Белгия архиви

Белгия архиви.

Белгияда ҳам ХIХ асрда Брюссель Қиролликнинг Бош архиви ва вилоятлардаги давлат архивлари мавжуд эди. Ушбу архив тизимини архиви бошқариб турган, унинг мавкеи узоқ вақт давомида таниқли архивчи Ж. Кувели томонидан бошқарилган. Давлат архивларини бошқариш Ички ишлар вазирлигидан, таълим вазирлигига топширилди. Белгиядаги давлат архивлари, уларнинг архив ишчилари Франциянинг архив ишчиларининг ягона таълим тизими туфайли, Француз архивларига хос тавсифий ва бошқа асарларнинг методологиясида бирдамлик бўлмаса-да, ғарбий Европанинг илғор архивлари қаторига кирди. Бироқ, урушдан кейин Белгияда архивчилар учун махсус тренинг ташкил этишга уриниш бўлган: 1919 йилда Брюсселда 6 ойлик курслар ташкил этилган бўлиб, унда олий таълимни тўгатган кадрлар қабул қилинган, ҳамда, бундай қисқа муддатли курслар факат умумий фикр, архив ишларининг асосий турлари ҳақида эди. Белгияда Биринчи жаҳон уруши материалларини жамлаш ва сақлаш учун чоралар кўрилди. Ҳарбий оператив ва табиий асосий материаллар ҳарбий хизмат архивларида ва у билан боғлиқ бўлган уруш музейида (1918 йилда таъсис этилган) жойлашган. Бундан ташкари, 1919 йилда Уруш Архивини яратиш учун махсус комиссия тузилди. Улар Уруш қуролли ташкилотлари, шу жумладан, Белгияда немис институтлари ва уруш тарихига оид турли манбалардан олинган ҳужжатларни йиғдилар. Брошюра, тасвирий ва фото-кино материаллар йиғилиб ушбу материалларини жамлаган ҳолда Уруш Архиви яратилган.

Голландиядаги архивлар.
Биринчи жаҳон урушидан кейин Голландияда архив ишларини ташкил этиш 1918 йил 17-июнда ва 1919 йил 6 сентябрда қабул қилинган қонунлар билан белгиланди. Давлат архивлари рахбарияти Таълим Вазирлигига топширилди. Давлат архивчилари томонидан бошқариладиган архив муассасаларининг собиқ тармоғи, Лаей ва Давлат архивлари Давлат Архиви томонидан тақдим этилган, ҳамда давлат архивчиларининг роли бироз кучайтирилди. Шунингдек, қонун ҳужжатларида давлат архивлари билан боғлиқ бўлган архив инспекторлари жамоаларининг архивлари ва корпорациялар, шу жумладан "Сув округлари"га нисбатан назорат таъминлаган; "Сув округлари" архивлари ҳам аҳамиятга эга, чунки улар бой материалларни мамлакат ҳаётида катта рол ўйнайдиган гидравлик иншоотларни - каналларни, тўғонларни қуриш ва улардан фойдаланиш тарихи, шунингдек юк ташиш тарихидаги материаллар, савдо йўллари ва бошқаларни сақлаб қолган. Давлат архив органлари ташқарисида, Голландиядан бошқа мамлакатлар каби, бир қатор йирик архивлар (жумладан, Мудофаа вазирлигидаги ҳарбий тарих архиви), музейлар ва кутубхоналарнинг қўлёзма бўлимлари ҳамда корпоратив асосда яратилган иккита катта тарихий архив:
1) 1914 йилда тарихий ва иқтисодий жамият томонидан ташкил этилган Голландиядаги тарихий ва иқтисодий архив, Голландиянинг иқтисодий тарихига оид кўлёзма ва босма ҳужжатларнинг бой коллекциясини тўплайди. (қисман бошқа мамлакатлардан) (алоҳида корхоналар, корпоратсиялар, фонд биржалари ва бошқалар).
2) Голландиянинг "Арс" жамияти архиви, Голландиялик зодагонлар тарихи хақида материаллар тўплаш ва эгалари розилиги билан мавжуд оилаларнинг архивларини қабул қилиш. Шундай қилиб, ушбу икки архивнинг фаолияти хусусий мулкдорларнинг айрим тоифаларини қисман концентратциясига олиб келади, бироқ хусусий мулк уни давлат архивлари тармоғидан ташқарида сақлайди.


3-Мавзу юзасидан савол ва топшириқлар
Саволлар:

1. 
   Биринчи Жаҳон урушидан сўнг Белгия архив тизими бошқа давлат архивларига нисбатан қандай ҳолатда эди?
   
2. 
   Белгияда архившунос кадрлар тайёрлаш тизими қандай даражада йўлга қўйилган эди?
   
3. 
   Голландияда қандай архив турлари мавжуд эди?
   
4. 
   Голландия архивларида қандай турдаги тарихий ҳужжатлар сақланган эди?
   
   

Топшириқлар:

1. 
   Интернет web саҳифалари ёрдамида Голландия ҳарбий архивлари тўғрисида маълумотлар тўпланг.
   
2. 
   Биринчи Жаҳон урушидан сўнг Белгия ва Голландиядаги сиёсий вазиятнинг архив соҳасига таъсири ҳақида эссе ёзиш. (250 та сўздан иборат эссе ёзиш: Эссе Кириш (таҳминан 25-30 та сўз), умумий вазият ҳақида қисқача маълумот (25-40), урушнинг архив соҳасига салбий ва ижобий таъсири ҳақида фикр мулоҳаза юритиш (120-150 та сўз) ва хулоса (таҳминан 30 та сўз) тарзида ёзиш тавсия этилади). Ушбу кўрсатма тавсия характерига эга. Эссе ёзиш эркин ва ижодий бўлиб, сўзлар ҳажми кам ёки кўп бўлиши ҳам мумкин.).