Baxtiyorova Husnora Muzaffar qizi O‘ta-403 4-amaliy mashg‘ulot

Baxtiyorova Husnora Muzaffar qizi

O‘TA-403

4-AMALIY MASHG‘ULOT

• 
  Sotsiologik metodga izoh bering.
  

Sotsiologik metodlarni turlash ham muhim ahamiyatga egadir. Bu turlarning asosi bo‘lib metodning muhim komponenti—mazmun xizmat qiladi. Bu asos bo‘yicha fundamental, maxsus empirik metodlarni ajratib ko‘rsatish mumkin. Agarda tushuchalar o‘zlarida sotsial voqelikni mohiyatini yaxlit mujassamlashtirsalar unda bunday metodlar sotsiologiyada fundamental metod roliga da'vogarlik qiladilar.

Keyingi o‘n yillikda umumsotsiologik fundamental metod roliga fenomenologiya va realistik yondashuvlar da'vogarlik qilyaptilar. Ayniqsa realistik yondashuvlar tarafdorlari keyingi yillarda ko‘payib bormoqdalar. Realistik yondoshuvning mohiyati quyidagicha. Sotsiologiya fanining ob'ekti bo’lib rang-barang omillar xizmat qiladilar, ularni esa bir-birlaridan farqlash zarurdir. Masalan insonning harakatlari, intilishlari, rejalari va boshqa omillardir. Buning uchun esa reallik, haqiqiylik va empiriklikni ajratib olish kerak.

Maxsus metodlar deb ijtimoiy hayotni o’rganishda va uni tubdan o’zgartirishda qo’llanilayotgan metodlar aytilali. Amaliy sotsiologiya va tarmoq yo‘nalishlarning shakllanish jarayonlarida maxsus sotsiologik metodlar yaratiladi. Ular ijtimoiy: aniq, bir sohasiga yo’naltirilgan bo‘lib, ma'lum bir muammolar tadqiq qiladilar.

Amaliy tadqiqotlar metodining markaziy muammosi nazariy va empirik bilimlarni konkret, hammabop qismlarga aylantirish va ularni sotsial mexanizmda qo’llash muammosini Sotsiologiya fanining muhim bir metodi bo‘lib empir metodlar namoyon bo‘ladilar. Empirik sotsiologik metod bu sotsial faktorlarni belgilash dastlabki sotsiolog ma'lumotlarni olishdir. Metodika esa metodlar to’plami bo’lib undan ushbu tadqiqotlarda foydalaniladi.