Биоэкология ва геоэкология” фани бўйича Назорат саволлари

“БИОЭКОЛОГИЯ ВА ГЕОЭКОЛОГИЯ”
фани бўйича
Назорат саволлари

1. Ўсимликлар экологияси фанига асос солган олимларни айтинг?

2. Ўсимликлар экологияси фанининг мақсади ва вазифалари нималардан иборат?
3. Ўсимликлар экологияси қайси фанлар билан ўзаро боғлиқ?
5. Атроф-муҳит деганда нимани тушунасиз?
6. Ўсимликлар ҳаётига ташқи муҳит омиллари таъсири гуруҳларини айтинг?
7. Экологик омиллар деб нимага айтилади?
8. Ўсимликларнинг ўсиши асосан қандай омилларга боғлиқ?
9. БХ тўғрисидаги Конвенция ҳақида нималарни биласиз?
10. Ёруғлик организмлар ҳаётида қандай рол ўйнайди?
11. Ўсимликларни ёруғлик омилига нисбатан экологик гуруҳларини айтинг?
12. Ҳарорат омилига организмларнинг мослашиши қандай кечади?
13. Намликнинг ўсимликлар ҳаётидаги ўрни қандай?
14. Фотопериодизмни ўсимликларнинг тарқалишидаги аҳамиятини айтинг?
15. Атмосфера ҳавосининг кимёвий таркиби қандай?
16. Атмосферадаги СО₂ қандай рол ўйнайди?
17. Атмосфера ҳавосининг хоссаларини экологик аҳамиятини тушунтиринг.
18. Атмосфера ҳавосини муҳофаза қилиш чора-тадбирларини айтинг беринг.
19. Тупроқ қандай омил.
20. Ўсимликлар ҳаётида тупроқ қандай аҳамият касб этади?
21. Тупроқ кимёвий хоссаларининг экологик аҳамиятини айтинг.
22. Тупроқ таркибидаги минерал моддаларнинг роли қандай?
23. Тупроқ организмларининг ўсимликлар ҳаётидаги аҳамиятини айтинг?
24. Орографик омиллар ўсимликларга қандай таъсир этади?
25. Биотик омиллар деб нимага айталади?
26. Биотик омилларнинг турларини айтинг?
27. Биотик алоқа ва уларнинг хилларини тушунтиринг.
28. Биоэкологияда биотик омилларнинг аҳамиятини изоҳланг.
29. Фитоценология нималарни ўрганади?
30. Инсон қачондан ўсимликларга таъсир кўрсата бошлаган?
31. Ўсимликлар жамоасига инсоннинг ижобий таъсири нималардан иборат?
32. Инсоннинг салбий таъсири орқали ўсимликлар ҳолатини ўзгаришини тушунтиринг.
33. Ўсимликларнинг ҳаётий шакллари деганда нимани тушунасиз?
34. Ҳаётий шакллар ҳақидаги таълимотга асос солган олимлар кимлар?
35. Ҳаётий шакллар эволюциясининг аспекторларини айтинг.
36. Раункнернинг таснифи нимага асосланган?
37. И.Г.Серебряков таснифи қандай асосга эга?
38. Инсоннинг атроф- мухитга таъсири нималарга сабаб бўлмоқда?
39. Ахоли сонининг ортиб бориши ўсимликлар оламига қандан таъсир этади?
40. Ўрмонлар холатига фан- техниканинг ривожланишининг таъсирини айтинг.
41. Табиатни фан ва техника ютуқларидан фойдаланиб мухофаза қилиш мумкинми?
42. Ҳайвонлар экологиясини ривожланишига қайси олимлар хисса қўшганлар?
43. В.Вернадский қайси таълимотни яратган?
44. Ҳайвонлар экологиясининг вазифаларини айтинг?
45. Экология фани қайси фанлар билан боғлиқ холда ўрганилади?
46. Муҳит деб нимага айтилади?
47. Экологик омилларнинг турларини айтинг?
48. Абиотик омилларга нималар киради?
49. Ёруғлик ҳайвонлар хаётида қандай ахамиятга эга?
50. Харорат омилининг ҳайвонлар хаётида тутган ўрни?
51. Ҳайвонларнинг экологик омилларга мослашиши турлари қандай?
52. Популяциянинг сонини камайишига қандай омиллар таъсир этади?
53. Популяциянинг тузилмаси деганда нимани тушунасиз?
