Bino va inshootlar qurilishi

 
Fanning maqsadi va vazifalari 
―Bino va inshootlar qurilishi‖ yunalishi bo‗yicha ta‘lim olayotgan bakalavrlar qurilish 
konstruksiyalarini ishlab chiqarish texnologiyasi, qurilish jarayonlari texnologiyasi, bino va 
inshootlarni barpo etish texnologiyasi va qurilishni tashkil etish va rejalashtirish fanlari kiradi. Oldin 
bu qurilish texnologiyasiga mansub o‗tiladigan fanlar yagona majmuaning bosqichlari sifatida 
ko‗rilmagan va bu o‗tiladigan fanlarda izchillik prinsipiga u qadar amal qilinmagan. 
Jamiyat taraqqiyotida qurilish asosiy ishlab chiqarish sohalaridan biridir. Qurilish ishlab 
chiqarishining natijasida, tugallangan qurilish mahsuloti − funksional mo‗ljalga ega bo‗lgan bino va 
inshootlar yaratiladi. Bino va inshootlar konstruksiyalarining xilma-xilligi keng miqyosda qurilish 

---

texnologiyalarining yaratilishi va qo‗llanilishini taqoza qiladi. Har bir qurilish texnologiyasining
etakchi elementi bu − qurilish jarayonidir. 
―Bino va inshootlarni barpo etish texnologiyasi‖ fanida o‗rganiladigan qurilish 
texnologiyalari o‗z ichiga bino va inshootlarni yig‗ma, monolit, yig‗ma-monolit va g‗isht 
konstruksiyalardan 
barpo 
etishdagi 
texnologiyalarini 
oladi. 
Qurilish 
ishlab 
chiqarish 
texnologiyalarining soni ko‗p, ular doimo yangilanib, taraqqiylashib rivojlanmoqda. Qurilish 
texnologiyalari 
mukammallanishining 
asosiy 
yo‗nalishlari 
resurstejamkorlik, 
qurilish 
texnologiyalarini moslashuvchanlik darajasini oshirish, ularning xavfsizligi, sifati, atrof-tabiat va 
ijtimoiy muhitga bo‗ladigan ta‘sirlarni kamaytirishdan iboratdir 
BINO VA INSHOOTLARNI BARPO ETISHNING
QURILISH TEXNOLOGIYALARI 
Fanimizning birinchi bo‗limi qurilishda texnologik loyihalash va tayyorlov ishlarini amalga 
oshirish masalalariga qaratilgan. Qurilish majmuasiga, alohida binoga, alohida qurilish ishiga 
mo‗ljallangan qurilishni tashkil etish loyihasi va ishlarni bajarish loyihasini, hamda texnologik xarita,
mehnat jarayonlari xaritasini o‗ziga xos tomonlari keltirilgan. 
Jarayon va ishlarni bog‗liqligi, ularni birgalikda olib borilishi va ketma-ketligi nuqtai 
nazaridan ko‗rilgan. Ishlarni ketma-ket, parallel va oqim(potok) usulida bajarilishining o‗ziga xos 
xususiyatlari tahlil etilgan.
Ob‘ekt qurilish bosh reja(plan)larining vazifasi, tarkibi va loyihalash qoidalari qurilishning 
bosh rejasini loyihalash bilan bog‗liqlikda ko‗rsatilgan. Vaqtinchalik yo‗llarni qurish va ularni 
konstruksiyasiga, omborlarni qurilishiga, qurilish material resurslarini ochiq va yopiq omborlarda 
joylashtirishga kerakli e‘tibor ajratilgan.
Qurilish tayyorlov davrida − geodezik rejalash asoslarini yaratish, qurilishni boshlashdan 
oldin maydonni tozalash va tekislash
 
masalalari, er usti va grunt suvlarini
chetlashtirish, qurilish 
maydonini asosiy davrida jihozlash va tayyorlashning o‗ziga xosligi tahlil etilgan. Juda muhim 
muammolardan biri qurilishni ekologik xavfsizligini ta‘minlashdir.