Biologik tizimlar haqida tushuncha (metodlar; tiriklikning xususiyatlar)

Xromosomalar.
1. (2019) Echki epidermisidagi xromosomalar shimpanze so­matik hujayrasidagidan 12 ta ga ko'p. Echki zigotasining 5 marta meridianal va 4 marta ekvatorial bo'linishidan hosil bo'lgan jami blastomerlardagi autosomalar sonini aniqlang.
A) 15360 B) 30720 C) 14848 D) 29696
2. (2019) Quyidagi berilgan hujayralarning qaysilari 14 tadan xromosomaga ega?
1) no'xatning asosiy to'qima hujayralari;
2) tog'olchaning barg eti hujayrasi;
3) xrizantemaning markaziy hujayrasi;
4) bug'doy diploid navining epidermis hujayrasi;
5) no'xatning spermiysi;
6)bug'doy diploid navining barg eti hujayrasi
A 4,6 B) 1,4,5 C) 2,3 D) 2,3,4
3. (2019) Quyidagi berilgan hujayralarning qaysilari 24 tadan xromosomaga ega?
1) no'xatning barg og'izchalarida;
2) shimpanzening jinsiy hujayrasida;
3) olxo'rining mikrospora hujayrasida;
4) tamaki diploid navining endosperm hujayrasi;
5) no'xatning ildiz qinchasining so'ruvchi hujayralarida;
6) bug'doy diploid navining barg eti hujayrasi.
A) 2,3 B) 1,4,5 C) 4,6 D) 2,3,4
4. (2019) Xo'rozning spermatozoid hujayrasida n=39 bo'lsa, urg'ochisining epidermis hujayrasidagi xromosomalar holatini aniqlang.
A) 39 juft autosoma va jinsiy X yoki Y xromosoma
B) 76 ta autosoma va jinsiy XУ xromosoma
C) 78 ta autosoma va faqat jinsiy X xromosoma D) 39 juft autosoma va jinsiy X X xromosoma
5. (2019) O'rdakning spermatozoid hujayrasida n=40 bo'lsa, urg'ochi o'rdakning epidermis hujayrasidagi xromosoma­lar holatini aniqlang.
A) 78 juft autosoma va faqat jinsiy X xromosoma
B) 40 juft autosoma va jinsiy X X xromosoma
C) 40 juft autosoma va faqat jinsiy X yoki Y xromosoma
D) 78 ta autosoma va jinsiy XУ xromosoma
6. (2018) Meyozning profaza I bosqichi uchun mos holatlarni belgilang. a) gomologik xromosomalar bir-biridan ajraladi; b) xromosomaning xromatidalari sentromera bilan birikkan; c) xromosomalar qutblarda to'planadi; d) xromosomalar spirallasha boshlidi; e) xromosomalar ekvator tekisligida joylashadi
A) a,b В)a,c C) d,e D) b,c
7. (2018) Meyozning anafaza I bosqichi uchun mos holatlarni belgilang.
a) konyugatsiyalashgan xromosomalar ekvatortekisligida joylashadi;
b) xromosomaning xromatidalari birlamchi belbog' bilan birikkan; c) xromosomalar qutblarda to'planadi; d) xromosomalar kuchli spirallashgan holatdabo'ladi; e) xromosomalarning gaploid to'plami
A) b,c B) d,e C) a,c,e D) a,b,d
8. (2018) Mitozning telefaza bosqichi uchun tegishliholatlarni belgilang. a) xromatidalar mustaqil xromosomalarga aylanadi;
b) qutblarga ikki xromatida li xromosomalar tarqaladi; c) xromosomalar diploid to'plamga ega bo'ladi; d) xromosomalar spirallashuvi boshlanadi; e) xromatidalarni birlashtiruvchi belbog' uziladi
A) b,c B) a,b C) a,e D) c,d
9. (2018) No'xatda (2n=14) mitozni profaza va meyoz telefaza(I) jarayonlarini birgalikdagi xromasoma va DNK to'mlami qanday?
A) n=21 c=63 B) n=21 c=42
C) n=42 c=42 D) n=28 c=84
10. (2018) Quyidagi berilgan hujayralarning qaysilari 14 tadan xromosomaga ega?
1) no'xatning asosiy to'qima hujayralari;
2) tog'olchaning barg eti hujayrasi;
3) xrizantemaning markaziy hujayrasi;
4) bug'doy diploid navining epidermis hujayrasi;
5) no'xatning spermiysi;
6) bug'doy diploid navining barg eti hujayrasi A) 4,6 B) 1,4,5 C) 2,3 D) 2,3,4
11.(2018) Quyidagi berilgan hujayralarning qaysilari 16 tadan xromosomaga ega?
1) no'xatning mikrosporasida;
2) tog‘olchaning arxeosporasida;
3) olchaning spermiysida;
4) bug'doy diploid navining asosiy to'qima hujayrasi;
5) no'xatning barg og'izchalarida;
6) bug'doy diploid navining kolenxima hujayrasi.
A) 2,3 B) 1,4,5 C) 4,6 D) 2,3,4
12.(2018) Quyidagi berilgan qaysi birikmalar plazmid tarkibida uchramaydi?
1) dezoksiriboza 2) fosfat kislota qoldig'i
3) barcha purin asoslari 5) serin 6) prolin
7) uratsil 8) barcha pirimidin asoslar
9) timin
A) 1,2,9 B) 2,8,9 C) 6,7,8 D) 1,7,8
13.(2018) Quyidagi berilgan qaysi birikmalar bakteriyafag vi rus genomi tarkidida uchraydi? 1) dezoksiriboza 2) fosfat kislota qoldigb
3) barcha purin asoslari 4) riboza 5) serin
6) prolin 7) uratsil 8) barcha pirimidin asosla 9) timin
A) 1,2,9 B) 2,8,9 C) 4,5,6 D) 1,7,8
14.(2018) Makkajo'xorida (2n=20) mitozni metafaza(I) va mey­oz telefaza(II) xromasoma (a) va DNK (b) to'mlami qanday?
A) I: a-n=20; b-c=40; II: a-n=10; b-c=20
B) I: a-n=20; bc=40: II: a-n=10; b-c=10
C) I: a-n=10; b-c=20; II: a-n=10; b-c=10
D) I: a-n=40; b-c=40; II: a-n—10; b-c=10


15. (2017) Xromosomalar haqidagi to'g'ri ma’lumotni aniqlang.
A) Bir turga mansub organizmlarning somatik hujayralaridagi barcha xromosumalar shakli, o'lchami doim bir xil boladi.
B) Har qanday o'simlik yoki hayvon organizmining soma­tik hujayralaridagi xromosomalar soni bir xil.
C) Hujayradagi xromosomalar soni turning tuzilish dar'a-jasiga bog‘liq.
D) Drozofilaning somatik hujayrasi jinsiy hujayraga nis­batan ikki barobar kam xromosomaga ega.
16. (2017) Makkajo'xorining 1 mm2 so'rish zonasida joylash­gan ildiz tukchalaridagi jami xromasomalar sonini aniqlang.
A) 14000 B) 10000 C) 13000 D) 12000
17. (2016) Quyidagi keltirilgan organizmlarning xromosomalar holati'to'g'ri juftlangan javobni aniqlang. a) gaploid 12; b) gaploid 24; c) diploid 48.
1) suvarak; 2) tamaki; 3) iloq; 4) suvarak; 5) shimpanze; 6) qalampir.
A) a-2; b-3,6; B) a-3; b-2; c-4,5,6;
C) a-2,3; c-4,6; D) a-5; b-2,3,6; c-1.
18. (2016) Xromosoma nazariyasiga xos qoidalar noto'g'ri if­odalangan javobni aniqlang.
A) Irsiyatning eng kichik moddiy birligi xromosoma;
B) Har bir xromosoma genlarning alohida birikish guruhini tashkil etadi;
C) Genlarning birikish guruhi xromosomalarning gaploid to‘plamiga teng;
D) Genlar xromosomada muayyan tartibda joylashadi.
19. (2016) Xromosoma nazariyasiga qoidalari noto'g'ri ifoda­langan javobni aniqlang.
A) Irsiyatning moddiy birligi gen;
B) Har bir xromosoma genlarning alohida birikish guruhini tashkil etadi;
C) Genlarning birikish guruhi xromosomalarning gaploid to'plamiga teng, masalan, drozofilada 4, no‘xatda esa 14 taga teng;
D) Genlar xromosomada muayyan tartibda joylashadi.
20. (2016) Quyidagi organizmlarda diploid hujayrasining 2-va 5-juft gomologik xromosomaning har biri bir marta ortsa fenotipda nechta xromosoma bo'ladi. a-no‘xat; b qalam-pir; c-bug‘doy.
A) a-16; b-50; c-16; B) a-12; b-46; c-12;
C) a-18; b-44; c-46; D) a-22; b-50; c-15.
21. (2016) Quyidagi organizmlarda diploid hujayrasining 2-va 5-juft gomologik xromosomaning har biri bir marta ortsa fenotipda nechta xromosoma bo'ladi. a-zog'ora baliq; b-suvarak; c-no‘xat.
