murtak parda sirtida qon tomirlari bilan ta’minlangan ………. paydo bo'ladi A) Tuxumdonlar, B) bachadon nayi (tuxum yo‘li), C) vorsinkalar D) jinsiy qin

20. Nima orqali murtak ona organizmidan kislorod va oziq moddalar olib turadi. A) Tuxumdonlar, B) bachadon nayi (tuxum yo‘li), C) vorsinkalar D) jinsiy qin

21. Nima murtakni shikastlanishdan himoya qiladi. A) Tuxumdonlar, B) bachadon nayi (tuxum yo‘li), C) vorsinkalar D) jinsiy qin

22. Nima orqali ona organizmi bilan homila o`tasida gaz va oziq moddalar almashinib turadi. A) Yo`ldosh kapilarlari B) vorsinka C) tuxum yo`li D) bachadon nayi

23.(a) oylik homilaning barmoqlari bo'ladi.(b) oylik homila (c) sm ga yetadi, uning ko‘rinishi odamga o'xshaydi. (d) oylik homilaning deyarli barcha organlari rivojlangan bo‘ladi. (e) oylik homilaning yuragi ura boshlaydi. A) a-1 b-2 c-3 d-3 e-3-4 C) a-2 b-2 c-3 d-3 e-4-5 B) a-1 b-2 c-2 d-3 e-4-5 D) a-1 b-2 c-3 d-3 e-4-5

24. Homilaning og‘irligi 5 oylik davrida (a) g, tug‘ilishidan oldin (b) kg ga yetadi A) a- 500 b- 3-3.5 B) a-450 b-3.3.6 C) a- 600 b-1.5-2 D) a-700 b-5.5

25. Tug`lish …… bezi ishlab chiqaradigan gormon bilan bog‘liq A) epifiz B) qalqonsimon C) ayrisimon D) gipofiz

26. Nima ta’sirida bachadon devori kuchli qisqarib, to‘lg‘oq boshlanadi. A) garmon B) qon C) limfa D) nerv

27. Tug‘ilgan chaqaloqning yig'isi uning ……. A) o‘pka bilan nafas ola boshlaganligini bildiradi B) jinsini bildiradi C) nutqini bildiradi D) holatini bildiradi

28. Homiladorlik - bo‘lg‘usi farzandning bachadonda rivojlanish davri bo‘lib, ……… kun davom etadi. A) 270-280 B) 260-270 C) 250-300 D) 250-260

29. Quyidagilardan xomiladorlikning belgilarini aniqlang 1. Menstruatsiya siklining to‘xtashi, 2.uyqu bosishi, 3.ko‘ngil ay nab turishi, 4.sut bezlarining yiriklashuvi A) barchasi B) 2.4 C) 3.2 D) 1.2.3

30. Chaqaloq tug‘ilgandan so'ng (a) yoshgacha bolalik, (b) yoshgacha yigitlik yoki navqironlik, (c) yosh yetuklik, (d) yosh keksalik va (e) yoshdan yuqorisi qarilik davri deb ataladi. a- 16-18 b-15-21 c-22-60 d-60-75 e-75 A) a- 16-18 b-16-21 c-22-65 d-60-75 e-75 B) a- 16-18 b-16-21 c-21-60 d-60-75 e-75 C) a- 16-18 b-15-21 c-22-60 d-60-75 e-75 D) a- 16-18 b-16-21 c-20-60 d-60-75 e-75

31. Bolalik davirlarini to`gri joylashtiring 4. chaqaloqlik, 2.go‘daklik, 5.maktabgacha tarbiya yoshi, 1.kichik maktab yoshi, 3.o'smirlik davrlariga ajratiladi. A) 4-2-5-1-3 B)4-2-1-5-3 C) 4-2-1-5 D) 2-5-1-4-3

32. Bu davr bola tug‘ilganidan boshlab bir oylik muddatni o‘z ichiga oladi A) Go‘daklik davri. B) Chaqaloqlik davri.. C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

33. Bu davr bir oydan boshlanib, bir yoshgacha davom etadi. A) Go‘daklik davri. B) Chaqaloqlik davri.. C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

34. …. oylik bola chiroqqa, qimirlayotgan narsalarga qaraydi. A) 1 B)6 C)3 D)5

35. oylikda tovush chiqqati tomonga boshini buradi va kuladi, onasi va o'yinchoq tomonga talpinadi, boshini tik tutadigan bo'ladi. A) 1 B)6 C)3 D)5

36.Bu oylik bo‘lganida o‘z yaqinlarini taniy boshlaydi, ulami ko‘rganda kuladi va qiyqiradi, o‘yinchoqlari bilan o'ynaydi. A) 1 B)6 C)3 D)5

