|
| Yakunlash va xulosalash
3.1. Ma’ruzaning har bir savoliga umumiy yakuniy xulosa beradi
|
Eshitadi.
|
3.2. O’quvchilarning faolligi baholash mezonlari orqali baholanadi
|
O’zini qiziqtirgan savollar beradi.
|
3.3. Uyga vazifa beradi.
|
Yozib oladilar
|
1-Ilova
BBB texnikasining qoidasi.
1. “Insert” texnikasidan foydalanilgan holda matnni o’qib chiqing.
2. Olingan ma’lumotlarni individual sohalarga ajrating. Qalam bilan qo’yilgan belgilar
asosida BBB jadvalini to’ldiring
1-o’quv topshiriq
BBB jadvali
№
|
Mavzu savollari
|
Bilaman
|
Bilishni
istayman
|
Bilib oldim
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1.
|
Ob’yekt va ob’yektlar to'plami nima?
|
|
|
|
2.
|
Kattalik deganda nimani tushunasiz?
|
|
|
|
3.
|
Ob’yekt bilan kattalik orasidagi bog'liqlikni sharhlang.
|
|
|
|
4.
|
Ma'lumotlar omborini bosliqarish tizimi deganda nimani tushunasiz?
|
|
|
|
5.
|
Integrallashgan va paketli dasturlar haqida nimalarni bilasiz?
|
|
|
|
2-Ilova
“Insert” texnikasining qoidasi:
1. Matnni o’qib chiqing.
2. Olingan ma’lumotlarni diqqat bilan o’rganib, sohalarga ajrating. Qalam bilan har
bir qatorga quyidagi belgilarni qo’yib chiqing:
V – bilaman;
Q – yangi ma’lumot;
– – bilganlarimga zid;
? – meni o’ylantirmoqda
Iboralar asosida vizual materiallar
|
Ma’lumotlar ombori,
|
|
Tarmoqli tizimi
|
|
Ob’yekt va kattalik
|
|
Ma’lumotlarning ierarxik modeli
|
|
Boshqarish tizimi
|
|
Relyasion yondashish muammolari
|
|
Relyasion ombori
|
|
Ma’lumotlarni kodlash
|
|
Ma’lumotlar omboridagi ob’yektlar to’plami
|
|
Jadvalning bosh kaliti
|
|
Mantiqiy ma’lumotlar
|
|
Taqiqlangan kategoriya
|
|
Belgili ma’lumotlar
|
|
SHT-shaharlararo aloqa
|
|
Sonli ma’lumotlar,
|
|
UK-umumiy kategoriya
|
|
Tarmoqli modeli
|
|
dbf fayllal
|
O’quv vizual materiallar 3-Ilova
1-slayd
18
mavzu
|
Ma’lumotlar ombori va uning turlari.
|
18.1. O,quv mashg’ulotining texnologiyasi modeli
O’quv soati: 2 soat
|
O’quvchilar soni: 12
|
O’quv mashg’ulot shakli va turi
|
Amaliy - bilimlarni mustahkamlash va ko’nikma va malakalarni shakillantirish bo’yicha oquv mashg’ulot.
|
Amaliy mashg’ulot rejasi
|
O’quv mashqulot mavzusiga kirish
Asosiy tushunchalar bo’yicha bilimlrni faollashtirish
O’quv topshriqlari mazmuni bilan tanishtirish
Kichik guruhlarda ishlarni tashkillashtirish
Kichik guruhlarda ish natijalari taqdimotlarini tashkillashtirish
Yakun. Hulosa. Baholash
|
Mashg’ulotning maqsadi:Ma’lumotlar ombori va uning turlari mavzusi bo’yicha bilimlarni mustahkamlash, nazariy bilimlarni o’hshashlik bo’yicha qo’llash, harakatlarni tartib bo’yicha bajarish ko’nikmalarini rivojlantirish
|
Pedagogik vazifalar
|
O’quvfaoliyatinatijalari
|
mavzuni mustaqil o’rganish uchun asos yaratish;
mavzu bo’yicha bilimlarni chuqur o’zlashtirish va mustahkamlashga yordam berish;
to’g’ridan-to’g’ri va jamoa bo’lib qo’yilgan muammoni tahlil qilib va aniq qaror qabul qilishga shart-sharoit yaratish;
mustaqil ishlash uchun imkoniyat yaratish;
o’z nuqtai nazariga ega bo’lishni shakllantirish;
mantiqiy xulosa chiqarishga ko’mak berish
|
ma’lumotlar omboriningturlarinibirma-bir yoritib bera oladilar;
ma’lumotlar ombori to’g’risida olgan bilimlari orqali amaliyotda tatbiq eta oladilar;
ma’lumotlar ombori xususuyatlarini tahlil qiladi;
kichik guruhlarda ishlagan holda o’z oldiga qo’ygan natijaga erishadilar.
