Bilim sohasi: 500000 Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy ta’miiot Ta’lim sohasi: 510000 Sog‘liqni saqlash Ta’lim yunalishi: 5510500 Farmatsiya (turlari buyicha) 5111000 – Kasb ta’limi



Download 2,39 Mb.
Pdf ko'rish
bet88/307
Sana01.01.2022
Hajmi2,39 Mb.
#289724
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   307
Bog'liq
PISIXOLOGIYA

Maxsus qobiliyatlar  kishiga qandaydir muayyan faoliyat bilan muvaffaqiyatli shug`ullanish 
imkonini beradi.  
Insonning qobiliyatlari uning mayllari bilan maxkam bog`liqdir. SHuning uchun biror narsaga 
qiziqish,  unga berilish ko`pincha faoliyatning ana shu turiga bo`lgan  qobiliyatlarning 
mavjudligidan darak beradi.  
Layoqat nishonlari va qobiliyat. Ko`pgina olimlari qobiliyatlar tug`ma bo`ladi va avloddan-
avlodga o`tib turadi, deb hisoblaydilar. Unchalik qobiliyatli bo`lmagan ko`pchilik kishilar orasida 
layoqatli kishilar oilalari kam bo`ladi, bu oilalardagi kishilarnig qobiliyatlari avloddan-avlodga o`tib 
keladi. Lekin qobiliyatlar to`g`risida bunga butunlay qarama-qarshi bo`lgan nuqtai nazar ham 
mavjud, bu nuqtai nazar tug`ma sifatlarni butunlay inkor qiladi va hamma narsa tarbiyaga, shart-
sharoitga bog`liq deb hisoblaydi. Ana shu nuqtai nazarni ham to`g`ri deb hisoblab bo`lmaydi. 
Qobiliyatlar miya va sezish organlarining tuzilishiga bog`liq, ular har-xil kishilarda tug`ilgan 
vaqtidayoq turlicha bo`ladi. Har bir kishida tug`ma layoqat nishonlari  bor bo`ladi, binobarin
kelgusida biror qobiliyatni rivojlantirishga bo`lgan muayyan moyillik ana shunga bog`liq. 
Lekin bu tabiiy layoqat nishonalari muvaffaqiyatli faoliyatning to`la-to`kis shart-sharoitlari 
bo`la olmaydi. Layoqat nisholarini rivojlantirish kerak, bu esa ta’lim tarbiya jarayonidagina ro`y 
beradi. Bundan tashqari, layoqat nishonalari ko`p qiymatlidir, ya’ni tegishli sharoitlar mavjud 
bo`lganda faoliyatga qarab layoqat  nishonalari asosida turli qobiliyatlar rivojlanishi mumkin. 
Layoqat nishonlari kishining go`yo «mudrab yotgan» kuchlari bo`lib, agar kishi tegishli faoliyat 
bilan shug`ullanmasa, bu imkoniyatlarni «uyg`otishi» mumkin emas. Bunday mashg`ulotlar uchun 
ijtimoiy shart-sharoit: moddiy ta’minot, muhit, o`qish imkoniyatlari va hokazolar zarur bo`ladi. 
Qulay sharoitlar mavjud bo`lganda ayrim kishilarda qobiliyatlar juda erta rivojlanadi. Odatda 
musiqa va tasviriy sanhatga bo`lgan  layoqat unda  ertaroq  paydo bo`ladi. Kishilarda musiqa va 
tasviriy sanhatga bo`lgan layoqatdan bir muncha keyinroq adabiy qobiliyatlar paydo bo`lgan. 


46 
 
Qobiliyatni rivojlantirishning ayrim shartlari. Qobiliyatlar faoliyat davomida rivojlanadi. SHuning 
uchun qobiliyatlarni rivojlantirishning birinchi sharti - faoliyatga bo`lgan ehtiyojni tarbiyalashdir. 
Ishlashni yoqtirmaydigan dangasa kishilarda qobiliyatlar rivojlanmaydi. Qobiliyatlarni rivojlantirish 
uchun jiddiy mehnat qilishning ahamiyati katta. Qobiliyat -  avvalo sabr-toqatga ko`paytirilgan 
mehnat, mehnat va yana bir karra mehnatdir. Mehnatga bo`lgan ehtiyojni tarbiyalash uchun ishga 
qiziqish va unga odatlanish katta ahamiyatga egadir. Layoqat bilan qobiliyatni bir-biridan farqlay 
olish lozim. Layoqat bu odamni faoliyatga bo`lgan intilish, qobiliyat esa ushbu faoliyatni bajara 
olish imkonidir.  

Download 2,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   307




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish