"Biofizikadan amaliy mashg’ulotlar" o’quv qo’llanmasi umumiy biofizika kursining fizikа-kimyo va elektrobiologiya bo’limlariga taаlluqli amaliy mashg’ulotlarning nazariy va amaliy masalalarni o’z ichiga oladi

 
Laboratoriya ishi 
Barqaror statsionar holatdagi ochiq sistema entropiyasining o`zgarishi.Ochiq sistemaning 
gidrodinamik modeli. 
Ish uchun zarur vositalar
: ochiq sistemaning gidrodinamik modeli. 
Gidrodinamik model vodoprovod sistemasiga ulanib, unga suv yuboriladi. H
1
, H va H
2
idishlardagi suv sathlari turg`unlashgach, ularning balandliklari h
1
, h, h
2
o`lchab olinadi. So`ngra 
vodoprovod jo`mragi kattaroq ochilib, idishlardagi suv sathlarining yangi kattaliklari o`lchab 
olinadi. Shu xildagi ishlar H
1
idishdagi suv sathining kamaytirilish holatlari uchun ham bajariladi 
va ularga mos h
1
, h, h
2 
kattaliklari o`lchab olinib jadvalga ko`chiriladi. O`lchash ishlari 
tamomlangach H
1
-idishdagi suv sathlarining har bir holatiga bog`liq ravishda R
1
va R
2
naychalarda yuzaga keladigan suyuqlik oqim tezliklari hisoblab topiladi, ya`ni R
1
uchun
V
1
=k
1
∆h
1 
, R
2
uchun V
2
=k
2
∆h
2 
, R
2
uchun V
2
=k
2
∆h
2
, bu yerdagi k
1
= 
π r4
t, π -3,14,
8ηl
r-naychalar radiusi, l- naychalar uzunligi, η-yopishqoqlik, t-vaqt, ∆h
1
=h
1
-h,∆h=h-h
2
.
Hisoblab topilgan oqim tezliklaridan foydalanib, ochiq sistemadagi statsionar holatni saqlab 
turish uchun vujudga keltiradigan enropiya tezligi hisoblab topiladi, ya`ni 
T 
ds 
= k
1
(∆h
1
)
2
 +k
2
(∆h
2
)
2
 
dt
 
Jadval ma`lumotlari asosida absissa o`qiga h-kattaliklari, ordinata o`qiga esa TS- qiymatlari 
tushirilib, TS – h bog`liqlik grafigi chiziladi. Grafikdan h-qiymati bo`yicha TS- ning shunday bir 
kichik qiymati topiladiki, u ochiq sistema H- dagi statsionar holatni ta`minlash uchun zarur 
bo`lgan entropiyaning o`sish tezligini xarakterlaydi.