|
O’qitishmetodlari
|
Topshiriqlar – amaliy ishlash uchun, bahs-munozara,
|
O’qitish vositalari
|
Ma’ruzalar matni, markerlar, «Konvert» texnikasiqog’ozlar, kompyuter.
|
O’quv faoliyatini tashkil etish shakllari
|
Jamoa va guruhlarda ishlash, individual ishlash.
|
O’qitish shart-sharoiti
|
Texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya.
|
Qaytar aloqani usul va vositalari
|
Og’zaki nazorat, nazorat savollari, «Konvert» va «Qanday» texnikasi.
|
18.2. O’quv mashg’ulotning texnologik xaritasi
Faoliyat bosqichlari
|
Faoliyatning mazmuni
|
o’qituvchi
|
o’quvchilar
|
I-bosqich. Mavzuga kirish
(20 daqiqa)
|
Tashkiliy boshlanish
1.1. O’quvchilar davomati va darsga tayyorgarligini tekshiradi.
|
Tinglaydilar
|
Mavzuga kirish
1.1. O’quv mashg’uloti mavzusi, maqsad va vazifalarini aytadi (amaliy mashg’ulotni o’tkazishda oldindan topshiriq va vazifalar beradi).
|
Amaliy mashg’ulotga tayyorgarlik ko’rib keladi.
|
1.2. Ta’lim jarayoni interfaol usullar orqali amalga oshirishini e’lon qiladi. O’quvchilarni doira yoki to’rtburchak shaklida stollar atrofida ikki guruhga bo’ladi.
|
Ixtiyoriy ravishda ikki guruhga
bo’linadi.
|
II-bosqich. Asosiy
(60 daqiqa)
|
O’quvchilar bilimlarini faollashtirish
2.1. «Konvert» texnikasidan foydalanilgan xolda har bir guruh navbat bilan konvertga solingan topshiriqlarni oladi (1-ilova).
|
Topshiriqni ko’rib chiqib, savollarga javob beradi.
|
2.2. Topshiriqlarga tayyorgarlik ko’rish uchun 3 daqiqa, javob berish uchun esa 7 daqiqa beradi.
|
Reglamentga rioya qiladi.
|
2.3. Guruhlarga topshiriqlarni bajarish uchun yordam beradi, ularni baholash mezonlari bilan tanishtiradi. (2-ilova). Baxs-munozarani boshqarib boradi. Zarur hollarda aralashadi va kerakli tomonga yo’naltiradi.
|
Faol qatnashadilar.
|
2.4. Guruhlarning javoblarini tinglab, ularni baholaydi.
|
O’z fikrlarini erkin bildiradilar.
|
2.5. Guruhlarga «Qanday?» texnikasidan foydalanilgan holda: «Ma’lumotlar omborining kamchliklari va afzaliklari qanday?» deb savol bilan murojaat qiladi (2-ilova).
|
Mustaqil diagrammani har bir guruh to’ldiradi.
|
2.6. Topshiriqlarni vatman-qog’ozlarga tushirib, taqdimotini o’tkazishga yordam beradi. Yagona xulosa chiqarishga ko’mak beradi va nihoyasida umumlashtiradi.
|
Taqdimot o’tkazadi. G’olib guruhlarni aniqlab, baholaydi.
|
III-bosqich.
Yakuniy
(10daqiqa)
|
Yakunlash va xulosalash
3.1. Ish yakunlarini chiqaradi. Faol O’quvchilarni baholash mezoni orqali rag’batlantiradi.
|
Eshitadi.
Aniqlaydi.
|
3.2. Uygavazifaberadi: «Insert» texnikasidanfoydalanilganholdakeyingima’ruzamavzusinio’qibkelish
|
O’UM ga
qaraydilar
|
1-Ilova
1-o’quv topshiriq
«Konvert» texnikasi uchun savollar
(Har bir savol konvertlarga alohida solinadi)
Ma’lumotlarning qanday turlarini bilasiz?
Belgili ma’lumotlar haqida gapirib bering.
Mantiqiy ma’lurnotlar haqida gapirib bering.
Sonli ma'lumotlar haqida gapirib bering
Ma'lumotlar omborini bosliqarish tizimi deganda nimani tushunasiz?
Integrallashgan va paketli dasturlar haqida nimalarni bilasiz?
2-Ilova
Guruhli ish uchun 2- o’quv topshiriq
Ekspert varaq №1
Ma’lumotlar ombori (MO) va uning turlari va imkoniyatlari
1. Ma’lumotlarning belgili, sonli va mantiqiy turlari tavsiflang
2. Ma’lumotlar ombori (MO) va uning turlari va imkoniyatlarini ta’riflang.
3. Ma’lumotlar omborini boshqarish tizimlari (MOBT) izohlang.
Eslatma: (jadval yoki klasterda taqdim etish).
Ekspert varaq №2
Ma’lumotlar ombori modellari va tizimlari
1 Ma’lumotlarning ierarxik tizimi tavsiflang.
Ma’lumotlarning tarmoqli modeli va tizimini ta’riflang.
Ma’lumotlar omborini boshqarishning relyatsion tizimi tavsiflang.
Eslatma: (jadval yoki klasterda taqdim etish).
Эксперт варақ №3
Ma’lumotlar omborini yaratish va boshqarishda qo’llaniladgan dasturlar.
1. Assess dasturi, uning ob’eklari va imkoniyatlarini ta’riflang.
2.SQL – so’rovlar tilini ta’riflang.
Eslatma: (jadval yoki klasterda taqdim etish).
2-o’quv topshiriq
3-ilova
«Qanday» organayzerini to’ldiring
Ma’lumotlar omborining kamchliklari va afzaliklari qanday?
Qanday?
Qanday
Qanday?
Q anday?
Q anday? Qanday?
Qanday?
Qanday? Qanday?
Qanday?
19
mavzu
|
Ma’lumotlarning ierarxik tizimi
|
19.1. O’quv mashg’ulot texnologiyasi modeli
O’quvchilar soni: 12
|
Vaqti: 2 soat
|
O’quv mashg’ulot shakli va turi
|
Nazariy - to’liq o’quv mashg’ulot
|
O’quv mash’ulot rejasi
|
Ma’lumotlarning ierarxik tizimi.
Ierarxik tizimda ishlash
Ma’lumotlarning tarmoqli modeli va tizimi.
Ma’lumotlar omborini boshqarishning relyasion tizimi
|
O’quv mashg’ulotining maqsadi: Ma’lumotlarning ierarxik tizimito’g’risida umumiy tushuncha va bilimlarni shakillantirish.
|
Pedagogik vazifalar
|
O’quv faoliyati natijalari:
|
Ma’lumotlarning ierarxik tizimiga tushincha berish
Ierarxik tizim haqida tushuncha berish.
Ma’lumotlarning tarmoqli modeli va tizimi to’g’risida tushuntirish
Ma’lumotlar omborini boshqarishning relyasion tizimi haqida misollar bilan tushuntirish
|
Ma’lumotlarning ierarxik tizimiga tushincha bera oladilar;
Ierarxik tizim haqida tushunchaga ega bo’ladilar;
Ma’lumotlarning tarmoqli modeli va tizimi to’g’risida tushunadi va amakda ishlay oladilar;
Ma’lumotlar omborini boshqarishning relyasion tizimi haqida misollar keltiradilar.
|
O’qitish metodlari
|
Axborotli- kichik ma’ruza, «aqliy hujum», munozara, muammoli vaziyatlar usuli
|
O’qitish vositalari
|
Ma’ruza matni, tarqatma materiallar, T-sxema, slaydlar, proektor
|
O’quv faoliyatini tashkil etish shakllari
|
Jamoa, to’g’ridan-to’g’ri va guruhlarda ishlash
|
O’qitish shart-sharoiti
|
Texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya
|
Qaytar aloqaning usul va vositalari
|
Og’zaki nazorat, savol-javob, o’z-o’zini nazorat qilish, reyting tizimi asosida baholash
|
19.2. O’quv mashg’ulotini texnologik xaritasi
Faoliyat bosqichlari
|
Faoliyatning mazmuni
|
|
o’qituvchi
|
o’quvchilar
|
|
I-bosqich. Mavzuga kirish.