54. Популяциянинг маҳсулдорлигига қандай омиллар таъсир этади?
55. Хаётчанлик эгри чизиғи нимани билади?
56. Популяциянинг динамикаси қандай тушунилади?
57. Биоценоз қандай ўзига хос хусусиятларга эга?
58. Ўлчамга кўра биоценозлар неча хил бўлиши мумкин?
59. Биоморфологик спекрт нимани билдиради?
60. Қаватлилик тузилмаси қандай келиб чиқади?
61. Ҳамжамоанинг барқарорлиги нималарга боғлиқ?
62. Экотизимлар деб нимага айтилади?
63. Экотизимларнинг таркибий қисмларини айтинг.
64.Озуқа занжирлари деб нимага айтилади?
65. Озуқа занжирлари неча хил бўлади?
66. Маҳсулдорлик деганда нимани тушунасиз?
67. Экологик ниша тушунчаси нимани ифодалайди?
68. Экологик сукцессия деб нимага айтилади?
69. Экологик сукцессиянинг қандай аҳамияти бор ?
70. Сукцессия ўзгаришларининг асосий ҳусусиятининг моҳияти нима?
71. Сукцессиянинг аҳамияти қандай?
72. Иккиламчи сукцессия қайси ҳолатларда ҳосил бўлади?
73. Экологик муносабатлар қандай кўринишда намоён бўлади?
74. Йиртқичлик қандай муносабат?
75. Йиртқич – ўлжа муносабатлари неча хил бўлади?
76. Йиртқич – ўлжа муносабатлари турғунлигини таъминловчи экологик омилларни айтинг?
77. Йиртқич – ўлжа муносабатларидаги айрим қонуниятларни айтинг?
78. Ҳайвонлар ҳақида нималарни биласиз?
79. Ҳайвонот дунёси табиатда қандай аҳамиятга эга?
80. Инсон ҳаётида ҳайвонот дунёси қандай ўрин тутади?
81. Йўқолиб бораётган ҳайвонларни сонини қандай тиклаш мумкин?
82. Ҳайвонларни муҳофаза қилишнинг экологик жиҳатларини айтинг?
83. Ҳайвонот дунёси ҳақида нималарни биласиз?
84. Биосферада ҳайвонот дунёсининг тутган ўрни қандай?
85. Ёввойи ҳавонларнинг инсон ҳаётида қандай аҳамияти бор?
86. Фойдали ҳашаротлар ҳақида нималарни биласиз?
87. Табиатда мавжуд ҳайвонларнинг камайиб бориш сабабларини айтинг.
88. Микроорганизмларнинг биосферадаги ўрни ҳақида нималарни биласиз?
89. Биосферанинг чегараларини тушунтиринг.
90. Микроорганизмлар қандай шароитларда шаклланади?
91. Аммонификация ва тинрификация жараёнлари нималар билан боғлиқ?
92. Олтингугуртнинг табиатда айланишини изоҳланг.
93. Денитрификация ва азотофиксация жараёнини тушунтиринг.
94. Микроорганизмларни гуруҳларини айтиб беринг.
95. Сув микрофлораси ва сувни тозалаш усуллари қандай?
96. Тупроқ ва хаво микрофлораси.
97. Микроорганизмларга температуранинг таъсири қандай?
98. Микроорганизмларни бошқа организмлар боғлиқлиги
99. Микроорганизмларни систематик гуруҳлари айтиб беринг
100. Микроорганизмларнинг озиқа моддаларига бўлган эҳтиёжи ва уларнинг озиқланиш типлари қандай?
101. Хемосинтез жараёнини ттушунтириб беринг.
102. Микроорганизмлар орасида муносабат шакллари қандай?
103. Рақобатчилик. Антогонизм, паразитизмга таъриф беринг.
104. Микроорганизмлар ва ўсимликлар, ҳайвонлар, ҳашоротлар ўзаро муносабатлари
105. Патоген микроорганизмлар
106. Геоэкология фанининг мақсади нимадан иборат?
107. Фаннинг вазифасини айтинг?
108. Жамият ва табиат ўртасидаги муносабатлар қандай оқибатларга олиб келади?
109. Геоэкологиянинг объекти ҳақида фикрлар қандай?
110. Геоэкологиянинг мақсад ва вазифаларини айтинг.
111. Фаннинг шаклланиш ва ривожланиш тарихи неча даврларга ажратилади?
112. Литосфера ҳақида нималарни биласиз?
113. Тупроқ қандай ресурс?
