Bazar ekonom jagday. Sayipnazarov. S

 

 

 

 

 

---

 

 

 

21

2.4. Da`rmatlardı sotsiallıq manfaatlarni itibarg`a alg`an halda qayta 

bo`listiriw 

Bazar  sisteması  rawajlanıw  menen  ma`mleket  xalqı  alatug`ın  da`ramat-lar 

ha`m  qılınatug`ın  qa`rejetler ortasında  sa`ykesli  emeslikler payda boladı.  Bul  kibi 

mashqalalardı sheshiwde ma`mleket tiykarg`ı a`hmiyetke iye. Yag`nıy, ma`mleket 

ja`miyettegi  da`ramatlar  sa`ykesligi  emesligin  kemeytiriw  wazıypasın  orınlaydı. 

Bul  wazıypalar  bir  neshe  siyasiy  is  -  ila`jlar  ha`m  da`stu`rlerde  o`z  sheshimin 

tapqan: 

       Birinshiden,  transfort  to`lewleri  arqalı  ja`rdemge  mu`ta`j,  invalit  (nagran) 

ha`m jumıssızlardı nafaqalar menen ta`miyinleydi.  

       Ekinshiden,  ma`mleket  bazarg`a  aralasıwı  arqalı  da`ramatlar  bo`listiriliwin 

o`zgerttiredi. Fermerlerge kepillenetug`ın baha ha`m minimal is haqı tuwrısındag`ı 

nızamshılıq  ma`mleket  xalqının`  ayırım  guruppaları    da`ramatların  ten`lestiriw 

maqsetinde bahanı ta`rtipke salıp turıwına mısal bola aladı. Bunnan tısqarı xalıqtan 

alınatug`ın  da`ramat  salıqlarının`  protsentleri  boyınsha  klassifikatsiyalanıw  ha`m 

kem ta`miyinlengen xalıqtı qollap - quwatlaw maqsetinde  alıp barılıp atırg`an is-

ila`jlardan  biri  bolıp  tabıladı.  Ma`mleket  da`ramatlardı  xalqı  ortasında  to`men-

degishe qayta bo`listiredi: 

Birinshiden,  da`ramatlar  xalqının`  tu`rlishe  da`ramat  alatug`ın  qatlamları 

arasında qayta bo`listiriledi. Qollanılatug`ın progressiv salıq stavkası bug`an imkan 

beredi. Ma`selen, O`zbekstanda halıq da`ramatları progressiv salıq stavkası menen 

salıqqa  tartıladı.  2005-jılda  ornatıl-g`an  shkalag`a  ko`re    da`stlepki  ornatılg`an  5 

minimal  is  haqıg`a  ten`  bolg`an  da`ramattan  13  protsent  (ha`zirgi  ku`nde  7,5