(20 daqiqa)
|
Tashkiliy boshlanish
1.1. O’quvchilar davomati va darsga tayyorgarligini tekshiradi.
|
Tinglaydilar
|
|
Mavzuga kirish
1.2. Mashg’ulotning mavzusini e’lon qiladi, o’quv mashg’ulotining maqsad va vazifalarini tushuntiradi. Mavzuni nomi, maqsadi, kutilajak o’quv natijalarini va mavzu rejasini eslatadi.
|
Tinglaydilar va yozadilar
|
|
1.3. Mavzu yuzasidan aqliy hujum qoidasi asosida dars o’tkazishni taklif etadi. Doskaga «Ma’lumotlarning ierarxik tizimi?» deb yozadi. O’quvchilar tomonidan aytilgan fikrlarni yozib boradi va umumlashtiradi.
(1-ilova).
|
Tushunchalarni erkin fikr orqali bildiradi
|
|
II-bosqich. Asosiy bosqich
(60 daqida)
|
O’quvchilar bilimlarini faollashtirish
2.1. Mavzu rejasi va tayanch tushunchalar bilan tanishtiradi.
|
Tinglaydilar
|
|
Yangimavzunibayoni
2.2. Ma’ruzanirejabo’yichatushuntiradi, harbirrejaninihoyasidaumumlashtiradi. Jarayon kompyuter slaydlarini namoyish qilish bilan olib boriladi.
(2-Ilova).
|
Tinglaydilar. Slaydga e’tibor qaratadi, uni o’ziga yozib oladi va savollar beradi
|
|
2.3. Har bir rejani mustahkamlash uchun quyidagicha savollar beradi:
Ma’lumotlarning qanday turlarini bilasiz?
Belgili ma’lumotlar haqida gapirib bering.
Sonli ma'lumotlar haqida gapirib bering.
Mantiqiy ma’lurnotlar haqida gapirib bering.
Ma'lumotlarni necha xil ko`rinishda saqlash mumkin? Ularning nomini ayting.
|
Savollarga javob beradilar, erkin bahs-munozara yuritadilar
|
|
2.4. Tayanch iboralarga qaytiladi. O’quvchilar ishtirokida ular yana bir bor takrorlanadi va mavzuni umumlashtirib yakuniy xulosa chiqaradi
|
Har bir tayanch tushuncha va iboralarni muhokama qiladilar. Konspekt qiladilar
|
|
III-bosqich.
Yakuniy bosqich.
(10 daqiqa)
|
Mavzuni yakunlash
3.1. T-sxema texnikasidan foydalanilgan holda juft-juft bo’lib ishlash uchun tinglovchilarga: «Ma’lumotlar omborini yaratish va boshqarishda qo’llaniladigan dasturlar qaysi dasturlar kiradi?» Aksinchi-chi? deb yozilgan tarqatma materiallar tarqatadi. Ushbu texnika orqali mavzu bo’yicha yakunlovchi xulosa qiladi.(3-ilova)
|
Mustaqil
T-sxemani to’ldiradilar. Erkin fikrini bayon etadi
|
|
3.2. O’quvchilarning faoliyatiga baho qo’yiladi va rag’batlantiriladi
|
Eshitadi
|
|
3.3. Kelgusi mashg’ulotga tayyorgarlik ko’rish uchun topshiriqlar va foydalaniladigan adabiyotlar ro’yxati beriladi
|
Eshitadi va
O’UM ga qaraydilar
|
|
|
20
mavzu
|
Ma’lumotlar omborini yaratish va boshqarishda qo’llaniladigan
dasturlar.
|
20.1. O’quv mashg’ulotining texnologiyasi modeli
O’quvchilar soni: 12
|
Vaqti:2 soat
|
Mashg’ulot shakli
|
Amaliy- bilimlarnichuqurlashtirishvamustahkamlashgaqaratilgano’quvmashg’ulot.
|
Amaliy mashg’ulot rejasi
|
Ma’lumotlar omborini yaratish va boshqarishda qo’llaniladigan dasturlar.
