«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

СУР РАНГБАРАНГЛИКДАГИ ҚОРАКЎЛ ҚЎЗИЛАРИНИНГ ЎСИШ ВА 
РИВОЖЛАНИШИДА БИОЛОГИК МОДДАЛАРНИНГ ФАОЛЛИГИ
Мухитдинов Ш.М. доцент., Алиев Д.Д.б.ф.н., Исмоилов К.Т.,
Джуманиёзова Ф.С. 
Самарқанд Давлат Тиббиёт институти 
Аннотация. 
Тадқиқотнинг 
илмий 
янгилиги 
қоракўл 
қўйлар 
маҳсулдолигини оширишнинг
 
илмий
 
асосланган самарали биологик тест 

---

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
67 
мезонларини ишлаб чиқиш ҳамда ҳар хил рангбарангликдаги сур қоракўл 
қўйлар қонидаги биологик кўрсаткичларнинг ўсиш ва ривожланиш давридаги 
ўзгарувчанлини ўрганиш. 
Калит сўзлар:
генофонд, фермент, бронза, янтар, платина, антроцит, 
иммунобиологик, катализаторлик, транспортлик, альбумин, глобулин, аспартат-
аминотрасфераза, аланин-амнотрансфераза. 
Долзарблиги. 
Ҳайвонларнинг ўсиш ва риволанишида муҳум омил 
биохимиявий жараёнлар интенсивлиги ҳисобланади, барча ўсувчи организм 
тўқима ва органларида муҳум вазифаларни бажаради. Ўсиш жараёнларида 
алоҳида ёшга оид даврларда моддалар алмашинуви ҳар хил интенсивликда 
кечади. Шу муносабат билан биохимиявий кўрсаткичлар миёрлари алмашинади 
[1]. Қонда ферментларнинг ёшига қараб ўзгарувчанлигини ўрганиш натижалари 
ҳайвонларнинг ёши, келиб чиқиши ва рангларига боғлиқ. Ҳайвонлар 
маҳсулдорликларини ва серпуштлик салоҳиятини оширишнинг биологик 
усулларини ишлаб чиқиш ҳамда генофондларни таҳлил қилиш имкониятларини 
яратади [3]. Кўпчилик тадқиқотчилар фикрига кўра альбумин қон зардобидаги 
энг кўп динамикли оқсил. У организмда азот заҳираси ҳисобланади ва коллоид-
осматик босимларни бошқарилишида муҳим вазифаларни бажаради. 
Альбуминлар гормонларни ташиш вазифаларни бажаради, қонда озиқавий ва 
мнерал моддалар ҳамда сувнинг алмашинувида иштирок этади. Қонда 
альбуминнинг энг кўп миқдори бир ойлик қўзиларда 4,05 фоизга ошганлигини, 
икки ойлигида камайишини ва доимий равишда оқсиллар фракцияларини 
кейинги даврда кўпайиши аниқлаган. Оқсилларни текшириш таҳлилларига кўра 
альбуминлар миқдорларининг юқорилиги ва глобулинларнинг пастлиги 
қўзичоқларнинг биринчи кунлигида аниқланган [2]. Кўпчилик физиолог илмий 
изланувчиларнинг маьлумотларига кўра оқсил фракциялари ичида энг юқори 
биологик фаол оқсил глобулинлар ҳисобланади. Қўзиларнинг қон зардоби 
таркибида глобулинлар миқдорининг ёшига боғлиқ ҳолда ўзгаришини 
исботлашган. Муаллифларнинг такидлашларича глобулинлар йиғиндиси 
миқдорининг динамикаси ҳар хил зотларда турлича бўлади. Ҳайвонларнинг 
ёшига боғлиқ ҳолда глобулин фракцияларининг ўзгариши алоҳида эьтиборга 
эга эканлигини кўрсатади [4].