Bino va inshootlar qurilishi

hamda ijroiya plan tuzish. 
Inshootning deformatsiyasini ekspluatatsiyadavrida tekshirib borish
. 
 
9.2. Qurilish xududida tayanch geodezik to‘rlarini barpo etish.. 
Hozirgi vaqtda qurilishda geodezik ishlarni tashkil qilishni to‘rt shakli uchraydi: 
1)
Barcha geodezik ishlarni subpodryad yoki qurilishda tashkil qilingan geodezik gruppa 
tomonidan bajariladi. Bunday tartib yirik inshootlar (shahar gidrotexnik, sanoat korxonalari) 
qurilishida uchraydi. Bunday qurilishda injener-quruvchini vazifasiga geodezik ishlarni bajarilishi, 
plan va smetasini tasdiqlash, hamda uning ustidan nazorat qilib turish kiradi. 
2)
Inshoot qurishda murakkab geodezik ishlar maxsus geodezik tashkilot, yoki qurilishdagi 
gruppa tomonidan, ikkinchi darajali geodezik ishlar esa injener-quruvchi tomonidan bajariladi. 
Injener-geodezik ishni tashkil qilishni bunday tartibi shaxarlarda uy-joy qurilishida uchraydi.
3)
Murakkab geodezik ishlar maxsus geodezik tashkilot yoki geodezik gurux ikkinchi darajali 
geodezik ishlarda esa, shu qurilishga yuborilgan injenyer yoki texnik-geodezist tomonidan 
bajariladi. Bunday tartib karkas-panel uy-joy qurilishida foydalaniladi. 
4)
Barcha geodezik ishlarni injener-quruvchi bajaradi. Bunday tartib uncha murakkab 
bo‘lmagan inshootlar, masalan, bir, ikki qavatli uy-joy qurish, qishloq qurilishi, jamoat va 
madaniyat binolarini qurishda qo‘llaniladi. 
Injenyer quruvchi qanday vazifada ishlashiga ko‘ra quyidagi geodezik ishlarni bajaradi: 
- geodezik ishlar plani va smetasini tasdiqlash; 
- tashkiliy ishlarni bajarish; 
- bajarilgan geodezik ishlarni tekshirish va uni qabul qilib olish; 
- inshoot qurilish uchun ajratilgan joyning planini olish; 
- chiziqli inshoot trassasi bo‘ylab niverlash ishini bajarish; 
- boshqa kishilar tomonidan bajarilgan loyihani joyga ko‘chirish ishlarini tekshirish; 
- qurilish maydonida va chiziqli inshoot trassasida loyihani joyga ko‘chirish; 
- yer va beton ishlarini hajmini aniqlash. 
5). 
Injener-geodezik izlanishlar. 
Hozirgi ishlab chiqarish va fuqarolar qurilishlarida asosiy tashkiliy ishlardan biri geodezik 
ishlar bo‘lib, u qurilish ishlarini montaj qilishdagi texnologik protsess hisoblanadi, Bular 
proektlash, qurilish va foydalanishga topshirish davrida barobar xizmat qiladi. 
- birinchi (proektlash) bosqichda injener-geodezik ishlar bajarilishi talab qilinadi. Uning 
vazifasi karta, plan, profil sifatida ma’lumotlar yig‘ish, loyihalanayotgan ob’ektlarga qurilish 
inshootlarini to‘g‘ri joylashtirish hamda qurilish maydonlarini joriy qilishdan iboratdir. 
Izlanishlar ikki bosqichda bajariladi (taxminiy va haqiqiy) xomaki va butkul.Loyihalash ishi 
olib borilayotganda ko‘pincha qurilish bo‘ladigan uchastkaning injenerlik loyihasi tuziladi, bunda 

---

83 
plan va balandlik bo‘yicha inshootlarni joylashtirish bilan bog‘liq bo‘lgan geodezik hisoblar 
bajariladi. 
- ikkinchi bosqich - qurilish bosqichida loyiha joyga ko‘chirilib, inshootlar joyi aniq 
ko‘rsatiladi. Imorat qurilishi davomida qurilish-montaj ishlarini bajarish jarayonida geodezik 
xizmatlar ko‘rsatiladi.
Qurilishi tugallangan ob’ektni foydalanishga topshirish davomida ishlar bajarilishi plani, 
foydalanish davomida esa imorat va inshootlarni deformatsiyasi tekshirilib turiladi. 
1) Injener-geodezik izlanishlarga quyidagilar kiradi: 
2) Bo‘lajak qurilish maydonini topografik sharoitini o‘rganish; 
3) Ilgari o‘tkazilgan geodezik ma’lumotlar - triangulyasiya, poligonometriya, nivelirlash va 
plan olish shaxobchalari, topografik plan olish kabi ma’lumotlarni yig‘ish va muhokama qilish. 
4) YAngi planli va balandlik shaxobchalar barpo qilish. 
5) Planga olish asosini tuzish. 
6) Topografik plan olish. 
7) Trassalash ishlari. 
8)Boshqa izlanishlar: injenyer geologik, gidrologik va boshqalar davomida bo‘laklarga 
bo‘lish va plan olish.