Bbk 3. (2) A 91 Atanyýazow S

gun (gün)
sözünden emele gelipdir. Bu sözüň şol 
manysy türkmenleriň 
il-gün
diýen söz düzüminde saklanyp galypdyr.
GURAÝYŞ
Garabekewül raýonyndaky bir oba sowetine, Hojambaz raýonynyň 
Gultak obasynda hem bir kiçi oba şu ýerlerde ýaşaýan guraýş urugynyň 
ady dakylypdyr. Bu urug ärsarylaryň gara bölümine degişli bolup,
olaryň ýene bir bölegi Kaşgaderýa welaýatynyň Mübärek şäheriniň
ýakynyndaky Köneşäher obasynda, köp bölegi bolsa Owganystanda 
ýaşaýar.
Urugyň etnik adyny araplaryň 
gara-guraýş (kara-koraýş)
taýpasynyň ady bilen baglanyşdyrmak hakykata laýyk bolsa gerek ( 
Muhammet pygamberiň özi hem hut şu taýpanyň wekilidir), çünki Orta 
Aziýanyň araplar tarapyndan basylyp alnan döwürlerinde we ondan soň
beýleki arap taýpalary bilen birlikde kara-koraýşlar hem Orta Aziýanyň
gözel oazislerine göçüp gelýärler. Akademik W.W.Bartold olaryň bir 
böleginiň Buhara töwereginde ýaşanlygyny ýazýar. L.Klimowiç bolsa 
özüniň “Kuran hakynda kitap” (orus dilinde, Moskwa, 1986) diýen 
eserinde şol göçüp gelen arap taýpalaryny özüne hemaýatkär (mawami) 
tutunan ýerli ilata dürli ýeňillikleriň berlendigini ýazýar. Buharada 
türkmenleriň köpçülikleýin ýaşandygyny we häzir hem ýaşaýandygyny
nazara alsak, onda kara-koraýşlaryň raýatynda ýaşan türkmenlere-de 
soňra olaryň guraýş diýen etnik adynyň dakylan bolmagy mümkindir.

---

126
GUTLUTEMIR
Ýomut taýpasynyň garaçuka bölüminiň ikinji ady gutlutemirdir.
Alymlar bu etnonimi taýpabaşynyň adyndan dörän hasaplaýarlar. 
Abylgazy ony Ögürjik alpyň neberesi Ýomudyň Gutlutemir diýen 
oglunyň ady hasaplasa, G.I.Karpow bu sözi Altyn Ordada 1395-nji 
ýylda hanlyk eden Gutlug Timuryň ady bilen baglanyşdyrýar.
Türkmenlerde 
gutly
we