Biologiya fakulteti mustaqil ish



Download 2,93 Mb.
bet5/8
Sana10.07.2022
Hajmi2,93 Mb.
#768234
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
1538820730 72656

Ko`p qavatli epiteliy
Ko`p qavatli epiteliy asosan himoya funktsiyasini bajaradi, shuning uchun ham u tananing ko`proq tashqi ta’sirotlarga uchraydigan joylarini qoplaydi. U terining yuzasini, og`iz bo`shlig`ini, qizilo`ngach, ko`zning muguz pardasini, buyrakning kosachasi, siydik pufagi, siydik chiqaruv yo`li va qinni qoplaydi. Ko`p qavatli yassi epiteliy qavatma-qavat joylashgan hujayralardan tuzilgan, uning faqat bazal qavatidagi hujayralari bazal membranada yotadi. Ko`p qavatln epiteliy 3 turga bo`linadi: 1) ko`p qavatli yassi muguzlanmaydigan epiteliy; 2) ko`p qavatli yassi muguzlanadigan epiteliy; 3) o`zgaruvchan epiteliy.
Ko`p qavatli yassi muguzlanmaydigan epiteliy. Bu epiteliy og`iz bo`shlig`ining ichki yuzasini, qizilo`ngachning shilliq qavatini va ko`zning muguz pardasini qoplaydi (53-rasm).

53- rasm. Ko`p qavatli yassi muguzlanmaydigyan epiteliy. Ko`z muguz pardasi. Gematoksilin-eozin bilan bo`yalgan. 0b. 40. ok.10.
1- bazal hujayralar qavati; 2 - tikanaksimon hujayralar qavati; 3 – yassi hujayralar qavati; 4-bazal membrana; 5-biriktiruvchi to`qi.ma.
54- rasm. Kup qavatli yassi muguzlanuvchi epiteliy (sxema). 1-muguz qavat; 2-yaltiroq qavat; 3 - donador hujayralar qavati; 4 - tikanaksimon hujayralar qavati; 5-bazal qavat; 6 -bazal membrana; 7 -biriktiruvchi to`qima; 8-melanotsit (Yu. I. Afanasyevdan, 1989).

U quyidagicha tuzilishga ega;. bazal membrana ustida silindrsimon shakldagi bazal qavat hujayralari yotadi. Uning ustida bir necha qavat bo’lib joylashgan ko`p qirrali hujayralarni ko`ramiz. Bu qavat tikanaksimon hujayralar qavati deb yuritiladi. Tikanaksimon hujayralar orasida hujayralararo ko`prikchalar mavjud. Elektron mikroskop orqali tekshirilganda bu ko`prikchalar sitoplazmatik o`simtalardan tashkil topganligi aniqlangan. Bu o`simtalar bir-biriga zich tegib turadi va bu yerda desmosomalar uchraydi. Desmosomalar hujayralarni o`simtalar orqali o`zaro bog`lab turadi. Bazal va tikanaksimon hujayralarning sitoplazmasida maxsus organellalar - tonofibrillalar joylashgan. Tonofibrillalar ingichka (5-6 nm) tonofilamentlardan tashkil topgan bo`lib, oqsil tabiatiga ega. U bazal hujayralarda epiteliy yuzasiga perpendikulyar, yuqori qavat hujayralarida hujayra yuzasiga parallel yotadi va ularda tayanch funktsiyasini bajaradi. Epiteliyning eng yuza qavatida yassilashgan hujayralar joylashgan. Bu hujayralar o`zining hayot siklini tugatib muguzlanmay tushib ketadi, shuning uchun ham bu muguzlan-maydigan epiteliy deyiladi.



Download 2,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish