Biokimyo qism

IV.  ERITMALARNING  XOSSALARI  VA  XOSSALARINING  BIOLOGIK 

AHAMIYATI. 

Eritmadagi diffuziya xodisasi, osmos xodisasi, eritmalarning 

---

bug’  bosimi,  muzlash  va  qaynash  temperaturalari  va  hokazolar  eritmaning 

xossalari hisoblanadi.  

Diffuziya hodisasi 

1)

 

 

Bir  modda  zarrachalarining  ikkinchi  modda  ichida  taqsimlanishini 

ta‘minlovchi  jarayonni 

diffuziya

  deyiladi.  Agar  yuqori  kontsentratsiyali 

eritma  olib,  uning  ustiga  ohista  suv  quyilsa,  erigan  modda  zarrachalari 

suvga o’ta boshlaydi va eritma bir xil kontsentratsiyali bo’lishga intiladi. 

Eritmalarda  diffuziya  hodisasining  puxta  o’rganish  natijasida  quyidagi 

qonuniyatlar chiqarilgan: 

2)

 

eritmalarda diffuziya jarayoni juda sust boradi; 

3)

 

diffuziya  tufayli  zarrachalar  kontsentratsiyasi  yuqori  bo’lgan  joydan 

kontsentratsiya  kam  bo’lgan  joyga  o’tadi  va,  nihoyat,  sistema  bir  xil 

kontsentratsiyaga erishadi; 

4)

 

eritmalarda diffuziya tufayli og’irlik kuchi ham yengiladi; 

diffuziya tufayli ikkala modda zarrachalari bir-birining orasiga kiradi. 

Osmos hodisasi 

 

Agar  erituvchi  bilan  eritma  o’rtasiga  yarim  o’tkazgich  parda  (membrana) 

qo’yilsa,  bu  parda  orqali  erituvchi  zarrachalari  eritmaga  o’tib,  uni  suyultira 

boshlaydi