A) a-106;b-50;c-16; B) a-102;b-44;c-12;
C) a-106;b-44;c-14; ' D) a-104; b-44; c-12.
22. (2016) Quyidagi organizmlarda diploid hujayrasining 2-va 5-juft gomologik xromosomaning har biri bir marta ortsa fenotipda nechta xromosoma bo'ladi. a-makkajo‘xori; b-suvarak; c-qalampir.
A) a-18; b-44; c-46; B) a-16;b-50;c-16;
C) a-22;:b-50,x-50; . D) a-20; b-44; c-14.
23. (2016) Diploid navli 2-va 5-gomologik xromosomaning har biri bittaga ortgan olcha (a), hamda 5-va 7-gomologik xro-mosomasining har biri bittadan kamaygan diploid tog'ol-chaning (b) somatik hujayrasi genotipida nechta xromo­soma bo'ladi?
A) a-30; b-14; B) a-30; b-18;
C) a-34; b-18; D) a-34; b-14;
24. (2016) Diploid navli 3-va 5-gomologik xromosomaning har biri bittaga ortgan bug'doy (a), hamda 5-va 8-gomologik xromosomasi har biri bittadan ortgan diploid makkajo'xorining (b) somatik hujayrasi genotipda nechta xromosoma bo'ladi?
A) a-16; b-22; B) a-16; b-18;
C) a-12; b-22; D) a-12; b-18.
25. (2016) Orangutan zigotasining birinchi martta ekvotorial bo'linishidan, hosil bo'lgan blastomerdagi jami xromaso­malar sonini aniqlang.
A) 192 B) 288 C) 384 D) 1536
26. (2016) No'xat o'simlining kariotipida 14 ta xromasoma bo'lsa, uning a-barg og'izchalarida, b-tuxum hujayrasi­da, c-mikrosporasida, d-arxeosporasida, e-endosperimida necha xromasoma bor?
A) a-14, b-7, c-7, d-14, e-21
B) a-14, b-7, c-7, d-7, e-14
C) a-14, b-7, c-14, d-14, e-21
D) a-14, b-7, c-7, d-14, e-14
27. (2016) Xrizantema o'simlining kariotipida 18 ta xromaso­ma bo'lsa, uning a-barg og'izchalarida, b-tuxum hujayrasi­da, c-mikrosporasida, d-arxeosporasida, e-endosperimida necha xromasoma bor?
A) a-18, b-9, c-18, d-18, e-27
B) a-18, b-9, c-9, d-9, e-18
C) a-18, b-9, c-9, d-18, e-27
D) a-18, b-9, c-9, d-18, e-18
28. (2016) Qalampir o'simlikning kariotipida 48 ta xromaso­ma bo'lsa, uning a-barg og'izchalarida, b-tuxum hujayrasi­da, c-mikrosporasida, d-arxeosporasida, e-endosperimida necha xromasoma bor?
A) a-48, b-24, c-24, d-48, e-72
B) a-48, b-24, c-24, d-24, e-48
C) a-48, b-24, c-48, d-48, tr-72
D) a-48, b-24, c-24, d-48, e-48
29. (2016) Xromosomalar haqidagi to'g'ri ma’lumotni aniqlang.
A) Har qanday o‘simlikyoki hayvon organizmining somatik hujayrasidagi xromosomalar soni, shakli, o‘lchami bir xil;
B) Drozofilaningsomatikhujayrasijinsiyhujayraganis­batanikkibarobarkamxromosomagaega;
C) Birturgamansubbarchaorganizmlarningsomatikhujayrasi­dagixromosomalarshakli, o'lchamidoimbirxilboladi;
D) Hujayradagi xromosomalar soni turning tuzilish dara­jasiga bog'liq emas.
30.(2014) Qaysi javobda sog‘lom yigitning nerv hujayrasida (a), jinsiy hujayrasida (b), leykotsitlarida (c) autosomalar va jinsiy xromosomalar soni to‘g‘ri ko'rsatilgan?
A) a-23,1; b-46,2; c-46,1
B) a-44,2; b-23,1; c-23,2;
C) a-44,2; b-22,1; c-44,2
D) a-23,1; b-23,1; c-46,2;
31.(2014) Bodring ildiz hujayrasida 14 tadan xromosoma uchraydi. Uning a) murtagida; b) tuxum hujayrasida; c) chang donasining vogetativ hujayrasida; d) endosperm hujayrasida nechtadan xromosoma bo'ladi?
A) a-14; b-7; c-7; d-14 B) a-7; b-7; c-7; d-14
C) a-14; b-14; c-14; d-21 D) a-14; b-7; c-7; d-21