114. Тупроқда юзага келадиган муаммолар?
115. Тупроқда қандай сабаблар туфайли эрозия вужудга келади?
116. Тупроқнинг ифлосланиши манбаларини айтинг?
117. Ўзбекистонда Ер фонди ҳақида тушунча беринг?
118. Суғориладиган ерлар ва улардан фойдаланиш муаммоларини айтинг?
119. Гидросфера қандай қобиқ?
120. Гидросферанинг хусусиятлари нималардан иборат?
121. Ўзбекистоннинг сув манбалари ҳақида айтинг?
122. Сувларни ифлослантирувчи тармоқлар қайсилар?
123. Орол денгизи муаммосининг юзага келиш сабаблари нималардан иборат?
124. Атмосфера ҳавосининг таркибини ва аҳамияти айтинг?
125. Қандай манбалардан ҳаво ифлосланади?
126. Атмосферанинг ифлосланиши қандай муаммоларни юзага келтиради?
127. Атмосфера ҳавосини муҳофаза қилишда қўлланиладиган чора-тадбирларни айтинг?
128. Ҳукуматимиз томонидан ҳавони муҳофаза қилиш бўйича қандай ҳужжатлар қабул қилинган?
129. Экологик омиллар деб нимага айтилади?
130. Геоэкологик омилларга кайсилари киради?
131. Рельеф ҳақида нималарни биласиз?
132. Рельеф қандай тоифаларга ажратилади?
133. Инсон фаолияти туфайли атроф-муҳитга қандай таъсир кўрсатади?
134. Инсоннинг биосферага таъсирининг асосий йўналишлари нимадан иборат?
135. Ўрмонларни кесиш ва унинг салбий оқибатлари нималарда намоён бўлади?
136. Суғориш ва унинг табиий жараёнларга таъсири нимадан иборат?
137. Инсон хўжалик фаолиятидан қандай экологик инқирозлар содир бўлган?
138. Ҳозирги цивилизацияда юзага келаётган экологик инқирозига нималар сабаб бўлади?
139. Инсон эҳтиёжини қондириш мақсадида биосферага таъсири қандай бўлган?
140. Экологик инқирознинг асосий сабабларини айтинг?
141. Фан техника инқилоби нималарга сабаб бўлди?
142. Ўзбекистонда асосий геоэкологик муаммолар қайсилар?
143. Дунё “иссиқхонаси” нима ва унинг оқибатларини айтинг?
144. Дунё океани сатҳининг кўтарилиш сабабларини айтинг?
145. Озон қатламининг аҳмияти қандай?
146. Ҳудудий геоэкологик муаммолар ва уларнинг ечими борми?
147. Геоэкологик мониторинг нимани ифодалайди?
148. Мониторинг турларини айтинг.
149. РЕМ кўрсатгичлари ва меъёрий миқдор кўрсатгичлари қандай аҳамият касб этади?
150. Геоэкологик мониторинг методларини айтинг?
151. Ўзбекистонда мониторингни амалга ошириш объектлари ҳақида айтинг?
152. Кўзланган мақсадга эришиш учун мониторингни қандай олиб борган маъқул.
153. Прогнозлаштириш деганда нимани тушунасиз?
154. Геоэкологик прогнозлаштириш қандай амалга оширилади?
155. Прогнозлаштириш орқали геоэкологик вазиятни қандай баҳолаш мумкин?
156. Табиий жараёнлар ўзгаришининг йўналишларини айтинг?
157. Прогнозлаштириш механизмини тушунтиринг?
158. Ўзбекистонда геоэкологик вазиятларни прогнозлаштириш йўллари қандай?
159. Табиатдан фойдаланишда қандай табиат қонунларини эътиборга олиш керак?
160. “Табиат-жамият” тизимидаги ўзгаришда икки қонуниятини айтинг?
161. Табиатдан фойдаланишнинг геоэкологик принципларини тушунтиринг?
162. Табиий ресурслардан оқилона фойдаланиш қандай принципи?
163. Табиий ресурслардан фойдаланишнинг устивор йўналишларини айтинг?
164. Экологик хавфсизлик деганда нимани тушунасиз?
165. Экологик хавфсизликка қандай таҳдидлар тушади?
166. Экологик таҳдидларнинг турларини айтинг.
167. Барқарор ривожланиш нима?
168. Барқарор ривожланишни таъминлаш йўллари қандай?
169. Экологик таълим тарбия босқичларини айтинг.