Access dasturi, uning ob’yektlari va imkoniyatlari.
SQL-so’rovlar tili.
|
Mashg’ulotning maqsadi:Ma’lumotlar omborini yaratish va boshqarishda qo’llaniladigan dasturlarmavzusi bo’yicha bilimlarni shakillantirish
|
Pedagogik vazifalar
|
O’quv faoliyati natijalari.
|
mavzuni mustaqil o’rganish uchun asos yaratish;
mavzu bo’yicha bilimlarni chuqur o’zlashtirish va mustahkamlashga yordam berish;
kichik guruhlarda ishlashni tashkil qilish;
o’z nuqtai nazariga ega bo’lishni shakllantirish;
mantiqiy xulosa chiqarishga ko’mak berish.
|
Amaliy mashg’ulot rejalari bilan oldindan tanishib chiqib, tayyorgarlik ko’radilar;
Ma’lumotlar omborini yaratish va boshqarishda qo’llaniladigan dasturlarni sanab beradilar.
Access dasturi, uning ob’eklari va imkoniyatlari to’g’tisida aniq ma’lumot oldilar.
SQL-so’rovlar tili ma’lumotga ega bo’ladilar.
|
O’qitish metodlar
|
Topshiriqlar – amaliyishlashuchun, «hamkorlikdao’qiymiz»,
|
O’qitish vositalari
|
Ma’ruzalarmatni, «Koop-koop» texnikasi, esse, «Bles-surov» organayzeri, markerlar, qog’ozlar, doska, bo’r.
|
O’quv faoliyatini tashkil etish shakllari
|
Jamoa va guruhlarda ishlash, individual.
|
O’qitish shart-sharoiti
|
Texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya.
|
Qaytar aloqaning usul va vositalari
|
Og’zaki nazorat, tezkor so’rov, insert texnikasi
|
20.2. O’quv mashg’ulotning texnologik xaritasi
Faoliyat bosqichlari
|
Faoliyatning mazmuni
|
o’qituvchi
|
o’quvchilar
|
I-bosqich. Mavzuga kirish
(20 daqida)
|
Tashkiliy boshlanish
1.1. O’quvchilar davomati va darsga tayyorgarligini tekshiradi.
|
Tinglaydilar
|
Mavzuga kirish
1.2. O’quv mashg’uloti mavzusi, maqsad va o’quv faoliyati natijalarini aytadi. Ta’lim jarayoni interfaol usullar orqali amalga oshirilishini e’lon qiladi.
|
Amaliy mashg’ulotga tayyorgarlik ko’rib keladi.
|
1.3. O’quvchilarni jonlantirish maqsadida “Blis-surov” texnikasidan foydalanilgan holda: savollar bilan murojaat qiladi (1-ilova). Fikrlarni umumlashtirib, amaliy mashg’ulotni boshlaydi.
|
Organayzerli to’ldiradilar.
Erkin o’z fikrini bildiradilar
|
1.4. O’quvchilarni 3 ta kichik guruhlarga bo’ladi, baholash ko’rsatkichi va mezonlari bilan tanishtiradi (2-ilova)
|
Interfaol usullardan foydalanilgan holda kichik guruhlarga bo’linadi.
|
II-bosqich. Asosiy
(60 daqiqa)
|
O’quvchilar bilimlarini faollashtirish
2.1.O’quvchilarning bilimlarini faollashtirish maqsadida savol-javob o’tkazadi.
|
Savol-javoblarga faol qatnashadilar
|
Yangi material bayoni.
2.2. Guruhlarga topshiriq beradi: 10-daqiqa ichida har bir guruh quyidagi savollar bo’yicha umumiy esse yozing:
Ma’lumotlar omborini yaratish va boshqarishda qo’llaniladigan dasturlar qanday ataladi?
Access dasturi imkoniyatlari.
SQL-ma’nosini aytib bering.
SQL dasturi qaysi ma’lumotlar ba’zasida ishlaydi?
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
