Baxtiyor mengliyev

t
]  tovushining 
ta’sirida  [
x
]  tovushi  xususiyatlariga  ega  bo‘lib  qoladi,  chunki  [q] 
fonemasi  voqelanishidagi  o‘zgarish  me’yor  chizig‘idan  o‘tib 
ketadi.  Natijada  yangi  sifat  –  yangi  tovush  vujudga  keladi.  Garchi 
imloda  ushbu  o‘rinda 
q
  yozilsa  ham,  talaffuzda 
x
  tovushini 
aytamiz.  
 
Eslatma 
Biz tovushlarga baho berishda, nutq tovushlarini tahlil qilishda 
ko‘pincha  harflarni  nazarda  tutayotganligimizni  bilmay  qolamiz. 
Masalan, 
pedagogga
 so‘zi tahlilida uning yozilishini e’tiborga olib, 
ikkita  [g]  tovushi  borligini  qayd  qilamiz.  Ammo  talaffuzda  ikkita 
[k] tovushlari borligini nazardan qochirmaslik kerak.  
Fonetik tahlilda harflar emas, balki tovushlar e’tiborga olinishi 
lozim.
 
103

---