Биокимё кафедраси

Биринчи босқич
, 
in vitro
шароитида рекомбинат ДНК молекулалари 
ишлаб чиқаришнинг асосий имкониятлари яратилди. Ушбу ишлар турли 
плазмидалар орқали гибрид олиш билан болиқ. Бошқа тур ва бактерия 
штаммлари ҳамда уларнинг яшовчанлиги, барарорлиги ва вазифасининг 
ДНК молекуласига боғлиқлигини билган ҳолда рекомбинат молекулалар 
яратиш имкониятлари мавжудлиги исботланди. 
Иккинчи босқич,
Прокарѐт хромосомаларнинг генлари ва турли 
плазмидаларнинг барқарорлиги ва ҳаѐтчанглиги ўрганилди хамда улар 
асосидаги рекомбинат ДНК молекулаларидан оқсил ажратиб олиниши 
ўрганилди. 
Учинчи босқич
- векторни ДНК молекуласига киритиш бўйича иш 
бошланиши, эукарѐтик генларнинг ўрганилиши, асосан ҳайвонларда 

---

8 
(ҳужайра генетик аппарати ва ундаги ДНКни кўчириб ўтказишда узатувчи ва 
қабул қилувчи генлар ўрганилди)амалга оширилди. 
Расман, генетик муандислик туғилган сана 1972 йил этиб белгиланди. Бу 
кунда Стенфорд университетидан П. Берг, С. Коэн, Х. Бойер ва уларнинг 
шогиртлари томонидан вирус SV40, бактерияфаглар ва Е. coli ДНК бўлагини 
ўз ичига олган биринчи рекомбинат ДНК яратилган. 
 
1 жадвал 
Ген клонларини яратишнинг тарихий босқичлари 
Биринчи ген 
1973 йил
клонланган 
Биринчи бактерия генларини клонлаш экспрессияси 
1974 йил
амалга оширилди 
Биринчи гибридома 
1975 йил
яратилган 
Рекомбинант ДНК технологиясидан ишлаб чиқаришда 
фойдаланиш 
1976 йил
бошланган 
Ген муҳандислиги усуллари ѐрдамида олинган 
микроорганизм штаммларини патентлаш ҳақидаги қарор 
1980 йил 
қабул қилинган 
Моноклонал антитело тўпламларидан фойдаланиш 
мумкинлиги тўғрисидаги қарор 
1981 йил
қабул қилинган. 
Биринчи марта генларнинг автоматик синтезатори 
сотувга чиқарилди 
Тиббиѐтда рекомбинант ДНК - инсулини ва ҳайвонлар 
учун биринчи рекомбинант ДНК дан фойдаланишга