Bbk 3. (2) A 91 Atanyýazow S

daşky
sözüniň şu şiwede 
ulanylýan 
dyşky
diýen dialektal görnüşinden emele gelipdir.
Iki bölege bölünen taýpanyň ýa-da urugyň öňki oturan ýerinde 

---

139
galan toparyna 
iç, içki,
ondan daşa gidenlerine hem 
daş, daşky
diýlipdir. 
Mysallar: 
daş oguz—iç oguz, daş butur—iç butur, daşky salyr—içki 
salyr
we ş.m.
Edebiýatçy alym Ahmet Bekmyradow türkmenleriň üçok bölümine, 
ýagny Syrderýa boýlaryndan Balkan—Maňgyşlak etraplaryna göçen 
bölegine daş oguz, öňki ornunda galan bozoklara bolsa iç oguz 
diýlendigini belleýär. Ençeme alymlar Daşhowuz şäheriniň adyny hem 
“daş oguz” sözleriniň üýtgän görnüşi hasaplaýarlar.
DEMIRÇI
Alilileriň ýüzbaşy bölüminde 
demirçi
diýen tire bolup, onuň ady 
hünärmentçilik (demir ussaçylygy) bilen baglanyşyklydyr. Demirçi 
diýen taýpa Azerbaýjanda hem bar. Türkmen etnografy G.I.Karpowyň 
ýazmagyna görä, bu türkmen taýpasy XI asyrda Amyderýanyň 
aňyrsyndan (ähtinal, Buhara etraplaryndan) Azerbaýjana göçüpdir. Ökde 
hünärment bolandyklary we gylyç, naýza, ok ýasandyklary üçin, bular 
Azerbaýjanda salgytdan boşadylypdyr.
DEPBE, DEPEL, ULUDEPE, BEGDEPESI
Bu sözleriň ählisinde şol bir söz 
–depe
sözi gaýtalanýar. Etnonimik 
termin bolan depe sözi türki tire-taýpa atlarynda 
depe, depbe, düpe, 
tüpe, tübe
görnüşlerinde ulanylyp, ol “topar”, “urug” ýaly manylary 
aňladýar. Ýeri gelende aýtsak, 
tuwa, tofalar
diýen türki halkaryň atlary 
hem hut şu terminden emele gelipdir. Indi bu etnonimleri sanap, ýaý 
içinde degişli taýpalaryny görkezeliň: 
depbe
(çandyr), 
depel
(ýomut. 
Bu ýerde –l goşulmasy jemi bildirýär),