37. Bu oylikda bolaning sut tishlari chiqa boshlaydi. A) 1 B)6 C)7 D)B.C

38…… oylik bola emaklaydi va bemalol o'tiradi. A) 1 B)6 C)7 D)8

39…. oyligida narsalarga tayanib o‘rnidan turadigan bo'ladi. A) 1 B)6 C)7 D)8

40…. oylik bola bir necha oddiy so‘zlarni gapira oladi, yetaklaganda yuradi. A) 11 B)6 C)7 D)8

41.Bu oydagi bola yuradi va 12 ta so‘zlarni gapira oladi. A) 12 B)6 C)11 D)8

42. Qaysi davrida bola juda tez o‘sadi, tanasining vazni ham tez ortadi va organlari takomillashib boradi. A) Go‘daklik davri. B) Chaqaloqlik davri.. C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

43. Umurtqa pog‘onasi bo‘yin qismidagi egiklik …… A)tik turganga B) o`tira boshlaganda C) o`tira boshlaganda D) emaklay boshlaganda

44. ko'krak egriligi ……, A)tik turganga B) o`tira boshlaganda C) o`tira boshlaganda D) emaklay boshlaganda

45. bel egikligi …….. A)tik turganga B) o`tira boshlaganda C) o`tira boshlaganda D) emaklay boshlaganda

46. Bu davr 1 yoshdan 6-7 yoshgacha davom etadi. A) Go‘daklik davri. B) Chaqaloqlik davri.. C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

47. Bu davrda bola jismoniy va ruhiy tez o‘sadi, nutqi rivojlanadi.

A) Go‘daklik davri. B) Chaqaloqlik davri.. C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

48……. yoshli bola juda serharakat va tinchimas bo‘ladi. A) 1-2 B) 2-3 C) 3-4 D) 5-6

49………… yoshida suyagining ko‘p qismi yumshoq va egiluvchan tog‘ay dan iborat. Shuning uchun bu davrda bola bir jqyda uzoq tik turib qolmasligi, og‘ir yuk ko‘tarmasligi, to‘g‘ri o‘tirishni bilishi kerak. Aks holda uning umurtqa pog‘onasi, ko‘krak qafasi, chanoq va oyoq suyaklari to‘g‘ri o‘smasdan, qiyshayib qolib, qad-qomati buziladi. A) Go‘daklik davri. B) Chaqaloqlik davri.. C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

50. Bolaning nutqi, tafakkuri va harakat faolligi ………… yoshlarda jadal rivojlana boshlaydi. A) 2-4 B)4-6 C) 2-3 D) 1-4

51. Bu davrda biron sababga ko‘ra bola e’tibordan chetda qolib, tik yurishni va gapirishni o‘rganolmasdan qolsa, u jismoniy va ruhiy rivojlanishdan orqada qoladi. A) Go‘daklik davri. B) Chaqaloqlik davri.. C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

52. Bolalikning bu davri 6-7 yoshdan 17-18 yoshgacha davom etadi. A) Go‘daklik davri. B) Maktab yoshi davri C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

53. Bu davrda bolaning hayotida va aqliy rivojlanishida keskin o'zgarishlar yuz beradi. A) Maktab yoshi davri B) Chaqaloqlik davri.. C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

54. Bu davrida bola kelgusida va jamiyatda yashash uchun zarur bo'lgan bilim va kasb-hunarni egallay boshlaydi. A) Go‘daklik davri. B) Maktab yoshi davri C) Maktabgacha tarbiya davri. D) chilla davri

55. Bu davrda uning ichki sekretsiya bezlari faoliyati kuchayadi, o'sishi tezlashib, ikkilamchi jinsiy belgilari rivojlanadi va balog‘atga yetadi. A) Go‘daklik davri. B) Chaqaloqlik davri.. C) Maktabgacha tarbiya davri. D) Maktab yoshi davri

56. Qizlarning bo‘yi (a) yoshlarda, o‘g‘il bolalarniki (b) yoshlarda, ayniqsa, tez o‘sadi. A) a-10-12 b-12-16 B) a-12-16 b-10-12 C) a-10-15 b-11-13 D) a-10-13 b-11-12

57. Yangi tug‘ilgan chaqaloq boshining tana uzunligiga nisbati ……. A) 1:5 B) 1:4 C) 2:4 D) 1:1

58. 25 yoshga yetganida esa ……..nisbatda bo‘ladi. A) 1:5 B) 1:4 C) 2:4 D) 1:8

59. Jinsiy ko'payishda ... 1)bitta organizm qatnashadi 2)bir xil hujayralar qatnashadi 3)otaona organizmi qatnashadi 4)bitta hujayra bo'linadi A)1 B)2 C)3 D)4

