Beton va poʻlat armatura birikmasidan iborat konstruksiya va buyumlarning umumiy nomi. Temirbeton 19-asrda kashf etilgan. Temirbeton buyumlarga birinchi patentlar Fransiyada Lambao, 1850; Kuanye, 1854

Quyma temirbeton ustun hisobi


Yuklarni hisoblash

Orayopmaga ta’sir etuvchi yuklar yordamchi to‘sinlar orqali bosh to‘sinlarga to‘plangan kuch sifatida uzatiladi. Bunda yordamchi to‘sinlarning uzluksizligi e’tiborga olinmaydi. Bosh to‘sin qobirg‘asining xususiy og‘irligidan hosil bo‘ladigan yuk haqiqatda to‘sin uzunligi bo‘yicha teng taqsimlangan bo‘lib, hisobni soddalashtirish uchun to‘plangan yukka keltiriladi.

Bosh to‘sin kesimining o‘lchamlari Bosh to‘singa ta’sir etuvchi yuklar:
to‘sin qobirg‘asining uzunlikdagi hususiy og‘irligidan hisobiy yuk

Yordamchi to‘sin orqali uzatiladigan hisobiy doimiy yuk-

Jami, hisobiy doimiy yuk-

Yordamchi to‘sin orqali uzatiladigan hisobiy vaqtinchalik yuk –

Hisobiy zo‘riqishlarni aniqlash. Qobirg‘ali quyma orayopmali binolarning ustunlarida eguvchi momentning qiymati kichik bo‘lganligi sababli, ustun shartli ravishda markaziy siqiluvchi element deb qaraladi.
Bino birinchi qavati ustunining hisob sxemasida ustunning orayopma bilan birikishi sharnirli, poydevorga mahkamlanishi esa bikr deb qabul qilinadi.
Doimiy yuklarni hisoblash. Bosh to‘sindan ustunga uzatiladigan doimiy yuk (bosh to‘singa 3ta yordamchi to‘sin tayanadi)-

3 qavat orayopmasidan uzatiladigan yuk

Tom konstruksiyalaridan hosil bo‘ladigan yuk orayopmadan hosil bo‘ladigan yukning 80% - iga teng qilib olinadi. U holda tom konstruksiyalaridan hosil bo‘ladigan yuk

Orayopmalar va tom konstruksiyalardan xosil buladigan jami doimiy yuk 448,8+119,68=568,48 Kn.

Ko‘ndalang kesim o‘lchamlari bo‘lgan 4 qavat ustunlarining xususiy og‘irligidan :
.

Ja’mi doimiy yuklarning qiymati:

Bosh va yordamchi to‘sinlar orqali uzatiladigan vaqtinchalik yuklarning qiymatlari: uzoq muddatli ta’sir qiluvchi qismidan

3 qavat orayopmalari uchun:
3 qavat orayopmalari uchun:

Ja’mi doimiy va uzoq muddatli yuklarning qiymati:

Qor qoplami og‘irligidan hosil bo‘ladigan vaqtinchalik yuk Farg‘ona shahri uchun (1- tuman). Qor qoplami og‘irligidan ustunga ta’sir etuvchi yuk-

1-qavat ustuniga ta’sir etuvchi to‘liq yuk: _{   }