Beynin I i m I i -js

işler biraz değişecek: Kilolu bir insanın resmini her gördüğünüzde
sağ düğm eye, ince birinin resmini gördüğünüzde de sol düğmeye
basacaksınız. Yine kolay. Ancak bir sonraki aşam ada eşleşmeler de
yapacak, olum lu bir sözcük ya da kilolu bir insanın resmini gördü­
ğünüzde sağ, olum suz bir sözcük ya da zayıf bir insanı gördüğü­
nüzde sol düğm eye basacaksınız. Aynı şey, bir başka denemede de
karşınıza yıkacak, fakat bu sefer eşleşmeler yer değiştirmiş olarak:
Sağ düğmeye şimdi de olum suz bir sözcük ya da zayıf bir insanın
resmini gördüğünüzde basacaksınız.
Böyle bir deneyin sonuçları rahatsız edici olabilir. Deneklerin
tepki süreleri, çağrışımlar bilinçdışında güçlü olduğunda daha kı­
sadır
.8
Sözgelim i, kilolu insanlar deneğin bilinçdışında olum suz bir
çağrışımla ilişkilendirilm işse, denek kilolu bir insanın fotoğrafına,
olum suz sözcükte kullanılan düğmenin aynı olm ası durumunda
daha hızlı tepki vermektedir. Kavramların tersi biçimde ilişkilendi-
rildiği (za yıf ile kötü) deneylerde ise, olasılıkla eşleştirmenin daha
zor olm ası nedeniyle yanıt süresi uzar. Bu deney ırklara, dinlere,
eşcinselliğe, deri rengine, yaşa, dahası başkanlık adaylarına karşı
geliştirilmiş örtülü tutumu ölçm eye yönelik biçimde çeşitli uyarla­
malara tabi tutulmuştur
.9
Örtülü önyargıları ortaya çıkarmak için geliştirilen bir başka
yöntem, katılımcının bir bilgisayar imlecini oynatış biçimi üzerinde
ölçüm yapmak gibi basit bir ilkeye dayanır
.10
 Farz edin ki, imleciniz
ekranın alt tarafına konumlanmış olarak başladınız işe. Ekranın üst
köşelerinde ise üzerlerinde “seviyorum ” ve “sevm iyorum ” yazan
iki düğme var. Derken ekranın ortasında bir sözcük beliriyor (diye­