Berdaq nomidagi qoraqalpoq davlat universiteti huzuridagi

Tuzuvchilar:Redjepova Nargiza Shamuratovna

“Kasbiy faoliyatda o’zbek-tili” fani o’qituvchisi

Taqrizchilar: Torebaeva Sarbinaz Baxitovnauslubchi

1.O‘quv dastur umumiy talablari

Dastur nomi	Kasbiy faoliyatda o‘zbek tili
Ajratilgan soat	80 soat
Mavzular soni	40
Dasturning maqsadi	O‘zbek tilini muloqatning turli sohalari va vaziyatlarida mustahkam egallash va undan samarali foydalanishni shakllantirish
O‘zlashtirish (o‘qitish) -natijalari	O‘z fikrlarini o‘zaki va yozma shaklda aniq va ravshan ifodalay olish, Savollarga to‘g‘ri javob bera olish va mos javob bera olish; - ijtimoiy moslashuv qobilyati,nutq me’yorlariga rioyaqilish Odob –axloq, hamkorlikda ishlay olish; - suhbatdoshining fikrini hurmat qilib,O/z pozitsiyasini himoya qila olish, Ularni til vositalari yordamida ishontirish; -minozarali vaziyatlarda o‘z-o‘zini nazorat qila olish,muommolar yoki kelishmovchiliklarga konstruktiv yechim topish;  So‘zlashuv konstruksiyalari me’yorlarini bilish va ulardan foydalanish; - mutaxassisligi faoliyatiga doir so‘zlashuv va so‘z birikmalarini nutqda to‘g‘ri ishlatih va foydalanish; - nutqdagi rasmiy ish,ilmiy, publitsistik va badiiy uslublarni bilish va farqlay olish.
Bilimlar	Kasbiy faoliyatida o‘zbek tilining o‘zaki va yozma shaklini mukammal o‘rganish
Ko‘nikmalar	Doimiy ravishda o‘z ustida ishlay bilish; - o‘z bilimlarini doimiy ravishda oshirib borish.
O‘quv rejasiga muvofiq o‘zaro bog‘liq bo‘lgan fanning nomi	Tarix fani dasturi
O‘qitishning tshkiliy shakli	A – amaliy ta’lim Mustaqil ta’lim.
Dasturga qo‘yilgan talab	Majburiy
O‘qitish tili	O‘zbek tili
Baholash tartibi	Baholash bo‘yicha amaldagi tartib asosida
O‘quvchilarning bilim va ko‘nikmalarini baholash	Tinglab tushunish,o‘qish, gapirish,yozish,savol-javob,test.

2. O‘quv dasturi mazmuni

№

Mavzuning nomi

Mavzuning qisqacha mazmuni

Jami

O‘qitishni tashkiliy shakli

Mustaqil ta’lim

1

Kirish.Kasbiy faoliyatda o‘zbek tilining ahamiyati

o‘zbek tilini muloqatningturli sohalari va vaziyatlarda mustahkam egallash va undan samarali foydalanishni shakllantirish

2

A

1

2

Nutq va uning turlari

Og‘zaki va yozma nutq

2

A

1

3

Nutqiy savodxonlik- nutq madaniyati asosi

. talaffuz mey’ori, imlo qoidalari, nutq odobi, nutqiy muomala,

2

A

1

4

Nutqning aniqligi,mantiqiyligi ta’sirchanligi

Aniqlik mantiqiylik nutqning aloqaviy sifatlaridan

2

A

1

5

Nutqiy muomala shakllari

Nutq odobi Donishmandlar nutq odobi haqida

2

A

1

6

Nutqiy faoliyat turlari

Nutqiy faoliyat shakli va ko‘rinishlari. Dialogik nutq.

2

N

1

7

Dialogda kirish so‘z, undov va modal so‘zlarni qo‘llash.

Dialogda til vositalarining o‘rni. Dialogik nutqning ta’sirchanligini ta’minlash.

2

A

1

8

Nutqning uslubiy shakllari va ularda nutq madaniyati me’yorlari

Nutq uslublari haqida tushuncha.

2

A

1

9

Rrasmiy-idoraviy uslubdagi nutqning xususiyatlari

Ish qog‘ozlari, grammatik xususiyat, ish qog‘ozlar leksikasi, atamalar.

