Biokimyo pmd

Biologik oksidlanish fermentlari. Proton va elektronlarni

oksidlanayotgan metabolitdan kislorodga o‘tkazilishi quyidagi 4 guruh

fermentlar ishtirokida yuz beradi:

1. Piridinga bog‘liq bo‘lgan degidrogenazalar;

2. Flavinga bog‘liq bo‘lgan degidrogenazalar;

3. Ubixinon;

4. Sitoxromlar.

Piridinga bog‘liq bo‘lgan degidrogenazalar. NAD va NADF

ularning kofermenti hisoblanadi. Bu kofermentlar tarkibiga vitamin PP

hosilasi – nikotinamid kiradi. Tuzilishi jihatdan NAD va NADF

---

185

dinukleotid hisoblanadi. Ular nikotianamid va adenilat kislotadan tashkil

topgan. NADF, NADdan farqli ravishda adeninnukleotid ribozasining

uchinchi uglerod atomida qo‘shimcha fosfat kislota qoldig‘ini oladi.

Bu kofermentlar ko‘pchilik oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarda

ishtirok etadi. Bunda substratdan ajralib chiqayotgan 2 ta vodorod

atomining bittasi to‘liq nikotinamid tarkibiga kirib, ikkinchisi esa

vodorod ioni sifatida muhitga o‘tadi.

Hujayrada NAD miqdori NADFga nisbatan ko‘pdir. Uning taxminan

60% mitoxondriyada, 40% esa sitoplazmadadir. NADga bog‘liq bo‘lgan

degidrogenazalar asosan mitoxondriyalardagi nafas olish zanjirida

proton va elektronlar tashilishida ishtirok etadi va aerob

degidrogenazalar hisoblanadi. NADF ko‘proq sitoplazmadadir va unga

bog‘liq bo‘lgan degidrogenazalar proton va elektronlarni biosintetik

reaksiyalarda tashiydi hamda anaerob degidrogenazalar hisoblanadi.

Ko‘pchilik piridinga bog‘liq bo‘lgan degidrogenazalar ikki valentli

metall ionlari bilan kuchli bog‘langandirlar. Ular kofermentni

apoferment bilan bog‘lanishini ta’minlaydilar.