60. Erkaklarning jinsiy organlariga ... kiradi. 1)moyak 2)tuxumdon 3)tuxum yo'li (bachadon nayi) 4)moyak ortig'i 5)urug' yo'li 6)bachadon 7)urug' pufakchasi 8)prostata bezi 9)qin A)1,4,5,7,8 B)2,3,6,9 C)1,3,5,7,8 D)2,4,5,8,9

61. Ayollarning jinsiy organlariga ... kiradi. 1)moyak 2)tuxumdon 3)tuxum yo'li (bachadon nayi) 4)moyak ortig'i 5)urug' yo'li 6)bachadon 7)urug' pufakchasi 8)prostata bezi 9)qin A)1,4,5,7,8 B)2,3,6,9 C)2,4,6,9 D)1,3,5,6,8,9

62. Uch oylik bola ... 1)o'ziga yaqinlarini taniy boshlaydi 2)tovush chiqqan tomonga qaray boshlaydi 3)o'yinchoq qimirlagan tomonga ko'z soqqasini harakatlantiradi 4)bemalol o'tiradi A)1 B)2 C)3 D)4

63.Bir oylik bola ... 1)o'ziga yaqinlarini taniy boshlaydi 2)tovush chiqqan tomonga qaray boshlaydi 3)o'yinchoq qimirlagan tomonga ko'z soqqasini harakatlantiradi 4)bemalol o'tiradi A)1 B)2 C)3 D)4

64.Besh oylik bola ... 1)o'ziga yaqinlarini taniy boshlaydi, kuladi, qiyqiradi 2)tovush chiqqan tomonga qaray boshlaydi 3)o'yinchoq qimirlagan tomonga ko'z soqqasini harakatlantiradi 4)bemalol o'tiradi A)1 B)2 C)3 D)4

65.Yetti oylik bola ... 1)o'yinchoq qimirlagan tomonga ko'z soqqasini harakatlantiradi 2)bemalol o'tiradi, emaklaydi 3)buyumlarni ushlab o'rnidan tura boshlaydi 4)oddiy so'zlarni ayta boshlaydi va qo'lidan yetaklasa yura boshlaydi A)1 B)2 C)3 D)4

66.8 oylik bola ... 1)bemalol o'tiradi, emaklaydi 2)buyumlarni ushlab o'rnidan tura boshlaydi 3)oddiy so'zlarni ayta boshlaydi va qo'lidan yetaklasa yura boshlaydi 4)o'zi yura boshlaydi va

67.11 oylik bola ... 1)bemalol o'tiradi, emaklaydi 2)buyumlarni ushlab o'rnidan tura boshlaydi 3)oddiy so'zlarni ayta boshlaydi va qo'lidan yetaklasa yura boshlaydi 4)o'zi yura boshlaydi va 10-12 ta so'zni ayta oladi A)1 B)2 C)3 D)4

68.12 oylik bola ... 1)bemalol o'tiradi, emaklaydi 2)buyumlarni ushlab o'rnidan tura boshlaydi 3)oddiy so'zlarni ayta boshlaydi va qo'lidan yetaklasa yura boshlaydi 4)o'zi yura boshlaydi va 10-12 ta so'zni ayta oladi A)1 B)2 C)3 D)4

69. .Akseleratsiya nima? 1)odamlar yashash sharoitining yaxshilanishi hisobiga jismoniy va fiziologik rivojlanishning sekinlashuvi 2)odamlar yashash sharoitining yaxshilanishi hisobiga jismoniy va fiziologik rivojlanishning tezlashuvi 3)odamlar yashash sharoitining og'irlashuvi hisobiga jismoniy va fiziologik rivojlanishning tezlashuvi 4)atrof muhitning ifloslanishi hisobiga kasalliklarning ko'payishi va o'rtacha umrning qisqarishi A)1 B)2 C)3 D)4

70.Akseleratsiyaga misol ko'rsating. 1)bo'yning o'rtacha uzunligi so'nggi 100 yil davomida chaqaloqlarda 5 sm, o'smirlarda 10-15 sm, o'rtacha yoshdagi erkaklarda 6-8 sm ga ortgan 2)bo'yning o'rtacha uzunligi so'nggi 100 yil davomida chaqaloqlarda 5 sm, o'smirlarda 10-15 sm, o'rtacha yoshdagi erkaklarda 6-8 sm ga kamaygan 3)bolalarning psixik rivojlanishi sekinlashgan 4)bolalarning psixik rivojlanishi tezlashgan 5)balog'at yoshiga yetish tezlashgan 6)balog'at yoshiga yetish sekinlashgan A)2,3,6 B)1,4,5 C)1,3,5 D)2,4,6