Bilim sohasi: 400000 Qishloq va suv xo’jaligi Ta’lim sohasi: 410000- qishloq, o’rmon va baliq

2 - MASALA


ISHLAB CHIQIRISHDA SHIKASTLANISHNI IQTISODIY BAHOLASH

Bir yil davomida sodir bo‘lgan baxtsiz hodisalarni aniqlash.

M asalani yechish ko‘rsatmasi.
1. 1000 nafar ishchilarga to‘g‘ri keladigan baxtsiz hodisalarning yillik koeffitsienti K_y quyidagi formuladan aniqlanadi.
K_y = _{ }
Bu yerda:
A- Bir yil davomida sodir bo‘lgan baxtsiz hodisalarning hisobga olingan umumiy soni, (odam sonida)
V- Bir yil davomida ishlagan ishchilar soni, (odam sonida)


2 . Jaroxatlanishning og‘irlik koeffitsienti quyidagi formuladan topiladi.


K_o = _{ }
Bu yerda:
D-jaroxatlanish tufayli mehnatga yaroqsiz vaqti, kun
A_um – umumiy kunlar soni


3. Mehnatga yaroqsizlik darajasi U quyidagi formuladan aniqlanadi.


U_ya = _{ }
Bu yerda:
Tk – yil davomida kasallik tufayli ishga yaroqsiz kunlar, kun
Tn – yil davomida ishga ajratilgan normativ vaqti, odam/kun


4. Korxonalarda yil davomida baxtsiz hodisalar orqali iqtisodiy yo‘qotishlar quyidagi formulalardan aniqlanadi.


E_yo‘ = (0.6*N+1.28*D) *Z+8N , so‘m

Bu yerda:

N – yil davomida sodir bo‘lgan baxtsiz hodisalar soni.
D-jaroxatlanish tufayli mehnatga yaroqsiz vaqti, kun
Z – jaroxatlangan odamning o‘rtacha kunlik oyligi, so‘m


5. Mehnat muxofazasi bo‘yicha o‘tkazilgan tadbirlar orqali haqiqiy tejamliligi quyidagi formuladan aniqlanadi.


E = (O_yo‘q.1 - O_yo‘q.2)*  , so‘m

Bu yerda:

O_yo‘q.1 –dastlabki yil davomida mehnatga yaroqsizlik bo‘yicha yo‘qotishlar, so‘m
O_yo‘q.2 – joriy yil davomida mehnatga yaroqsizlik bo‘yicha yo‘qotishlar, so‘m
 - Mehnat muxofazasi tadbirlariga ajratilgan sarf xarajatlar, so‘m