Belgilari, sabablari, tashxis, davolash, uyda davolanish

SHAMOLLASH NECHA KUN DAVOMIDA YUQIMLI HISOBLANADI
O’rtacha olinganda, shamollash kasallik alomatlari boshlanishidan bir-ikki kun oldin va uning belgilari to’liq yo’q bo’lib ketguniga qadar yuqumli bo’lishi mumkin. Virus kasallikning dastlabki ikki-uch kunida eng yuqumli hisoblanadi.
XAVF OMILLARI
Shamollash ehtimolini oshiradigan turli xil xavf omillari mavjud, jumladan:

1. 
   Yosh: Bolalar va yoshlarning shamollab qolish ehtimoli yuqoriroq, chunki ularda hali ko’plab viruslarga qarshi immunitetni rivojlanmagan.
   
2. 
   Mavsum: odamlar odatda kuzda, qishda yoki yomg’irli mavsumda (iliqroq iqlim sharoitida) kasallikka duchor bo’lishadi. Chunki bunday vaqtda kishilar yopiq joylarda ko’proq vaqt o’tkazishadi va havo orqali viruslar tarqalishi ham kuchayadi. Gipotermiya esa mahalliy immunitetning pasayishiga olib keladi.
   
3. 
   Immun tizimining zaiflashuvi: sust immun tizimiga ega bo’lgan toifa kishilar odatda ko’proq shamollashadi. Charchoq yoki hissiy tuyg’ular girdobida bo’lganlarda kasallanishga moyillik yuqoriroq bo’lishi mumkin.
   

Kasallik rivojlanishiga qulay zamin yaratadigan omillar:

• 
  Teridagi qon tomilarining qonga to’lishi — qizingan kishining shamollab qolishi osonroq bo’ladi.
  
• 
  Ter bilan namlangan teri qoplami orqali issiqlik quruq teri qoplamiga nisbatan tezroq sovish kuzatiladi.
  
• 
  Yelvizak — bunday holatda havo oqimi kiyimlar orasiga osonroq kiradi, teri yuzasida hosil bo’ladigan ingichka iliqroq havo qatlami tezda «uchib ketadi», natijada organizm ko’proq issiqlik yo’qotadi.
  

ALOMATLARI VA BELGILARI
O’RVI alomatlari ko’pincha infektsiya yuqganidan keyin 2-3 kun o’tib (inkubatsiya davri) yuzaga kela boshlaydi. Bu muddat infektsiyaga sabab bo’lgan virus turiga qarab biroz farq qilishi mumkin. Kasallik belgilari ham infektsiya uchun javobgar bo’lgan virusga bog’liq bo’lib, quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin:

• 
  Tumov;
  
• 
  Tomoq og’rig’i;
  
• 
  Og’irlik;
  
• 
  Yo’tal;
  
• 
  Ko’zlarning yoshlanishi;
  
• 
  Isitma;
  
• 
  Bosh og’rig’i;
  
• 
  Quloq og’rig’i;
  
• 
  Tanadagi og’riqlar;
  
• 
  Ishtaha yo’qolishi;
  
• 
  Charchoq hissi.
  

Kichkintoylar va bolalarda shamollashning belgi va alomatlari kattalarnikiga o’xshash bo’ladi.