Beynin I i m I i -js

Yanıt, ürem enin talepleri çevresinde dolanm aktadır. Eğer bir
anlığına gördüğünüz gösterişsiz bir kişinin güzel olduğuna inan­
m ışsanız, hatayı düzeltm ek için ikinci bir bakış yeterli olacaktır ki
bu, pek de ağır bir bedel sayılm az. Buna karşılık hatayı tersten iş­
ler ve çekici birini sevim siz olarak algılam a yanılgısına düşerseniz,
güller vaat eden bir genetik geleceğe de güle güle diyebilirsiniz. Ö y­
leyse algı sistem ine yakışacak davranış, en kötüsü bir beyaz yalan
sunarak, anlık görüntünün çekici bir şahsa ait olduğu izlenim ini
yaratm ak olacaktır. Diğer örneklerde olduğu gibi bu örnekte de
bilinçli beyninizin tek bildiği, trafikte aksi yönde giden m uhteşem
bir güzelliği geride bıraktığınız gerçeğidir ve bu arada ne nöral
m ekanizm aya ne de bu inancı sizin için üreten evrimsel baskılara
erişim iniz vardır.
D eneyim le öğrenilen kavramlar da bu sistem e kazılı çekim m e­
kanizm alarından yararlanabilir. Yakın geçm işte yapılan bir çalış­
m ada, araştırmacılar farkında olm adan alkol kavramına yönlendi­
rilm enin, cinsellik ve cinsel arzu gibi alkolle ilintili bazı kavramları
da -y in e farkında o lm a d a n - tetikleyip tetiklem eyeceğini ortaya
çıkarm aya çalıştılar
.27
Deneyde katılımcılara, bilinçli olarak algı­
lam aları müm kün olm ayacak bir hızla bira ya da fasulye gibi sö z­
cükler gösterildi. Ardından erkek katılımcılar kadın fotoğraflarına
bakarak, bunları çekicilik bakımından değerlendirdiler. Farkında
9 4

---

D Ü Ş Ü N Ü I. K B İ L İ R D Ü Ş Ü N C E L lr. R
olmadan bira gibi alkolle ilintili sözcüklerle önceden “hazırlan­
mış” bireyler, fotoğraflardaki kadınları genelde diğerlerine göre