«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
210 
ундаги водород боғларни ҳисобга олиш лозим. Молекулада 1,1`- ҳолатдаги 
углерод атомларига боғланган гидроксил гуруҳлари бошқа углерод 
атомларидаги 6,6`- ва 7,7`-позицияларда тўртта гидроксил гуруҳларига 
нисбатан реакцион қобилияти юқори бўлиб 8,8`-позицияларда жойлашган 
альдегид гуруҳларига яқинлиги билан госсипол молекуласигагина хос бўлган 
кўпгина кимёвий хусусиятлар ва водород боғланишларнинг ҳосил бўлишига 
сабаб бўлади 
[1-2]. 
Госсипол молекуласидаги водород боғларининг ҳосил бўлиши.-Ме: - СН
3.
Госсипол молекуласидаги электронлар булутининг тақсимланиши яъни 
атомлардаги электронлар зичлиги –СНО и >С(ОН) гуруҳларга тўғри келади. 
Госсипол молекуласидаги альдегид гуруҳининг электрофиллиги бошқа 
альдегидларникига қараганда анча юқори, Госсипол молекуласидаги иккита 
алдегид гуруҳи ҳам молекуланинг кимёвий хусусиятида катта ахамиятга эга 
бўлиб, госсиполнинг тоутомер шаклларининг ҳосил бўлишида муҳим ўринни 
эгаллайди ва у госсипол молекуласидаги мавжуд заҳарлилик хусусиятининг 
асосий манбаи ҳамдир 
[2]. 
Алкил радикалларда эса электронлар зичлиги камайгани сабабли мусбат 
заряд қисман пайдо бўлади. Молекуладаги тўртта алкил гуруҳлари, мос 
равишда 3,3′ ва 5,5′ позицияларда жойлашган иккита метил ва иккита 
изопропил гуруҳли томони госсиполнинг липофил қисмини ташкил этади, 
гидроксил ва альдегид гуруҳлари тутган нафталин ҳалқасининг бошқа 
томонимолекуланинг липофоб қисми деб қабул қилинган.
Келтирилган 
мулоҳазалар 
госсипол 
молекуласининг 
реакцион 
қобилиятини мантиқан тушунтириб беради. 
Молекуладаги тўртта алкил гуруҳлари, мос равишда 3,3′ ва 5,5′ 
позицияларда жойлашган иккита метил ва иккита изопропил гуруҳли томони 
госсиполнинг липофил қисмини ташкил этади, гидроксил ва альдегид 
гуруҳлари тутган нафталин ҳалқасининг бошқа томони молекуланинг липофоб 
қисмидир. Металл ионлари реагентнинг липофоб қисми билан таъсирлашиши, 
унинг реагентлик қобилиятини асослайди 
[3]. 

---