2

A

1

10

So‘zlashuv uslubi.

Oddiy so‘zlashuv uslubi.

Adabiy so‘zlashuv uslub

2

A

1

11

Publitsistik uslub.

Ommaviy uslub aralash uslub

2

A

1

12

Badiiy uslub.

Badii

uslubda nutqning obrazliligi va estetik tasiri

2

A

1

13

Ilmiy uslub

Ilm fanga doir maxsus atamalar fizika faniga oid dinamika, diffuziya hodisasi, inersiya hodisa, elektr to‘ki, nyuton qonuni, atom, yadro, zaryad; ona tiliga oid fonetika, leksika, ot, son, olmosh, fe’l,

2

A

1

14

Rasmiy-idoraviy uslub

Qonunlar matni, prezident farmonlari va qarorlari, Vazirlar Mahkamasi hujjatlari, hokimliklar qarorlari, tashkilotlar buyruq, farmoyish va qo‘llanmalari, shartnomalar, ijozatnomalar, aktlar, har xil rasmiy hujjatlar, yuridik xarakterdagi og‘zaki axborotlar, ma’lumotlar rasmiy-idoraviy uslubda tayyorlanadi.

2

A

1

15

Matnning mazmuniy-shakliy tuzilishi

Matnning mazmuni haqida tushuncha. Matnning shakli haqida ma’lumot

2

A

1

16

Atamalar va ularning turlari

1.Ilmiy atamalar 2.Kasb hunar so”zlari

2

A

1

17

Matnni qisqartirish va kengaytirish yo‘llari.

Matn va uning tahriri. Matn tahririga tayyorgarlik

2

A

1

18

Kasb-

unar so‘zlarining sinonimiyasi. ixtisoslikka oid matn tuzish

Kasb-hunar so‘zlarining qo‘llanishiga ko‘ra turlari. Kasb-hunar so‘zlarining hujjatchilik xarakteri

2

A

1

19

Kasb-hunar so‘zlari sinonimiyasi va ularning uslubiy farqlanishi

Uslublarda farqlanishi

2

A

1

20

O‘zbek munshaoti tarixi, uning an’analari

O‘zbek munshaotining tarixiy bosqichlari. Tarixiy hujjat haqida ma’lumot.

2

A

1

21

Hozirgi o‘zbek munshaoti

Rasmiy xat, iltimos xati, bildirish xati, da’vo xati, kafolat xat,ogohlantirish xati

2

A

1

22

Telegramma

Oddiy telegramma, shoshilinch telegramma, hukumat telegrammasi

2

A

1

23

SHaxsiy hujjat matnlarining uslubiy xususiyatlari

SHaxsiy xarakterga ega hujjatlarni tuzish. SHaxsiy hujjatlarning leksikasi

2

A

1

24

Tavsifiy matnlar

Tavsifiy matnlarning leksik-uslubiy xususiyatlari.
2

A

1

25

SHaxsiy hujjat turlari va ularning zaruriy qismlari.

mehnat daftarchasi, ariza, tarjimai hol, so‘rovnoma, shaxsiy varaqa, tavsifnoma, ma’lumotnoma, diplom, shaxsni tasdiqlovchi hujjat

2

A

1

26

Tavsifnoma, tavsiyanoma matnlari

Tavsifnoma va tavsiyanomaning tarkibiy qismlari

2

A

1

27

Buyruq matnlari.

Buyruq matnlarining turlari va tarkibiy qismlari.Farmoyish va buyruqning farqlari

2

A

1

28

Ma’lumotnoma matnlari, ularning mazmuniy qurilishi.

xizmat ma’lumotnomasi, shaxsiy ma’lumotnoma

2

A

1

29

Hisobot.dalolatnoma va uning til xususiyatlari

Dalolatnomalar voqea-hodisalarni haqqoniy aks ettirish maqsadida bir necha shaxslar tomonidan tuziladi.

2

A

1

30

Bayonnoma turlari va ularning tarkibiy qismlari.

To‘liq bayonnoma.

Qisqa bayonnoma.

