Biokimyo pmd

ODDIY  OQSILLAR  ALMASHINUVI

Iste’mol qilinadigan oqsil me’yori

Azot muvozanatiga erishish odam salomatligini saqlash va uning

yuqori ishlash qobiliyatini ta’minlash uchun ovqatlanishda oqsil

normasini aniqlash lozim. Chunonchi, katta yoshdagi aqliy mehnat bilan

shugullanuvchi va ortacha jismoniy faoliyati bor odamda energetik

sarflanish 12000 kJ bo‘lsa, sutkasiga 100-120 g oqsil iste’mol qilish

kerak. Mehnat sharoiti o‘zgarganda va energetik sarflanish yuqori bo‘lsa,

ushbu me’yor har bir 2100 kJ hisobiga 10 g ga oshadi. Ogir jismoniy

ish bajaruvchi ishchilar sutkada 130-150 g oqsil iste’mol qilishi lozim.

Homiladorlik va laktatsiya paytida, shuningdek, ayrim patologik

holatlarda (organizm siydik yoki assit suyuqligi, ekssudatlar bilan oqsil

yoqotsa, masalan: nefritlarda, ogir infeksion kasalliklarda, kuyganda,

jarohatlanganda va hokazo) oqsilga bo‘lgan ehtiyoj keskin oshadi.

Yosh bolalarning oqsilga bo‘lgan ehtiyoji birinchi navbatda ularning

yoshi va tana og‘irligi bilan aniqlanadi. Tananing har bir kg og‘irligiga

1,5 g oqsil ko‘payib borishi lozimdir (Rubner koeffitsenti). Hattoki,

go‘dak bolalar ham sutkada 55-72 g oqsil qabul qilinishiga muhtojdir.

Yoshi ulgayishi bilan (12-15 yoshgacha) oqsilning ushbu normasi katta

yoshdagi odamning me’yorigacha oshadi. Oqsilga bo‘lgan ehtiyoj

ma’lum darajada sutkalik ratsionning kaloriyaligiga ham bog‘liqdir.

Ovqatlanish kaloriyasi yetarli bo‘lmasa, oqsillar birinchi navbatda

organizmning energetik ehtiyojlarini qondirish uchun sarflanib, anobolik

jarayonlarda foydalanilmaydi.