«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика илмий-амалий анжумани

«Биохилма-хилликни сақлаш ва ривожлантириш» Республика онлайн илмий-амалий анжумани
Гулистон 2020 й. 17-18 апрель
135 
Тутнинг пўстлоғи ва баргларида ҳам анчагина фойдали моддалар: 
тригонеллин алкалоиди, ошловчи ва бўёқ моддалар, баргида С
 
витамини, 
каротин, эфир мойи, углеводлар, шиллиқ моддалар, аминокислоталар, холин, 
органик кислоталар, флавоноидлар ва гликозидлар мавжуд. 
Тут баргидан тайёрланган чой ўзининг таркибида калцийнинг миқдори 
сигир сутига қараганда йигирма икки баравар кўп сақлар экан.
Тут мевасини овқатдан олдин истеъмол қилиш фойдали. Тут ва унинг 
пўстлоғидан тайёрланган дамлама овқат ҳазм қилиш тизимига ижобий таъсир 
кўрсатади. Шунингдек, у оғиз ва томоқдаги шишларни даволашда яхши самара 
беради. Бунинг учун нордон тут ва унинг баргидан дамлама тайёрлаб ичиш ёки 
томоқни ғарғара қилиб чайиш лозим.
Тут меваси халқ табобатида қонни тозаловчи ва уни кўпайтирувчи, 
ичакни мустаҳкамловчи, юрак фаолиятини яхшиловчи ва иситмани туширувчи 
восита сифатида кенг қўлланилади. Юрак хасталикларни даволашда оқтут 
мевалари яхши ёрдам беради. Унинг меваларида темир элементи бўлгани учун 
камқонлик билан касалланган беморларга истеъмол қилиш тавсия этилади. 
Бундан ташқари, тут ширасидан оғиз ва томоқ яллиғланишида, оғиздаги 
шишлар, ичбуруғни даволашда ҳам фойдаланилади.
Илмий тиббиётда ҳам тут мевасидан 
анемия 
ва 
гастиритни 
даволашда 
фойдаланилади. Тут меваси таркиби кучли 
яллиғланишга қарши таъсирга эга, шунинг учун 
шамоллаш, йўтал, бронхит, тонзилит, фарингит 
ва бошқа касалликларни даволаш учун хам 
тавсия қилинади. 
Шарқ олимларининг узоқ йиллар олиб 
борган тадқиқотларида маълум бўлишича, тут 
мевалари инсонни соғлом ва узоқ умр кўришини 
таъминлайди ва кўзнинг кўриш қобилиятини яхшилайди.
Шамоллаш билан боғлиқ касалликлар ва гипертонияда тут қоқиларидан 
дамлама чой тайёрланиб, истеъмол қилинса, яхши самара беради. Бундан 
ташқари, юрак хасталикларида тут шарбатидан 2-3 ош қошиқдан кунига 3 
марта ичилса жуда фойдали. Айниқса, тут мевасидан шинни тайёрланиб, йил 
давомида истеъмол қилиб борилса, организмда иммунитетни оширади. 
Шунингдек, тут дарахтининг нафақат меваси, балки илдизи ва пўсти ҳам 
бир қатор шифобахш хусусиятларга эга. Жумладан, улар ўпкадаги иссиқни 
йўқотиб, нафас қисиши ва йўтални тўхтатишга, шишларни қайтаришга ёрдам 

---