Baxtiyor mengliyev


Mustaqil o‘zlashtirish uchun



Download 1,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet70/258
Sana17.01.2022
Hajmi1,62 Mb.
#381064
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   258
Bog'liq
Baxtiyor mengliyev

Mustaqil o‘zlashtirish uchun 
Sinonimlar paradigmami? 
Bir-biriga  sinonim  bo‘lgan  so‘zlar  tizimini  paradigma  deyish 
mumkinmi?  Masalan: 
Boqmoq,  qaramoq,  nazar  tashlamoq,  nigoh 
solmoq
... kabi. Albatta, yo‘q deb javob beramiz. 
Bir-birini  almashtiruvchi  paradigma  a’zolari  pozitsiya,  qay 
o‘rinda  kelishi  bilan  shartlangan  bo‘ladi.  O‘rin,  pozitsiya  –  mana 
paradigma  uchun  nima  muhim!  Shuning  uchun  paradigma 
a’zolarining  miqdori  cheklangan  va  aniq  bo‘ladi.  To‘g‘ri,  ba’zi 
olimlar  o‘zbek  tilidagi  kelishiklarni  ba’zan  7  ta,  ba’zan  8  ta 
deyishadi.  Bu  paradigmaning  xususiyati  bilan  emas,  balki  ilmiy 
yondashuvlarning  tabiati  bilan  bog‘liq.  Bunga  qarama-qarshi 
o‘laroq,  sinonimlarning  aniq  miqdorini  hech  kim  ayta  olmaydi. 
Kontekstual sinonimlar qo‘shiladigan bo‘lsa, bu yana qiyinlashadi. 
Albatta,  sinonimlar  matn  bilan  juda  bog‘liq  va  ularning  har  biri 
alohida  pozitsiya  uchun  xoslangan.  Lekin  sinonimlarni  har  holda 
almashtirsa  bo‘ladi.  Shuningdek,  ularning  denotatlari  (borliqda 
ifodalaydigan  hodisalari)  ham  bitta.  Shu  bilan  birga,  ularning 
qo‘llanishi  til  jamiyati  tomonidan  belgilanmagan,  balki  alohida 
so‘zlovchiga bog‘liq bo‘ladi. Bularning barchasi sinonimik qatorni 
qat’iy  tartib  asosida  tashkil  topgan,  a’zolari  aniq  pozitsiya  bilan 
bog‘langan paradigmadan farqlashga asos bo‘ladi.

Download 1,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   258




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish