Biogen elementlar konsentratsiyasi o`zgarishi bilan bog`liq bo`lgan endemik va kasb kasalliklari

Surunkali... Uzoq vaqt davomida zararli omillarga ta'sir qilish natijasida hosil bo'lgan. Bunday kasallikning belgilaridan biri uning uzaygan tabiatidir.

Kasallikning o'tkir shaklida uning zararli ishlab chiqarish omillari bilan bog'liqligini isbotlash osonroq. Masalan, korxonada zararli moddalar chiqarildi va xodim zaharlandi. Sababiy munosabatlar aniq. Surunkali kasallikda o'xshash munosabatlarni isbotlash biroz qiyinroq.

Kasb kasalliklari - yomon mehnat sharoitlari va kasbga aloqador zararlarning organizmga taʼsiri natijasida paydo boʻladigan kasalliklar. K.k.ning kechishi unga sabab boʻlgan zararli omillarning oʻziga xosligi, kuchi, davomiyligi va ularning birgalikdagi taʼsiriga bogʻliq. K.k. i. ch.ning zararli omillarini hisobga olgan holda belgilanadi. K.k.ning fizik (kasbga aloqador karlik, vibratsiya kasalligi, nur kasalligi, kesson kasalligi, balandlik kasalligi va b.), biologik (infeksion va parazitar kasalliklar: brutsellyoz, kuydirgi) va kimyoviy omillar taʼsirida (qarang Zaharlanish), baʼzi changlar uzoq vaqt nafasga olinganda (pnevmokonioz, bronxit va b.), shuningdek, jismoniy zoʻriqqanda yoki shikastlanganda (nevrit, bursit) vujudga keladigan turlari farq qilinadi. K.k.ning kelib chiqishiga organizmning oʻta toliqishi va kasallikka qarshi kurasha olish faoliyatining pasayishi ham sabab boʻladi.

Oʻzbekistonda K.k. roʻyxati va tegishli tavsiyanomalar OʻzR Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan tasdiklanadi. I. ch. texnologiyasining takomillashtirilishi, i.ch. jarayonlarini kompleks mexanizatsiyalash va avtomatlashtirishning keng joriy etilishi, mehnat va dam olishning meʼyorida tashkil qilinishi, zararli korxonalarda qisqartirilgan ish kuni belgilanishi tufayli K.k. kamayib bormokda. K.k.ni oldini olish, davolash, mexnat muhofazasini tashkil kilish ishlari bilan Oʻzbekiston Sanitariya, gigiyena va kasb kasalliklari i.t. instituti shugʻullanadi