bilet bakteriyalar va ko‘k-yashil suv o‘tlarning tuzilishi, ahamiyati va xilmaxilligi haqida ma’lumot bering. Postembrional rivojlanish xillarini va assidiya metamorfozini tushuntiring. Katta yoshdagi odam organizmi tomirlarida litr qon

28-BILET
1. Zamburug‘larning o‘ziga xos xususiyatlari. Achitqi va qo‘ziqorin zamburug‘ining tuzilishi va ahamiyatini tushuntirib bering.
2.Tekshirish obyektiga ko‘ra biologiya fani bir qancha sohalarga bo‘linadi. Quyidagi jadvalda mana shu sohalarning fan sifatida nimalarni o‘rganishini juftlab yozing.

3. Pichan tayoqcha bakteriyasini mikroskopda kuzating va harakatchan bakteriya hujayralarini uning ovalsimon sporalari bilan taqqoslang.Xulosangizni izohlang.
1-savolga javob:
Achitqi zamburug‘i — haqiqiy mitselliysi bo‘lmay, tanasi alohida-alohida hujayralardan iborat. Hujayrasi bir yadroli, oval shaklda bo‘ladi. Bu zamburug‘ kurtaklanish yo‘li bilan ko‘payadi. Kurtaklanish natijasida hosil bo‘lgan yosh hujayralar uzilib ketmay zanjir hosil qiladi. Ular shakarli muhitda yashaydi. Achitqi zamburug‘larining faoliyati natijasida shakar spirt va karbonat angidrid gaziga parchalanadi. Ushbu jarayon pivo, vino va novvoychilikda katta amaliy ahamiyatga ega. Spirtli achish jarayonida ajralib chiqqan energiya achitqilarning hayoti uchun zarur. Novvoychilikda xamir ga achitqi qo‘shib qorilganda ajralib chiqadigan karbonat angidrid gazi xamirni ko‘pchishini ya’ni, yengil va g‘ovak bo‘lishini ta’minlaydi. qo‘ziqorin zamburug‘i tabiatda keng tarqalgan qalpoqchali zamburug‘lar hisoblanadi. Uning ichi bo‘sh, meva tanasi 10—12 sm bo‘lib, oyoq cha va qalpoqchadan iborat. Qo‘ziqorin chirindiga boy tuproqlarda saprofit holda hayot kechiradi. Tuproq ostidagi ko‘p yillik mitselliysi yoz faslida zaxira sifatida oziq moddalar to‘plab, kuzdan boshlab meva tanachalar shakllana boshlaydi. Ular kelgusi yili bahorda yetilib tuproq yuzasiga chiqadi va sporalarini sochadi. Sporalar qalpoqchaning burishgan tashqi yuzasida ya’ni, burmalardagi katakchalarda hosil bo‘ladi. Qo‘ziqorin shartli iste’mol qilinadigan zamburug‘lar guruhiga kiradi. Bunday guruhdagi iste’mol qilinadigan zambu-rug‘largaoq zamburug‘, oq qayin bilan birga o‘sadigan zamburug‘ va boshqa zamburug‘lar kiradi. Ular oqsilga boy, shuningdek, tarkibida moylar, mineral moddalar, mikroelementlardan esa temir, kalsiy, rux va boshqalar mavjud.