2

A

1

31

Majlis bayonnomasi, uning ko‘chirmasiga xos leksik-sintaktik vositalar

Bayonnomadan ko‘chirma

2

A

1

32
SHartnoma haqida ma’lumot.

Sahartnomaning turlari va leksik uslubiy xususiyatlari

2

A

1

33

Taqriz, annotatsiya tarzidagi matnlarda munosabat, dalil-asos, isbot-xulosa ifodasi

Taqriz matnini

Annotatsiya matnini.

2

A

1

34

Taqriz matnini tayyorlash.

Matndagi til vositalari tahlili

2

A

1

35

Matn tahriri

Matn qismlari haqida tushuncha.

Uslubiy jihatdan ta’sirchan vositalarni kiritish

2

A

1

36

Xalqaro munshaot haqida tushuncha.

Bayonotlar.2. Rasmiy xatlar.3. Ilova xatlar.4. YArim rasmiy shaxsiy xatlar (nomalar).5. Esdalik yozishmalari.6. Diplomatik protokol qaydnoma)lar.7. Memorandumlar.8. SHartnomalar.

2

A

1

37

Nota va bayonotlar.

Davlatlararo yozishmalarning eng asosiy va keng tarqalgan turi bo‘lib, biror muhim masala yuzasidan axborot beruvchi oliy darajadagi hujjatdir.

2

A

1

38

Bayonot

Biror mamlakatning davlat ahamiyatiga ega masalalar yuzasidan bergan murojaatnomasi.

2

A

1

39

Xat va uning turlari

Rasmiy xat va shaxsiy xat

2

A

1

40

Xizmat xatlarining asosiy turlari

iltimos xat, minnatdorchilik xati, axborot xat, kafolat xati, ilova xat, inkor xati, taklif xat.

2

A

1
Jami
80
40

3. O‘quvchilarning bilim va ko‘nikmalarini baholash

O‘quv dasturi davomida o‘quvchilar tomonidan o‘zlashtirilgan bilim va ko‘nikmalar ichki nazorat bo‘yicha amaldagi tartib asosida baholanadi.

Baholash usullari yozma, og‘zaki,savol-javob,test va amaliy topshiriqlardan iborat bo‘lib,ular o‘quv elementini o‘zlashtirish natijalarini aniqlashga imkon beradi.Nazorat savollari va topshiriqlar qo‘yilgan maqsadga hamohang bo‘lishi lozim.

4. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI

1. 
   Hojiyev A. O‘zbek tili sinonimlarining izohli lug‘ati. –Toshkent: O‘qituvchi, 1974
   
2. 
   Karimov S.A., Mahmatmurodov SH.M., Karimova O.N. Nutq madaniyati va davlat tilida ish yuritish.–Toshkent: O`qituvchi, 2003.
   
3. 
   Mahmudova N., Rafiyev A., Yo‘ldoshev I. Davlat tilida ish yuritish.– Toshkent: CHo‘lpon. 2008.
   
4. 
   Mahmudov N., Madvaliyev A., Mahkamov N., Aminov M. O`zbek tilida ish yuritish.–Toshkent: Qomus. 1990.
   
5. 
   Mo‘ninov S., Nurmonova D., Karimova O. Nutq madaniyati.–Toshkent: YAngi asr avlodi, 2005.
   
6. 
   Qudratov T., Nutq madaniyati asoslari. –Toshkent: O‘qituvchi, 1993.
   
7. 
   Qo‘ng‘urov R., Begmatov E., Tojiyev YO. Nutq madaniyati va uslubiyat asoslari.–Toshkent: O‘qituvchi, 1992.
   
8. 
   Rafiyev A., G‘ulomova N., Ona tili va adabiyoti. –Toshkent: SHarq. 2002.
   
9. 
   Rahmatullayev SH. nashrga tayyorlovchi, O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari.–Toshkent: O‘qituvchi.1995.
   
10. 
    Solijonov Y. Nutq va uslub.–Toshkent: CHo‘lpon. 2002 yil.
    
11. 
    Tojiev YO, N. Hasanova, Saidova R., Yo‘ldosheva O. O‘zbek nutq madaniyati va uslubiyat asoslari amaliyoti. –T: Universitet, 1994.
    
12. 
    Davlat tilida ish yuritish. Elektron darslik. O‘MKHTRI. 2003.
    

Axborot manbalari 1. www.ziyonet.uz. 2. www.edu.uz. 3. www.google.uz.