Baxtiyor mengliyev



Download 1,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet138/227
Sana31.10.2020
Hajmi1,62 Mb.
#50920
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   227
Bog'liq
B.Mengliyev-Hozirgi o‘zbek tili (darslik)

Mantiqiy mushohada uchun 
1) Jo‘shqin Behzodga qaraganda aqlli
2)Jo‘shqin Behzoddan ancha-muncha aqlli
3)Jo‘shqin Behzoddan ham aqlli
4)Jo‘shqin Behzoddan sezilarli darajada aqlli
5)Jo‘shqin Behzoddan aqlliroq
6)Jo‘shqin Behzodga nisbatan aqlli
7)Jo‘shqin Behzoddan xiyla aqlli
Umuman Jo‘shqin aqllimi? Qaysi gapdan buni bilsa bo‘ladi? 
 
Leksema  so‘zshakl,  yasama  so‘z  sifatida  nutqda  yuzaga 
chiqadi.  Leksemani  grammatik  shakllantirish  uni  so‘zshakl 
qiyofasiga kiritish (so‘z va so‘zshakl sinonim atama, chunki nutqda 
grammatik  shakllanmagan,  so‘zshaklga  aylanmagan  so‘z  yo‘q)  va 
undan  nutqiy  maqsad  uchun  ma’lum  qoliplar  asosida  yasama 
so‘zlar hosil qilish so‘zlovchining “so‘z tayyorlashi”dir. 
Ma’lumki, yasama so‘zning ayrimlari nutq jarayonida yasaladi, 
ayrimlari  esa  bir  vaqtlar  yasalgan,  bugungi  kunda  hammamiz 
uchun  tayyor  holga  kelib,  tub  leksema  qatoriga  chiqib  olgan. 
Quyidagi uchta birlikni qiyoslang: 
kitob 
kitobxon 
kitobchi 
Bu  birlikdan  ikkitasi  –  kitob  va  kitobxon  ongimizda  tayyor. 
Кitobxon  leksemasi  aslida  yasama,  ammo  bugungi  kunda  u 
ongimizda  leksema  holida  mavjud.  Qatordagi  kitobchi  so‘zi 
qandaydir  g‘ayrioddiylikka  ega.  Chunki  u  nutqiy  yasama  so‘z 
bo‘lib,  leksema  sirasiga  o‘tmagan.  Kitobchi  so‘zi  ham,  ishchi 
120


(“worker”, “рабочий”) so‘zi ham aslida [ot + chi = ot anglatmishi 

Download 1,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   227




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish